Πέμπτη, Φεβρουαρίου 28, 2008

"Σφήνα" στην Σύμβαση για το Κυβερνοέγκλημα οι διατάξεις για τα blogs

Το έργο επαναλαμβάνεται αυτούσιο: ενώ πάμε να ενσωματώσουμε στην ελληνική νομοθεσία μια Διεθνή Σύμβαση, προσθέτουμε και ένα κεφάλαιο "σφήνα" με θέματα που δεν προβλέπονται από τη Σύμβαση, επειδή "αυτά τα θέλει ο κόσμος".

Θυμίζω ότι στα τέλη Δεκεμβρίου, κατά την ενσωμάτωση του πρωτοκόλλου της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού, ως όγδοο κεφάλαιο μπήκε ένα σετ διατάξεων που καταργεί περίπου τον μισό νόμο για την προστασία προσωπικών δεδομένων (ανακοίνωση ποινικών δεδομένων από εισαγγελέα, εκτοπισμός της αρμοδιότητας της Αρχής από τη δικαιοσύνη και την αστυνομία, λειτουργία καμερών με εισαγγελική διάταξη). Τα είχαμε σχολιάσει τότε αυτά, εδώ. Στην αιτιολογική έκθεση είχαμε διαβάσει μάλιστα το καταπληκτικό: ότι πρέπει να γίνει πιο εύκολη η δουλειά της ανάκρισης σε περιπτώσεις αδικημάτων "που συγκινούν την κοινή γνώμη" (χωρίς περιττά εμπόδια, όπως τα ατομικά δικαιώματα των διωκόμενων). Έτσι, απλά. Γιατι η κοινή γνώμη, θέλει να ξέρει.

Σήμερα έχουμε την ανακοίνωση του υπουργείου Δικαιοσύνης, η οποία αναφέρεται στην ενσωμάτωση της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την καταπολέμηση του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο. Η ανακοίνωση, αφού αναφέρει μερικά βασικά σημεία της ενσωμάτωσης, συνεχίζει:

Με τις ρυθμίσεις του σχεδίου αυτού σε συνδυασμό με εκείνου για το απόρρητο των επικοινωνιών, που ταυτόχρονα προωθεί το Υπουργείο Δικαιοσύνης, θα διασφαλισθεί κατά τον καλλίτερο δυνατό τρόπο κάθε πολίτης από αδικήματα και επιθέσεις στην προσωπικότητά του, που γίνονται μέσω των σύγχρονων ηλεκτρονικών συστημάτων.
Τα ζητήματα προστασίας της προσωπικότητας (προφανώς από εξύβριση, δυσφήμηση, συκοφαντική δυσφήμηση) δεν περιλαμβάνονται στην Σύμβαση για το Κυβερνοέγκλημα.

Όπως μπορείτε να διαβάσετε και στο κείμενό της, η Σύμβαση που υπογράψαμε το 2001, αλλά ως πρωτοπόροι του κυβερνοχώρου ενσωματώνουμε το 2008, δηλαδή μετά την Αλβανία, την Αρμενία, την Βοσνία-Ερζεγοβίνη, τη Βουλγαρία, την Κροατία, την Κύπρο, τη Δανία, την Εσθονία, τη Φινλανδία, τη Γαλλία, την Ουγγαρία, την Ισλανδία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, την Ολλανδία, την Νορβηγία, την Ρουμανία, την Σλοβακία, την ΠΓΔΜ, την Ουκρανία και τις ΗΠΑ δεν λέει ακριβώς τέτοια πράγματα.

Η Σύμβαση τυποποιεί ως αδικήματα την παράνομη πρόσβαση σε συστήματα η/υ, την υποκλοπή, την απάτη με υπολογιστή, την παιδική πορνογραφία, την παραβίαση πνευματικής ιδιοκτησίας και άλλα. Δεν αναφέρει τίποτα για "αδικήματα λόγου", όπως η συκοφαντική δυσφήμηση κλπ.

Υπάρχει όμως και κάτι ακόμα. Η Σύμβαση δεν είναι μόνη της. Υπάρχει κι ένα Πρόσθετο Πρωτοκόλλο του 2003, το οποίο επίσης έχει υπογράψει η Ελλάδα και το οποίο προωθεί την ποινικοποίηση του ρατσιστικού και ξενοφοβικού λόγου. Αυτό, άραγε, θα ενσωματωθεί στο ελληνικό δίκαιο με την προετοιμαζόμενη νομοθεσία ή θα πάει στις καλένδες;

Να σημειώσουμε πάντως ότι η Σύμβαση για το Κυβερνοέγκλημα έχει χαρακτηριστεί επικίνδυνη από την παγκόσμια μη κυβερνητική οργάνωση Privacy International, κυρίως για τις διατάξεις της περί άρσης του απορρήτου. Μάλιστα αν μια χώρα έχει επικυρώσει τη Σύμβαση, χάνει πόντους από την αξιολόγησή της για το επίπεδο ιδιωτικότητας που κατοχυρώνει, σύμφωνα με την Privacy International. Πριν λίγο καιρό, η Ελλάδα είχε έρθει πρώτη σε αυτή τη λίστα με τις καλές επιδόσεις - αν και ήδη δεν έχει καν Αρχή Προστασίας Δεδομένων.

14 σχόλια:

Mantalena Parianos είπε...

Δεν θεωρείς κομματάκι ανήθικο να συνδέεις με λυνκ το blog μου με την κατάπτυστη αιτιολογία των νομοθετών σε ό,τι αφορά την παιδική προνογραφία στο Ίντερνετ;

Πότε ισχυρίστηκα εγώ κάτι τέτοιο; Μήπως διαβάζεις άλλο blog και λυνκάρεις το δικό μου;
Πόσ πιο χαμηλά θα πέσεις;

Mantalena Parianos είπε...

Κι ότι ετοιμαζόμουν να γράψω ότι συμφωνώ με το ποστ...

e-Lawyer είπε...

Το λινκ μπήκε στη λέξη "κοινή γνώμη". Εσύ είσαι η κοινή γνώμη που θέλει να δει το dvd, όπως λες.
Και αυτό έχω δικαίωμα να το κριτικάρω, όπως εξάλλου κι εσύ με λες εγκάθετο της κυβέρνησης, επειδή προασπίζομαι ένα ανθρώπινο δικαίωμα.

Ανώνυμος είπε...

"Η Σύμβαση τυποποιεί ως αδικήματα την παράνομη πρόσβαση σε συστήματα η/υ, την υποκλοπή, την απάτη με υπολογιστή, την παιδική πορνογραφία, την παραβίαση πνευματικής ιδιοκτησίας και άλλα. Δεν αναφέρει τίποτα για "αδικήματα λόγου", όπως η συκοφαντική δυσφήμηση κλπ."


Μήπως τα χετε μπερδέψει λίγο;

Η απάτη με υπολογιστή, η παράνομη πρόσβαση σε σύστημα υπολογιστή κλπ είναι sui generis αδικήματα. Υπήρχε ως προς αυτά κενό δικαίου και γι αυτό έπρεπε να απαγορετούν ρητώς.
Ως προς την εξύβριση, δυσφήμηση κλπ, δεν ρυθμίστηκε κάτι, γιατί απλούστατα δεν υπάρχει κενό δικαίου! Είναι αδικήματα που δεν συνδέονται με τους υπολογιστές, οι υπολογιστές είναι απλά ένα από τα πολλά, μέσο με το οποίο μπορεί κανείς, να τα διαπράξει.

Rodia είπε...

Μερικα τεχνικα εδω

-->> αν δεν ανοιγει ο συνδεσμος, διαλεξτε:
http://skipperandskipper.blogspot.com/2008/02/blog-post_28.html

e-Lawyer είπε...

@ανώνυμε, σου θυμιζω ότι το υπουργείο θέλέι να καταστήσει ευχερέστερη την πρόσβαση των αρχών σε στοιχεία χρηστών του διαδικτύου που τελούν προσβολές της προσωπικότητας. ΕΚΕΙ υπονοεί ότι υπάρχει κενό δικαίου.

Επίσης να σου θυμίσω ότι η απάτη με υπολογιστή προβλέπεται από τον ποινικό κώδικα εδώ και 20 χρόνια περίπου. Και φυσικά η παιδική πορνογραφία είναι επίσης εδώ και χρόνια ποινικό αδίκημα που προβλέπεται από τον π.κ.

Μάλλον δεν είμαι εγώ εκείνος που τα μπερδεύω, αλλά η ανακοίνωση του υπουργείου: τι δουλειά έχει η προσβολή προσωπικότητας με τα αδικήματα της Σύμβασης;

Ανώνυμος είπε...

Δε νομίζω ότι συνεννοούμεθα...αντέγραψα το τμήμα του κειμένου σας που αναφερόταν στη Σύμβαση και αναφέρθηκα αποκλειστικά και μόνο στη Σύμβαση, όχι στο τι προβλέπει ο ελληνικός ποινικός κώδικας...

Εν πάσει περιπτώσει, εξακολουθώ να μην αντιλαμβάνομαι πού έγκειται ο προβληματισμός σας...ο κυρίως νέος νόμος αφορά την εθνικοποίηση μιας διεθνούς σύμβασης, ενώ ο σφήνα νόμος αφορά την εθνικοποίηση μιας κοινοτικής οδηγίας...άρα το μόνο που λογικά σας προβληματίζει, είναι ότι ενώνουν μια διεθνή σύμβαση κι μια κοινοτική οδηγία, μαζί...δεν είναι κάτι παράξενο, αφού τα περιεχόμενα σχετικά ταιριάζουν.

e-Lawyer είπε...

@ανώνυμο

Για να συνεννοηθούμε,λοιπόν, εκτός από την ενσωμάτωση της Σύμβασης που περιέχει συγκεκριμένα αδικήματα που σχετίζονται με το κυβερνοέγκλημα - το οποίο περιορίζεται σε πράξεις παράνομης χρήσης δεδομένων η/υ- το υπουργείο αναφέρει στην ανακοίνωσή του ότι προωθεί και διατάξεις για την αποτελεσματικότερη "προστασία της προσωπικότητας" που ΔΕΝ αποτελούν βέβαια τμήμα της Σύμβασης.
Ούτε και τμήμα κοινοτικής οδηγίας.
(Ποια κοινοτική Οδηγία που δεν έχει ενσωματωθεί προβλέπει ότι "θα διασφαλισθεί κατά τον καλλίτερο δυνατό τρόπο κάθε πολίτης από αδικήματα και επιθέσεις στην προσωπικότητά του, που γίνονται μέσω των σύγχρονων ηλεκτρονικών συστημάτων", όπως αναφέρει η ανακοίνωση του υπουργείου;;;).

Τέλος, επειδή στο αρχικό σχόλιο ανέφερες ως προς την συκοφαντική κλπ ότι αυτά ειναι αδικήματα που τελούνται, εκτός των άλλων και μέσω η/υ και δήθεν δεν αλλάζει κάτι το μέσον, να σε ενημερώσω ότι υπό συγκεκριμένες περιστάσεις μια συκοφαντική δυσφήμηση μέσω διαδικτύου μπορεί να θεωρηθεί αδίκημα δια του τύπου τελούμενο, για το οποίο υπάρχει διαφοροποιημένη νομική μεταχείριση.

Ελπίζω να συνεννοηθήκαμε και να μην μπερδευόμαστε άλλο.

Ανώνυμος είπε...

"να σε ενημερώσω ότι υπό συγκεκριμένες περιστάσεις μια συκοφαντική δυσφήμηση μέσω διαδικτύου μπορεί να θεωρηθεί αδίκημα δια του τύπου τελούμενο, για το οποίο υπάρχει διαφοροποιημένη νομική μεταχείριση".

Quod erat demonstrandum!

Γι αυτόν ακριβώς το λόγο χ-ρ-ε-ι-ά-ζ-ε-τ-α-ι ο διαχωρισμός των μπλογκ σε i)ερασιτεχνικά, ii) ενημερωτικά iii)και δημοσιογραφικά, ώστε να είναι πλέον ξεκάθαρο πότε μια συκοφαντική δυσφήμηση είναι αδίκημα τελούμενο δια του τύπου και πότε όχι! Επιπλέον, αν ένα μπλογκ είναι καταχωρημένο ως δημοσιογραφικό, θα τυγχάνει και της αντίστοιχης προστασίας του τύπου, όπως την προβλέπει το Σύνταγμα, βλέπε ο τύπος είναι ελεύθερος, η λογοκρισία απαγορεύεται, κλπ κλπ.κλπ


"Ποια κοινοτική Οδηγία που δεν έχει ενσωματωθεί προβλέπει ότι "θα διασφαλισθεί κατά τον καλλίτερο δυνατό τρόπο κάθε πολίτης από αδικήματα και επιθέσεις στην προσωπικότητά του, που γίνονται μέσω των σύγχρονων ηλεκτρονικών συστημάτων", όπως αναφέρει η ανακοίνωση του υπουργείου;;"

Η 2000/31/EK.

e-Lawyer είπε...

H Οδηγία 2000/31 αποτελεί φυσικά κοινοτικό δίκαιο και, συνεπώς, δεν μπορεί να εισάγει υποχρεώσεις της Ελλάδας ως προς το ποινικό δίκαιο (βλ. και σημεία (8)και (54) της Οδηγίας, στην οποία ρητά αναφέρεται ότι με αυτήν δεν εναρμονίζονται πτυχές ποινικού δικαίου). Εξάλλου πουθενά στην εν λόγω ανακοίνωση του υπουργείου δεν αναφέρεται η Οδηγία , η οποία έχει ενσωματωθεί με το π.δ. 131/2000 περί ηλεκτρονικού εμπορίου. Άλλο όμως το ηλεκτρονικό εμπόριο και άλλο η ελευθερία της έκφρασης.

Ο κάθετος νομοθετικός διαχωρισμός των blogs στις 3 κατηγορίες που αναφέρεις παρακάμπτει το γεγονός ότι ένα blog μπορεί ανά περίπτωση να υπάγεται σε καθεμια από αυτές τις κατηγορίες. Να είναι ταυτόχρονα προσωπικό ημερολόγιο, να αναρτά μία είδηση, να ανήκει σε έναν δημοσιογράφο.

Ο κάθετος διαχωρισμός ("εσύ είσαι η α΄ κατηγορία, εσύ η β΄ και εσύ η γ΄") αποτελεί μια ανεπίτρεπτη διάκριση, δυσανάλογη με το σκοπό που είναι η εφαρμογή της νομοθεσίας για την προστασία της τιμής. Οι ορισμοί της νομοθεσίας και της θεωρίας περί του τι συνιστά "έντυπο" και "τύπο" δεν περιλαμβάνουν τον "ενημερωτικό σκοπό". Μόνη ίσως εξαίρεση το π.δ. 77/2003 που αναφέρεται όμως αποκλειστικά σε εκπομπές και όχι σε έντυπα.

Κάθε blogger οφείλει να σέβεται την προσωπικότητα του άλλου και να μην παραβιάζει τους ποινικούς νόμους. Γι' αυτό οι κάθετες κατηγοριοποιήσεις είναι εκτός των άλλων και αντισυνταγματικές, αφού θα έχουν ως αποτέλεσμα τον περιορισμό της προστασίας του άρθρου 14§2 Σ. από ομάδες ιστολογίων που δεν θα θεωρηθούν τάχα "τύπος".

Όποτε η νομοθεσία επιχείρησε να δώσει τυποποιημένες λύσεις αυτού του είδους, παρακάμπτοντας την ποικιλία που παρουσιάζεται σε κάθε περίπτωση, κατέπεσε δικαστηριακά (βλ. βασικός μέτοχος - φρουτάκια).

Ανώνυμος είπε...

"H Οδηγία 2000/31 αποτελεί φυσικά κοινοτικό δίκαιο και, συνεπώς, δεν μπορεί να εισάγει υποχρεώσεις της Ελλάδας ως προς το ποινικό δίκαιο (βλ. και σημεία (8)και (54) της Οδηγίας, στην οποία ρητά αναφέρεται ότι με αυτήν δεν εναρμονίζονται πτυχές ποινικού δικαίου"

Ελάτε τώρα......τα σημεία 8 και 54 δεν είναι καν κομμάτι της Οδηγίας, είναι απλά στο προοίμιο, και απλά επεξηγούν το σκεπτικό..Αλλά και πάλι...το σημείο 8 λέει ότι σκοπός αυτής της Οδηγίας είναι να υπάρχει ομαλό εμπόριο ανάμεσα στις χώρες και δεν έχει σκοπό να εναρμονίσει τα ποινικά δίκαια των χωρών (λογικό) και το σημείο 58 λέει ότι τα κράτη δεν είναι υποχρεωμένα να επιβάλουν επιπλέον κυρώσεις βάσει της Οδηγίας, δίπλα στις κυρώσεις που ήδη επιβάλλλουν (πάλι λογικό).

Εν πάσει περιπτώσει, η Αυστρία, Γερμανία, Ελβετία ήδη έχουν θέσει σε εφαρμογή την παραπάνω Οδηγία, και τα Δικαστήρια τους τη βρήκαν συνταγματική και συνάδουσα με την Οδηγία.

Κάπου διάβασα ότι οι Έλληνες μπλόγκερ δε θα διστάσουν να καταφύγουν στο Ευρωπαικό Δικαστήριο. Ίδωμεν. Μια φορά είπε η Ελλάδα να εναρμονιστεί με το κοινοτικό δίκαιο, και θα τη σύρουν οι πολίτες της στο Ευρωαπικό Δικαστήριο! Κίνησε ο Εβραίος να πάει στο παζάρι, κι ήτανε μέρα Σάββατο ;)

e-Lawyer είπε...

Και οι πρωτοετείς φοιτητές της νομικής γνωρίζουν ότι οι κοινοτικές Οδηγίες δεν αφορούν το ποινικό δίκαιο των κρατών μελών, το οποίο βρίσκεται εκτός του πεδίου αρμοδιότητας της Κοινότητας.
Επίσης η Οδηγία έχει ενσωματωθεί είπαμε στο ελληνικό δίκαιο με το π.δ. 131/2000 το οποίο δεν αναφέρει τίποτα για συκοφαντική δυσφήμηση, ούτε για αδικήματα περί τύπου, ούτε βέβαια για την ενάσκηση της ελευθερίας της έκφρασης μέσα από τα μπλογκς. Αφορά αποκλειστικά και μόνον το εμπορικό δίκαιο.

Η επιχειρηματολογία σου μου θυμίζει πολύ τις ανοησίες που έλεγε το υπουργείο Δικαιοσύνης στην τροποποίηση για τα προσωπικά δεδομένα, ότι δηλ. επειδή η Οδηγία 95/46 δεν εφαρμόζεται στο ποινικό δίκαιο είχαμε κι εμείς υποχρέωση να εξαιρέσουμε την εφαρμογή της προστασίας δεδομένων από τον τομέα της ... Δικαιοσύνης και της αστυνομίας!!!

Αυτή η "εργαλειακή" χρήση του κοινοτικού δικαίου, το οποίο επικαλείται απολύτως παραπλανητικά το υπουργείο τον τελευταίο καιρό, δεν πείθει κανέναν πολίτη με στοιχειώδη νομική παιδεία. Εμείς εδώ είμαστε και θα το υπογραμμίζουμε οριζοντίως και καθέτως αν πράγματι υπάρχει τέτοια πρόθεση να συνδεθούν τα μπλογκς με την Οδηγία 2000/31 η οποία δεν έχει καμία απολύτως σχέση με αυτά, όπως εξάλλου και η Σύμβαση για το Κυβερνοέγκλημα.

Αναρωτιέμαι από που προέρχεται όμως αυτή η πληροφορία περί δήθεν εναρμόνισης κοινοτικού δικαίου.

SimonSays είπε...

@e-lawyer: Ευχαριστώ για την πληροφόρηση. Οι παρασκευιάτικες δηλώσες του πρωθυπουργού και η σφήνα (συμφωνώ 100% με αυτό τον χαρακτηρισμό) στο τέλος της ανακοίνωσης του υπουργείου ενδεχομένως να πέρναγε στο ντούκου. Ρίξτε μια ματιά στο δικό μου άρθρο για το θέμα με μια πρόταση δράσης για να *μην* περάσει αυτό το μέτρο: http://atheoi.org/2008/02/29/blogs_are_only_the_beginning/

ΥΓ Όντως από πότε η δυσφήμιση/εξύβριση είναι κυβερνοέγκλημα (cybercrime)?? lol

e-Lawyer είπε...

Η χειρότερη περίπτωση παραπληροφόρησης για θεσμικά θέματα είναι η παρουσίαση νομοθετικών αυτοσχεδιασμών ως δήθεν υποχρεωτική εναρμόνιση διεθνούς δικαίου.

Εδώ έρχεται ακριβώς ο ρόλος των blogs: να διαφωτίσουμε για την προσπάθεια παραπλάνησης και χειραγώγησης της κοινής γνώμης, αποκαλύπτοντας την αλήθεια.

To νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο

 Το νομοσχέδιο προβλέποντας στο άρθρο 3 ότι ο γάμος επιτρέπεται για άτομα διαφορετικού ή ίδιου φύλου, αυτοδικαίως επεκτείνει στα ζευγάρια το...