To άρθρο 37 του πολυνομοσχεδίου

Το άρθρο 37 του πολυνομοσχεδίου που ψηφίστηκε απόψε κατ' άρθρο από τη Βουλή, έχει 8 παραγράφους. Έχει τίτλο "Ρυθμίσεις Συλλογικών Διαπραγματεύσεων".

Με την πρώτη παράγραφο εισάγεται διάταξη κατά την οποία επιχειρησιακή συλλογική σύμβαση εργασίας μπορούν να συνάψουν και οι προβλεπόμενες ενώσεις προσώπων, εφόσον σε αυτές συμμετέχουν τα 3/5 των συμμετεχόντων στην επιχείρηση (ενώ πριν δεν υπήρχε τέτοιος περιορισμός), χωρίς χρονικούς περιορισμούς ως προς τη διάρκειά της, και με τις παραγράφους 3 και 4, εκτός των άλλων, αίρεται ο περιορισμός μεμονωμένου εργοδότη να προβαίνει σε σύναψη επιχειρησιακής σύμβασης.

Με την παράγραφο 5 του άρθρου αίρεται η ιδιότητα που είχε η συλλογική σύμβαση εργασίας ώστε να υπερισχύει σε περίπτωση σύγκρουσης με την επιχειρησιακή. Πρόκειται για κατάργηση της λεγόμενης αρχής της ευνοϊκότερης ρύθμισης. Οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας αποτελούν προϊόν επίπονων διαπραγματεύσεων με τους ηγετικούς φορείς κάθε κλάδου και συνήθως θα περιλαμβάνουν ευνοϊκότερες διατάξεις απ' ό,τι οι επιχειρησιακές συμβάσεις εργασίας. Γι' αυτό ο νομοθέτης είχε θεσπίσει την φιλεργατική αρχή του να υπερισχύουν οι συλλογικές έναντι των επιχειρησιακών, σε σημεία σύγκρουσης. Αυτή η αρχή καταργείται τώρα, γεγονός που αποτέλεσε και λόγο για καταψήφιση του άρθρου από την βουλευτή κ. Λούκα Κατσέλη. Ωστόσο, το νομοσχέδιο περιλαμβάνει την δικλείδα ότι οι επιχειρησιακές δεν επιτρέπεται να περιέχουν όρους εργασίας δυσμενέστερους από τις εθνικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας.

Κατά το μέχρι σήμερα ισχύον συλλογικό εργατικό δίκαιο, οι κλαδικές και οι οµοιοεπαγγελµατικές συλλογικές συµβάσεις δέσμευαν µόνο τα µέλη των συµβαλλόµενων εργοδοτικών και εργατικών συνδικαλιστικών οργανώσεων. Προβλέπόταν όμως, όµως, υπό προϋποθέσεις, η σηµαντικότερη των οποίων ήταν να δεσµεύεται ήδη το 50 % των εργαζοµένων του αντίστοιχου κλάδου ή επαγγέλµατος, η επέκταση των αποτελεσµάτων των συλλογικών συµβάσεων, εφόσον εκδιδόταν σχετική απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Στην περίπτωση αυτή, η συλλογική σύµβαση εφαρμοζόταν σε όλους τους εργαζοµένους και εργοδότες που ανήκουν στον αντίστοιχο κλάδο ή επάγγελµα. Σύμφωνα με την Έκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής, η ρύθµιση αυτή, δηλαδή η κήρυξη συλλογικής συµβάσεως ως υποχρεωτικής, εφόσον συντρέχουν ορισµένοι όροι, υπαγορεύεται, κατά τη νοµολογία (ΣτΕ Ολ 4555/1996, ΔΕΝ 53, 441), από το δηµόσιο συµφέρον, ήτοι την εφαρµογή οµοιοµόρφων όρων εργασίας σε συγκεκριµένο επαγγελµατικό τοµέα και την προστασία της συλλογικής ρύθµισης από ανεπιθύµητο ανταγωνισµό εκ µέρους µη δεσµευόµενων αµέσως από τη σύµβαση εργοδοτών και µισθωτών (βλ., σχετικώς, Ι. Κουκιάδη, Συλλογικές Εργασιακές Σχέσεις, τ. 2, 1999, σελ. 292 και Γ. Λεβέντη, Συλλογική Εργατικό Δίκαιο, σελ. 467, κατά τον οποίο, ο ανταγωνισµός των µη συνδικαλισµένων απειλεί την αποτελεσµατικότητα της συλλογικής σύµβασης και τα συµφέροντα των συνδικαλισµένων).

Με τις παρ. 6 και 7 του άρθρου 37, αναστέλλεται η παραπάνω δυνατότητα του Υπουργού Εργασίας, επί όσο διάστηµα ισχύει το Μεσοπρόθεσµο Πλαίσιο Δηµοσιονοµικής Στρατηγικής. Ορίζεται επίσης ότι η επέκταση συλλογικής σύµβασης θα ισχύει από την ηµεροµηνία της δηµοσίευσης της απόφασης του Υπουργού στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως, αντί της ηµεροµηνίας υποβολής της σχετικής αίτησης από συνδικαλιστική οργάνωση εργοδοτών ή εργαζοµένων, όπως προβλεπόταν μέχρι σήμερα.

Mε την παράγραφο 8 του άρθρου 37 επιταχύνεται η δυνατότητα σύστασης σωματείου, με σχετική τροποποίηση του άρθρου 787 παρ. 1 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Συγκεκριμένα προστίθεται σχετική διάταξη κατά την οποία η συζήτηση της υπόθεσης γίνεται εντός δέκα ημερών από την υποβολή της αίτησης και η απόφαση του δικαστηρίου εκδίδεται αμέσως ή το αργότερο εντός 48 ωρών. Φυσικά πρόκειται για ευχολόγιο, αφού και σε άλλα σημεία ο Κώδικας προβλέπει τέτοιες αισιόδοξες προθεσμίες, αλλά θεωρούνται όλες "ενδεικτικές" και δικαίως, δεδομένων των δομικών προβλημάτων που ταλαιπωρούν την Δικαιοσύνη ως προς το ζήτημα της ταχύτητας εκδίκασης υποθέσεων.