Καλλικράτης: Δημοτική και Περιφερειακή Επιτροπή Διαβούλευσης

Ο νόμος για το σχέδιο "Καλλικράτης" (βλ. εδώ) προβλέπει, παράλληλα προς τα κλασικά όργανα της τοπικής αυτοδιοίκησης, την θεσμοθετημένη λειτουργία Επιτροπών Διαβούλευσης, σε κάθε Περιφέρεια και σε κάθε Δήμο με πληθυσμό μεγαλύτερο από 10.000 κατοίκους. Σε μικρότερους Δήμους, η δημιουργία Επιτροπής Διαβούλευσης δεν απαγορεύεται, αλλά αποφασίζεται από το δημοτικό συμβούλιο.

Η συγκρότηση των Δημοτικών Επιτροπών Διαβούλευσης ορίζεται με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, η οποία λαμβάνεται με πλειοψηφία των 2/3 των μελών του και εκδίδεται εντός δύο (2) μηνών από την εγκατάσταση των δημοτικών αρχών. Η σύνθεση της Δημοτικής Επιτροπής περιλαμβάνει εκπροσώπους της τοπικής κοινωνίας και συγκεκριμένα:

α) των τοπικών εμπορικών και επαγγελματικών συλλόγων και οργανώσεων

β) των επιστημονικών συλλόγων και φορέων

γ) των τοπικών οργανώσεων εργαζομένων και εργοδοτών

δ) των εργαζομένων στο δήμο και τα νομικά του πρόσωπα

ε) των ενώσεων και συλλόγων γονέων

στ) των αθλητικών και πολιτιστικών συλλόγων και φορέων

ζ) των εθελοντικών οργανώσεων και κινήσεων πολιτών

η) άλλων οργανώσεων και φορέων της κοινωνίας των πολιτών

θ) εκπρόσωποι των τοπικών συμβουλίων νέων και

ι) δημότες.

Ο συνολικός αριθμός των μελών της δημοτικής επιτροπής διαβούλευσης, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου, μπορεί να είναι από είκοσι πέντε (25) έως πενήντα (50) μέλη. Σε ποσοστό ένα τρίτο (1/3) του συνολικού αριθμού των μελών εκπροσώπων φορέων ορίζονται επιπλέον μέλη, μετά από κλήρωση, δημότες εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους καθώς και όσοι είναι εγγεγραμμένοι στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους. Στη δημοτική επιτροπή διαβούλευσης προεδρεύει ο δήμαρχος ή ο αντιδήμαρχος που ορίζει ο δήμαρχος με απόφασή του. Στις συνεδριάσεις της επιτροπής καλούνται κατά περίπτωση και συμμετέχουν χωρίς δικαίωμα ψήφου και εκπρόσωποι αρμόδιων κρατικών αρχών, των τοπικών

οργανώσεων πολιτικών κομμάτων, καθώς και οι επικεφαλής των δημοτικών παρατάξεων που εκπροσωπούνταιστο δημοτικό συμβούλιο.

Αρμοδιότητες της Δημοτικής Επιτροπής Διαβούλευσης είναι:

α) Γνωμοδοτεί στο δημοτικό συμβούλιο σχετικά με τα αναπτυξιακά προγράμματα και τα προγράμματα δράσης του δήμου, το επιχειρησιακό πρόγραμμα και το τεχνικό πρόγραμμα του δήμου.

β) Γνωμοδοτεί για θέματα γενικότερου τοπικού ενδιαφέροντος, που παραπέμπονται σε αυτή από το δημοτικό συμβούλιο ή τον δήμαρχο.

γ) Εξετάζει τα τοπικά προβλήματα και τις αναπτυξιακές δυνατότητες του δήμου και διατυπώνει γνώμη για την επίλυση των προβλημάτων και την αξιοποίηση των δυνατοτήτων αυτών.

δ) Δύναται να διατυπώνει παρατηρήσεις επί του περιεχομένου των κανονιστικού χαρακτήρα αποφάσεων οι οποίες εκδίδονται σύμφωνα με το άρθρο 79 του Κ.Δ.Κ..

Η διατύπωση γνώμης από τη δημοτική επιτροπή διαβούλευσης δεν αποκλείει την παράλληλη ηλεκτρονική διαβούλευση με τους πολίτες, μέσω διαδικτύου. Οι προτάσεις της ηλεκτρονικής διαβούλευσης συγκεντρώνονται και συστηματοποιούνται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του δήμου και παρουσιάζονται από τον πρόεδρο της δημοτικής επιτροπής διαβούλευσης κατά την αντίστοιχη συνεδρίασή της.

Η δημοτική επιτροπή διαβούλευσης συνεδριάζει δημόσια, μετά από πρόσκληση του προέδρου της, υποχρεωτικά μια φορά το χρόνο, πριν από τη σύνταξη των προσχεδίων του προϋπολογισμού και του ετήσιου προγράμματος δράσης και τουλάχιστον μία φορά κάθε τρεις (3) μήνες για άλλα θέματα που εισάγονται προς συζήτηση.

Το δημοτικό συμβούλιο μπορεί να ψηφίζει σχετικό κανονισμό διαβούλευσης, ο οποίος ρυθμίζει όλα τα θέματα τα σχετικά με τις διαδικασίες διαβούλευσης, τη συμμετοχή φορέων και πολιτών σε αυτή, καθώς και την παρουσίαση των πορισμάτων της.

Η Περιφερειακή Επιτροπή Διαβούλευσης αποτελεί γνωμοδοτικό όργανο της Περιφέρειας. Σύμφωνα με το άρθρο 178 του "Καλλικράτη", η συγκρότηση της Επιτροπής περιλαμβάνει τους Δημάρχους της Περιφέρειας και εκπροσώπους:

α) των οργανώσεων εργοδοτών και εργαζομένων,

β) των επιμελητηρίων και των επιστημονικών οργανώσεων, συλλόγων και φορέων,

γ) των συνεταιριστικών οργανώσεων,

δ) της αποκεντρωμένης διοίκησης στην οποία υπάγεται η περιφέρεια,

ε) των κρατικών υπηρεσιών που έχουν την έδρα τους στην περιφέρεια,

στ) οργανώσεων και φορέων της κοινωνίας των πολιτών στην περιφέρεια και

ζ) των πολιτών.

Ο αριθμός των μελών κυμαίνεται από 35 έως 60, ενώ κατά το 1/3 επιλέγονται με κλήρωση πολίτες από τους εκλογικούς καταλόγους της Περιφέρειας.

Οι αρμοδιότητες της Περιφερειακής Επιτροπής Διαβούλευσης:

α) Εισηγείται στο περιφερειακό συμβούλιο σχετικά με τις βασικές αναπτυξιακές προτεραιότητες της περιφέρειας.

β) Γνωμοδοτεί ως προς θέματα γενικότερου περιφερειακού ενδιαφέροντος, που παραπέμπονται σε αυτή από το περιφερειακό συμβούλιο ή τον περιφερειάρχη.

γ) Εξετάζει τα προβλήματα και τις αναπτυξιακές δυνατότητες της περιφέρειας και διατυπώνει γνώμη για την επίλυση των προβλημάτων και την αξιοποίηση των δυνατοτήτων αυτών.

Και σε αυτήν την περίπτωση, δεν αποκλείεται η διενέργεια ηλεκτρονικής διαβούλευσης με τους πολίτες. Η Περιφερειακή Επιτροπή Διαβούλευσης συνεδριάζει τουλάχιστον μία φορά ανά τρίμηνο.

Ο ρόλος των Επιτροπών Διαβούλευσης είναι λοιπόν καθαρά γνωμοδοτικός, αλλά το περιεχόμενο των υποθέσεων των οποίων μπορούν να επιληφθούν είναι ευρύτατο. Θα έχει ενδιαφέρον να δούμε στην πράξη πόση βαρύτητα θα έχει ο λόγος τους στην λήψη των αυτοδιοικητικών αποφάσεων.