Σύμφωνα με σημερινή απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, η Ελλάδα καταδικάστηκε για παραβίαση της ελευθερίας της έκφρασης, επειδή ένας δικηγόρος εκφράστηκε δυσμενώς για το εισαγγελικό πόρισμα σε υπόθεσή του σε ένα τηλεοπτικό σταθμό - με αποτέλεσμα να καταδικαστεί για δυσφήμηση.
Όπως αναφέρει το δελτίο τύπου του Δικαστηρίου, επρόκειτο για τον δικηγόρο κ. Αλφαντάκη, συνήγορο του τραγουδιστή Τόλη Βοσκόπουλου, ο οποίος εμφανίστηκε σε κεντρικό δελτίο ειδήσεων λέγοντας ότι "γέλασε" μόλις διάβασε το απαλλακτικό πόρισμα του εισαγγελέως το οποίο θεώρησε "καλλιτεχνική κριτική" για τον τραγουδιστή, "σαν να ήταν ανταγωνιστές στην τέχνη", και δεν έλαβε υπόψη του τα αποδεικτικά μέσα.
Στη συνέχεια, ο εισαγγελέας στράφηκε δικαστικά εναντίον του δικηγόρου, ο οποίος καταδικάστηκε να του καταβάλλει χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, η οποία μειώθηκε στο εφετείο, αλλά διατηρήθηκε στον Άρειο Πάγο. Ο δικηγόρος προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για παραβίαση της ελευθερίας της έκφρασης (και άλλων ανθρώπινων δικαιωμάτων).
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε ότι οι δικηγόροι, ως διαμεσολαβητές ανάμεσα στο κοινό και τα δικαστήρια πρέπει να τηρούν ειδικούς κανόνες δεοντολογίας, αλλά έχουν επίσης δικαίωμα δημόσιου σχολιασμού των λειτουργών της δικαιοσύνης, μέσα σε συγκεκριμένα όρια. Πάντως, το Δικαστήριο δεν παρέβλεψε το γεγονός ότι τα προσβλητικά σχόλια αφορούσαν ένα μέλος του δικαστικού σώματος, προκαλώντας τον κίνδυνο για αρνητικές επιπτώσεις τόσο στο επαγγελματικό του προφίλ όσο και στην εμπιστοσύνη του κοινού στην διοίκηση της Δικαιοσύνης.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επισημαίνει ότι η Ελληνική Δικαιοσύνη (για μια ακόμη φορά) δίκασε μια υπόθεση χωρίς να προβαίνει στο διαχωρισμό ανάμεσα σε μετάδοση είδησης και δημοσιοποίηση σχολίου (η είδηση είναι επιδεκτική απόδειξης, ενώ στα σχόλια υπάρχει μεγαλύτερη ελευθερία έκφρασης). Επίσης τα Ελληνικά Δικαστήρια δεν είχαν λάβει υπόψη την εκτεταμένη κάλυψη που είχε γνωρίσει η υπόθεση στα μέσα ενημέρωσης κι ότι σε αυτό το πλαίσιο ο σκοπός του κ. Αλφαντάκη ήταν να υπερασπιστεί τον πελάτη του ενώπιον του κοινού και όχι να θίξει τον εισαγγελέα. Τέλος, τα Δικαστήρια δεν είχαν λάβει υπόψη ότι τα σχόλια είχαν μεταδοθεί σε ζωντανή εκπομπή και δεν θα μπορούσε να υπάρξει αναδιατύπωσή τους. Έτσι, η καταδίκη του κ. Αλφαντάκη για πληρωμή αποζημίωσης δεν υπηρετούσε κάποια "πιεστική κοινωνική ανάγκη" και γι' αυτό η Ελλάδα παραβίασε το άρθρο 10 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Συνεπώς, σύμφωνα με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, οι συνήγοροι έχουν δικαίωμα να σχολιάζουν δημόσια τις δικαστικές αποφάσεις που εκδόθηκαν επί υποθέσεων που χειρίστηκαν οι ίδιοι.
14 σχόλια:
Ενδιαφέρουσα απόφαση. Το Ευρ. Δικ. δέχθηκε από τη μια ότι τα σχόλια Αλφαντάκη ήταν προσβλητικά αλλά όχι σε τέτοιο βαθμό ώστε να υφίσταται κάποιος μείζων κοινωνικός λόγος και τα θεώρησε αποδεκτά στο παλίσιο υπεράσπισης του πελάτη του.
Ομως αν λάβει κανείς υπόψη του ότι ο ρόλος του συνηγόρου είναιη υπεράσπιση στα δικαστήρια και όχι σε τηλεοπτικές εκπομπές,το επιχείρημα καταρίπτεται.Ισως θα πρέπει να θεσπιστεί κάποια Επιτροπή βελτίωσης της επαγγελματικής απόδοσης και ακρίβειας της δικαιοσύνης η οποία να εξετάζει τέτοια καιάλλα φαινόμενα (βλ. σχολιασμούς κατά την εκδίκαση με ρατσιστικό ή μεροληπτικό περιεχόμενο κ.α.)
Τα μεσα ενημερωσης εχουν δεοντολογικη υποχρεωση σε ερειζομενα ζητηματα να προβαλλουν και την αντιθετη αποψη. Δηλαδη υπαρχει δικαιωμα του κοινου να ξερει τι ισχυριζονται οι πλευρες σε δικες με μεγαλο δημοσιο ενδιαφερον. Οποτε και ο δικηγορος ασκει αυτο το δικαιωμα του πελατη του. Φυσικα συμφωνω οτι δεν ειναι εκπροσωπος τυπου.
Mary Ka
το ΕΔΔΑ έχει επίσης δεχθεί δημοσιογραφοι να αποκαλουν δικαστες "καραγκιόζηδες" και "επίορκους"
http://www.nsk.gr/edad/ee447.pdf
καταρχας ζητω συγγνωμη διοτι θα επικαλεστω αποφαση του ΕΔΔΑ την οποια δεν μπορω να θυμηθω κ κατ επεκταση να παραθεσω..
Το ΕΔΔΑ ειχε δεχτει σε υποθεση νομιζω βελγων για δικαστες το χαρακτηρισμο ''ηλιθιοι'' διοτι κανοντας τον διαχωρισμο μεταξυ πραγματικων γεγονοτων κ αξιολογικων κρισεων προεκυπτε ως απορροια των πραγμτικων γεγονοτων ο αναφερομενος χαρακτηρισμος ως αξιολογικη κριση.
Στην υποθεση που παραθετει το ΕΠΣΕ δεν αποσαφηνιζεται κατα ποσο υπεχει αστικη ευθυνη η προσφευγουσα.(υποννοει-ετσι το εκλαμβανω εγω- οτι εχει).Ξεκαθαριζει βεβαια οτι η ποινη παραβιαζει την αναλογικοτητα ενοψει της ελευθεριας τυπου δκμ εκφρασης κλπ.
Συνεπως ο εν λογω δικαστικος θα μπορει να ζητησει αποζημιωση με 57ΑΚ και νομο περι τυπου (βλ. υψηλες αποζημιωσεις)?
δεν ειναι ετσι
το ΕΔΔΑ κατ αρχη λεει πως οι κυρωσεις με ποινες στερητικες της ελευθερίας σε θεματα τυπου ειναι απαραδεκτες ιδιως οτνα υπαρχει και αστικη διαδικασια σε εξελιξη
αλλα μετα αποφαινεται πως οι χαρακτηρισμοι δεν μπορει να θεωρηθουν πως ξεπερνανε τα επιτρεπτα - αν δεν το πιστευε θα μπορουσε να σταματησει στο πρωτο
η δε υποθεση Αλφαντακη αφορουσε μονο αγωγη αλλωστε
Πολύ, μα παρά πολύ προχωρημένο το βρίσκω το ΕΔΔΑ εάν όντως δέχθηκε το "ηλίθιοι" ως αξιολογική κρίση μόνο, που είναι βεβαίως, προσβλητική της προσωπικότητας όμως.
Ερώτηση 1η
Έχουν δικαίωμα πολίτες να κρίνουν δικαστικές αποφάσεις;
Ερώτηση 2η
Γιατί δεν επιτρέπετε τα ανώνυμα σχόλια; Απ' ό,τι παρατηρώ σε άλλα ιστολόγια, αναφέρεστε και παρακολουθείστε από αρκετό κόσμο ο οποίος λόγω έλλειψης εξοικείωσης είτε με τα κομπιούτερ είτε με την επιστήμη σας δεν μετέχει στον σχολιασμό των κειμένων σας.
Όσα κείμενα αντιβαίνουν όχι μόνο διατάξεις αλλά και την αισθητική μπορείτε να τα παρουσιάζετε σε χωριστή ενότητα, όπως κάνουν άλλοι συγγραφείς ιστολογίων.
Έτσι δεν θα μπορεί ποτέ κανείς να σας προσάψει καμία απόπειρα λογοκρισίας.
1. Το πρόβλημα με το σχολιασμό των δικαστικών αποφάσεων έγκειται κατά τη γνώμη μου στον κίνδυνο παραβίασης του τεκμηρίου της αθωότητας (οι δικηγόροι έχουν επιπλέον δεσμεύσεις λόγω δικηγορικής δεοντολογίας, εξ ου και ο τίτλος του ποστ). Διότι η κριτική σε μια δικαστική απόφαση, μπορεί τελικά να προσβάλλει την προσωπικότητα του διαδίκου ως προς το τεκμήριο της αθωότητάς του.
2. Στο Internet κανείς δεν ξέρει ότι είσαι σκύλος. Το πρόβλημα με όσους εμφανίζονται ως "Ανώνυμοι" είναι ότι συνήθως μπαίνουν πολλοί σε μια συζήτηση και δεν ξέρεις ποιος "Ανώνυμος" είναι αυτός στον οποίο απαντάς: ο πρώτος, ο δεύτερος κλπ. Δηλαδή είναι εντελώς πρακτικό, αφού όλοι λίγο πολύ ανώνυμοι είμαστε: δεν χάνεις τίποτα να πάρεις ένα ψευδώνυμο που θα σε διακρίνει από τον άλλο ανώνυμο.
Όσο για την "λογοκρισία" δεν υπάρχει ως κίνδυνος για αυτό το blog, αφού πλέον από εδώ προσδιορίζεται το πεδίο εφαρμογής της ελευθερίας της έκφρασης (χοχοχο! Προσοχή: νομικό χιούμορ).
Άρα, λοιπόν, οι πολίτες μπορούν--και πρέπει--να κρίνουν δικαστικές αποφάσεις.
Δέχεστε ως αιτιολόγηση (ratio decidendi) το ότι η κρίση μιας απόφασης μπορεί να προσβάλει (έστω και άπαξ) την προσωπικότητα διαδίκου; Πρέπει να απεμπολήσουν οι δικηγόροι την πολιτική τους ιδιότητα;
Res judicata pro veritate accipitur. Δεν κατανοώ γιατί ο σχολιασμός των αποφάσεων, και κατ' επέκταση των εκδιδουσών αρχών, ενέχει έστω και καθ' υπόνοια καταστρατήγηση Τεκμηρίου Αθωότητας.
Πιστεύω ότι έχετε δει κι εσείς τις απαντήσεις που διαχωρίζουν τους ανωνύμους βάσει της ώρας. Ανώνυμος 13:15, επί παραδείγματι.
Αν αύριο αθωωθεί ο κ. Κορκονέας και βγουν οι δημοσιογράφοι και οποιοσδήποτε άλλος λέγοντας ότι ο κατηγορούμενος ήταν ένοχος για φόνο, θα καταλάβετε μια χαρά πως η κριτική σε μια δικαστική απόφαση ενέχει "έστω και καθ' υπονοια" καταστρατήγηση του τεκμηρίου της αθωότητας. Κριτική σε απόφαση δεν είναι μόνο οι νομικούρες που διαβάζετε στα περιοδικά, είναι και το κράξιμο.
[Οι Ανώνυμοι να πάρουν ένα ψευδωνυμάκι για να μην τους αναφέρουμε σαν αμαξοστοιχίες που ενέχει και μεγάλο βαθμό κινδύνου συγχύσεως].
σχετικα με το χαρακτηρισμο ''ηλιθιοι'' : χρυσογονου ατομικα κ κοινωνικα δικαιωματα τριτη εκδοση σελ 297., θ.μελφου ελευθερια πληροφορησης δημοσιογραφου κ προστασια της προσωπικοτητας ΔτΑ 2001,334επ.:
Το ολο θεμα τιθεται κ στη βαση πραγματικα γεγονοτα και αξιολογικες κρισεις κ στο γεγονος οτι ενα δημοσιο προσωπο πρεπει να επιδεικνυει μεγαλυτερη ανοχη στην κριτικη.'' αφορουσε πολιτικο ο οποιος ειχε εφωνησει ομιλια προδηλα προορισμενη να προκαλεσει κ ο συντακτης του αρθρου παρειχε μια αντικειμενικα κατανοητη και στηριγμενη στην ομιλια αυτη εξηγηση του χαρακτηρισμου κ ποινικη καταδικη ηταν αντιθετη σε 10 εσδα.''
παντως,εχω μια ενσταση..το γεγονος οτι ο χαρακτηρισμος προκυπτει ως συμπερασμα/αξιολογηση απο τα πραγματικα γεγονοτα δεν δινει το δκμ να χαρακτηρισεις τον ανθρωπο (ως καραγκιοζη κλπ)αλλα την πραξη/ενεργεια.δλδ αν μια ομιλια ειναι οντως κ τεκμηριωμενα ηλιθια πες την ομιλια ηλιθια οχι τον ανθρωπο.Αλλωστε ολοι εχουμε φερθει βαλκωδως καποια φορα αυτο δεν μας κανει βλακες (τουλαχιστον οχι απαραιτητα..).Για να μπορει κανεις να χαρακτηρισει ενα ανθρωπο με μια ιδιοτητα -πχ ηλιθιο-θα πρεπει να προβαινει επανειλλημενα σε ηλιθιες πραξεις.Αντιλαμβανομαι οτι αυτο δεν ισχυει παντα -πχ αν σκοτωσεις μιαφορα εισαι δολοφονος-αλλα πρεπει να κρινεται ad hoc.μ αυτο τον τροπο ουτε η προσωπικοτητα του αλλου θιγεται ενω κ το δκμ κριτικης δεν περιοριζεται
Επισης,θα πρεπει να εξεταζεται ad hoc κατα ποσο υπαρχει μια οντως λογικη κ οχι λογικοφανης τεκμηριωση του χαρακτηρισμου με βαση τα γεγονοτα κ η στενη συνδεση τους (πχ στο παραδειγμα του ΕΠΣΕ το ''επιορκος'' ηταν απολυτως θεμιτο αλλα το καραγκιοζης ηταν απλως μια βρισια..)
Αλλωστε κ το ιδιο το εδδα φαινεται οτι δεχεται στις συγκεκριμενες περιπτωσεις οτι ο χαρακτηρισμος ειναι προσβλητικος καταρχην,αλλα μετα συντρεχουν λογοι αρσης (οχι αποκλεισμου) του χαρακτηρισμου ως προσβλητικου (πχ ιδιοτητα προσωπου που χαρακτηριζεται,αξιολογικες κρισεις πραγματικα γεγονοτα κλπ)
Τελος, η ελληνικη πραγματικοτητα (ασυδοσια τυπου-βιομηχανια αποζημιωσεων+υπερογκες αποζημιωσεις ex lege) δυσχεραινεi την ουτως η αλλως ευθραστη ισορροπια στην συγκεκριμενη σταθμιση συμφεροντων.
Καμία "βιομηχανία" αγωγών: οι αποζημιώσεις της ελληνικής Δικαιοσύνης σε υποθέσεις προσβολής προσωπικότητας είναι προσβλητικά χαμηλές, κατώτερες μάλιστα, στις περισσότερες περιπτώσεις κι από αυτές που ο ίδιος ο νόμος περί τύπου προβλέπει. Και μην ξεχνάμε ότι η πραγματική βιομηχανία στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι τα μεγάλα συγκροτήματα τύπου κι όχι ο εκάστοτε θιγόμενος. Τα είπαν πολύ ωραία οι δικαστές στην 4980/2009 ΠολΠρωτΠειρ.
προφανως..οταν λεω βιομηχανια δεν εννοω τον εκαστοτε απλο θιγομενο αλλα τα μεγαλα συκροτηματα τυπου-πολιτικοι-επιχειρηματιες-κατασκευαστικες κ τα γνωστα ελληνικα κολπα που δεν επιθυμω να αναλωθω σε περιγραφες κ να γινω γραφικος αλλωστε τα γνωριζεις καλυτερα απο μενα.το θεμα ειναι γιατι εκει που πρεπει να επιβαλλονται μεγαλυτερες αποζημιωσεις επιβαλλονται μικροτερες κ το αντιστροφο?
γιατι φοβουνται οι δικαστες τους δημοσιογραφους?(σε δικο σου post θυμαμαι ανεφερες οτι δικαστης δικαιωνοντας δημοσιογραφο σχολιασε με παραπονο του τυπου γραψτε κ καμια καλη κουβεντα κ για μας..διορθωσε με αν θυμαμαι λαθος)
Γιατι η in natura αποκατασταση μονιμως παραβλεπεται-παρολο που θα χωρουσε κατεξοχην εφαρμογη της στον τυπο- ενω κ ο νομος (ΑΚ) την καθιερωνει ως βασικη κ κυρια ενω μονο ως αναπληρωματικη καθιερωνει την χρηματικη κ σε περιπτωση που δεν χωρα in natura αποκατασταση?Η αποζημιωση δεν ειναι μεσο πλουτισμου η εμμεσος τροπος εξοντωσης μεσων που ενοχλουν τα εκαστοτε συμφεροντα η την εξουσια αλλα μεσο αποκαταστασης ζημιας ηθικης αλλα κ υλικης.
Δεν διαφωνω μαζι σου,διαφωνω με τη νοοτροπια που διεπει αρκετους εκδοτες δημοσιογραφους,δικαστες,πολιτικους κ πολιτες.
http://cm.greekhelsinki.gr/uploads/2010_files/ghm1267_edda_vouleftiki_asylia_greek.doc
Δημοσίευση σχολίου