Σήμερα ο Δήμος Αθηναίων με μια τελετή που έλαβε χώρα σ' ένα εμβληματικό τοπόσημο της πόλης, την Δημοτική Αγορά Κυψέλης, έθεσε σε λειτουργία μια σημαντική αυτο-διοικητική καινοτομία. Πρόκειται για τα Σημεία Εξυπηρέτησης Δημότη, δηλαδή κέντρα παροχής δημοτικών υπηρεσιών που μέχρι σήμερα προσφέρονταν από διαφορετικές διευθύνσεις, τμήματα και γραφεία του Δήμου. Αξιοποιώντας τις δυνατότητες που παρέχει η τεχνολογία, οι τυποποιημένες συναλλαγές με τον Δήμο συγκεντρώνονται σε κάθε Σ.Ε.Δ., ενώ ταυτόχρονα "αποκεντρώνονται" σε καθεμιά από τις επτά Δημοτικές Κοινότητες της πόλης. Με αυτόν τον τρόπο, οι ενδιαφερόμενοι δεν χρειάζεται να περιφέρονται από υπηρεσία σε υπηρεσία, καθώς για 154 δημοτικές συναλλαγές θα μπορούν να εξυπηρετηθούν από τα Σ.Ε.Δ. (δείτε ποιες εδώ κι εδώ).
Πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα αποκέντρωσης και βελτίωσης του επιπέδου διαφάνειας των δημοτικών υπηρεσιών, καθώς η ηλεκτρονική διακυβέρνηση παρέχει τα εχέγγυα της απροσωπόληπτης επεξεργασίας των αιτημάτων των πολιτών. Τα Σ.Ε.Δ. συνδυάζουν λοιπόν την εμπειρία των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών (που υποστηρίζουν αποκεντρωμένα τις συναλλαγές των πολιτών με το Κράτος, έργο του Σταύρου Μπένου), αλλά και την κουλτούρα της ενδοδημοτικής αποκέντρωσης που ξεκίνησε από τον Δήμο Αθηναίων στις αρχές του 1980. Τότε, επί δημαρχίας Δημήτρη Μπέη αποφασίστηκε η διαίρεση της Αθήνας σε επτά δημοτικά διαμερίσματα, ένα επιστημονικό έργο που ανέλαβε και διεκπεραίωσε ο πολεοδόμος - χωροτάκτης Αλέκος Πανταζής, συνεργάτης του Αντώνη Τρίτση. Η λειτουργία των διαμερισμάτων, έδωσε τότε νέα ανάταση σε ξεχασμένες γειτονιές του Δήμου που απέκτησαν δεκαπενταμελή διαμερισματικά συμβούλια που ασκούσαν τοπικές αρμοδιότητες. Με τον "Καλλικράτη" καταγράφηκε η πρόθεση θεσμικής αναβάθμισης των Δημοτικών Κοινοτήτων, ενώ στη συνέχεια, με αμφιλεγόμενες νομοθετικές παρεμβάσεις ο ρόλος τους φαίνεται να υπονομεύεται σοβαρά. Ο Δήμος Αθηναίων στρατηγικά τοποθέτησε τα Σ.Ε.Δ. στα καταστήματα των επτά Δημοτικών Κοινοτήτων, ώστε να επανέλθουν οι δημότισσες και οι δημότες στα τοπικά κέντρα αυτοδιοίκησης, αποσυμφορίζοντας κεντρικές υπηρεσίες που δέχονται κοινό σε συνθήκες πολλές φορές εντελώς ακατάλληλες, με "ουρές" όπου ο κόσμος αναμένει για πολλές ώρες (όπως στην "Πρόνοια" της οδού Αλεξάνδρας) και με αναπόφευκτες προστριβές που διαταράσσουν τις σχέσεις των πολιτών με τους εργαζόμενους και την δημοτική διοίκηση.
Στην 6η Δημοτική Κοινότητα, το Σημείο Εξυπηρέτησης Δημότη δεν τοποθετήθηκε στο κατάστημα που εδρεύει το Συμβούλιο, αλλά σε ένα από τα καταστήματα της Δημοτικής Αγοράς Κυψέλης. Μαζί με αυτό, δημιουργήθηκε σε άλλο κατάστημα της Αγοράς κι ένα Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών. Με αυτόν τον τρόπο ξεκινάει η διευθέτηση μιας εκκρεμότητας που ξεκίνησε από τον Αύγουστο του 2012, όσον αφορά την Δημοτική Αγορά Κυψέλης. Ο Δήμαρχος Αθηναίων κ. Γιώργος Καμίνης στην ομιλια του απόψε ζήτησε από τους πολίτες να καταθέσουν τις προτάσεις τους για την τύχη των υπόλοιπων καταστημάτων της Δημοτικής Αγοράς Κυψέλης, ώστε να γίνει μια "διαβούλευση" για το θέμα. Όρισε μάλιστα ένα συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα (15 ημερών, αν δεν κάνω λάθος), μέσα στον οποίο οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να στείλουν μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, twitter κλπ.
Εδώ όμως, παράλληλα προς την ευφορία της νέας αρχής των Σ.Ε.Δ. και της μερικής επαναλειτουργίας της Δημοτικής Αγοράς Κυψέλης, αρχίζουν ορισμένες κριτικές παρατηρήσεις. Δεν είναι η πρώτη φορά που Δήμος Αθηναίων εξαγγέλλει "διαβούλευση" για την τύχη του νεότερου μνημείου. Το ίδιο είχε γίνει και μετά την επιχείρηση επανάκτησης του χώρου από την δημοτική αρχή τον Αύγουστο του 2012. Ορίστηκαν συλλογικότητες και φορείς για να καταθέσουν τις προτάσεις τους, κατέθεσαν προτάσεις, ακολούθησε μια άτυπη κωδικοποίηση που η ακρίβειά της αμφισβητήθηκε από κάποιες πλευρές συμμετεχόντων, ενώ τα αποτελέσματα ουδέποτε δημοσιοποιήθηκαν από τον Δήμο. Όπως είχα επισημάνει ως Συμπαραστάτης του Δημότη και της Επιχείρησης με την σχετική ειδική πρόταση προς τον Δήμαρχο, τα αποτελέσματα εκείνης της διαβούλευσης έπρεπε να είχαν δημοσιευθεί για λόγους διαφάνειας.
Όσο κι αν είναι θετικό να κηρύσσει περιόδους υποδοχής προτάσεων ο Δήμος, ή να ιδρύει ιστοσελίδες για διαδικτυακή διαβούλευση, οι κινήσεις αυτές θα αποτελούν πάντα χειρονομίες καλής θελήσεως, στο πλαίσιο του υφιστάμενου συνταγματικού δικαιώματος του πολίτη να αναφέρεται στις αρχές. Αλλά, μέχρι εκεί. Το άρθρο 76 του "Καλλικράτη" προβλέπει ότι σε δήμους άνω των 10.000 κατοίκων συγκροτείται Δημοτική Επιτροπή Διαβούλευσης, η οποία στελεχώνεται με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου με 25 έως 50 μέλη που εκπροσωπούν τοπικούς, επιστημονικούς, εθελοντικούς φορείς και άλλες συλλογικότητες, αλλά και μεμονωμένους δημότες. Η διατύπωση γνώμης από την Δημοτική Επιτροπή Διαβούλευσης δεν αποκλείει την ηλεκτρονική διαβούλευση με τους πολίτες, αναφέρει ο Καλλικράτης. Το άρθρο 76 προβλέπει έναν συγκεκριμένο δημοτικό θεσμό, με αυξημένη νομιμοποίηση από το Δημοτικό Συμβούλιο (επιλογή προσώπων με πλειοψηφία 2/3), λειτουργούντος υπό την προεδρία του Δημάρχου ή Αντιδημάρχου και με βάση προκαθορισμένη διαδικασία. Όλα αυτά αποτελούν εγγυήσεις για την διοργάνωση μιας θεσμικής δημοτικής διαβούλευσης, ώστε το αποτέλεσμά της να μην μπορεί εύκολα να παραβλεφθεί, αλλά και που ως διαδικασία δεν θα αμφισβητηθεί με την ευκολία που αυτό θα γινόταν για μια άτυπη διαβούλευση.
Ένας Δήμος που πρωτοπορεί και δημιουργεί νέους θεσμούς, όπως τα δημοτικά διαμερίσματα πριν 30 χρόνια και τα Σ.Ε.Δ. σήμερα, πρέπει να διαθέτει όλα τα θεσμικά όργανα που προβλέπει ο "Καλλικράτης", δηλαδή η κείμενη νομοθεσία. Η απόφαση για το μέλλον της Δημοτικής Αγοράς Κυψέλης είναι χρήσιμο να έχει λάβει υπόψη και την γνωμοδότηση της Δημοτικής Επιτροπής Διαβούλευσης του Δήμου Αθηναίων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου