Η εγκύκλιος Σανιδά δεν είναι δεσμευτική

Ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου έχει την αρμοδιότητα να απαντά σε νομικά ερωτήματα που του υποβάλλουν δημόσιες υπηρεσίες. Η σχετική αρμοδιότητα προβλέπεται από το άρθρο 25 του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Δικαστικών Λειτουργών (Ν.1756/1988):

"1. Στην αρμοδιότητα του εισαγγελέα υπάγεται:

α. η διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης,

β. η άσκηση της ποινικής δίωξης,

γ. η διεύθυνση της προανάκρισης,

δ. η εποπτεία και ο έλεγχος των αστυνομικών αρχών αναφορικά με την πρόληψη και τη δίωξη των εγκλημάτων,

ε. η υποβολή προτάσεων στα δικαστικά συμβούλια και τα δικαστήρια,

στ. η άσκηση των ένδικων μέσων,

ζ. η εκτέλεση των ποινικών αποφάσεων και η παροχή συνδρομής για την εκτέλεση εκτελεστών τίτλων,

η. η εποπτεία και ο έλεγχος των σωφρονιστικών καταστημάτων,

θ. ο έλεγχος των δημόσιων κατηγόρων, των συμβολαιογράφων, των φυλάκων μεταγραφών, υποθηκών, νηολογίων, κτηματολογίων, υποθηκολογίων πλοίων και αεροσκαφών, των ληξιάρχων και των υπαλλήλων, επιμελητών και άμισθων δικαστικών επιμελητών,

ι. ό,τι άλλο ο νόμος ορίζει.

2. Οι εισαγγελείς γνωμοδοτούν σε νομικά ζητήματα, που δεν έχουν εισαχθεί στα δικαστήρια, όταν τους υποβάλλουν ερωτήματα που αντιμετωπίζουν στην εκτέλεση των καθηκόντων τους:

α. όσοι αναφέρονται στο προηγούμενο άρθρο παράγραφος 5β,

β. οι υπηρεσίες του δημοσίου και των νομικών προσώπων δημόσιου δικαίου σχετικά με την ερμηνεία και εφαρμογή του ποινικού νόμου.

Ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου γνωμοδοτεί και σε νομικά ζητήματα γενικότερου ενδιαφέροντος."

Αυτό σημαίνει ότι η εγκύκλιος Σανιδά αποτελεί "γνωμοδότηση σε νομικό ζήτημα" ενόψει ερωτήματος που του υποβλήθηκε σχετικά με την ερμηνεία και εφαρμογή ποινικού νόμου.

Η γνωμοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου αποτελεί "επίσημη ερμηνεία", η οποία δεν έχει κανένα δεσμευτικό αποτέλεσμα επειδή:

- δεν αποτελεί εντολή ή οδηγία προς τους υπόλοιπους εισαγγελείς, αλλά απάντηση σε ερώτημα δημόσιας υπηρεσίας.

- δεν αποτελεί δικαστική απόφαση, αλλά απλή γενική εκτίμηση για το νόημα νομικών διατάξεων

- δεν θεσπίζει νέους κανόνες δικαίου, δηλαδή δεν έχει δεσμευτικό περιεχόμενο για κανέναν

- δεν καταργεί νομικές ή συναταγματικές διατάξεις, ούτε περιορίζει το πεδίο εφαρμογής τους, αφού αυτό γίνεται μόνο από τον κοινό ή συνταγματικό νομοθέτη

- δεν καταργεί την νομολογία των δικαστηρίων (ελληνικών και ευρωπαϊκών) αφού η ανατροπή της νομολογίας γίνεται με την έκδοση νέων δικαστικών αποφάσεων.

Συνεπώς, η εγκύκλιος Σανιδά δεν έχει καμία δεσμευτικότητα. Αποτελεί "επίσημη ερμηνεία", όχι όμως και "αυθεντική ερμηνεία" του νόμου.  Η "αυθεντική ερμηνεία" προέρχεται από τα όργανα που θεσμοθετούν και ασκείται με θέσπιση ερμηνευτικών νομοθετικών διατάξεων, ενώ η "επίσημη ερμηνεία" προέρχεται από τα όργανα που καλούνται να εφαρμόσουν προϋφιστάμενες διατάξεις.

Η εγκύκλιος δεν θέτει δίκαιο, αλλά προϋποθέτει δίκαιο.  

Συνεπώς, η παράβαση του απορρήτου εξακολουθεί να αποτελεί ποινικό αδίκημα, απο οποιονδήποτε κι αν τελείται. Η τυχόν επίκληση της γνωμοδότησης Σανιδά δεν απαλάσσει τον δράστη, επειδή δεν έχει καταργήσει τις ποινικές διατάξεις για την τιμωρία όσων παραβιάζουν το απόρρητο.

βλ. επίσης: Η ανεξαρτησία των εισαγγελέων και η σχέση τους με τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου.