Περί κριτικής για τα αναδρομικά των βουλευτών

Μεγάλη συζήτηση έχει ξεκινήσει για τα αναδρομικά που ζητούν ορισμένες εκατοντάδες συνταξιούχοι βουλευτές και για το κατά πόσον η "νόμιμη" αξίωσή τους μπορεί να θεωρηθεί και "ηθική". Επανέρχεται λοιπόν το αντιθετικιστικό και υπερβατικό ερώτημα του αν το νόμιμο μπορεί να θεωρείται και ηθικό, ερώτημα που προϋποθέτει όμως μια ενιαία αντίληψη για την ηθική μέσα σε μια κοινωνία, η οποία ενιαία αντίληψη προφανώς δεν υπάρχει για κάθε ξεχωριστή περίπτωση. Ακόμα και το να λες "καλημέρα" (πράξη καλής συμπεριφοράς), υπό ένα συγκεκριμένο context μπορεί να θεωρηθεί κακόβουλη ενέργεια, αντίστοιχης βαρύτητας με το παλιό "περάστε για ένα καφεδάκι από την Ασφάλεια". Κάθε περίπτωση λοιπόν είναι διαφορετική, όπως και η "ηθική" του καθενός, δηλαδή ο προσωπικός του κώδικας για το καλό και το κακό.

Οι αξιώσεις των συνταξιούχων βουλευτών βασίζονται σε ένα ψήφισμα της Βουλής του 1975 περί εξομοίωσης μισθών βουλευτών - ανώτατων δικαστών και τη σχετική νομολογία του Μισθοδικείου (στο οποίο δεν πλειοψηφούν δικαστές) περί εξισωτικής αντίληψης της αρχής της διάκρισης των κρατικών λειτουργιών (νομοθετική - εκτελεστική - δικαστική). Είναι μια νομολογία που ακολουθεί μια ερμηνεία του Συντάγματος, η οποία επιδέχεται αντιρρησεων, αλλά είναι πάγια. Και εν πάσει περιπτώσει, καθένας έχει ένα συνταγματικό δικαίωμα σε δικαστική προστασία (άρθρο 20 παρ. 1 του Συντάγματος) και καλώς να προσφύγει στα δικαστήρια.

Βέβαια εδώ δεν έχουμε ακριβώς "καθέναν", αλλά τους συνταξιούχους της νομοθετικής λειτουργίας (δηλ. τους πρώην νομοθέτες) που ζητούν την προστασία μιας άλλης λειτουργίας (της δικαστικής) για να επιτύχουν μια αναδρομική εξίσωση των συντάξεών τους. Και πάλι όμως, η δικαστική προστασία ισχύει και γι΄αυτούς και η κριτική με την λογική "νόμιμο μεν, ηθικό δε;" ενόψει των οικονομικών προβλημάτων που έχουν γιγαντωθεί για το Ελληνικό Δημόσιο είναι η κριτική εναντίον κάποιου που ασκεί συνταγματικό δικαίωμα.

Υπάρχει όμως ένας συνεπής και σοβαρός λόγος για να ασκηθεί σφοδρή κριτική ακομα και σε αυτή την περίπτωση. Σύμφωνα με μια βασική αρχή της διαλεκτικής που έχει γίνει δεκτή από τη νομολογία, η κραυγαλέα αντίφαση ανάμεσα στο δημόσιο λόγο και στον ιδιωτικό βίο ενός δημόσιου προσώπου, αποτελεί "είδηση" κι επομένως αντικείμενο δημόσιας κριτικής. Εφόσον λοιπόν υπάρχουν συνταξιούχοι βουλευτές που έχουν υπερθεματίσει για τις θυσίες που πρέπει να γίνουν από τους Έλληνες υπέρ της χώρας, ενώ οι ίδιοι έρχονται να αξιώσουν αναδρομικά αυτά τα υπέρογκα ποσά, τότε πράγματι έχει νόημα η κριτική εναντίον τους, όχι στη βάση της "ηθικής", αλλά για την ασυνέπεια ανάμεσα στο δημόσιο λόγο τους και στο ιδιωτικώς φέρεσθαι.

Η ασυνέπεια αυτή είναι μια "παράβαση" σε επίπεδο διαλεκτικής κι όχι με βάση τις αυθαίρετες αξιολογήσεις της προσωπικής ηθικής που κάποιοι προσπαθούν να προβάλλουν ως συλλογική ηθική. Οι μόνοι αποδεκτοί ως γενικής εφαρμογής κανόνες σε μια δημοκρατία είναι οι νομοθετικοί.