To κτίριο Νομικής ως ιερό άδυτο

Όταν μπήκα για πρώτη φορά στο κτίριο της Νομικής, κατά τα τέλη της δεκαετίας του 1980 σε μια "εκπαιδευτική" έφοδο με την μητέρα και τον αδερφό μου στο αμφιθέατρο Σαριπόλων, έπαθα ένα σοκ από τη βρωμιά. Όταν ξαναμπήκα την επόμενη δεκαετία ως φοιτητής, τα πράγματα ήταν τα ίδια, αλλά εξηγήσιμα στο μυαλό μου: αναγκαίο κακό μιας άκρως πολιτικοποιημένης σχολής, με το γνωστό ιστορικό φορτίο και τους πολλούς αποφοίτους - πρωθυπουργούς όπως φρόντιζαν να τονίζουν οι καθηγητές μας.

Όταν τελείωνα την Νομική, ήταν ήδη ένα απέραντο γιαπί. Γράφαμε εξετάσεις με ήχους κομπρεσέρ, πλακάδες να ξηλώνουν πατώματα και λοιπά. Η ανακαίνιση τελείωσε ελάχιστα χρόνια μετά την αποφοίτησή μου. Πρόκειται για ένα παλάτι σε σχέση με αυτό που θυμόμουν. Και έτσι πρέπει να είναι ένας πανεπιστημιακός χώρος, να εξυπηρετεί τον προορισμό για τον οποίο έχει δημιουργηθεί.

Την προηγούμενη Κυριακή περνώντας από τη Σόλωνος είδα ότι κάτι ετοιμαζόταν μέσα στην σχολή. Μετά έγινε γνωστό το θέμα της κατάληψης από αιτούντες άσυλο (προσοχή: όχι "μετανάστες", αλλά αιτούντες άσυλο. Έχει σημαντική διαφορά η μία κατηγορία από την άλλη). Και άρχισε βέβαια η συζήτηση πάλι για τη σκοπιμότητα του άλλου ασύλου, του πανεπιστημιακού, του οποίου υποστηρίζεται η κατάργηση ή η ελαστικοποίηση από τη μία πλευρά, ενώ από την άλλη πλευρά τονίζεται η ιστορική σημασία του ή η νομική ασπίδα για την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών.

Το κτίριο Νομικής αντιμετωπίζεται λίγο - πολύ ως ένα άβατο, ένα τέμενος το οποίο δεν σέβεται όποιος, εκτός από τις πολιτικές νεολαίες, το χρησιμοποιεί για λόγους διαφορετικούς από τον προορισμό του. Αυτή είναι η κριτική που αναπτύσσεται σε σχέση με την κατάληψη των αιτούντων άσυλο: να πάνε όπου θέλουν, αλλά όχι εκεί. Ο περισσότερος κόσμος αντιλαμβάνεται ότι οι καταληψίες έχουν ένα δίκαιο αίτημα - το πιο δίκαιο αίτημα που υπάρχει, καθώς η Ελλάδα την προηγούμενη Παρασκευή καταδικάστηκε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για παραβίαση της αξιοπρεπούς διαβίωσης αιτούντος άσυλο για όσο διαρκεί η διαδικασία εξέτασης της αίτησης. Αλλά, ορισμένα μάλλον συντηρητικά ανακλαστικά ενεργοποιούνται και επιμένουν "ας πάνε όπου θέλουν, αλλά όχι στη Νομική".

Το πρόβλημα των αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα είναι ότι, ενώ σύμφωνα με διεθνείς υποχρεώσεις οφείλουμε να τους παρέχουμε στέγη, ένδυση, τροφή, στοιχειώδη αγαθά για μια αξιοπρεπή διαβίωση για όσο χρόνο εκκρεμεί το αίτημα του ασύλου, η χώρα δεν τηρεί αυτές τις υποχρεώσεις της σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Οι αιτούντες άσυλο μένουν στο δρόμο ή στα πάρκα για όσο καιρό εκκρεμεί το αίτημά τους ή σε συνθήκες προσωποκράτησης. Ενώ θα έπρεπε να έχουν στέγη που οφείλουμε να τους παρέχουμε - κι όχι φυλακή. Την στέγη αυτή δεν την έχουν στα Προπύλαια όπου επίσης έχουν εγκαταστήσει ορισμένες σκηνές διαμαρτυρίας.

Για μένα είναι εξαιρετικά συμβολική αυτή η κατάληψη του κτιρίου της Νομικής και την συνδέω, ως ένα αίτημα ανθρώπινων δικαιωμάτων, με την πολιτική βαρύτητα της άλλης, της κατάληψης κατά τη δεκαετία του 1970 ενάντια στη δικτατορία. Απ' όσο έχω παρατηρήσει, οι αιτούντες άσυλο σέβονται το χώρο που έχουν καταλάβει πολύ περισσότερο από τις κομματικές νεολαίες και τον κάθε τρίτο που έρχεται να προωθήσει το οποιοδήποτε προϊόν ή υπηρεσία του ασχημονώντας στο κτίριο. Το κτίριο της Νομικής είναι το πιο κατάλληλο ως χώρος κατάληψης των συγκεκριμένων απεργών πείνας για να καταδειχθεί το τεράστιο νομικό και πραγματικό πρόβλημα των αιτούντων άσυλο στη χώρα μας.

Διαφωνώ με κάθε βίαιη παρεμπόδιση καθηγητών, φοιτητών και διοικητικού προσωπικού στην εκπλήρωση των καθηκόντων τους. Αλλά, αν πρέπει να σταθμίσω, θεωρώ ότι κατ' εξαίρεση το δίκαιο είναι με τους εν λόγω καταληψίες.