Βιβλίο: Προσωπικά δεδομένα - οι τροποποιήσεις 2006/2007

Στο νέο έργο, που υπογράφω με τον  Π.Αρμαμέντο, ασχοληθήκαμε με τις τροποποιήσεις που επήλθαν στο ελληνικό δίκαιο της προστασίας προσωπικών δεδομένων, δηλαδή στον Ν.2472/1997, κατά τα έτη 2006 και 2007.

Ενώ η επέμβαση του 2006 ήταν προς την κατεύθυνση της καλύτερης προσαρμογής του Νόμου στην ευρωπαϊκή νομοθεσία, η τροπολογία του 2007 επέφερε τρεις σοβαρές πληγές στο δικαίωμα της προστασίας προσωπικών δεδομένων: α) δημοσιοποίηση ποινικών διώξεων και καταδικών από τους εισαγγελείς, β) λειτουργία καμερών σε δημόσιες συναθροίσεις με διάταξη του εισαγγελέα και γ) εξαίρεση των δικαστικών - εισαγγελικών αρχών (και των εποπτευόμενων από αυτές υπηρεσιών λ.χ. αστυνομία) από το πεδίο εφαρμογής του νόμου. 

Στο έργο αυτό υποβάλλουμε σε εξαντλητικό έλεγχο συνταγματικότητας τις νέες τροποποιήσεις, συλλέγοντας όλες τις απόψεις που έχουν διατυπωθεί και προτείνοντας πρακτικές λύσεις για την εναρμόνιση του θεσμικού πλαισίου με τα θεμελιώδη δικαιώματα:

- αναφέρουμε τα στοιχεία που, βάσει της αρχής της αναλογικότητας, πρέπει να λάβει υπόψη ο εισαγγελέας πριν κρίνει  τη δημοσιοποίηση ποινικών διώξεων, αλλά και το περιεχόμενο που θα πρέπει να έχει η διάταξή του,

- περιορίζουμε την αρμοδιότητά του εισαγγελέα για επιτρεπόμενη δημοσιοποίηση ποινικών διώξεων, κατά σύμφωνη με το τεκμήριο της αθωότητας και την αρχή του ηπιότερου μέτρου ερμηνεία, μόνο στις περιπτώσεις που ο φερόμενος ως δράστης έχει διαφύγει των διωκτικών αρχών,

- εξειδικεύουμε την έννοια του "σοβαρού κινδύνου" που μπορεί κατ΄εξαίρεση να επιτρέψει τη λειτουργία των καμερών σε περίπτωση υπαίθριων συναθροίσεων, σύμφωνα με τα κριτήρια της  Σύστασης R (15) 87 του Συμβουλίου της Ευρώπης, που δεν έλαβε υπόψη του ο νομοθέτης,

- εντοπίζουμε την εξαίρεση των δικαστικών - εισαγγελικών αρχών από το πεδίο εφαρμογής του νόμου μόνο στο πεδίο της ποινικής προδικασίας, 

- καταδεικνύουμε ότι η λίστα των αδικημάτων κατά την διερεύνηση των οποίων εξαιρείται η εφαρμογή του νόμου είναι αποκλειστική (και όχι ενδεικτική, παρά το "ιδίως") με βασικό κριτήριο το "ευπαθές" της κοινωνικής ομάδας στην οποία ανήκει το θύμα.

Περαιτέρω, στο βιβλίο αυτό έχει δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην ανάλυση των διασυνοριακών μεταδόσεων προσωπικών δεδομένων σε χώρες πέραν της ΕΕ (λ.χ. ΗΠΑ) με ιδιαίτερη αναφορά στους αυτορρυθμιστικούς μηχανισμούς των Δεσμευτικών Εταιρικών Κανόνων (Binding corporate rules), των Τυποποιημένων συμβατικών ρητρών (standard contractual clauses) και των Εγγυήσεων ασφαλούς λιμένα (safe harbor safeguards).

Οι νέες αρμοδιότητες της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, ιδίως ως προς την ασφάλεια των υποδομών, αναλύονται προκειμένου να οριοθετηθούν, για πρώτη φορά στη βιβλιογραφία, οι αρμοδιότητές της προς τις αντίστοιχες της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών.

Τέλος, σε όλο το έργο, οι τροποποιήσεις του Ν.2472 υποβάλλονται σε έλεγχο συμβατότητας προς την Οδηγία 95/46 προκειμένου να εντοπιστούν οι περιπτώσεις που δεν έχει ενσωματωθεί το ευρωπαϊκό κοινοτικό δίκαιο και συνεπώς ο Έλληνας πολίτης έχει δικαίωμα άμεσης επίκλησής του. Πρόκειται για την έλλειψη νομοθετικού συγκερασμού της προστασίας δεδομένων με την ελευθερία της έκφρασης, καθώς και τις ελλείψης της εναρμόνισης προς τα δικαιώματα ενημέρωσης, αντίρρησης και αντίταξης σε αυτοματοποιημένες αποφάσεις. 

Στο Παράρτημα του βιβλίου, δίνονται για πρώτη φορά στη δημοσιότητα:

- Μετάφραση της Σύστασης R (15) 1987 των υπουργών εξωτερικών του Συμβουλίου της Ευρώπης για την χρήση των προσωπικών δεδομένων στον αστυνομικό τομέα,

- Η εισήγηση της Συμβούλου Επικρατείας κ. Σαρπ για την υπόθεση με τις κάμερες

- Η απόφαση 2090/2003 ΠολΠρωτΑθ (αμετ.) με την οποία η ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ ΑΕ καταδικάστηκε σε χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης- αδημοσίευτη απόφαση στην οποία το δικαστήριο υποβάλλει σε έλεγχο συμβατότητας του ν. 2472/1997 προς το κοινοτικό δίκαιο, ιδίως ως προς το δικαίωμα αντίρρησης. 

Στο Παράρτημα περιέχονται επίσης: η γνωμοδότηση Σανιδά για τις κάμερες, καθώς και τα απαντητικά δελτία τύπου των μελών της Αρχής που αποφάσισαν τότε να παραιτηθούν.

Το έργο προλογίζει ο κ. Σωτήριος Μπάγιας, αντιεισαγγελέας Εφετών, Πρόεδρος της Ένωσης Εισαγγελέων Ελλάδος. 

Τίτλος: "Προσωπικά δεδομένα - Οι τροποποιήσεις του Ν.2472/1997 από τους Ν.3471/2006 και 3625/2007" - Εκδόσεις Σάκκουλα Αθήνα - Θεσσαλονίκη, 2008

Το έργο συμπληρώνει το: "Προσωπικά δεδομένα - Ερμηνεία Ν.2472/1997" - Εκδόσεις Σάκκουλα Αθήνα - Θεσσαλονίκη, 2005.

Άλλα σχετικά έργα μου: 

"Η συνταγματική προστασία των προσωπικών δεδομένων", Εκδόσεις Σάκκουλα Αθήνα - Θεσσαλονίκη, 2006.

"Περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα - Ερμηνεία Ν.3448/2006", Εκδόσεις Σάκκουλα Αθήνα - Θεσσαλονίκη 2007.

Αρθρογραφία σχετικά με την προστασία προσωπικών δεδομένων σε νομικά περιοδικά υπάρχει στην ιστοσελίδα Data&Protection - Νομικές υπηρεσίες κοινωνίας της πληροφορίας.