Παραβιάσεις στο facebook και τα social media

Oι πιο συχνές νομικές παραβιάσεις σε facebook και social media και πώς μπορεί να σας βοηθήσει η παρέμβαση νομικού συμβούλου. Εξυπακούεται ότι, πέρα από την παρακάτω απαρίθμιση, κάθε ατομική περίπτωση είναι διαφορετική κι ότι προϋποθέτει ειδική μελέτη των χαρακτηριστικών της από αυτήν/αυτόν που θα σας εκπροσωπήσει.

1. Χρήση φωτογραφιών χωρίς άδεια

Αποτελεί συνηθέστατο φαινόμενο να αναρτώνται φωτογραφίες τρίτων, χωρίς την συγκατάθεσή τους. Εφόσον πρόκειται για υλικό που δεν έχει ήδη δημοσιευθεί για λόγους ενημέρωσης σε γενικά μ.μ.ε., πρόκειται για παραβίαση προσωπικών δεδομένων. Ανάλογα με τους όρους χρήσης μπορείτε να κάνετε report το υλικό, ώστε να αποσυρθεί από την ίδια την υπηρεσία. Μια ειδικότερη περίπτωση είναι η δημιουργία "ψευδούς προφίλ", στις οποίες οι υπηρεσίες επιδεικνύουν αξιόλογη σπουδή. Επειδή συνήθως οι υπηρεσίες καθυστερούν ή και αρνούνται να αφαιρέσουν το υλικό εάν δεν υπάρχει δικαστική απόφαση, θα πρέπει η απαίτηση για αφαίρεση να προβληθεί και στον ίδιο τον δράστη. Εφόσον είναι γνωστός ο δράστης, ο/η δικηγόρος μπορεί να προχωρήσει σε εξώδικη επικοινωνία. Εάν ο δράστης δεν συμμορφωθεί, μπορεί να προχωρήσει σε ασφαλιστικά μέτρα και σε αγωγή αποζημίωσης.

2. Χρήση λογαριασμού από άτομο που γνωρίζει τον κωδικό

Πολλά ζευγάρια έχουν κοινό προφίλ ή ο ένας γνωρίζει τους κωδικούς του άλλου. Συνήθως όταν υπάρχει μια κρίση στη σχέση ή χωρισμός, ο ένας χρησιμοποιεί τους κωδικούς του άλλου για πρόσβαση στα στοιχεία του. Υπάρχει ήδη δικαστική απόφαση που κρίνει ότι ακόμη κι αν ο σύζυγος έχει τους κωδικούς του e-mail, έχει υποχρέωση σεβασμού της ιδιωτικότητας. Σε περιπτώσεις αλλαγής κωδικού και αποκλεισμού του άλλου χρήστη, ενδείκνυται επίσης report για ψευδές προφίλ και, σε περίπτωση καθυστερήσεων από την υπηρεσία, εξώδικο ή/και ασφαλιστικά μέτρα.

3. Απενεργοποίηση λογαριασμού από την ίδια την υπηρεσία

Όταν η ίδια η υπηρεσία δεν επιτρέπει την πρόσβαση στο λογαριασμό σας, προφανώς έχει υπάρξει κάποια καταγγελία ή διαπίστωση παράβασης όρων χρήσης. Είναι συχνό το φαινόμενο, κυρίως σε επώνυμους ή άτομα με ισχυρές απόψεις, να γίνονται πολλά reports από διαφωνούντες για να τους απενεργοποιήσουν τον λογαριασμό. Το facebook αργεί να επεξεργαστεί σχετικά αιτήματα για επανενεργοποίηση λογαριασμών. Μπορεί να χρειαστεί πάνω από 2 ή 3 εβδομάδες. Πέρα από τις διαρκείς διαμαρτυρίες που μπορεί να στέλνει κάποιος στην υπηρεσία, έχει τη δυνατότητα για λήψη δικαστικών μέτρων εναντίον της στα ελληνικά δικαστήρια.

4. Εξύβριση/δυσφήμηση/συκοφαντική δυσφήμηση/απειλή/παρενόχληση

Οι εταιρίες με αμερικάνικη έδρα ξεκαθαρίζουν ότι απαιτείται δικαστική απόφαση για την αφαίρεση τέτοιων κειμένων. Μπορεί κάποιος να το πετύχει εμμέσως, συνδιάζοντας το report με άλλες παραβιάσεις, όπως χρήση φωτογραφιών χωρίς συναίνεση. Εάν ο δράστης είναι γνωστός, θα πρέπει να γίνουν οι νομικές κινήσεις της περίπτωσης 1. Εάν ο δράστης δεν είναι γνωστός, θα πρέπει πρώτα να ειδοποιηθεί η υπηρεσία για το παράνομο περιεχόμενο και εάν αρνείται να αποσύρει, μπορούν να ληφθούν μέτρα σε ελληνικό δικαστήριο. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να ενδείκνυται και η υποβολή μήνυσης.

5. Παραβιάσεις copyright

Είναι συνηθισμένο το φαινόμενο να αναπαράγονται έργα χωρίς άδεια των δημιουργών. Λ.χ. φωτογραφίες σας από το flickr μπορεί να βρεθούν αναδημοσιευμένες σε blogs ή σε άλλες υπηρεσίες δικτύωσης. Πριν οποιαδήποτε κίνηση, πρέπει να είναι βέβαιο ότι δεν αφορά μια περίπτωση fair use που επιτρέπουν οι ίδιοι οι όροι χρήσης. Σε περίπτωση που η αναπαραγωγή δεν είναι επιτρεπτή από τους όρους χρήσης, πρώτα επιβάλλεται εξωδικαστική επικοινωνία με το δράστη. Σε επόμενο στάδιο, εφόσον αρνηθεί να συμμορφωθεί, ακολουθείται η αναφορά στην ίδια την υπηρεσία, με αίτημα αφαίρεσης. Εάν δεν καταστεί επιτυχής, έρχεται δικαστική οδός των ασφαλιστικών μέτρων ή/και αγωγής αποζημίωσης. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να ενδείκνυεται και η υποβολή μήνυσης.

Όλες οι υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης που δραστηριοποιούνται μέσω Διαδικτύου και στην Ευρώπη (ανεξάρτητα από το αν έχουν εδώ καταστατικές έδρες και εγκαταστάσεις), έχουν υποχρέωση να σέβονται την ευρωπαϊκή νομοθεσία για το διαδίκτυο, που περιλαμβάνει τόσο διατάξεις για την προστασία προσωπικών δεδομένων, όσο και τις διατάξεις για το ηλεκτρονικό εμπόριο. Αυτό σημαίνει ότι έχουν υποχρέωση, όταν τους επισημανθεί παράνομο περιεχόμενο, να το αφαιρέσουν άμεσα. Εάν αποφεύγουν να το αφαιρέσουν, τότε και μόνο τότε παράγεται ευθύνη. Γι' αυτό, στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι δύσκολο να εντοπιστεί ο τρόπος επικοινωνίας μαζί τους (τα e-mail που είναι σε κοινή θέα συνήθως απαντούν με αυτοματοποιημένα μηνύματα ότι δεν προορίζονται για καταγγελίες), ώστε να αποφευχθεί η ευθύνη. Άλλες φορές, οι αμερικάνικες υπηρεσίες συμβουλεύουν τους χρήστες να υποβάλουν την καταγγελία τους σύμφωνα με τους ορισμούς του αμερικάνικου δικαίου. Όταν πρόκειται να καταγγελθεί μια παραβατική πράξη ευθέως στην υπηρεσία, επειδή και ο τρόπος που θα γίνει η ενημέρωση της υπηρεσίας θα παίξει ρόλο για την μετέπειτα ευθύνη της, ενδείκνυται να υπάρχει πάντα υπεύθυνη νομική συμβουλή.