Δευτέρα, Δεκεμβρίου 01, 2008

Πνευματική ιδιοκτησία: ελεύθερη αναπαραγωγή σε σχολικά βιβλία

Άρθρο 20 Ν.2121/1993 - Σχολικά βιβλία και ανθολογίες

1. Επιτρέπεται, χωρίς την άδεια του δημιουργού και χωρίς αμοιβή, η αναπαραγωγή σε εκπαιδευτικά βιβλία, που χρησιμοποιούνται ως βιβλία διδασκαλίας για την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση εγκεκριμένα από το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων ή από άλλο αρμόδιο υπουργείο κατά το επίσημο αναλυτικό πρόγραμμα, έργων του λόγου ενός ή περισσοτέρων συγγραφέων νομίμως δημοσιευμένων, που αποτελούν μικρό τμήμα της συνολικής δημιουργίας του καθενός από αυτούς. Η ρύθμιση αυτή αφορά μόνο την έντυπη αναπαραγωγή.

2. Μετά το θάνατο του δημιουργού, επιτρέπεται χωρίς την άδεια των δικαιούχων του και χωρίς αμοιβή η αναπαραγωγή σε ανθολογίες έργων του λόγου περισσότερων συγγραφέων νομίμως δημοσιευμένων, που αποτελούν μικρό τμήμα της συνολικής δημιουργίας του καθενός από αυτούς.

3. Η αναπαραγωγή, όπως ορίζεται στις προηγούμενες παραγράφους, δεν πρέπει να εμποδίζει την κανονική εκμετάλλευση του έργου από το οποίο παίρνονται τα κείμενα και πρέπει να συνοδεύεται από την ένδειξη της πηγής και των ονομάτων του δημιουργού και του εκδότη, εφόσον τα ονόματα αυτά εμφανίζονται στην πηγή.


____________________


Σε δύο περιπτώσεις που προβλέπονται από αυτό το άρθρο, επιτρέπεται η χρήση λογοτεχνικών έργων χωρίς πληρωμή δικαιωμάτων και άδεια: η πρώτη είναι τα σχολικά βιβλία και η δεύτερη οι ανθολογίες.

Και στις δύο περιπτώσεις επιτρέπεται αναπαραγωγή μόνο ενός μικρού μέρους του συνολικού έργου του συγγραφέα, ενώ στη δεύτερη περίπτωση η ελεύθερη αναπαραγωγή επιτρέπεται μόνον μετά το θάνατο. Πρόκειται δηλαδή για περιορισμό της προστασίας των 70 ετών μετά το θάνατο του δημιουργού: αμέσως μετά το θάνατο επιτρέπεται η χρήση ενός έργου εφόσον αποτελεί μικρό μέρος σε σχέση με το σύνολο και εφόσον αποτελεί μέρος ανθολογίας (όχι μεμονωμένη δημοσίευση).

Κοινές προϋποθέσεις:

- η μη παρεμπόδιση της κανονικής εκμετάλλευσης,

- η αναφορά των πηγών (ηθικό δικαίωμα).

7 σχόλια:

Simon είπε...

Τα βιβλία είναι διαθέσιμα σε μορφή PDF από τη σελίδα
http://www.pi-schools.gr/

kouk είπε...

εάν συμπεριληφθεί στα σχολικά βιβλία λογοτεχνίας ένα ποίημα μου (μικρό μέρος της συνολικής δημιουργίας μου) και αυτό δημοσιευτεί στο pi-schools.gr δεν παρεμποδίζεται η κανονική εκμετάλλευση του έργου; Γιατί να αγοράσει κανείς τη συλλογή μου εάν το μόνο ποίημα μου που του αρέσει διανέμεται δωρεάν από το υπουργείο παιδείας;

e-Lawyer είπε...

Εύλογη η απορία σου kouk. Ο νομοθέτης προσπαθεί να επιλύσει τη στάθμιση ανάμεσα σε δύο έννομα συμφέροντα: αφενός του συμφέροντος της εκπαίδευσης κι αφετέρου του συμφέροντος του δημιουργού.
Πάντως, όπως είναι η διάταξη αν αποδείξεις ότι όντως παρεμποδίζεται η κανονική εκμετάλλευση του έργου σου ακόμη κι από ένα ποίημα, σαφώς και μπορείς να κερδίσεις την υπόθεση εναντίον του υπουργείου παιδείας.
Δεν είναι απόλυτη η διατύπωση δηλαδή, απλώς αντιστρέφει το βάρος της απόδειξης υπέρ του κράτους.

kouk είπε...

ίσως όμως η λέξη «αντιστρέφει» να μην είναι σωστή αφού στην αντίστροφη περίπτωση αυτός που χρησιμοποιεί ένα πνευματικό έργο δεν αρκεί να αποδείξει ότι δεν εμποδίζεται η κανονική εκμετάλλευση του έργου για να του επιτραπεί η χρήση. Ο δημιουργός μπορεί να απαγορέψει σε εμένα τη χρήση του έργου του ακόμα και αν αυτή δεν εμποδίζει την κανονική εκμετάλλευση άρα στη περίπτωση αυτή το κράτος παραβιάζει το ηθικό δικαιώμα (sic) του δημιουργού χωρίς εξαίρεση. Εκτός όμως αυτού, ο νόμος διακρίνει εις βάρος των εκδοτών βιβλίων διδασκαλίας που δεν είναι εγκεκριμένα από το ΥΠ.Ε.Π.Θ.

e-Lawyer είπε...

Με τη διάταξη αυτή εισάγεται ένα προνόμιο του κράτους σχετικά με την πνευματική ιδιοκτησία. Το ερώτημα είναι αν το προνόμιο αυτό είναι δικαιοπολιτικά ορθό ή όχι.

kouk είπε...

Ναι, αλλά το προνόμιο αυτό δεν ισοδυναμεί απλά με αντιστροφή του βάρους της απόδειξης, μια διευκόλυνση δηλαδή, είναι ένα απόλυτο προνόμιο να χρησιμοποιεί το κράτος έργα στις περιπτώσεις όπου η χρήση δεν παρεμποδίζει την εκμετάλλευση ενώ απαγορεύεται ρητά σε οποιονδήποτε άλλο να το κάνει.

e-Lawyer είπε...

Σωστά.

To νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο

 Το νομοσχέδιο προβλέποντας στο άρθρο 3 ότι ο γάμος επιτρέπεται για άτομα διαφορετικού ή ίδιου φύλου, αυτοδικαίως επεκτείνει στα ζευγάρια το...