Το 1991 η κ. Copland εργαζόταν στο Carmarthenshire College, ένα νομικό πρόσωπο κρατικής διαχείρισης. Το 1995 έγινε προσωπική βοηθός του Διευθυντή του College και από το τέλος του 1995 της ζητήθηκε να συνεργαστεί με τον διορισμένο αναπληρωτή Διευθυντή.
Επικαλούμενη το άρθρο 8 (δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής ζωής και της ανταπόκρισης) και του άρθρου 13 (αποτελεσματική δικαστική προστασία), η κ. Copland ισχυρίστήκε ότι κατά τη διάρκεια της εργασίας της στο College, το τηλέφωνο, το e-mail και η πλοήγησή της στο internet παρακολουθείτο κατ' εντολή του αναπληρωτή Διευθυντή.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έκρινε ότι η συλλογή και αποθήκευση προσωπικών πληροφοριών που αφορούν την κ. Copland, κατά την χρήση τουτηλεφώνου, του e-mail και του internet συνιστά παρέμβαση στο δικαίωμά της για σεβασμό της ιδιωτικής ζωής και της επικοινωνίας και ότι η παρέμβαση δεν ήταν "σύμφωνη με το νόμο", καθώς δεν υπήρξε εσωτερικό δίκαιο κατά την επίδικη περίοδο που να διέπει την παρακολούθηση. Καθώς το Δικαστήριο αποδέχθηκε ότι μερικές φορές μπορεί να είναι νόμιμο για έναν εργοδότη να παρακολουθεί και να ελέγχει τη χρήση τηλεφώνου και internet απο έναν εργαζόμενο, κατά την παρούσα υπόθεση δεν απαιτείτο να καθορίσει εάν η παρέμβαση ήταν "αναγκαία σε μια δημοκρατική κοινωνία". Το Δικαστήριο έκρινε γι' αυτό, ομόφωνά, ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 8 και ότι δεν ήταν απαραίτητο να ερευνηθεί η υπόθεση υπό το φως του άρθρου 13. Επιδίκασε στην κ. Copland 3.000 ευρώ για ηθική βλάβη και 6.000 ευρώ για έξοδα και δαπάνες.
Σημαντικό είναι ότι στην απόφαση αναφέρεται πως η ίδια η αποθήκευση των δεδομένων, ανεξάρτητα από την περαιτέρω χρήση τους (π.χ. για πειθαρχικούς σκοπούς) αποτελεί παρέμβαση στην ιδιωτική ζωή.
8 σχόλια:
Με ποιο δικαίωμα η κ. Copland χρησιμοποίησε ένα εργαλείο όπως είναι ο υπολογιστής για δικούς της σκοπούς από την στιγμή που δεν της ανήκει. Πως στερεί το ιδιοκτησιακό δικαίωμα που έχει το College επάνω στον υπολογιστή και του απαγορεύει να το χρησιμοποιεί και να το διαθέτει όπως αυτό θεωρεί καλύτερα. Μπορεί κάποιος να πάρει την ιδιοκτησία κάποιου άλλου και να την χρησιμοποιήσει προς ιδίων όφελος δίχως την άδεια του;
Δεν έχει δικαίωμα το College να έχει πρόσβαση στον υπολογιστή του;!;!;
Είναι the right that should not be.
Πρωτ' απ' όλα δεν ξέρουμε αν τα τηλέφωνα και τα κομπιούτερ ήταν ιδιοκτησία του κολλεγίου. Που το ξέρεις ότι δεν ήταν νοικιασμένα, π.χ.;
Το ζήτημα όμως είναι ότι εκτός από το δικαίωμα της ιδιοκτησίας υπάρχει και το δικαίωμα στην ιδιωτικότητα, δηλαδή σε μία σφαίρα αυτονομίας και ατομικότητας, στην οποία δεν επιτρέπεται παρέμβαση από κανέναν άλλο.
Τα δύο δικαιώματα (ιδιοκτησία-ιδιωτικότητα) αποτελούν εξουσίες της ίδιας τυπικής ισχύος, χωρίς να κατισχύει η μία έναντι της άλλης. Αυτό επιβάλλει το συμβιβασμό μερικότερων δικαιωμάτων που απορρέουν από τις δύο αυτές εξουσίες. Για παράδειγμα δεν μπορείς ως ιδιοκτήτης ενός σπιτιού να έχεις κάμερες και να παρακολουθείς συνέχεια τον ενοικιαστή σου, γιατί παρόλο που το σπίτι είναι δικό σου, σαφώς και προσβάλλεις την ιδιωτικότητά του.
Η σφαίρα ιδιωτικότητας του εργαζομένου καλύπτει και συγκεκριμένες ζώνες χρήσης τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού, ο οποίος μπορεί να είναι αφιερωμένος βέβαια στην παροχή της εργασίας, αλλά σε κάθε περίπτωση ένα τμήμα της χρήσης του τελεί σε σχέση αλληλεπίδρασης με τον συγκεκριμένο εργαζόμενο, εξατομικεύοντάς τον. Σε αυτό το τμήμα δεν επιτρέπεται η παρέμβαση του ιδιοκτήτη, αφού ο σκοπός του εξοπλισμού δεν είναι (ή δεν είναι "και") η παρακολούθηση της επικοινωνίας του εργαζόμενου. Το ΕΔΔΑ είπε ότι αν είχε ενημερωθεί και αν υπήρχαν ειδικές διατάξεις ενδεχομένως να ήταν διαφορετική η κρίση του.
"δεν μπορείς ως ιδιοκτήτης ενός σπιτιού να έχεις κάμερες και να παρακολουθείς συνέχεια τον ενοικιαστή σου, γιατί παρόλο που το σπίτι είναι δικό σου, σαφώς και προσβάλλεις την ιδιωτικότητά του."
Μπορείς αν το έχεις βάλει ως όρο. Ακριβώς όπως στο τηλεοπτικό παιχνίδι Μεγάλος Αδελφός. Δικό σου είναι και μπορείς να βάλεις αυτόν τον όρο στο συμβόλαιο.
"Η σφαίρα ιδιωτικότητας του εργαζομένου καλύπτει και συγκεκριμένες ζώνες χρήσης τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού, ο οποίος μπορεί να είναι αφιερωμένος βέβαια στην παροχή της εργασίας, αλλά σε κάθε περίπτωση ένα τμήμα της χρήσης του τελεί σε σχέση αλληλεπίδρασης με τον συγκεκριμένο εργαζόμενο, εξατομικεύοντάς τον."
Μα από την στιγμή που είναι δικός σου ο υπολογιστής μπορείς να τον παραχωρήσεις στον εργαζόμενο μονάχα για την δουλειά που θέλεις να σου κάνει. Δεν έχει δικαίωμα "ιδιωτικότητας" μέσα στον σκληρό σου δίσκο, την ram σου, την cpu σου ακριβώς διότι σου ανήκει και δεν του έδωσες ποτέ το δικαίωμα να αποθηκεύει δικά του πράγματα και να τον χρησιμοποιεί προς ιδίων όφελος. Την "ιδιωτικότητα" του την χάνει αυτόματα με την χρήση ξένης ιδιοκτησίας δίχως άδεια. Αν μου στείλεις ένα mail με τα προσωπικά σου δεδομένα δεν παραβιάζω την ιδιωτικότητα σου κοιτώντας στον υπολογιστή μου το mail box μου. Το ίδιο αν σε αφήσω στον υπολογιστή μου για να κάνεις μια δουλειά για εμένα. Αλλιώς ιδιοποιήσε ένα μέρος της ξένης ιδιοκτησίας. Χάνει τα ιδιοκτησιακά του δικαιώματα επάνω στον σκληρό του και εσύ κάνεις ένα κομμάτι του δικό σου επειδή άφησες κάτι δικό σου δίχως την άδεια του. Σαν να πάω να αφήσω εγώ μια καρέκλα μου στον κήπο σου και να κάνω αυτό το κομμάτι που πιάνει δικό μου.
"Πρωτ' απ' όλα δεν ξέρουμε αν τα τηλέφωνα και τα κομπιούτερ ήταν ιδιοκτησία του κολλεγίου. Που το ξέρεις ότι δεν ήταν νοικιασμένα, π.χ.;"
Αυτό δεν είναι δικαιολογία. Το κολέγιο έχει τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα επάνω στους υπολογιστές ακόμα και αν τα έχει ενοικιάσει. Είναι σαν να λες σε κάποιον που έχει ενοικιάσει ένα σπίτι ότι επειδή δεν είναι δικό του μπορείς να πας να κοιμηθείς στο σαλόνι του. Το δικαίωμα χρήσης και διάθεσης του το έχει παραχωρήσει ο ιδιοκτήτης για ένα αντίτιμο. Για το θέμα μας δεν αλλάζει κάτι είτε αν είναι ενοικιασμένοι οι υπολογιστές είτε αν είναι αγορασμένοι από το College.
"Μπορείς αν το έχεις βάλει ως όρο στο συμβόλαιο".
Ε, εδώ δεν το είχαν βάλει ως όρο. Ήταν μυστική παρακολούθηση, δεν προβλεπόταν από το νόμο ή από την σύμβαση εργασίας, η εργαζόμενη δεν γνώριζε ότι η αλληλογραφία της παρακολουθείται, δεν δώσει καμία συναίνεση για αυτό.
Στην Ελλάδα, το γεγονός ότι τα καλώδια ανήκουν στον ΟΤΕ δεν σημαίνει ότι έχει δικαίωμα να παρακολουθεί ο διοικητής του τι λέμε.
Κατά τ' άλλα, επειδή χρησιμοποιείς ως ψευδώνυμο τον όρο "φιλελεύθερος", θα έπρεπε να γνωρίζεις ότι ο πληροφοριακός αυτοκαθορισμός του ατόμου είναι κατάκτηση ενός κατ'έξοχην φιλελεύθερου νομικού πολιτισμού.
Πάντως, δεν θα προσπαθήσω να σε πείσω για κάτι άλλο. Απλώς διαφωνείς με μια απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Η χρήση των Η/Υ σε ώρα διαλείμματος επιτρέπεται. Και το διάλειμμα είναι:
1) υποχρεωτικό από την ελληνική νομοθεσία και
2) εκτός του κανονικού 8ώρου.
Αρκετές εταιρίες προτρέπουν τους εργαζομένους τους να κάνουν "μετριασμένη" χρήση για προσωπικούς λόγους, εφόσον δεν μπορούν να το απαγορεύσουν εντελώς.
Σε ανάλογη περίπτωση στη Γαλλία, το δικαστήριο έκρινε ότι ο εργαζόμενος είχε δικαίωμα να γράφει ότι θέλει στα emails του και η εταιρία δεν μπορεί να τα παρακολουθεί. Του επιδίκασε μεγάλη χρηματική αποζημίωση (για την απόλυση που είχε υποστεί).
Αντίστοιχη απαγόρευση ισχύει στην Ιταλία.
"Για παράδειγμα δεν μπορείς ως ιδιοκτήτης ενός σπιτιού να έχεις κάμερες και να παρακολουθείς συνέχεια τον ενοικιαστή σου, γιατί παρόλο που το σπίτι είναι δικό σου, σαφώς και προσβάλλεις την ιδιωτικότητά του."
Φέρεις ένα παράδειγμα που δεν βοηθά ιδιαίτερα γιατί στη σύμβαση ενοικίασης η ιδιωτικότητα είναι μέρος της συναλλαγής των μερών και συνυφασμένη στη θεωρία του δικαίου με την ίδια την έννοια της ενοικίασης προς διαχωρισμό της από την απλή άδεια χρήσης.
Διαφωνώ με το σκεπτικό της υπόθεσης Copland.
Οι αποφάσεις των δικαστηρίων που είναι υπερ των εργοδοτών είναι περισσότερες και εναντίων των εργαζομένων.
Έχουν καταπατηθεί δικαιώματα και οι παρακολουθήσεις εργοδοτών και εξουσίας κυριαρχούν στην κοινωνία μας.
Αυτό μας ενόχλησε;
Η δικαίωση ενός εργαζομένου;
Είμαι σίγουρος για να βγεί μια τέτοια απόφαση δεν είναι εύκολο.
Και η λογική μου λέει ότι θα είχαν συμβεί κι άλλα εις βάρος της.
Αλίμονο, η εταιρεία να μην είχε νομικούς και να μην προσπάθησε να την εμποδίσει, παντοίω τρόπω.
Δημοσίευση σχολίου