"Το Διοικητικό Συμβούλιο του Δ.Σ.Α. κατά την συνεδρίαση της 14.05.2009 αποφάσισε την διαμόρφωση του άρθρου 9 του Κώδικα Δεοντολογίας δια της προσθήκης της παραγράφου 2 ως ακολούθως:
"Απαγορεύεται η διαφήμιση του Δικηγόρου στις εφημερίδες ή σε άλλα μέσα μαζικής ενημερώσεως ή με επιστολές και κάθε είδους έντυπα. Στα επισκεπτήρια, τα επιστολόγραφα επιτρέπεται μόνον η αναγραφή του ονόματος του, της διευθύνσεώς του και του δικαστηρίου όπου ασκεί το λειτούργημά του, καθώς και του επιστημονικού του τίτλου (αν έχει).
Ο δικηγόρος δικαιούται να παρέχει τις ανωτέρω πληροφορίες στο κοινό, με δημιουργία ιστοσελίδας στο διαδίκτυο και την καταχώρηση σε καταλόγους δικηγόρων και νομικά έντυπα, με την προϋπόθεση ότι η πληροφόρηση είναι ακριβής και όχι παραπλανητική και σέβεται τις θεμελιώδεις αρχές του επαγγέλματος.
Ανάρτηση πινακίδας με το όνομά του και την ιδιότητά του, επιτρέπεται μόνο στην είσοδο του κτιρίου και στη θύρα του Γραφείου του."
Εντός δύο μηνών από τη δημοσίευση της ανωτέρω αποφάσεως, οι δικηγόροι που τυχόν διατηρούν ιστοσελίδα υποχρεούνται να διαμορφώσουν αντίστοιχα το περιεχόμενό της."
Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, λοιπόν, οι δικηγόροι που διατηρούν ιστοσελίδες οφείλουν μέχρι τις 20 Ιουλίου 2007 να τις διαμορφώσουν έτσι ώστε να αναγράφουν μόνο:
(α) το όνομα τους,
(β) τη διεύθυνσή τους,
(γ) το δικαστήριο στο οποίο ασκούν το λειτούργημά τους καθώς και
(δ) του επιστημονικού τους τίτλου (αν έχουν).
Η παραπάνω πληροφορίες πρέπει να είναι ακριβείς κι όχι παραπλανητικές (δηλ. να μην δίνουν άλλο όνομα, άλλη διεύθυνση, άλλο δικαστήριο, άλλον επιστημονικό τίτλο) και να σέβονται τις θεμελιώδεις αρχές του επαγγέλματος (δηλ. η υποχρέωση πίστης στον εντολέα, η τήρηση του απορρήτου, η επικοινωνία με τους αντιδίκους στο πλαίσιο της εντολής κ.α.).
Η απόφαση, δεδομένου ότι προέρχεται από Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, δημιουργεί ορισμένα ερωτηματικά σε σχέση με την ελευθερία της έκφρασης των δικηγόρων στο Διαδίκτυο. Σημειώνουμε ότι κατά το άρθρο 5Α του Συντάγματος καθένας έχει το δικαίωμα να πληροφορεί και καθένας έχει δικαίωμα συμμετοχής στην Κοινωνία της πληροφορίας και "η διευκόλυνση της πρόσβασης στις πληροφορίες που διακινούνται ηλεκτρονικά, καθώς και της παραγωγής, ανταλλαγής και διάδοσής τους αποτελεί υποχρέωση του Κράτους, τηρουμένων πάντοτε των εγγυήσεων των άρθρων 9,9Α και 19" (δηλ. του σεβασμού της ιδιωτικότητας και του απορρήτου). Εδώ το Κράτος δεν φαίνεται να εκπληρώνει αυτή την υποχρέωσή του για διευκόλυνση της πρόσβασης στις πληροφορίες που διακινούνται ηλεκτρονικά και την διάδοσή τους. Αντιθέτως μάλιστα, επεμβαίνει για να περιορίσει αυτή την διάδοση, για λόγους που δεν σχετίζονται με τις εγγυήσεις της ιδιωτικότητας και του απορρήτου.
Οι κανόνες της επαγγελματικής δεοντολογίας σαφώς επιτρέπεται να θέτουν συγκεκριμένους περιορισμούς στην ελευθερία της έκφρασης των επαγγελματιών, πάντοτε όμως σε συνάρτηση με τους επιδιωκόμενους σκοπούς, δηλ. τον περιορισμό φαινομένων αθέμιτου ανταγωνισμού που επάγεται η χρήση μέσων που εκμηδενίζουν βίαια το δικαίωμα όλων των επαγγελματιών του κλάδου σε ίση μεταχείρηση. Ένας κώδικας δεοντολογίας δεν επιτρέπει λ.χ. την αφισοκόλληση για την διαφήμηση δικηγορικών γραφείων, ούτε την προβολή τηλεοπτικών spot ή την παροχή δικηγορικών υπηρεσιών κάτω από τα minimum προβλεπόμενα όρια αμοιβής. Σχετίζεται με την προστασία της αξιοπρέπειας των δικηγόρων που ΔΕΝ θα μπορούσαν να μετέλθουν τέτοια μέσα.
[Φυσικά ένας ultra-liberal αντίλογος θα έλεγε ότι αυτοί οι δεοντολογικοί περιορισμοί δεν προστατεύουν απολύτως τίποτα. Ωστόσο μια τέτοια σκέψη δεν θα καθιστούσε a priori τους περιορισμούς αντίθετους λ.χ. στην ισχύουσα κατοχύρωση της ελευθερίας της έκφρασης τουλάχιστον όπως προβλέπεται από το άρθρο 10 της ΕΣΔΑ που δέχεται δεοντολογικούς περιορισμούς ως συμβατούς με την ελευθερία, εφόσον είναι ανεκτοί σε μια δημοκρατική κοινωνία.]
Το κείμενο της παραπάνω απόφασης του ΔΣΑ αν διαβαστεί κατά γράμμα, αφορά κάθε μορφή ιστοσελίδας που μπορεί να έχει κάποιος δικηγόρος (αφού αναφέρεται μόνο η ιδιότητά του ως τέτοιου, χωρίς να ενδιαφέρει το είδος της ιστοσελίδας):
- το profile του στο facebook,
- την σελίδα του στο flickr,
- την ιστοσελίδα που έχει ανεβάσει την αρθρογραφία του,
- το blog του,
- την ιστοσελίδα του δικηγορικού γραφείου του,
- την ιστοσελίδα του πολιτικού του γραφείου, αν είναι πολιτικός
- οποιαδήποτε άλλη ιστοσελίδα του
Κανονικά όμως, το πεδίο εφαρμογής του Κώδικα Δεοντολογίας περιορίζει την παραπάνω διάταξη ΜΟΝΟ στην ιστοσελίδα με την οποία παρέχει πληροφορίες για την ενάσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος. Δηλαδή μόνο στην ιστοσελίδα του δικηγορικού γραφείου. Αυτό όμως θα έπρεπε να προκύπτει και από τη διατύπωση της διάταξης για να μην δημιουργείται ανασφάλεια δικαίου.
Ως προς το περιεχόμενο της επαγγελματικής δικηγορικής ιστοσελίδας, που θα πρέπει μέχρι τις 20 Ιουλίου να περιέχει μόνο όνομα-διεύθυνση- δικαστήριο-τίτλους υπάρχουν όμως ενστάσεις:
- Το τηλέφωνο, το fax και το e-mail για ποιο λόγο να μην δημοσιοποιείται στην ιστοσελίδα του δικηγόρου, τη στιγμή που ο αρ. τηλεφώνου περιλαμβάνεται λ.χ. στο Μητρώο Μελών ΔΣΑ και ο ίδιος ο ΔΣΑ παρέχει υπηρεσία e-mail στα μέλη του; Νομίζω ότι είναι μια προφανής αβλεψία στη σύνταξη της παραπάνω απαγόρευσης και προφανώς κανείς δεν θα είχε αντίρρηση σε αυτό.
- Είναι "αθέμιτος ανταγωνισμός" η δημοσιοποίηση της τυχόν νομικής ή πολιτικής αρθρογραφίας του δικηγόρου στην ιστοσελίδα του δικηγορικού του γραφείου; Θεωρώ ότι είναι καθήκον κάθε νομικού να μοιράζεται τη γνώση αρθρογραφόντας σε νομικά περιοδικά, αλλά και στο διαδίκτυο. Άλλωστε ο ίδιος ο ΔΣΑ εκδίδει το "Νομικό Βήμα" φιλοξενώντας νομική αρθρογραφία και διανέμει σε cd την ψηφιοποιημένη μορφή του. Άρα κι αυτό δεν μπορεί να απαγορευθεί, ούτε είναι άνιση μεταχείριση για τους δικηγόρους που δεν αρθρογραφούν.
Είναι "αντιδεοντολογική" η δημοσίευση αποσπασμάτων από δικαστικές αποφάσεις, εφόσον έχουν κι ένα γενικότερο ενδιαφέρον, δεδομένου και ότι κατά το νομικό μας σύστημα δεν προβλέπεται η υποχρεωτική δημοσιοποίηση των δικαστικών αποφάσεων σε μια κρατική "Συλλογή"; Γιατί θα πρέπει δηλαδή όλοι να είναι συνδρομητές της "ΝΟΜΟΣ" και να μην μπορούν να βρουν μέσω internet δικαστικές αποφάσεις; Οι δικαστικές αποφάσεις είναι δημόσια πληροφορία κι επομένως έχει καθένας δικαίωμα να προβαίνει σε περαιτέρω χρήση τους, σύμφωνα με τους ορισμούς του Ν.3448/2006 και κατά το κοινοτικό δίκαιο (Οδηγία 2003/98).
Είναι "αντιδικηγορικό" να χρησιμοποιείται σε μια ιστοσελίδα ένα λογότυπο που εξατομικεύει τον δικηγόρο και το γραφείο του και, αν ναι, τότε γιατί στο Υπουργείο Ανάπτυξης οι δικηγορικές εταιρίες μπορούν να κατοχυρώσουν στην κλάση 45 "Νομικές Υπήρεσίες" ένα εμπορικό trademark; Δηλαδή το κράτος ως Υπουργείο Ανάπτυξης μας λέει ελάτε να κατοχυρώσετε το σήμα σας, αλλά ο ΔΣΑ μας λέει "ναι αλλά δεν θα μπορείτε να το βάλετε ούτε στα επιστολόχαρτά σας, ούτε στις business cards σας, ούτε στις ταμπέλες σας". Δηλαδή μας λέει να το κρεμάσουμε στον τοίχο και να το κοιτάζουμε, ωραίο και πλήρως κατοχυρωμένο; Προφανώς όχι.
Είναι βέβαιο ότι η διατύπωση της απόφασης του ΔΣΑ χρειάζεται τροποποίηση διότι αλλιώς θα είναι είτε ανεφάρμοστη, είτε θα οδηγήσει σε σοβαρές παραβάσεις της ελευθερίας της έκφρασης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου