Κυριακή, Οκτωβρίου 02, 2005

Ο Σβαρτσενέγκερ συνταγματολόγος.

Ο Κυβερνήτης Άρνολντ Σβαρτσενέγκερ άσκησε βέτο κατά του νόμου που επιτρέπει τον γάμο ανάμεσα σε άτομα του αυτού φύλου. Ενδιαφέρουσα είναι η δικαιολόγηση της κίνησής του από τον ίδιο: " Το νομοσχέδιο αυτό δημιουργεί σύγχυση επί ενός συνταγματικού θέματος. Εάν η απαγόρευση των γάμων ατόμων του ιδίου φύλου είναι αντισυνταγματική, τότε το νομοσχέδιο δεν χρειάζεται. Εάν η απαγόρευση είναι συνταγματική, το νομομοσχέδιο δεν έχει λόγο ύπαρξης» .
Η απόλυτη στρεψοδικία! Σύμφωνα με τη δήλωση του κυβερνήτη δεν χρειαζόμαστε καθόλου νόμους, αφού έχουμε το ... Σύνταγμα που "τα λέει όλα", τι επιτρέπεται και τι απαγορεύεται. Δηλαδή, δεν χρειαζόμαστε κανέναν νόμο που να εξειδικεύει τις διατάξεις του Συντάγματος.
Για την ουσία της υπόθεσης, στα καθ' ημάς, υπάρχει μια εξαιρετική γνωμάτευση της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου που προβλέπει ότι πρέπει να θεσμοθετηθεί η πολιτική ένωση ανάμεσα σε άτομα του αυτού φύλου και στην Ελλάδα (16.12.2004).
Η γνωμάτευση αντιμετωπίζει το θέμα από ιστορικής, κοινωνιολογικής και νομικής απόψεως και με βάση την απαγόρευση των διακρίσεων. Περιέχει επίσης και δεδομένα που ισχύουν και σε άλλες χώρες (εν τω μεταξύ προστέθηκε και η Ισπανία).

13 σχόλια:

erva_cidreira είπε...

Ενδιαφέρον θα είχε η παράθεση των «δικαιολογιών» των λιγοστών ελλήνων πολιτικών που έχουν εκφρασθεί επί του ζητήματος. Μπροστά τους ακόμη και ο Σβαρτσενέγκερ δείχνει πρωτάρης της στρεψοδικίας.

e-Lawyer είπε...

Ναι, αλλά οι δικοί μας φέρνουν επιχειρήματα όπως "δεν είναι έτοιμη η κοινωνία" κλπ, τα οποία, σεβαστά ή όχι, είναι πολιτικές απόψεις. Η δήλωση Σβαρτσενέγκερ αποπειράται να θεμελιώσει το βέτο στη συνταγματική -τάχα- ασυμβατότητα του νόμου. Δηλαδή ο Κυβερνήτης παρουσιάζεται, ασκώντας το βέτο του, να ενεργεί έλεγχο συνταγματικότητας!
Καθ' υπόδειξη, φαντάζομαι, ενός νομικού επιτελείου που αμοίβεται αδρά για να κατασκευάσει ένα επιστημοφανές επιχείρημα.

Your Man είπε...

Δηλαδή το αμερικάνικο Σύνταγμα δεν αναφέρει για γάμο άνδρα και γυναίκας; Απλά αναφέρει "γάμο μεταξύ 2 ατόμων";

erva_cidreira είπε...

Ντόρα Μπακογιάννη : Το ελληνικό δίκαιο δεν απαγορεύει, αλλά ούτε και προβλέπει τη συμβίωση μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου. Ως "γάμο" ο αστικός κώδικας και το οικογενειακό δίκαιο εννοούν το γάμο μεταξύ δυο ανθρώπων διαφορετικού φύλου. Σε άλλη περίπτωση και να συναφθεί γάμος, δεν θα έχει κανένα νομικό αποτέλεσμα.

Ομολογώ ότι η διαφορά θέσεων μεταξύ του Κυβερνήτη της Καλιφόρνιας και της Δημάρχου Αθηναίων προκειμένου να μην αναλάβουν τις ευθύνες που τους αναλογούν επί του ζητήματος δεν μου είναι σαφής. Τι δεν καταλαβαίνω καλά;

e-Lawyer είπε...

Ο Αστικός Κώδικας δεν προβλέπει ρητά τη διαφορά φύλου ανάμεσα στα πρόσωπα που παντρεύονται. Οι καθηγητές μας ωστόσο, αναφέρουν στα βιβλία οικογενειακού δικαίου ότι ένας τέτοιος γάμος θεωρείται εξ ορισμού άκυρος. Φυσικά οι θεωρητικές απόψεις δεν είναι δίκαιο και εν πάσει περιπτώσει ο Αστικός Κώδικας ψηφίστηκε το 1946. Η Ντόρα Μπακογιάννη είναι δήμαρχος Αθηνών και εφόσον εμφανιστεί μπροστά της ένα ζευγάρι ατόμων του ιδίου φύλου οφείλει να τους παντρέψει, εφόσον έχει προηγηθεί η δέουσα διαδικασία (π.χ. ανακοινώσεις ΣΤΟΝ ΤΥΠΟ: εδώ υπάρχει ένα προβληματάκι με τα προσωπικά δεδομένα, γιατί ο γάμος παραδοσιακά θεωρείται μια πανηγυρική τελετή όπου δεν υπάρχει privacy, αλλά με τις εξελίξεις που έρχονται νομίζω ότι θα πρέπει να θεωρηθεί μία υπόθεση που αφορά μόνο δύο άτομα -και το κράτος). Η ετερότητα φύλου προβλέπεται όμως από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Όπου ρητά προστατεύει το ατομικό δικαίωμα για σύναψη γάμου ανάμεσα σε έναν άντρα και μία γυναίκα. Αυτό δεν σημαίνει ότι απαγορεύει κάτι άλλο, απλώς δεν παρέχεται από την ΕΣΔΑ η ίδια προστασία σε περίπτωση που ένας δήμαρχος αρνηθεί να παντρέψει δύο ζευγάρια του ίδιου φύλου στην Ευρώπη. Γιατί αν η Ντόρα αρνηθεί, κατ' αρχήν προσφεύγει το ζευγάρι στο Συνήγορο του Πολίτη όπου βγαίνει ένα πόρισμα που αναφέρει ολα αυτά για την αρχή της ισότητας που ο ΣτΠ έχει πει και δια της ΕΕΔΑ στην γνωμάτευση που σας έδωσα. Αν η Ντόρα εξακολουθήσει να αρνηθεί να παντρέψει το ζευγάρι, τότε προσβάλλεται η πράξη της δικαστικώς. Το θέμα είναι πως αν δεν δικαιωθεί από τα ελληνικά δικαστήρια το ζευγάρι, ενδεχομένως να μην δικαιωθεί ούτε και από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, ακριβώς λόγω της πεπαλαιωμένης διάταξής του που δεν παρέχει την ίδια προστασία σε ετερόφυλους και ομόφυλους συντρόφους. Ίσως όμως, με μια ευρεία ερμηνεία της διάταξης, σε συνδυασμό με την διάταξη για την απαγόρευση των διακρίσεων, το ζευγάρι να δικαιωθεί. Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει ότι θα παντρευτεί στην Ελλάδα, αλλά απλώς θα πάρει μια αποζημίωση και μετά θα έρθουν στο Βέλγιο και θα παντρευτούν σαν άνθρωποι.

erva_cidreira είπε...

Και άντε και το ζευγάρι πάει στο Βέλγιο, ή καλύτερα στην Ισπανία συνδυάζοντας και το ταξίδι του μέλιτος, τι ισχύ θα έχει ο γάμος του στην Ελλάδα και πώς θα του εξασφαλίζει τη δυνατότητα υιοθεσίας;
ΥΓ. Είσαι σίγουρος ότι στο Βέλγιο, την Ισπανία ή την Ολλανδία επιτρέπεται ο γάμος αλλοδαπών, όταν κανένας από τους δυο δεν είναι υπήκοος της χώρας.

e-Lawyer είπε...

Η υιοθεσία ειναι ένα δικαίωμα που προβλέπεται από το νόμο σε μεμονωμένα άτομα. Κατ' αρχήν, δηλαδή, δεν απαιτείται να είσαι καν παντρεμένος για να υιοθετήσεις. Ως εκ τούτου, πολλοί ομοφυλοφιλοι το έχουν πράξει στο παρελθόν και θα το πράξουν και όντας έγγαμοι (δεν θέλω να μπω σε ονόματα από γνωστές περιπτώσεις στην Ελλάδα, αλλά αν σκεφτείτε θα καταλάβετε ποιους διάσημους εννοώ). Δεν υπάρχει νομικό πρόβλημα συνεπώς για την υιοθεσία και δεν χρειάζεται να αλλαξει απολύτως τίποτα στην νομοθεσία σχετικά με αυτό.
Για το θέμα του κύρους του γάμου στην Ελλάδα, ισχύουν γενικές διατάξεις του ιδιωτικού διεθνούς δικαίου για το αλλοδαπό οικογενειακό δίκαιο. Η ιδέα είναι ότι επιτρέπεται ότι δεν αντίκειται στην ελληνική δημόσια τάξη. Και φυσικά δεν μπορεί να αντίκειται στην ελληνική δημόσια τάξη κάτι που δεν απαγορεύεται. Για το αν μπορούν αλλοδαποί να παντρευτούν σε άλλες χώρες (π.χ. Βέλγιο κλπ) ειναι θέμα του εσωτερικού δικαίου της άλλης χώρας. Κατ' αρχήν θα έλεγα ναι.

erva_cidreira είπε...

Να συνοψίσω λοιπόν, να δούμε αν κατάλαβα καλά :
Το ζευγάρι ομοφύλων στην Ελλάδα που θα θελήσει να παντρευτεί στο Δήμο Αθηναίων πιθανότατα θα συναντήσει την άρνηση της Δημάρχου, η οποία στηρίζεται στην προσωπική της «ερμηνεία» του Αστικού Κώδικα, παρ’ όλο που ούτε το Σύνταγμα ούτε αυτός επιβάλλουν ρητά την ετερότητα φύλου. Προσφεύγει στα ελληνικά δικαστήρια, όπου επίσης πιθανότατα δεν δικαιώνεται για τον ίδιο λόγο, ενώ εν τω μεταξύ έχει (δια)συρθεί σε παράθυρα ειδήσεων, μεσημεριανές εκπομπές και περιοδικά.
Νέα προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, όπου, αν δεν δικαιωθεί, θα πρέπει κυριολεκτικά να προκαλέσει αλλαγή του υπάρχοντος νομικού καθεστώτος στηριζόμενο στη διάταξη απαγορεύσεως των διακρίσεων. Αν τα καταφέρει και με την αποζημίωση που θα πάρει(από ποιόν;;;), έχοντας ρεφάρει την περιουσία που του κόστισε όλη αυτή η ιστορία, πηγαίνει σε κάποια από τις χώρες που επιτρέπει το γάμο ομοφύλων και ζητά να παντρευτεί εκεί. Επειδή προς το παρόν και οι 3 το αρνούνται σε ζευγάρια που ο ένας τουλάχιστον δεν έχει την υπηκοότητα τους, θα πρέπει να προσφύγει εκ νέου στα τοπικά και ευρωπαϊκά δικαστήρια, ελπίζοντας ότι θα δικαιωθεί. Αν συμβεί αυτό θα πρέπει να δώσει καινούργιους (δικαστικούς) αγώνες για την αναγνώριση του γάμου του στην Ελλάδα, και αν τα καταφέρει, θα πρέπει να επιδιώξει την υιοθεσία παιδιού όχι ως ζευγάρι πλέον, αλλά ως μεμονωμένος άνδρας ομοφυλόφιλος, με προφανέστατα μηδενική πιθανότητα να την πετύχει και χωρίς δικαίωμα γονικής μέριμνας για το σύντροφο του. Νέοι δικαστικοί αγώνες κλπ.
Και καλά, αν οι δυο τους είναι εικοσάρηδες και πάμπλουτοι, μπορεί στα 40 τους να τα καταφέρουν, αν είναι σαραντάρηδες τουλάχιστον θα αποκτήσει ο ένας δικαίωμα στη σύνταξη του άλλου μετά το θάνατον του –κούφια η ώρα!-, αν είναι εξηντάρηδες, ε, καλή ψυχή!
Και για να επιστρέψω στην αρχή της συζήτησης : αν όλα αυτά δεν αποτελούν στρεψοδικία, τότε υπάρχει σοβαρό πρόβλημα με την ελληνική γλώσσα.

e-Lawyer είπε...

1. Η αποζημίωση επιδικάζεται εις βάρος του Ελληνικού Δημοσιου. Θεσμοθετημένη από το 1946 νομική δυνατότητα (άρθρα 105-106 ΕισΝΑΚ).
2. Για την υιοθεσία πάμε σε άλλο συνταγματικό δικαίωμα (οικογένεια), διαφορετικό από το θέμα του γάμου. Και αυτό προβλέπεται από την ΕΣΔΑ ανεξάρτητα, στο άρθρο 8 (δικαίωμα στον οικογενειακό βίο), χωρίς να απαιτείται να έχει συναφθεί ο τύπος του γάμου.
3. Η νομολογία του ΕΔΔΑ είναι δεσμευτική για τα κράτη που έχουν προσχωρήσει στην ΕΣΔΑ. Συνεπώς, μια απόφαση παράγει οριζόντια δεδικασμένο και αποτελεί πηγή δικαίου.
4. Η στρεψοδικία είναι η μετατόπιση του κέντρου βάρους που διενεργείται κατά την αναζήτηση τους δέοντος, με σκοπό την αποφυγή της παραδοχής του.
5.Επίσης, η επίσημη γλώσσα στην Καλιφόρνια ειναι η αγγλική και η επίσημες γλώσσες του ΕΔΔΑ είναι η αγγλική και η γαλλική.
6. Αν δεν σας αρέσει το μπλογκ μου μπορείτε να μην το διαβάζετε. Αν όμως το διαβάζετε καλό θα ήταν να παρακολουθείτε την αυστηρή προσήλωσή του στην νομική αποτίμηση των θεμάτων.

ReyCorazón είπε...

Το blog σας μου αρέσει γι’ αυτό και το διαβάζω. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι πρέπει υποχρεωτικά και να συμφωνώ με τις απόψεις σας περί του τι αποτελεί στρεψοδικία και τι πολιτική άποψη.
Κι επίσης, όταν μιλάμε για ένα ζευγάρι ομοφύλων που θα έχει περάσει τα πάνδεινα για να του αναγνωριστεί ο γάμος, δεν αντιλαμβάνομαι την νομική πρόταση σας εφόσον τα καταφέρουν να προχωρήσουν σε υιοθεσία ως άγαμοι κατά το παράδειγμα διαφόρων μη κατονομαζόμενων επωνύμων. Περίεργη αντίληψη για την προστασία των δικαιωμάτων τους, δεν νομίζετε;

e-Lawyer είπε...

Σχολιάζω τις δυνατότητες με βάση το υπάρχον συνταγματικό και νομοθετικό πλαίσιο. Δεν κατέθεσα πρόταση για την αποτελεσματικότερη προστασία των δικαιωμάτων. Φυσικά και υπάρχουν άπειρες δυνατότητες βελτίωσης. Αντικείμενο άπειρων συζητήσεων σε σχετικά (και άσχετα) fora. Αν θέλετε κάντε το και εδώ, δεν έχω αντίρρηση. Απλώς η δική μου συμμετοχή θα εξακολουθεί να επικεντρώνει στην κριτική του υπάρχοντος θεσμικού πλαισίου.

erva_cidreira είπε...

Αν θεωρείτε κριτική του υπάρχοντος νομικού πλαισίου το να βαφτίζετε πολιτική άποψη αυτό το οποίο αποτελεί κακόπιστη, μισαλλόδοξη και διακριτική μεταχείρηση που καταστρέφει τις ζωές συμπολιτών σας, έχω τη βεβαιότητα ότι αδικείτε τον εαυτό σας. Είστε ικανός για πολύ ουσιαστικότερα πράγματα. Η σταθερά υψηλή αναγνωσιμότητα του μπλογκ σας δείχνει τις προσδοκίες που κάποιοι έχουν από εσάς. Εκείνοι δεν μοιάζει να σας υποτιμούν.

e-Lawyer είπε...

Αφού πρέπει να διευκρινίσω και πάλι, θα πω ότι εγώ δεν θα σχολιάσω απόψεις πολιτικών που ειναι κατά των γάμων των ομόφυλων επειδή "δεν είναι έτοιμη η κοινωνία" κλπ. Θα σχολιάσω απόψεις πολιτικών, εφόσον επιχειρούν να εμφανίζουν μια επιστημοφανή θεμελίωση. Δηλαδή με ενδιαφέρουν τα συνταγματολογικά τους "επιχειρήματα", όταν εμφανίζονται ως τέτοια, γιατί αυτο ειναι το πεδίο του ενδιαφέροντός μου (τουλάχιστον σε αυτήν εδώ τη θέση).
Αυτός ειναι ο διαχωρισμός ανάμεσα σε "πολιτική θέση" και σε "συνταγματική-νομική θεμελίωση", στον οποίο προσπάθησα να προβώ. Όποιος επιχειρεί να θεμελιώσει νομικά μία άποψη, έχει απέναντί του την επιστημονική κριτική. Όποιος διατυπώνει μια πολιτική γνώμη, έχει απέναντί του τους ψηφοφόρους και, φυσικά, την κοινωνία. Αλλά απόψεις που δεν συνοδεύονται από μία νομικοφανή θεμελίωση εδώ δεν ενδιαφέρουν: έτσι κι αλλιώς απορρίπτονται σιωπηρά ως αβάσιμες.

To νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο

 Το νομοσχέδιο προβλέποντας στο άρθρο 3 ότι ο γάμος επιτρέπεται για άτομα διαφορετικού ή ίδιου φύλου, αυτοδικαίως επεκτείνει στα ζευγάρια το...