Η εντύπωση ότι οι ανεξάρτητες αρχές είναι ανεξέλεγκτες είναι εσφαλμένη: οι εκτελεστές αποφάσεις τους υπόκεινται σε δικαστικό έλεγχο (όπως ισχύει για όλα τα διοικητικά όργανα) και επιπλέον έχουν υποχρέωση λογοδοσίας στο Κοινοβούλιο και την κοινωνία, με την έκδοση της Ετήσιας Έκθεσής τους. Δεν είναι αρκετοί οι δημόσιοι φορείς πέραν των ανεξάρτητων αρχών που δημοσιεύουν ετήσια έκθεση πεπραγμένων. Αναρωτιέμαι βέβαια, αν όλοι αυτοί που φωνάζουν εναντίον των ανεξάρτητων αρχών έχουν μελετήσει ποτέ αυτά τα στοιχεία, έστω για να τα αμφισβητήσουν ή να κριτικάρουν την ανεπάρκεια των θεσμών αυτών.
Την Δευτέρα, 22 Σεπτεμβρίου 2008, ώρα 13.00, στην αίθουσα τύπου της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (Κηφισίας 1-3, γωνία με Λ.Αλεξάνδρας, 1ος όροφος), θα δοθεί συνέντευξη τύπου και θα μοιραστεί η Ετήσια Έκθεση της Αρχής για το έτος 2007.
Έχω παρακολουθήσει όλες τις σχετικές συνεντεύξεις τύπου της Αρχής, φέτος μάλιστα είμαι στον κατάλογο των μέσων ενημέρωσης (ως blogger) που θα παρακολουθήσουν τη συνέντευξη τύπου. Πρέπει να πω ότι περιμένω με πολύ ενδιαφέρον αυτή την παρουσίαση, για πολλούς λόγους.
Πρώτον, το 2007 ήταν το έτος με τη μεγαλύτερη κρίση στις σχέσεις κράτους - Αρχής Προστασίας Δεδομένων, με αποτέλεσμα τις γνωστές παραιτήσεις του Προέδρου, Αντιπροέδρου και αρκετών μελών της, μετά τα γεγονότα της λειτουργίας των καμερών στην πορεία του Πολυτεχνείου. Η παραίτηση των μελών της Αρχής απασχόλησε και διεθνή fora, αφού η Ομάδα Εργασίας του άρθρου 29, αλλά και ο Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων επενέβησαν, ζητώντας από την Ελληνική Δημοκρατία να εξασφαλίσει άμεσα έναν ενεργό θεσμικό συνομιλητή τους, με το διορισμό μιας νέας Αρχής. Από το Νοέμβρη 2007 έως και το Μάρτη 2008 που εξελέγη η νέα σύνθεση της Αρχής, από την Διάσκεψη Προέδρων της Βουλής, υπήρξε υπολειτουργία. Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να δούμε πως θα παρουσιαστεί αυτό στην Ετήσια Έκθεση και πως θα τοποθετηθεί σχετικά ο νέος Πρόεδρος.
Δεύτερον, η συνέντευξη τύπου της Δευτέρας θα είναι η πρώτη επίσημη συνάντηση του νέου Προέδρου της ΑΠΔΠΧ, κύριου Χ. Γεραρή με τα μέσα ενημέρωσης. Ο κ. Γεραρής, τέως Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας, αποτελεί μία σοφή επιλογή για το συγκεκριμένο ρόλο, καθώς είναι μια εμβληματική μορφή της Ελληνικής Δικαιοσύνης, αλλά ταυτόχρονα κι ένας σύγχρονος άνθρωπος, ανοικτός στο διάλογο και την επικοινωνία. Ο ρόλος του Προέδρου της Αρχής είναι κατά ένα σημαντικό βαθμό, εκτός από διοικητικός, και επικοινωνιακός. Η διαμόρφωση μιας κουλτούρας σεβασμού των προσωπικών δεδομένων αποτελεί μια καθαρά παιδευτική αποστολή της Αρχής και οι σχετικές ικανότητες είναι απολύτως απαραίτητες στο άτομο που "προσωποποιεί" το θεσμικό φορέα. Όσοι έχουν παρακολουθήσει το δημόσιο λόγο του κ. Peter Hustinx, Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων, αλλά και του κ. Νικηφόρου Διαμαντούρου, Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή, γνωρίζουν τι εννοώ. Θεωρώ ότι αυτές οι δύο προσωπικότητες ποτέ δεν θα χρειαζόταν να φτάσουν στο έσχατο "μέσο" της παραίτησης, γιατί γνωρίζουν πολύ καλά πως να επιτελέσουν τον επικοινωνιακό, πολιτικό και διαπραγματευτικό τους ρόλο. Ένας συγκρουσιακός Πρόεδρος της Αρχής, όπως ήταν ο κ. Κ.Δαφέρμος., ίσως να ήταν πιο αποτελεσματικός, στην ελληνική κοινωνία. Ο διάδοχός του, ο κ. Γουργουράκης, ένας αδέκαστος ανώτατος δικαστικός υψηλού κύρους, κράτησε μια πολύ προσεκτική στάση απέναντι στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και επέλεξε τους θεσμικούς διαύλους ενημέρωσης: παρουσία στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας, μία ετήσια συνέντευξη τύπου και ελάχιστα δελτία τύπου. Όταν η Αρχή "χρειαζόταν" τα μ.μ.ε. όμως, τον Νοέμβρη του 2007, δεν τα είχε μαζί της. Οι παραιτήσεις ήταν κατά τη γνώμη μου μία λύση στο επίπεδο "ευθιξία αυθεντίας", χωρίς να έχει αιτιολογηθεί με επάρκεια το μήνυμα προς την κοινή γνώμη. Αντί να εξηγηθεί για ποιο λόγο η γνωμοδότηση Σανιδά για τις κάμερες ήταν λάθος, εκδόθηκε δελτίο τύπου που έλεγε απλώς ότι υποβαθμίζεται το κύρος της Αρχής. Μα, η Αρχή έλκει το κύρος της από την θεμελίωση των απόψεών της, όχι από νομοθετικές διατάξεις! Την Δευτέρα λοιπον είναι ένα στοίχημα για τον κύριο Γεραρή, γι' αυτό θα περιμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον τον δείγμα γραφής που θα δώσει σχετικά με τη θεσμική του αποστολή και το ρόλο του έναντι της κοινής γνώμης.
Τρίτον, είναι μια μεγάλη ευκαιρία για να τεθούν ορισμένα θέματα υπόψιν τόσο της Αρχής, όσο και των μέσων ενημέρωσης που θα βρίσκονται εκεί. Η καμπάνια Δημόσια Δεδομένα, Δικά μας Δεδομένα, σαφέστατα πρέπει να αναγνωριστεί ως συνομιλητής της Αρχής, η οποία αν και δεν έχει άμεση αρμοδιότητα, ασχολείται καθημερινά με θέματα πρόσβασης των πολιτών στις δημόσιες πληροφορίες. Είναι έτοιμη η Αρχή να αναλάβει και μια νέα αρμοδιότητα, αυτή της πρόσβασης ή θα προτιμούσε τη δημιουργία μιας ανταγωνιστικής αρχής, όπως η γαλλική Επιτροπή Πρόσβασης στα Δημόσια Έγγραφα; Πως αντιμετωπίζει την πρωτοβουλία των πολιτών υπέρ της διαφάνειας; Θα γνωμοδοτούσε σε ένα αίτημα των πολιτών για το αν το πόθεν έσχες των βουλευτών επιτρέπεται να δημοσιοποιείται στην ιστοσελίδα της Βουλής, παρά την αντίθετη άποψη του Προέδρου;
Τέταρτον, όπως είχα υποστηρίξει και στο έγγραφο "4 προτάσεις για την νέα Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων", πρέπει να εγκαινιαστούν νέες πρωτοβουλίες για την ενημέρωση του πολίτη. Υπάρχει μεν μια πολύ καλή ιστοσελίδα, αλλά αυτό μάλλον δεν αρκεί. Θα μπορούσε να γίνεται μια μηνιαία ενημέρωση, στην αίθουσα τύπου της Αρχής, σχετικά με τις εξελίξεις όχι μόνο επί των υποθέσεων που χειρίζεται η ίδια η Αρχή, αλλά και για τις ευρωπαϊκές εξελίξεις που αφορούν την προστασία προσωπικών δεδομένων, τις αποφάσεις της Ομάδας Εργασίας του άρθρου 29, τις εξελίξεις για την προστασία προσωπικών δεδομένων στον τρίτο πυλώνα της ΕΕ, τα ζητήματα του PNR, της υπόθεσης SWIFT, της υλοποίησης της συνθήκης της Prum, του Schengen II. Άλλωστε, η Αρχή μετέχει θεσμικά με ένα ή δύο μέλη της στα πανευρωπαϊκά πάνελ που συγκεντρώνονται στις Βρυξέλλες κάθε δίμηνο (ή και πιο συχνά) και η ενημέρωση μία φορά το χρόνο μέσω της Ετήσιας Έκθεσης, προφανώς δεν αρκεί. Ευκαιρία λοιπόν για λίγο περισσότερη ενημέρωση, από τους ίδιους τους ανθρώπους που μας εκπροσωπούν στις Βρυξέλλες.
Η αίθουσα τύπου της Αρχής είναι μικρή, αλλά θεωρώ ότι θα είχε ενδιαφέρον να έρθουν κι άλλοι bloggers τη Δευτέρα. Ιδίως τώρα που, όπως γνωρίζουμε, στην Ευρωβουλή, το θέμα των προσωπικών δεδομένων αποτελεί το κυριότερο ζήτημα στην ατζέντα, είναι χρήσιμο να μάθουμε από πρώτο χέρι τις απόψεις της Αρχής και να θέσουμε τις προτάσεις μας. Επίσης, "παραδοσιακά", υπάρχει ενδιαφέρον μπουφέ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου