Την 25η Μαρτίου 2021, η Ελλάδα γιόρταζε τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του '21 και αυθημερόν καταδικάστηκε για παραβίαση της ελευθερίας της έκφρασης από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Στην υπόθεση "Ματάλα κατά Ελλάδας", η οποία βρίσκεται αναρτημένη στην αρχική σελίδα του διαδικτυακού τόπου του ΕΔΔΑ, η Ελληνική Δικαιοσύνη για μία ακόμη φορά δεν διαχώρισε ορθά ανάμεσα το επίδικο κείμενο τους "ισχυρισμούς πραγματικών γεγονότων" από τις "αξιολογικές κρίσεις με πραγματολογική βάση", όπως επιβάλλεται πάγια από την ευρωπαϊκή νομολογία.
Συγκεκριμένα, το ΕΔΔΑ έχει καταστήσει σαφές ότι τα εθνικά δικαστήρια όταν δικάζουν μηνύσεις για συκοφαντική δυσφήμηση πρέπει να κάνουν αυτόν τον διαχωρισμό, διότι είναι άλλο ο ισχυρισμός πραγματικών γεγονότων, οποίος μπορεί να αποδειχθεί ως αληθής (άρα αθωώνεται ο κατηγορούμενος) ή ψευδής (άρα δεν μπορεί να επικαλείται ελευθερία έκφρασης) κι άλλο η αξιολογική κρίση που σημαίνει απλά μια γνώμη, η οποία είναι εξ ορισμού ελεύθερη και δεν ελέγχεται ποτέ ως "σωστή" ή "λάθος", αρκεί βέβαια να έχει μια πραγματολογική βάση.
Τί συνέβη στην υπόθεση του κ. Ματάλα; Ο προσφεύγων ήταν πρόεδρος μιας κρατικής ΑΕ, ο οποίος απέλυσε τη νομική σύμβουλο και σε μια επιστολή του που θυροκολλήθηκε με δικαστικό επιμελητή στο σπίτι της, την κατηγόρησε για "αντιεπαγγελματική και αντιδεοντολογική συμπεριφορά", με την έννοια ότι δεν είχε ενημερώσει πλήρως για νομική υπόθεση που χειριζόταν, αποδίδοντάς της δόλο για βλάβη της εταιρίας, ως εκδίκηση επειδή απομακρύνθηκε από την θέση της νομικής συμβούλου. Την κατηγόρησε επίσης για ελλειπή και εσφαλμένη ενημέρωση ως προς τις εκκρεμείς υποθέσεις της εταιρείας.
Η νομική σύμβουλος υπέβαλε μήνυση για συκοφαντική δυσφήμηση κατά του κ. Ματάλα. Το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών καταδίκασε σε 10 μήνες φυλάκιση με αναστολή τον προσφεύγοντα για συκοφαντική δυσφήμηση. Το Εφετείο τον καταδίκασε σε 8 μήνες με αναστολή για το ίδιο αδίκημα, κρίνοντας ότι οι ισχυρισμοί του στην επιστολή ήταν αναληθείς. Ο Άρειος Πάγος απέρριψε την αίτηση αναίρεσης.
Το ΕΔΔΑ όμως έκρινε ότι όσα ανέφερε ο κ. Ματάλας ήταν συνδυασμός "αξιολογικών κρίσεων" με "πραγματικά περιστατικά" και κακώς τα εθνικά δικαστήρια έκριναν μόνο στην βάση των πραγματικών περιστατικών. Τα περί αντιδεοντολογικής συμπεριφοράς και πνεύματος εκδίκησης ήταν αξιολογικές κρίσεις. Ως προς τα πραγματικά περιστατικά το ΕΔΔΑ έκρινε ότι τα εθνικά δικαστήρια δεν είχαν απορρίψει αιτιολογημένα τις ενστάσεις του προσφεύγοντος ότι έλεγε αλήθεια περί μη επαρκούς και ακριβούς ενημέρωσής του από την μηνύτρια. Ως προς τις εκφράσεις του προσφεύγοντος, μολονότι ήταν σοβαρές κατηγορίες εναντίον της νομικής συμβούλου, το ΕΔΔΑ έκρινε ότι δεν ήταν υβριστικές ή άσεμνες. Άρα, παραβιάστηκε η ελευθερία της έκφρασης του προσφεύγοντος (άρθρο 10 ΕΣΔΑ).
Αποτέλεσμα: η Ελλάδα οφείλει να καταβάλει στον προσφεύγοντα 9.000 ευρώ για ηθική βλάβη λόγω παραβίασης του δικαιώματός του στην ελευθερία της έκφρασης και 4.200 για δικαστικά έξοδα.
Αυτό που χρειάζεται να γίνει κατεπειγόντως, από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, ή και από τις ενώσεις των δικαστών είναι να συγκεντρωθεί όλη η νομολογία του ΕΔΔΑ βάσει της οποίας έχει καταδικαστεί η Ελλάδα (αλλά και άλλες χώρες) για παραβιάσεις του άρθρου 10 και να οργανωθούν σεμινάρια για τους πολιτικούς δικαστές ώστε να επιμορφωθούν σε σχέση με την εφαρμογή του ΠΚ και του ΑΚ σε συμφωνία με την ΕΣΔΑ και κυρίως με τον τρόπο που αυτή ερμηνεύεται και εφαρμόζεται από το ΕΔΔΑ.
Πρέπει να λάβουμε στα σοβαρά αυτές τις καταδίκες της Ελλάδας (πάνω από 10) που οφείλονται στην άρνηση της Δικαιοσύνης να ακολουθήσει την νομολογία του ΕΔΔΑ. Θυμίζω ότι στο βιβλίο "Δύο βήματα μπρος, ένα πίσω" του καθηγητή μας Νίκου Αλιβιζάτου, ο καθηγητής αναφέρει ότι στην δίκη Κοτζιά - Βασιλάκη, ενώ επιχειρούσε ως Συνήγορος Υπεράσπισης να διαχωρίσει τα πραγματικά περιστατικά από τις αξιολογικές κρίσεις, η Πρόεδρος του Δικαστηρίου τον ρώτησε με ειρωνεία: "αυτά διδάσκετε στο πανεπιστήμιο;"
Ναι, αυτά δίδασκε ο καθηγητής μας. Αυτά που αν η Δικαιοσύνη της χώρας μας εφάρμοζε, δεν θα καταδικαζόταν η Ελλάδα στο ΕΔΔΑ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου