Τετάρτη, Απριλίου 14, 2010

Μια επικίνδυνη Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων


Aπό το καλοκαίρι που ψηφίστηκε η αντισυνταγματική τροπολογία για τις κάμερες (βλ. εδώ) έχω υποστηρίξει ότι το πρόβλημα, αν θέλει, μπορεί να επιλύσει η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, αφήνοντας τις "γνωμοδοτήσεις" και τις "οδηγίες" και προχωρώντας σε κανονιστική ρύθμιση. Έχει την σχετική εξουσία που της έχει ανατεθεί από το νομοθέτη, εθνικό και ευρωπαίο, να θεσπίσει ως ανεξάρτητη αρχή μια κανονιστική διοικητική πράξη με νομική δεσμευτικότητα, η οποία θα κλείνει το θέμα, προβλέποντας σαφείς κανόνες για την λειτουργία καμερών σε δημόσιους χώρους.

Ύστερα και από τη θετική διαβεβαίωση του υπουργείου περί απάλειψης της τροπολογίας, αλλά και με την υποστήριξη της Εθνικής Επιτροπής Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (βλ. εδώ), η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα επανέρχεται για να μας πεί λίγο - πολύ: βάλτε κάμερες παντού, αρκεί να έχω εγώ (κι όχι ο εισαγγελέας) την εποπτεία για την λειτουργία τους

Η Αρχή υπεραμύνεται της "φυσικής" αρμοδιότητάς της, την οποία της στέρησε ο νομοθέτης, σε συνέχεια μιας από τις περίφημες γνωμοδοτήσεις Σανιδά. Και σε δεύτερο επίπεδο μισο-ακολουθεί την πρόταση για κανονιστική ρύθμιση: ας εκδοθεί προεδρικό διάταγμα για την λειτουργία των καμερών. Το προεδρικό διάταγμα είναι μια κανονιστική πράξη, η οποία πρέπει να περάσει από την επεξεργασία του Συμβουλίου της Επικρατείας και στη συνέχεια να εκδοθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Η προετοιμασία του γίνεται από την ίδια την Αρχή, αλλά μόνο ύστερα από πρόταση του Υπουργού Δικαιοσύνης (άρθρο 5 παρ. 3 του Ν.2472/1997). Και πάλι δηλαδή, η Αρχή ζητάει από την πολιτεία να "εγκρίνει" την κανονιστική της αρμοδιότητα, ενώ θα μπορούσε, χωρίς την "πρόταση" Υπουργού να εκδόσει από μόνη της μια κανονιστική πράξη (άρθρο 19 παρ. 1 (ι) Ν.2472/1997).

Δυστυχώς για μια ακόμη φορά προκύπτει ότι  η Αρχή Προστασίας Δεδομένων δεν είναι σε θέση να ασκήσει με αποτελεσματικό τρόπο τη συνταγματική της αποστολή για προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών στην πληροφοριακή τους διάσταση. Θέλει να ασκήσει μια αρμοδιότητα, την οποία  δεν είναι σε θέση να ασκήσει, μόνο και μόνο επειδή "πρέπει". Αναφέρει μεγάλα πεδία εν δυνάμει βιντεοκάλυψης, ενώ αποφεύγει να εκδόσει την κανονιστική πράξη που θα οριστικοποιούσε τους κανόνες προστασίας δεδομένων. Ζητάει την "πρόταση του Υπουργού" και την "επεξεργασία του Συμβουλίου της Επικρατείας", λες και δεν είναι σε θέση να διατυπώσει ισχυρούς κανόνες προστασίας, εκδίδοντας μια νομικά δεσμευτική κανονιστική πράξη, μονομερώς, όπως κάθε κρατικό όργανο που είναι εξοπλισμένο με κανονιστικές αρμοδιότητες. Μεταθέτει δηλαδή σε άλλους την ευθύνη για την πρωτοβολία, όπως περίπου ο στερεοτυπικός και γραφικός δημόσιος υπάλληλος που καλύπτεται πίσω από το "δεν έχω αρμοδιότητα". 

Η απογοήτευση είναι πολύ μεγάλη. Το θεσμικό πλαίσιο για την προστασία προσωπικών δεδομένων χρειάζεται ριζική επανεξέταση, η οποία θα πρέπει να ξεκινήσει από την δομή και τη συγκρότηση της ανεξάρτητης αρχής. Διότι το πρόβλημα κρατάει εδώ και αρκετά χρόνια και τελικά θίγει το επίπεδο διασφάλισης των ανθρώπινων δικαιωμάτων στη Χώρα. 




14 σχόλια:

Ελληνικο Παρατηρητηριο των Συμφωνιων του Ελσινκι είπε...

για να διευκολυνθούμε να την επικρινουμε καλυτερα:

μπορουσε να το κανει με αποφασή της όπως έκανε με την αφαίρεση του θρησκεύματος από τις ταυτότητες;

Ελληνικο Παρατηρητηριο των Συμφωνιων του Ελσινκι είπε...

α ναι αμα εχεις βρει τη γνωμοδότηση που μεχρι χθες δεν υπηρχε στο σαιτ της βαλε λινκ να τη δουμε ολη

e-Lawyer είπε...

Οχι κι εκεινο γνωμοδοτηση ηταν απλως υπηρχε πολιτικη βουληση απο την τοτε κυβερνηση για να το εφαρμοσουν. Εγω λεω να βγαλουν αμεσα εκτελεστη αποφαση γενικης εφαρμογης. Οποτε δε θα εχουν αναγκη την επικυρωση η την εγκριση απο αλλα οργανα.

Ελληνικο Παρατηρητηριο των Συμφωνιων του Ελσινκι είπε...

λάθος σου βασιλη - απόφαση ηταν
http://www.dpa.gr/APDPXPortlets/htdocs/documentDisplay.jsp?docid=174,76,127,28,65,254,126,231

άρα μπορουσε να το κανει με αποφασή της όπως έκανε με την αφαίρεση του θρησκεύματος από τις ταυτότητες

e-Lawyer είπε...

Δεν ειναι θεμα αποφασης το ζητημα των καμερων. Το ζητουμενο ειναι να θεσπιστει ενα συγκεκριμενο κανονιστικο πλαισιο δηλαδη απαιτειται η συνταξη κανονων. Δεν ειναι θεμα αφαιρεσης ενος δεδομενου απο ενα δημοσιο εγγραφο αλλα ρυθμισης πλαισιου.

Ελληνικο Παρατηρητηριο των Συμφωνιων του Ελσινκι είπε...

μα εσυ ζητας αποφαση στο κειμενο σου - μας μπερδεψες

e-Lawyer είπε...

Λεω οτι πρεπει να βγει μια κανονιστικη πραξη της Αρχης βασει του αρθρου 19 παρ 1 περ ι του 2472/1997 με την οποια να θεσπιστουν σαφεις κανονες προστασιας προσωπικων δεδομενων. Ειναι αποφαση γενικης εφαρμογης (ουσιαστικος νομος) που δεν προυποθετει προταση υπουργου και επεξεργασια απο το συμβουλιο επικρατειας: ειναι ανεξαρτητη αρχη και μπορει να κλεισει μονη της το θεμα - εστω και με μια προηγουμενη διαβουλευση με τους ενδιαφερομενους φορεις, μκο, πολιτες κλπ.
Και να κλεισει το θεμα παιρνοντας πανω της την αποφαση υποστηριζοντας το θεσμικο της κυρος ως ανεξαρτητος φορεας.
Φυσικα και το υπουργειο πρεπει να κατεβασει νομοσχεδιο για την καταργηση της αντισυνταγματικης νομοθεσιας, αλλα οι ειδικες ρυθμισεις ειναι εργο της Αρχης και μονον αυτης.
Αλλιως θα εχουμε και παλι συνταγματικο αποκλεισμο.
Δεν ειναι συμβουλευτικο οργανο οπως η Εθνικη Επιτροπη Δικαιωματων του Ανθρωπου, εχει και κανονιστικες αρμοδιοτητες που πρεπει καποτε να τις ασκησει.

Ελληνικο Παρατηρητηριο των Συμφωνιων του Ελσινκι είπε...

συμφωνω

στις ατυτοτητες παλι με επιστολη υπουργου ξεκινησε (δες κειμενο) και η αρχη εκανε μια συταση με το αρθρο 19 απειλωντας αλλα αν δεν συμμορφωθουν

και εδω εστω ας εκανε αυτο αλλα φτανει πια με τις γνωμοδοτησεις

Zannis είπε...

Αγαπητέ e-lawyer
Αποφάσισα να σου γράψω γιατί νομίζω ότι είναι επικίνδυνη η ερμηνεία αυτή.
Καμία ανεξάρτητη αρχή δεν μπορεί να βγάζει διατάξεις με ισχύ νόμου.
Το άρθρο 19 παρ 1, περ. ι' άλλωστε αναφέρεται σε "ρύθμιση ειδικών, τεχνικών και λεπτομερειακών θεμάτων".
Δεν νομίζω ότι ο τρόπος αξιοποίησης των καμερών από την αστυνομία εμπίπτει σε αυτή την κατηγορία. Δεν είναι καθόλου ειδικό, τενικό και λεπτομερειακό θέμα το ποιά κριτήρια θα πρέπει να υιοθετηθούν για την τοποθέτηση καμερών. Τα μέτρα ασφάλειας που η αστυνομία οφείλει να λαμβάνει θα μπορούσε να είναι τέτοιο θέμα, αλλά όχι τα κριτήρια!!! Τα κριτήρια τοποθέτησης αφορούν σε συνταγματικά δικαιώματα και δεν μπορεί να ορίζονται με μια απλή κανονιστική πράξη διοικητικής αρχής (έστω και ανεξάρτητης).
Μια τέτοια θεώρηση είναι επικίνδυνη γιατί δίνει τη δυνατότητα σε μια ανεξάρτητη αρχή να παρεμβαίνει στο νομοθετικό έργο!
Επίσης, εγώ κατάλαβα ότι η Αρχή λέει ότι πρέπει να υπάρξει πρώτα νόμος που θα δίνει την εξουσιοδότηση για το Π.Δ. κι όχι μόνο Π.Δ.

e-Lawyer είπε...

Ο νομος για το πδ ειναι το αρθρο 5 παρ 3 του ν2472. Το θεμα της νομοθετικης εξουσιοδοτησης για την κανονιστικη αρμοδιοτητα των ανεξαρτητων αρχων εχει λυθει απο τη νομολογια του συμβουλιου της επικρατειας απο τη δεκαετια του 90. Ομως δεν υπιοστηριζω οτι η αρχη πρεπει να θεσπισει στην κανονιστικη πραξη της το που θα μπουν οι καμερες αλλα αντιθετως το ποιοι θα πρεπει να ειναι οι ειδικοι κανονες για την προστασια δεδομενων κατα τη λειουργια της πραγμα που γενικα εκανε με την Οδηγια 1122/2000 αλλα σε επιπεδο ηπιου δικαιου. Τωρα πρεπει να προχωρησει σε δεσμευτικη ρυθμιση και ειναι στο πλαισιο της αποστολης της βασει του συνταγματικου δικαιου αλλα και βασει της οδηγιας 95/46 της ευρωπαικης ενωσης.
Αλιμονο αν οι ανεξαρτητες αρχες παραλειπουν να ασκουν τις κανονιστικες τους αρμοδιοτητες οπως εχει κανει η αρχη κατα τα δεκα και πλεον χρονια της λειτουργιας τους.
Ειναι αποποιηση του συνταγματικου της ρολου.

root είπε...

Είναι ευθύνη της Αρχής να ελέγχει το Κράτος και να προστατεύει τον πολίτη, ο οποίος στο δημόσιο χώρο δρα ως φορέας ευαίσθητων πληροφοριών.

Κρίνοντας από την ολιγωρία το περασμένο καλοκαίρι και τη γνωμοδότηση, για την οποία γίνεται λόγος, οι πρόσφατες επιλογές της αρχής με απογοητεύουν ως κοινωνικό και πολιτικό υποκείμενο.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Πάντως εγώ ακόμα διαφωνώ με τη χρήση τους πλην συγκεκριμένων χώρων (γήπεδα, τράπεζες, δημοτικά πάρκινγ, κεντρικά γραφεία κομμάτων κτλ) για ευνόητους λόγους. Αρνούμαι/Διαφωνώ με κάθε τοποθέτηση σε κεντρικές οδούς και ειδικά σε εκείνες που είναι χώροι διαδηλώσεων. Το διαδικαστικό μ' αφήνει αδιάφορο.

Λυγερή Βασιλείου είπε...

ΚΑΘ’ ΥΠΕΡΒΑΣΗ

Η απόφασή μου να επισκεφτώ όσο το δυνατόν περισσότερα blogs για να ζητήσω την συνειδητή συμμετοχή σας στην διαμαρτυρία
Online petition - Είναι έγκλημα η κατάργηση του δικαιώματος των ΑμεΑ να ζήσουν σαν άνθρωποι
υπερβαίνει τις Αρχές και τα όρια μου τα οποία υποχωρούν μπροστά στην ιερότητα αλλά και την αναγκαιότητα του σκοπού αυτής της διαμαρτυρίας.
Σας ευχαριστώ για την κατανόηση

http://ligery.pblogs.gr
http://pygemos.blogspot.com

Manuel είπε...

Νομίζω ότι θα βρεις ενδιαφέρον το παρακάτω βιβλίο

http://www.ant-sakkoulas.gr/book.php?id=9319

To νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο

 Το νομοσχέδιο προβλέποντας στο άρθρο 3 ότι ο γάμος επιτρέπεται για άτομα διαφορετικού ή ίδιου φύλου, αυτοδικαίως επεκτείνει στα ζευγάρια το...