Ανεπίτρεπτη κυβερνητική καθυστέρηση για το σύμφωνο συμβίωσης

Το καλοκαίρι του 2009, το ΠΑΣΟΚ έφερε στο θερινό τμήμα της Βουλής ένα νομοσχέδιο για την θέσπιση του "συμφώνου συμβίωσης" και για τα ομόφυλα ζευγάρια. Ήδη η προσκόμιση του στην περίοδο της θερινής ραστώνης αλλά και η ανάθεση της υπεράσπισής του σε μια μάλλον άπειρη βουλευτή, επέτρεψε την υποβάθμιση το ζητήματος και την επικέντρωση της δημοσιογραφικής κάλυψης στο ενδυματολογικό σκέλος της εμφάνισης των δύο μητέρων του Έθνους που ξιφούλκησαν για το θέμα (βλ. ΤΟ ΒΗΜΑ). Η κ. Παπακώστα της ΝΔ μάλιστα είπε ότι το νομοσχέδιο του ΠΑΣΟΚ ήταν "εν μέρει ρατσιστικό", ακριβώς επειδή επέκτεινε το δικαίωμα σύναψης συμφώνου στα ομόφυλα ζευγάρια! Τώρα που έχει άπλετο χρόνο ύστερα από την αποτυχία της στις εκλογές του 2009, ίσως να το ξανασκέφτηκε.

Το ΠΑΣΟΚ είχε καταθέσει το νομοσχέδιο από το 2008, ως απάντηση στην αντισυνταγματική διάταξη της ΝΔ με την οποία αποκλείονταν τα ομόφυλα ζευγάρια από το δικαίωμα σύναψης συμφώνου. Επομένως είχε έτοιμο το υλικό.

Στις 17 Σεπτεμβρίου 2010, ο υπουργός Δικαιοσύνης του ΠΑΣΟΚ δήλωσε ότι έχει δημιουργηθεί μια επιτροπή που θα καταθέσει προτάσεις για το νομοσχέδιο (βλ. ΤΑ ΝΕΑ). Aπό την περσινή ετοιμότητα της κατάθεσης νομοσχεδίου, γυρνάμε δηλαδή πίσω, στην κατάθεση "προτάσεων". Σε σημερινό δημοσίευμα μάλιστα αναφέρεται ότι από τον Ιανουάριο 2011 θα ξεκινήσουν οι σχετικές διαδικασίες (βλ. ΤΟ ΒΗΜΑ).

Η συμπεριφορά του υπουργού κ. Καστανίδη ταυτίζεται απόλυτα με την στάση του κ. Χατζηγάκη, υπουργού Δικαιοσύνης της ΝΔ που ψήφισε το αντισυνταγματικό νομοσχέδιο που αποκλείει τα ομόφυλα ζευγάρια και περικόπτει σημαντικά δικαιώματα από τα συμβιούντα ζευγάρια. Διότι και ο κ. Χατζηγάκης το 2008, όταν του επισημάνθηκε ο αποκλεισμός των ομοφυλων ζευγαριών, είπε ότι θα συστήσει μια "ομάδα εργασίας" που θα διερευνήσει το θέμα (βλ. εδώ: Υπό εξέταση η επέκταση του συμφώνου συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια, 28.3.2008.) . Μετά από λίγο καιρό, η Εθνική Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έστειλε επιστολή στον κ. Χατζηγάκη, ζητώντας τις εξελίξεις πάνω στη δράση της "ομάδας εργασίας" που υποτίθεται ότι είχε συγκροτηθεί. Φυσικά ουδέποτε προέκυψε τίποτε επί Νέας Δημοκρατίας. Μετά τις πρόσφατες δηλώσεις Καστανίδη, ο Πρόεδρος της Εθνικής Επιστολής Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έστειλε επιστολή με την οποία καλείται ο υπουργός να προχωρήσει άμεσα στην προώθηση του συμφώνου συμβίωσης (βλ. εδώ). Αντί αυτού, ο κ. Καστανίδης, όπως και ο κ. Χατζηγάκης, μεταθέτει το ζήτημα στις καλένδες, "μετά τον Ιανουάριο του 2010".

Οι καθυστερήσεις αυτές είναι ανεπίτρεπτες και εγκληματικές. Πρόκειται για ένα ζήτημα εφαρμογής ανθρώπινων δικαιωμάτων και ιδίως του σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής χωρίς διακρίσεις λόγω φύλου και σεξουαλικού προσανατολισμού (άρθρο 14 και 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου). Ήδη έχουν προσφύγει ομόφυλα ζευγάρια στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου κατά της Ελλάδας, ακριβώς επειδή έχουν αποκλειστεί από το δικαίωμα σύναψης συμφώνου συμβίωσης. Η κυβερνητική καθυστέρηση είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει σε άλλη μια καταδίκη της χώρας και σε πληρωμή αποζημιώσεων στους προσφεύγοντες.

Ήδη υπάρχουν πολλές περιπτώσεις ανθρώπων που έχουν συμβιώσει επί πολλά χρόνια κι έχουν πληγεί ανεπανόρθωτα από την μη αναγνώριση των δικαιωμάτων τους. Υπάρχουν και δραματικές υποθέσεις, όπως σύντροφοι που δεν τους επιτράπηκε να παραστούν ούτε καν στην κηδεία του αγαπημένου τους προσώπου. Το σύμφωνο συμβίωσης δεν θα επιλύσει βέβαια όλα αυτά τα προβλήματα, τα οποία είναι περισσότερο κοινωνικά παρά νομικά, ακριβώς επειδή ως θεσμός δεν έχει την ίδια βαρύτητα με τον θεσμό του γάμου, που τόσο επιδεικτικά περιφρονούν ακόμη και να συζητήσουν οι πολιτικοί στην Ελλάδα - ενώ σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο η αναγνώριση δικαιωμάτων γάμου σε ομόφυλα ζευγάρια αποτελεί δείκτη σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων και αρχηγοί κρατών σπεύδουν να προβάλλουν την θεσμική παρέμβαση προς την κατεύθυνση της ισότητας ως μια εθνική επιτυχία.

Εάν το υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρώπινων Δικαιωμάτων δεν καταθέσει άμεσα την από καιρό έτοιμη πρόταση νόμου στη Βουλή, καλύτερα να αφαιρέσει από την επωνυμία του το τελευταίο συνθετικό της.