Πέμπτη, Αυγούστου 26, 2010

Η παραίτηση του Συνηγόρου του Πολίτη και η ανάγκη προστασίας του θεσμού από πρόωρες παραιτήσεις

Στην ανακοίνωση της παραίτησής του από τη θέση του Συνηγόρου του Πολίτη, ο κ. Καμίνης λέει τη μισή αλήθεια: "Τον προσεχή Μάρτιο συμπληρώνω οκτώ χρόνια, δηλαδή δύο πλήρεις θητείες στο αξίωμα του Συνήγορου του Πολίτη". Ο αναγνώστης αντιλαμβάνεται ότι παραιτείται έξι μήνες πριν τη λήξη της θητείας του (τον Μάρτιο του 2011). Η πλήρης αλήθεια είναι ότι ο κ. Καμίνης διορίστηκε τον Μάρτιο του 2008 για μια τετραετή θητεία, η οποία λήγει τον Μάρτιο του 2012. Συνεπώς, ο κ. Καμίνης αποφάσισε να εγκαταλείψει την δημόσια αποστολή που με ομοφωνία του ανέθεσε η Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής ενάμιση χρόνο πριν την λήξη της δεύτερης θητείας του. Η "οκταετία" στην οποία αναφέρεται η ανακοίνωση αφορά την αυτοδίκαιη παράταση της πρώτης θητείας του (2003-2007) έως τον Μάρτη του 2008 (πενταετία), επειδή λόγω κωλυσιεργίας της Βουλής για ένα και πλέον χρόνο παρέμεινε αυτοδικαίως στη θέση του, αφού δεν είχε επιλεγεί νέος Συνήγορος παρά τη λήξη της τετραετίας.

Ο κ. Καμίνης εξέδωσε αυτή την ανακοίνωση μετά την αρχική διάψευση της φημολογίας που ξεκίνησε την προηγούμενη εβδομάδα (βλ. εδώ εφημερίδα ΕΘΝΟΣ, 21/8/10: "το Έθνος επικοινώνησε με το Συνήγορο του Πολίτη, ο οποίος τόνισε ότι δεν έχει γίνει αποδέκτης κάποιας σχετικής πρότασης υπογραμμίζοντας ότι η βασική του μέριμνα επί του παρόντος είναι η διαφύλαξη του κύρους και της ανεξαρτησίας της Αρχής"). Δηλαδή στις 21/8/2010 διέψευσε τις φήμες στο Έθνος, ενώ στις 25/8/2010 στην ανακοίνωσή του αναφέρει ότι ο κ. Κουβέλης του έκανε την πρόταση από τις αρχές Αυγούστου.

Θα ήταν άδικο να κατηγορήσουμε τον κ. Καμίνη ότι χρησιμοποίησε το θεσμό του Συνηγόρου του Πολίτη για την προσωπική προβολή που του παρείχε εποφθαλμιώντας την είσοδό του στην πολιτική, ενώ πιο πριν ήταν ένας χαμηλότονος λέκτορας της Νομικής Αθήνας. Διότι τους χαμηλούς τόνους διατήρησε καθ' όλη την πορεία του στην ηγεσία της ανεξάρτητης αρχής. Ωστόσο, η παραίτησή του, για τους σκοπούς της καθόδου του ως υποψήφιος στις δημοτικές εκλογές, δημιουργεί δύο σημαντικά προβλήματα.

Το πρώτο πρόβλημα είναι θεσμικό, διότι διαμορφώνεται η εντύπωση ότι ο Συνήγορος του Πολίτη δεν αποτελεί τη μέγιστη καταξίωση για έναν νομικό που έχει διάθεση και γνώση για να προσφέρει μια εναλλακτική ελπίδα στην επίλυση των διαφορών ανάμεσα σε Πολίτη και Κράτος, αλλά ένα εφαλτήριο για άλλες θέσεις και φιλοδοξίες ξένες προς τον ανεξάρτητο χαρακτήρα του θεσμού. Βέβαια ο κ. Καμίνης δεν είναι ο πρώτος Συνήγορος που παραιτείται για να διεκδικήσει μια άλλη δημόσια θέση: είχε προηγηθεί και ο κ. Αδαμόπουλος, ο οποίος παραιτήθηκε στο μέσο της θητείας του ως Συνήγορος του Καταναλωτή για να αναλάβει τη θέση του Προέδρου του Οργανισμού Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης και, μετά, τη θέση του Γενικού Γραμματέα Επικοινωνιών του Υπουργείου Μεταφορών. Υπάρχει δηλαδή ο κίνδυνος να υποβαθμιστεί σοβαρά ο θεσμός των ανεξάρτητων αρχών, με την περιθωριοποίησή τους ως "προθάλαμοι" για την μετέπειτα σταδιοδρομία σε άλλες δημόσιες θέσεις. Θα ήταν καταστροφή για έναν θεσμό όπως ο Συνήγορος του Πολίτη να τύχει μιας τέτοιας μεταχείρισης από πρόσωπα που διορίζονται εκεί εποφθαλμιώντας απλώς τη δημοσιόητα για την μετέπειτα επιδίωξη των πολιτικών ή άλλων φιλοδοξιών τους.

Το δεύτερο πρόβλημα είναι πρακτικό και ουσιαστικό. Όταν τον Νοέμβριο του 2009 παραιτήθηκαν ο Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και η Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη για την Ποιότητα Ζωής (προκειμένου να αναλάβουν θέσεις γενικών γραμματέων σε υπουργεία), τα αντίστοιχα τμήματα της Ανεξάρτητης Αρχής περιήλθαν σε πολύμηνη υπολειτουργία μέχρι να αναλάβουν οι νέοι Βοηθοί Συνήγοροι. Επειδή εκπροσωπώ προσφεύγοντες στο Συνήγορο του Πολίτη, είμαι σε θέση να διαβεβαιώσω ότι υποθέσεις που εκκρεμούσαν στον Κύκλο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων διεκπεραιώθηκαν μετά από 7-8 μήνες, ενώ σε μία περίπτωση που κατατέθηκε το Νοέμβριο, ακόμη δεν έχει εκδοθεί η παραμικρή απάντηση από τις υπηρεσίες του Συνηγόρου, παρά τις αλλεπάλληλες υπενθυμίσεις της εκκρεμότητας. Όταν τον Ιανουάριο του 2003 ο κ. Διαμαντούρος εξελέγη Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής και έφυγε από τον Συνήγορο του Πολίτη χρειάστηκε να παρέλθει ένα χρονικό διάστημα μέχρι τον Απρίλιο του ίδιου έτους μέχρι να εκλεγεί ο κ. Καμίνης στην ηγεσία του θεσμού. Έτσι, η παραίτηση τώρα του κ. Καμίνη ενέχει τον μεγάλο κίνδυνο να παραλύσουν και πάλι οι υπηρεσίες του Συνηγόρου, με αποτέλεσμα την ουσιαστική διάλυση του θεσμού.

Πρέπει λοιπόν με κάποιον τρόπο να διασφαλιστεί ότι τα πρόσωπα που θητεύουν στις ανεξάρτητες αρχές, ιδίως στο Συνήγορο του Πολίτη, θα εκπληρώνουν την αποστολή τους για το διάστημα για το οποίο έχουν λάβει την εντολή της Εθνικής Αντιπροσωπείας. Αυτό έχει διασφαλιστεί όσον αφορά τα κωλύματα εκλογικότητας για τη θέση του βουλευτή για τα μονοπρόσωπα μέλη των αιρετών μελών οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης (άρθρο 56 του Συντάγματος), τα οποία ακόμη κι αν παραιτηθούν, αν δεν έχει τελειώσει η θητεία τους δεν επιτρέπεται να ανακηρυχθούν ως υποψήφιοι. Για τις ανεξάρτητες αρχές χρειάζεται όμως μια διευρυμένη διάταξη που να απαγορεύει την ανάληψη οποιασδήποτε δημόσιας θέσης εάν δεν έχει ληξει η θητεία για την οποία διορίστηκαν. Ενδεχομένως το κώλυμα θα πρέπει να αφορά κι ένα ικανό χρονικό διάστημα μετά το πέρας της θητείας (ένα ή δύο χρόνια), ώστε να αποδυναμωθεί και η "παράπλευρη ωφέλεια" της αναγκαστικής δημοσιότητας που εκ της θέσεώς τους περιβάλλει τα μέλη των ανεξάρτητων αρχών.





6 σχόλια:

Alchimistis είπε...

"....Δηλαδή στις 21/8/2010 διέψευσε τις φήμες στο Έθνος, ενώ στις 25/8/2010 στην ανακοίνωσή του αναφέρει ότι ο κ. Κουβέλης του έκανε την πρόταση από τις αρχές Αυγούστου....."
θεωρείτε θεμιτό να παραμένει Συνήγορος του Πολίτη κάποιος ο οποίος μέσα σε τέσσερις ημέρες αυτοδιαψεύδετε?

Αναρχοφιλελευθερος είπε...

Αν ο κ. Καμίνης είχε αποφασίσει ή συμφωνήσει από την αρχή ότι λόγω του ενός παραπάνω χρόνου που κατέλαβε την θέση του συνηγόρου του πολίτη, έπρεπε να αποχωρήσει ένα χρόνο νωρίτερα, τότε καλώς και έκανε..

Από εκεί και πέρα το ότι κάποιοι ξεχωρίζουν στην δουλεία τους αυτό είναι καλό για εμάς αλλά και για τους ίδιους. Οι πολίτες που διεκπεραιώνουν τις υποθέσεις τους με την βοήθεια του συνηγόρου του πολίτη είναι σίγουρα αρκετοί. Ωστόσο αν η θέση του δημάρχου ή του νομάρχη καταληφθεί από έναν άνθρωπο με τις ικανότητες του κ. Καμίνη, τότε πολλοί περισσότεροι πολίτες θα έχουν την τύχη να γευτούν τα αποτελέσματα των ενεργειών του.

Θέλω να θυμίσω ότι άσχετα με το τι λέει ο νόμος, πολλοί βουλευτές εν μέσω της κοινοβουλευτικής τους θητείας τους πηγαίνουν άλλοι στο Ευρωκοινοβούλιο ενώ κάποιοι άλλοι λαμβάνουν θέσεις στην αυτοδιοίκηση.

Ο νόμος πρέπει να θέτει τα πλαίσια μέσα στα οποία κινείται ο πολίτης και οι θεσμοί, χωρίς όμως να γίνεται δυνάστης.

e-Lawyer είπε...

Πως θα ωφεληθούν περισσότεροι στον δήμο Αθηναίων αφου ο Συνήγορος του Πολίτη έχει αρμοδιότητα για όλη την Επικράτεια κι όχι στα στενά περιθώρια της Αθήνας. Αλλά δεν θεωρώ και ότι είναη συγκρίσιμη η δουλεία του δημάρχου με τη δουλειά του Συνηγόρου. Η μια θέση είναι πολιτική και παραγωγική ενώ η άλλη ελεγκτική και διαμεσολαβητική.

Αναρχοφιλελευθερος είπε...

Ο "συνήγορος του πολίτη" μπορεί θεωρητικά να εξυπηρετεί όλη την επικράτεια αλλά στην πραγματικότητα η δράση του έχει πεπερασμένα όρια. Μπορεί να εξυπηρετήσει μόνο ένα συγκεκριμένο αριθμό από τις αιτήσεις που θα δεχθεί. Αντίθετα ο Δήμαρχος μπορεί ακόμα και κάθε μέρα να λαμβάνει μια επωφελή απόφαση για το σύνολο των δημοτών.
Ούτε εγω συγκρίνω τις θέσεις αλλά μπορώ να συγκρίνω πρώτον την ποσότητα των πολιτών που θα επωφεληθούν και δεύτερον την «ποιότητα» της επέμβασης. Σε άλλο ποσοστό βοηθά τον πολίτη ένας καλός «συνήγορος του πολίτη» και σε άλλο ένας καλός δήμαρχος. Ο δεύτερος, εφόσον έχει μεγαλύτερη εξουσία, μπορεί να επιφέρει μεγαλύτερα και καλύτερα αποτελέσματα στην καθημερινότητα του πολίτη, που είναι άλλωστε και το ζητούμενο.

e-Lawyer είπε...

Του πολίτη του Δήμου που διοικεί ενώ ο Συνήγορος ελέγχει το σύνολο του δημόσιου τομέα. Ειναι η διαφορά ανάμεσα στον γενικό ελεγκτή και τον μεμονωμένο ελεγχόμενο. Εντελώς ασύγκριτα. Ο μόνος τρόπος για να εξεταστούν οι διοικγτικές ικανότητες του κ Καμίνη είναι η αξιολόγηση των εσωτερικών αποφάσεων που έλαβε για τη δομη και το προσωπικό της Αρχής, καθώς και την υποδοχή των πολιτών που εκλήθη να εξυπηρετήσει.

Ανώνυμος είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

To νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο

 Το νομοσχέδιο προβλέποντας στο άρθρο 3 ότι ο γάμος επιτρέπεται για άτομα διαφορετικού ή ίδιου φύλου, αυτοδικαίως επεκτείνει στα ζευγάρια το...