Το twitter μηνύει την κυβέρνηση των Η.Π.Α.

To twitter προσέφυγε στην δικαιοσύνη εναντίον της κυβέρνησης των Η.Π.Α. (η προσφυγή είναι προσβάσιμη εδώ) για παραβίαση της ελευθερίας της έκφρασης, λόγω του ότι η αρμόδια κρατική υπηρεσία φέρεται ότι δεν δέχθηκε το αίτημα του twitter να δημοσιεύσει μια "Έκθεση Διαφάνειας", στην οποία θα αναφέρονταν πληροφορίες για κρατικά αιτήματα χορήγησης προσωπικών δεδομένων των χρηστών που είχαν υποβληθεί κατά την εθνική νομοθεσία για την προστασία της εθνικής ασφάλειας.

Το twitter θεωρεί ότι η απαγόρευση δημοσίευσης της Έκθεση Διαφάνειας προσκρούει στην συνταγματική διάταξη που κατοχυρώνει την ελευθερία της έκφρασης, δηλαδή στην 1η Τροπολογία του Συντάγματος των Η.Π.Α. Στην προσφυγή το twitter αναφέρει ότι η κυβέρνηση απαγορεύει ακόμη και να ανακοινωθεί ότι η εταιρία έχει λάβει έστω και μηδενικά κρατικά αιτήματα αποκάλυψης πληροφοριών των χρηστών. Το Δικαστήριο θα κρίνει κατά πόσον όντως η σχετική απαγόρευση είναι αντίθετη στην ελευθερία της έκφρασης.

Η υπόθεση μου θύμισε μια πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Youth Initiative for Human Rights κατά Σερβίας, 25.6.2013). Μια ΜΚΟ στην Σερβία ρώτησε την εθνική υπηρεσία πληροφοριών ποιος ήταν ο αριθμός των ατόμων που παρακολουθήθηκαν κατά τη διάρκεια του 2005. Η υπηρεσία αρνήθηκε να ενημερώσει, επικαλούμενη σχετική διάταξη. Η ΜΚΟ προσέφυγε τότε στον Information Commissioner, ανεξάρτητη αρχή αρμόδια να διατάσσει υπηρεσίες να ικανοποιούν αιτήματα χορήγησης πληροφοριών. Ο Information Commissioner έκρινε ότι η υπηρεσία είχε παραβιάσει τον νόμο για την πρόσβαση στην πληροφόρηση και την διέταξε να δώσει τις πληροφορίες εντός τριών ημερών. Η υπηρεσία προσέφυγε στο Ανώτατο Δικαστήριο της Σερβίας, το οποίο απέρριψε το αίτημα για έλλειψη δικαιοδοσίας και στη συνέχεια η υπηρεσία απάντησε στην ΜΚΟ ότι δεν διέθετε τα στοιχεία. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο καταδίκασε την Σερβία, για παραβίαση της ελευθερίας της έκφρασης (άρθρο 10 της ΕΣΔΑ).

Στην Ελλάδα, οι διατάξεις και τα βουλεύματα για άρση του απορήτου κοινοποιούνται μέσα σε κλειστό φάκελο στην Αρχή Διασφάλισης Απορρήτου των Επικοινωνιών, προκειμένου η Αρχή να ελέγχει την τήρηση της νόμιμης διαδικασίας για την άρση του απορρήτου, όπως προβλέπει ο Ν.3115/2013. Σύμφωνα με την Ετήσια Έκθεση της ΑΔΑΕ για το 2013, εντός του 2013, κατά τη διάρκεια του έτους αυτού η ΑΔΑΕ παρέλαβε 4.141 εισαγγελικές διατάξεις που αφορούσαν νέες περιπτώσεις άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών για λόγους εθνικής ασφάλειας, έναντι 2.634 το 2012, καθώς και 5.006 εισαγγελικές διατάξεις για παρατάσεις προγενέστερων διατάξεων, έναντι 3.913 το 2012. Επίσης παρέλαβε 729 διατάξεις με θέμα την παύση της άρσης του απορρήτου έναντι 599 το 2012. Επίσης, κατά το 2013 η ΑΔΑΕ παρέλαβε 2.334 βουλεύματα δικαστικών συμβουλίων, έναντι 2.055 το 2012, για την διακρίβωση εγκλημάτων τα οποία αναφέρονται στα κακουργήματα για τα οποία ο νόμος προβλέπει άρση απορρήτου. Η Ετήσια Έκθεση διευκρινίζει ότι οι αριθμοί αυτοί αφορούν το πλήθως των διατάξεων/αποφάσεων που εκδίδονται από τις αρμόδιες δικαστικές αρχές "και δεν συμπίπτει με τον αριθμό των περιπτώσεων άρσης απορρήτου".  

Σύμφωνα με την ίδια Ετήσια Έκθεση, "όταν από την επεξεργασία των ανωτέρω διατάξεων και βουλευμάτων προκύπτουν παρατηρήσεις αναφορικά με την εφαρμογή της νομοθεσίας, η ΑΔΑΕ προβαίνει σε σχετικές επισημάνσεις προς τις αρμόδιες εισαγγελικές αρχές με σκοπό να συμβάλει στην απαρέγκλιτη τήρηση της προβλεπόμενης από τον Ν.2225/1994 όπως ισχύει διαδικασίας άρσης του απορρήτου". Χωρίς, όπως φαίνεται, να εμποδίζεται σε αυτό από την αρχή της διάκρισης των λειτουργιών.