Στο δημοσίευμα που αφορά κυβερνητική πρόθεση για νομοθέτηση στο χώρο των blogs διαβάζουμε την αναφορά σε "ελληνόφωνες" ιστοσελίδες. Όπως υποστήριξα και προχτες (βλ. εδώ) το μέτρο θα εισάγει αθέμιτη διάκριση με κριτήριο τη γλώσσα, πράγμα που θα το καθιστά από μόνο του αντισυνταγματικό.
Το πρόβλημα όμως της επί τούτου ρύθμισης της "ελληνόφωνης" μπλογκόσφαιρας είναι πιο ουσιαστικό, διότι παρακάμπτει και ορισμένες θεμελιώδεις αρχές της εδαφικής εφαρμογής του ποινικού δικαίου (αλλά και του ιδιωτικού διεθνούς δικαίου), με αποτέλεσμα την πρόκληση σύγχυσης και την υποστήριξη των γνωστών θεωριών ότι η υιοθέτηση μιας κατάληξης σε ".com" ή ".org" (ή οτιδήποτε άλλο εκτός από .gr) εκτρέπει την εφαρμογή του Ελληνικού δικαίου από το blog που μπορεί να διαχειρίζεται ένας Έλληνας.
Πρώτ' απ' όλα, πρέπει να διευκρινίσουμε ότι άλλο είναι το εφαρμοστέο δίκαιο και άλλο το αρμόδιο δικαστήριο. Μπορεί ένα αλλοδαπό δικαστήριο να δικάσει με βάση το Ελληνικό δίκαιο, όπως και ένα Ελληνικο δικαστήριο να δικάσει με βάση το αλλοδαπό δίκαιο.
Έπειτα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι άλλο είναι τα θέματα απόδειξης (ποιος είναι ο δράστης;) από το ποιο δίκαιο διέπει μια διαφορά (όταν δηλαδή δεν έχουμε προβλήματα εντοπισμού του δράστη). Δεν είναι όλα τα blogs "ψευδώνυμα" και το μεγαλύτερο ανέκδοτο που έχω ακούσει είναι όταν bloggers δηλώνουν ότι θα μεταφερθούν σε ".com" για να αποφύγουν την εφαρμογή του Ελληνικού δικαίου. Αφού δεν τίθεται καν θέμα άρσης απορρήτου σε μια τέτοια περίπτωση, είναι τουλάχιστον αστείο να λες ότι θα πάρω τα μπογαλάκια μου για να γλιτώσω από την ελληνική νομοθεσία. Εκτός αν μιλάμε για κάποιου είδους νομοθεσία πέρα από αυτές του δημοσιεύματος.
[Παρένθεση: πριν από 20 χρόνια περίπου, το περιοδικό TIME, το οποίο ισχυριζόταν ότι δεν είχε χάσει ποτέ του δίκη για συκοφαντική δυσφήμηση, δημοσίευσε το γνωστό πρωτοσέλιδο "η λεηλασία της Ελλάδος", με φωτογραφία του Ανδρέα Παπανδρέου. Ο δικηγόρος του Ανδρέα Παπανδρέου έλαβε εντολή να κινηθεί δικαστικά εναντίον του περιοδικού. Έκρινε τότε ότι τον εξυπηρετούσε καλύτερα να φέρει την υπόθεση στα βρετανικά δικαστήρια ( ένας από τους τόπους διανομής του περιοδικού), αντί για τα δικαστήρια των ΗΠΑ (έδρα της εταιρίας). Τελικά το ΤΙΜΕ αναγκάστηκε να συρθεί σε εξωδικαστικό συμβιβασμό, για να μη χάσει τη δίκη: μέχρι τότε σκεφτόταν μόνο με βάση το δίκαιο των ΗΠΑ και δεν είχαν υπολογίσει τον βρετανικό κίνδυνο.]
Το Ελληνικό Ποινικό δίκαιο λοιπόν εφαρμόζεται σε ημεδαπούς, οπουδήποτε κι αν τελέσουν ένα αδίκημα, εφόσον το αδίκημα αυτό τιμωρείται κι από το δίκαιο της χώρας τέλεσης. Αυτό σημαίνει ότι και μόνη η ιδιότητά σου ως ημεδαπού, σε καθιστά υπόλογο με βάση την Ελληνική νομοθεσία, εφόσον δεν είναι αντίθετη στην αλλοδαπή νομοθεσία φυσικά [Άρθρο 6 ΠΚ]. Άρα, είτε χρησιμοποιείς .gr είτε .com είναι το ένα και το αυτό. Κι επειδή η συζήτηση γίνεται για την συκοφαντική δυσφήμηση, δεν γνωρίζω και πολλές χώρες που δεν προβλέπουν στο ποινικό τους δίκαιο το συγκεκριμένο αδίκημα. Στις ΗΠΑ μπορεί να υπάρχει αναστροφή του βάρους απόδειξης όσον αφορά τα δημόσια πρόσωπα, αλλά το αδίκημα προβλέπεται.
Θα μπορούσε να πει κάποιος ελληνόφωνος blogger ότι δεν έχει Ελληνική υπηκοότητα. Και πάλι όμως, εφόσον ο δράστης είναι αλλοδαπός, αλλά το θύμα είναι ημεδαπός, εφαρμογή έχει το Ελληνικό ποινικό δίκαιο, εφόσον και πάλι το κακούργημα ή πλημμέλημα τιμωρείται από τον εκεί νόμο [άρθρο 7].
Εξάλλου, ακόμη κι αν ο δράστης είναι αλλοδαπός, οι Ελληνικοί ποινικοί νόμοι εφαρμόζονται ακόμα και σε αυτές τις περιπτώσεις, εφόσον τελέστηκαν στο έδαφος της επικράτειας [Άρθρο 5 ΠΚ].
Ο μύθος λοιπόν της ασυλίας σε περίπτωση αλλαγής εδαφικής εγκατάστασης των μέσων, αναπαράγεται εδώ και χρόνια. Το δυσάρεστο είναι ότι αυτή η παραπληροφόρηση συντηρείται ιδίως από ανθρώπους που είναι ενεργοί στο Διαδίκτυο και που κατά τεκμήριο θα μπορούσαν να έχουν ψάξει αυτά που λένε, πριν εκφραστούν. Δυστυχώς όμως δεν μπαίνουν στον κόπο. Αρκεί να πούμε την αποψάρα μας, είτε ισχύει - είτε όχι, κι όποιον πάρουν τα σκάγια.
Αυτές τις ημέρες με αφορμή τα δημοσιεύματα για την υιοθέτηση ρυθμίσεων στο Διαδίκτυο έχω κάνει πάρα πολλές συζητήσεις με νομικούς, με ανθρώπους της πληροφορικής, της δημοσιογραφίας, της επικοινωνίας, τόσο στο Διαδίκτυο όσο και εκτός. Διαπιστώνω μια υστερική προσέγγιση από διάφορες πλευρές, ότι "θα μας φιμώσουν", αλλά "θα τους δείξουμε εμείς" και λοιπά. Πας να συζητήσεις εάν η συκοφαντική δυσφήμηση είναι "ιδιαιτέρως σοβαρό έγκλημα" (που κατά το Σύνταγμα θα δικαιολογούσε νομοθέτηση της άρσης του απορρήτου) και αυτομάτως καθίστασαι ύποπτος, προδότης, εγκάθετος, προσωποποίηση μιας εκκολαπτόμενης φασιστικής νομοθεσίας και λοιπά. Μηδενική αντοχή στο διάλογο, ελάχιστες γνώσεις για την λειτουργία του νόμου, υπεροπτικό ύφος σε στυλ "εσύ δεν ξέρεις τα τεχνικά" και γενικά μια τάση για αποδόμηση. Eμένα με ενδιαφέρουν τα συγκεκριμένα επιχειρήματα όπως "αφού δεν επιτρέπεται άρση του απορρήτου για κλοπή ή απάτη, γιατί να προβλέπεται λ.χ. για δυσφήμηση;". Αλλά οι συζητήσεις δυστυχώς δεν φτάνουν μέχρι εκεί, σταματούν στη φοβική αποκήρυξη οποιουδήποτε μέτρου. Λες και πρόβλημα δεν υπάρχει.
Θεωρώ ότι χρέος μας ως σκεπτόμενοι και δημόσια εκφραζόμενοι πολίτες είναι να εκθέτουμε τα συγκεκριμένα δεδομένα, να παρουσιάζουμε τις επιλογές, να τις κριτικάρουμε, να συζητάμε. Αυτό επιδιώκω και μέσα από το e-lawyer. Οι κραυγές, ο εξυπνακίστικος σνομπισμός και οι υστερίες είναι μια μορφή λιποταξίας στη συγκεκριμένη περίπτωση. Αφήστε τις πόζες, τις αερολογικές θεωρίες, μελετήστε και προτείνετε απτές λύσεις. Μόνο ένας τέτοιος λόγος μπορεί να αναπτύξει κανονιστική δύναμη, που να δεσμεύει δηλαδή πολιτικά το νομοθέτη, όλα τα υπόλοιπα είναι περιττά και επιζήμια.
14 σχόλια:
Σε καμιά εικοσαριά χώρες του κόσμου, έχουν τουλάχιστο ξεκινήσει διαδικασίες αποποινικοποίησης της συκοφαντίας, συμπεριλαμβανομένης και της Βρετανίας που τις ολοκλήρωσε.
http://www.article19.org/advocacy/defamationmap/map/
Στην Ελλάδα η συκοφαντία είναι πλημμέλημα. Δε ξέρω τι "νομικά" επιχειρήματα μπορεί να υπάρχουν για να χαρακτηριστεί "ιδιαίτερα σοβαρό έγκλημα" και να παρακαμφθεί καθαρότατα το πνεύμα του ελληνικού συντάγματος στο σημείο που προστατεύει σημαντικότατο απόρρητο, αυτό των επικοινωνιών. Απόρρητο το οποίο επιπλέον προστατεύει τεχνικά αλλά ρητά και το ιδιωτικό απόρρητο στο δίχτυο, σε εφαρμογή των κοινοτικών οδηγιών (3471/2006, απ' όσο ξέρω).
Προφανώς τέτοιος χαρακτηρισμός, πέρα από ότι συνεπάγεται για τα προσωπικά δικαιώματα και την ενημέρωση στο δίκτυο, θα στρώσει λεωφόρο για την επαναφορά ποινών φυλάκισης από τα ελληνικά δικαστήρια. Τι νομική ή ηθική κατακραυγή μπορεί να υπάρξει για δικαστή που στέλνει αβέρτα δημοσιογράφους στη φυλακή για να εξυπηρετήσει πολιτικά συμφέροντα, όταν ρητά και πρόσφατα, ο νόμος και οι πολίτες έχουν χαρακτηρίσει τα "εγκλήματα" ως "ιδιαίτερα σοβαρά"?.
Συμπερασματικά λοιπόν, η εφαρμογή μιας τέτοιας πρότασης θα βάλει την Ελλάδα, στον πραγματικό κόσμο, δίπλα στη Κίνα, στο Ιράν, στη Σαουδική Αραβία, στο Ουζμπεκιστάν, και σε άλλες συμπαθείς δημοκρατικές χώρες.
Πέρα από τις μεγάλες δημοκρατικές κατακτήσεις, τα αποτελέσματα μιας τέτοιας πρότασης είναι κάθε άλλο παρά σίγουρα. Υπάρχει καμιά ελάχιστη ένδειξη μέχρι τώρα ότι θα συμβάλλει στον εντοπισμό κανενός άλλου πλην των άδολων και αφελών? Πιστεύει κανείς ότι δε θα αυξήσει υπέρογκα το φόρτο των δικαστηρίων, και ακόμα περισσότερο αυτόν των σχετικών με το απόρρητο επιτροπών και λοιπών? Υπάρχει καμιά εγγύηση τουλάχιστο ότι θα εντοπίζεται πάντα ή σχεδόν πάντα ο άδολος ή αφελής υπεύθυνος? Υπάρχει καμιά εγγύηση ότι τουλαχιστότατα δε θα τη πληρώνει, και με συνοπτικές διαδικασίες, ο κάθε άσχετος?
Η εμπειρία όλων από τα ελληνικά δικαστήρια, από τον παγκοσμίου φήμης Έλληνα Αστυνόμο (τον οποίο σύμφωνα με τον Σανιδά ρεζιλεύουν στις αστυνομικές αρχές του Ουζμπεκιστάν και του Κονγκό οι καταλανθασμένες ερμηνείες του ελληνικού συντάγματος), από την Κυρά Κατίνα, από τη συνηθισμένη στη χώρα χρήση της τεχνολογίας από δικαίους και αδίκους, και από όλες τις μέχρι τώρα "διερευνημένες" υποθέσεις, δείχνει πως η απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα είναι αρνητική.
Για ποιο λόγο να αυτοκτονήσουν ή να εκτελεστούν τα δικαιώματα και οι ελευθερίες στην Ελλάδα λοιπόν? Τέτοια τρελή αυταπάρνηση και τέτοιον σχιζοφρενή ανθρωπισμό δε τον ζητάνε ούτε οι θρησκείες που υπόσχονται όλη τη βασιλεία των ουρανών και όλα τα ουρί του παραδείσου, νομίζω.
Για να κάνω και μια.. απτή πρόταση, πέρα από τα γράμματα των νόμων που δυστυχώς στην Ελλάδα συνήθως στήνουν οικοδόμημα.. αυθαίρετο και ετοιμόρροπο (η απλά ελληνικό), υπάρχει ένας ολόκληρος "κόσμος" αξιών και συμπεριφορών στο δίχτυο. Το internet και το web ήρθαν κυριολεκτικά μέσα από πραγματικα επιστημονικές κοινότητες, οι κανόνες και η ηθική τους είναι απλή αλλά σοβαρή εφαρμογή των προοδευτικών τάσεων στην αμερικάνικη δικαιοσύνη (που με τη σειρά τους υιοθετούσαν σοβαρές τάσεις στον υπόλοιπο κόσμο), δεν είναι κάνα παραληρηματικό χίπικο μηδενιστικό κίνημα.
Σαφώς το δίχτυο σέβεται τη προσωπικότητα της Κυρά Παναγιώτας που τη βρίζει η Κυρά Κατίνα από virtual παράθυρο κρυμμένη κάτω από virtual κομοδίνο. Σαφώς και υπάρχει δίκιο, ηθικό αν όχι νομικό, μέχρι και σε κάποιες βάσεις που διαστρεβλώνει ο Σανιδάς για να προστατέψει το κύρος του Έλληνα Αστυνόμου στο Αζερμπαϊτζάν. Αυτό το δίκαιο αποδίδεται ήδη "εικονικά" από τη παγκόσμια κοινότητα περισσότερο από ότι στην ελληνική πράξη μέχρι τώρα.
Έχει παρολαυτά πρόβλημα η Κυρά Παναγιώτα? Tough luck, ποτέ δε θα είναι ικανοποιημένη, ακόμα κι άμα της σερβίρουν ψημένες τις σάρκες της ανασκολοπισμένης Κατίνας να τις φάει, πάλι θα πεινάει μετά. Πριν το δίχτυο της γράφανε βρισιές στον τοίχο του σπιτιού της. Τι έκανε ο χωροφύλακας τότε? Ονομαστικοποιούσε και παρακολουθούσε όποιον αγόραζε μπογιά ανά την επικράτεια? Τώρα τουλάχιστο η κάθε κυρά έχει τον virtual τοίχο καθαρό, κι άμα γράψει κανένας στον απέναντι virtual τοίχο, στέλνει ένα e-mail και τον καθαρίζουν.
Έχει πρόβλημα η κυβέρνηση και ο κάθε τυχαίος πολιτικός? Αυτό κι αν είναι tough luck, όπως το λένε οι Αμερικάνοι.
Η δικιά μου πρόταση είναι να μην αγγίξουμε χωρίς λόγο όλα τα "απόρρητα" που προστατεύονται όπως προστατεύονται στην Ελλάδα. Χωριό είμαστε, ούτε περιπτώσεις τύπου press-gr και troktiko μένουν κρυφές, ούτε περιπτώσεις προσβολής της Παναγιώτας από τη γειτόνισσα. Έχεις υποψίες, τραβάς τις μηνυσάρες σου και λες ποιος είμαι εγώ, δε σε εμποδίζει κανένας. Τον τυχαίο στο δίκτυο που σε βρίζει, μπορείς να τον αντιμετωπίσεις τουλάχιστο ευκολότερα από αυτόν που περνάει απέξω, σου κάνει κωλοδάχτυλα και φεύγει τρέχοντας.
Επομένως είσαι αντίθετος γενικά με την πρόβλεψη της συκοφαντικής δυσφήμησης ως ποινικό αδίκημα. Αυτή όμως είναι μία άλλη συζήτηση, την οποία μπορούμε να κάνουμε, αλλά δεν αφορά την αναζήτηση λύσης στο συγκεκριμένο δικαιικό πρόβλημα της απολυτοποιημένης μεροληψίας υπέρ της ιδιωτικότητας του μπλόγκερ εις βάρος της τιμής του τυχόν θιγόμενου, χωρίς τη θέσπιση κανόνων στάθμισης. Τόσο το απόρρητο όσο και η προστασία της τιμής είναι συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα κι αυτό σημαίνει ότι η ενάσκηση του ενός δεν πρέπει να εκμηδενίζει την εφαρμογή του άλλου.
Αν δούμε τα πράγματα πέρα από το γράμμα των νόμων, το "απόρρητο" που "αίρεται" για να βρεθεί ο κατηγορούμενος για συκοφαντική δυσφήμηση μέσω διχτύου, είναι το ιδιωτικό, τα προσωπικά στοιχεία, η ζωή του ατόμου.
Στη γενική περίπτωση, όταν επιλέγω να γράψω άρθρο/σχόλιο σε δημόσια υπηρεσία/σελίδα στο δίχτυο σαν ανώνυμος, επικοινωνώ με τη συγκεκριμένη σελίδα ουσιαστικά επώνυμα (με την IP μου τουλάχιστο, αν όχι και με επιπλέον στοιχεία), ζητάω να μη δημοσιευτούν τα στοιχεία μου, δημοσιεύονται όλα τα στοιχεία της "επικοινωνίας" (ημερομηνία, περιεχόμενο, παραλήπτης προφανώς) εκτός από τα προσωπικά μου. Στις ελληνικές νομοθεσίες, αυτό το "απόρρητο", η μη δημοσίευση προσωπικών στοιχείων, η ανωνυμία, μου φαίνεται να τσοντάρεται από δω κι από κει όταν δεν αγνοείται και δε παραβιάζεται, με εξαίρεση και όχι απόλυτη όσες εφαρμόζουν κοινοτικές οδηγίες όπως είπα.
Πέρα από την επιχειρηματική εφεύρεση των δυναμικών IPs που κατά πάσα πιθανότητα θα εκλείψει μαζί με το IPv4, στο internet όπως σχεδιάστηκε, η IP μου είναι γενικά και η ταυτότητά μου. Εφόσον δε χρησιμοποιώ καμιά υπηρεσία ανωνυμοποίησης ή άλλο δόλο, έχω ήδη δείξει προσωπικότητα που στηρίζει την ουσία όσων γράφω, αν και τυπικα δε τα υπογράφω. Αν παραβιαστεί η επιθυμία μου γι ανωνυμία, στη γενική περίπτωση προσβάλλεται μόνο η καλή μου θέληση, η προσωπικότητά μου. Πράγμα που επίσης δε φαίνεται να λαμβάνει υπόψη κανένα γράμμα και πνεύμα ελληνικής νομοθεσίας, αλλά στην παράδοση του διχτύου είναι διαπόμπευση.
Πέρα από το προσωπικό του θέματος, το δικαίωμα στην ανωνυμία γίνεται σημαντικότερο ως μέρος του δικαιώματος του κοινού για ενημέρωση. Αυτό κι αν είναι βέβαια γραμμένο εντελώς στην Ελλάδα, το μόνο που ενδιαφέρει είναι προφανώς να μην υπάρχει ανεξέλεγκτη ενημέρωση, από τις προτάσεις και μόνο που συζητάμε. Και από όσα αναφέρει κι αυτός o e-lawyer που πάει να προστατεύει τα ανθρώπινα δικαιώματα στη ψηφιακή εποχή (και δε το λέω ειρωνικά), το προοδευτικότερο και ελευθεριότερο σ' αυτό το τόπο είναι να σου επιτρέπεται να κάνεις ανώνυμες καταγγελίες στα.. αρμόδια όργανα.
Άμα τώρα βάλουμε στην εικόνα και το κόσμο εκτός διχτύου, η εσκεμμένη προσβολή της τιμής κάποιου, δε ξεκινάει και δε τελειώνει στο δίχτυο. Ο κακόβουλιάρης προέρχεται από τον κύκλο μου και έχει στόχο τη τιμή μου στο κύκλο μου, ανεξαρτήτως μεγέθους κύκλου. Για να προστατέψω τη τιμή μου, στο δίχτυο έχω τη συνδρομή των αρχών του, εκτός διχτύου έχω τη συνδρομή των.. ελληνικών διωκτικών αρχών. Στο δίχτυο υπερασπίζομαι τη τιμή μου στον κύκλο μου μέχρι και απλά στέλνοντας e-mail από το facebook, εκτός διχτύου στηρίζομαι στο πατριωτισμό, την ευφυία και τη παιδεία του Έλληνα Αστυνόμου. Ακόμα και τις προσβολές εκτός διχτύου, τις αντιμετωπίζω πανεύκολα (σε σχέση τουλάχιστο με νομικές διαδικασίες) με τη χρήση του διχτύου.
Που είμαι λοιπόν απόλυτα ανυπεράσπιστος? Εμένα μου φαίνεται αλλιώς να γέρνουν οι ισορροπίες. Και η πρόταση e-lawyer είναι που τις γέρνει εντελώς στη δικιά μου μπάντα. Η πρόταση να διευκολύνομαι τα μέγιστα για να εντοπίζω και να στέλνω τον ελάχιστο τυχαίο κακοβουλιάρη φυλακή, πέρα από τις υπόλοιπες προσβολές και στη προσωπικότητά του, και στις σημαντικές και στη πράξη αποδεδειγμένες αρχές του δικτύου, και σε θεσμοθετημένα και σημαντικότατα δικαιώματα, και σε προστατευόμενες και σημαντικότατες ελευθερίες (ακόμα και στην Ελλάδα κουτσά στραβά οι τελευταίες και τα τελευταία).
Δεν έχω κάνει καμία πρόταση αυτον τον καιρό, απλώς διερευνώ τα υπέρ και τα κατά που έχουν διάφορα νομοθετικά μέτρα που συζητούνται.
Προτάσεις που έχω κάνει παλαιότερα είναι ο αυτορρυθμιστικός κώδικας δεοντολογίας ιστολογίων και η ομάδα φιλικού διακανονισμού διαδικτυακών διαφορών.
Πάντως σε αυτά που λες πρέπει να λάβεις υπόψη και το ψηφιακό χάσμα αλλά και όσους δεν θέλουν να μπουν σε ένα διάλογο με όσους τους συκοφαντούν. Ακόμα και οι λιγότερο ´´επικοινωνιακοί ´´ έχουν δικαίωμα προστασίας της προσωπικότητάς τους. Δηλαδή κάποιος που απλώς σε ψάχνει στο google και βρίσκει τα μύρια όσα, προφανώς θα θεωρήσει ότι τουλάχιστον δεν έχεις προστατεύσει τον εαυτό σου. Είναι μια ένδειξη αδυναμίας που επικοινωνιακά δαν αντιμετωπίζεται με πολλούς τρόπους πέρα από το delete. Kαι μην αρχίσεις πάλι τις ανοησίες που ακούω από διάφορους για cache και screen shots κλπ γιατί άλλο είναι να υπάρχει το συκοφαντικό δημοσίευμα στους Times κι άλλο στο facebook wall της κυρα Κατίνας. Η κυρά Κατίνα ή ο τοίχος που έλεγες πιο πάνω δεν είναι μέσο ενημέρωσης οπότε το context που θα βρεις κάτι μέσω Google είναι παράμετρος σημαντική για την έκταση της τυχόν προσβολής.
Btw στην Αγγλία αποποινικοποιήθηκε μεν η δυσφήμηση (κατά παράβαση της νομολογίας ΕΔΔΑ οπότε μάλλον θ α επαναποινικοποιηθεί) αλλά έμειναν βέβαια οι αγωγές αποζίωσης λόγω δυσφήμησης που δεν θέλεις να ξέρεις σε τι ποσά κυμαίμονται.
Ξέρω γενικά τι γίνεται στην Αγγλία, τα έγραφα και χτες στο Facebook, σημείωσα και όσα χρειάζονται για να μην υπάρχει ακριβώς μόνο η εικόνα του παράδεισου των αποζημιώσεων.
Δυστυχώς, όπως είναι η ελληνική νομοθεσία, κάποιοι τη πληρώνουν αδίκως και στο δίχτυο, το είπα έμμεσα αρκετές φορές. Από την άλλη οι ελευθερίες που μπαίνουν στο ζύγι, είναι κυριολεκτικά βαρύτερες από βαριά εγκλήματα, και σύμφωνα με τους ελληνικούς νόμους που τις προστατεύουν.
Μια ιδέα είναι να υποχρεωθούν τουλάχιστο οι Έλληνες ISPs να παρέχουν στατικές IPs μετά το πέρασμα στο IPv6. Λέω ιδέα (και όχι πρόταση) γιατί ακόμα γενικά η κατάσταση είναι ασαφής, ούτε εγώ δε την έχω ξεκάθαρη, πολύ περισσότερο τις νομικές επιπτώσεις. Όμως αρχικά λόγος για δυναμικές IPs δε θα υπάρχει, ούτε η παράδοση στο δίχτυο είναι αντίθετη. Και σίγουρα θα περιοριστούν αρκετά οι ανεξέλεγκτοι στο δίχτυο.
Την συμφωνία και τους όρους χρήσης του blogging τις συνυπογράφει κανείς με τον πάροχο που τον φιλοξενεί. Κανείς τρίτος δεν έχει δικαίωμα να παρέμβει εκτός και αν θίγεται οπότε θα πρέπει να απευθυνθεί στα αρμόδια όργανα.
Σε περίπτωση διένεξης ή προβλήματος ο πάροχος έχει κάθε δικαίωμα να διακόψει την παροχή (είτε αυτή είναι ανώνυμη είτε είναι ψευδώνυμη) κατά συνέπεια δεν βρίσκω κανένα νόημα στην επιμονή κάποιων για ονομαστικοποίηση των blogs και για "διορισμό" επώνυμου διαχειριστή.
Τα δικαστήρια που φέρουν αρμοδιότητα για να επιλύσουν τις όποιες διαφορές είναι αυτά που ορίζονται από την σύμβαση που έχουν υπογράψει τα δύο μέρη. Αυτή η συμφωνία (άρθρο 15)ορίζει ξεκάθαρα πως :
"Οι παρόντες Όροι Υπηρεσιών διέπονται από τους νόμους της Πολιτείας της Καλιφόρνια και ερμηνεύονται σύμφωνα με αυτούς, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η σύγκρουση με τις διατάξεις του νόμου του κράτους ή της χώρας διαμονής σας. Οποιεσδήποτε αξιώσεις, νομικές διαδικασίες ή δικαστικές διαφορές, οι οποίες προκύπτουν σε σχέση με την Υπηρεσία επιλύονται αποκλειστικά στην κομητεία Santa Clara της Καλιφόρνια και αποδέχεστε τη δικαιοδοσία των αναφερόμενων δικαστηρίων"
Πράγματι η συμφωνία αφορά τον πάροχο και τον χρήστη. Επειδή όμως οι πάροχοι εκτός από τη συμφωνία δεσμεύονται και άπό τη νομοθεσία έναντι τρίτων, σε περιπτώσεις που οι όροι της συμφωνίας απηχούν νομοθετικές διατάξεις, τότε οι όροι τριτενεργούν παράγοντας αξιώσεις υπέρ τρίτων. Πρόκειται για το νομικό φαινόμενο της εμπραγμάτωσης των ενοχικών σχέσεων (Verdinglichung).
Γί αυτό και οι πάροχοι έχουν εσωτερικά τμήματα που εξετάζουν καταγγελίες τρίτων σε περιπτώσεις παράβασης όρων χρήσης. Αυτό αποτελει και νομική υποχρέωσή τους σύμφωνα με τον Digital Millenium Act, αλλά και την ευρωπαική Οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο: ο νομοθέτης τους αφαιρεί μεν την υποχρέωση προληπτικού ελέγχου του περιεχομένου που ανεβάζουν οι χρήστες (γιατί αλλιώς δεν θα υπήρχε Διαδίκτυο) αλλά τους επιβάλλει να απομακρύνουν άμεσα το παράνομο περιεχόμενο όταν αυτό τους επισημανθεί.
Η παρέκταση αρμοδιότητας υπέρ των αμερικάνικων δικαστηρίων όμως αποτελεί συμφωνία που δεσμεύει πάροχο και μπλόγκερ στη μεταξύ τους σχέση και φυσικά δεν αποκλείει ούτε την αξίωση του τρίτου για άμεση αφαίρεση περιεχομένου ούτε την μετατρέπει σε αποκλειστικώς δικαστικά επιδιώξιμο δικαίωμα. Έπίσης η παρέκταση αφορά μόνο τα δύο μέρη και δεν δεσμεύει τον τρίτο ως προς το αρμόδιο δικαστήριο και το εφαρμοστέο δίκαιο, το οποίο σε περίπτωση αδικοπραξίας διέπεται από τους κανόνες του ιδιωτικού διεθνούς δικαίου ενώ ως προς το ποινικό σκέλος από τους ποινικούς νόμους της χώρας του δράστη ή του θύματος.
Όπως λέει και το κείμενο του θέματος (και δε το επισημαίνω βέβαια στον e-lawyer που το ξέρει γιατί το έγραψε), καλό είναι να συζητάμε θέματα αρχών και γενικότερης χρήσης και όχι τα terms of service του Blogger, και μάλιστα όποια κομμάτια επιλέγουμε να μας εξυπηρετούν.
Η Google πληρώνει μια στρατιά δικηγόρων στη.. καλή πλευρά της δύναμης, και έχει και μότο "don't be evil", αλλά δεν είναι όλο το δίχτυο, ούτε μόνιμη στο δίχτυο, ούτε μόνιμη στη κομητεία Santa Clara της California, ούτε μόνιμη στη συμπεριφορά της. Τα TOS είναι ακόμα λιγότερο μονιμότερα, ο κάθε "πάροχος" δεσμεύει το δικαίωμα να τα αλλάζει κατά βούληση, με μόνη υποχρέωση να σε ειδοποιεί για την αλλαγή. Και όταν αρχίζουμε να μιλάμε για "παρόχους" καλό είναι να θυμόμαστε ότι σκοπό τους έχουν οι περισσότεροι το κέρδος. Υπάρχει κάποιος που πραγματικά θέλει μακριά από τις σχέσεις του με τον κάθε "πάροχο", κάθε νόμο και ηθική αρχή?
Μιας που το θυμήθηκα, όσο ακόμα συγκέντρωνε προτάσεις το tellbarroso.eu, είχα κάνει εκεί μια πρόταση να κάνει.. κάτι η Ένωση για τη "δημοσιογραφία" στο δίχτυο. Και είχαμε καταλήξει και με άλλους σε απλές προτάσεις, να υπάρχει κάποια φιλική βασική επιμόρφωση για όποιον τη θέλει, ίσως και με τίποτα που να τη πιστοποιεί (τίποτα εντελώς τυπικό, λίγο πιο πολύπλοκο από τα άπειρα μπαζοκουίζ στο facebook, να σου δίνει κάτι να το κάνεις embed στη σελίδα μαζί με τα απειροάπειρα ενοχλητικά γκαραζολίκια), να υπάρχει και κάνα κίνητρο, ηθικό αν όχι χρηματικό, ίιιισως και να υπάρχει καμιά έγκυρη καταδίκη εντελώς ηθική. Το τι έγινε δυστυχώς δεν υπήρχε εύκολος τρόπος να το παρακολουθήσω, αν θυμάμαι καλά κάποιες ψιλοενέργειες είχαν δείξει ότι μας ακούσανε, τώρα πια μόνο σαν.. ιστορία νομίζω ότι συμβάλλει στη συζήτηση.
Παρολαυτά είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ελλάδα κοιτάμε μόνο τη τζάμπα μαγκιά από όλες τις απόψεις, δεν ενδιαφέρεται κανένας για παιδεία και για ήθη, μόνο για να βουλώνει τα στόματα των άλλων από τη μια, και να διεκδικεί απεριόριστα δικαιώματα να λέει την αποψάρα του και να παριστάνει μέσω copy-paste και τον δημοσιογράφο-λειτουργό από πάνω. Και το πιο ανέξοδο κυριολεκτικά το βλέπεις και στη συζήτηση. Τι λέει η πρόταση? Αφού δεν έχουμε παιδεία να κάνουμε ακόμα έναν ανεφάρμοστο, ανήθικο και.. παράνομο νόμο. Τι λένε οι αντιρρήσεις? Ότι θα βρουν αλλού άλλους νόμους για να παρονομούνε στην Ελλάδα.
Δεκτά αυτά που αναφεέρεις e-lawyer.
Αλλά αν η νομοθεσία επιβάλλει άρση της ανωνυμίας ανεξάρτητα από το αν υπάρχει συκοφαντία ή όχι (ή κάποιο άλλο αδίκημα) π.χ για να ανοίξει κάποιος ιστολόγιο να πρέπει υποχρεωτικά να το κάνει με το πραγματικό του όνομα, δεν είναι αυτό αντισυνταγματικό;
Και στην περίπτωση αυτή αν κάποιος μεταφερθεί από .gr σε .com τότε ένας τέτοιος νόομος θα έχει ισχύ και για την com κατάληξη;
Επειδή στις περισσότερες χώρες το ανώνυμο ιστολόγιο είναι καθ'όλα νόμιμο.
Η com κατάληξη δεν αποτελεί κριτήριο για το εφαρμοστέο δίκαιο. Κριτήριο είναι η εθνικότητα του δράστη ή του θύματος.
Η άρση απορρήτου δεν προυποθέτει δήλωση ονόματος αφού αποκαλύπτει μόνο τεχνικά ίχνη.
Δημοσίευση σχολίου