Πέμπτη, Σεπτεμβρίου 15, 2011

Δήλωση επιφύλαξης κατά της έκτακτης εισφοράς


Κυκλοφορεί αυτές τις μέρες στο διαδίκτυο ένα κείμενο, το οποίο καλείται να υποβάλει στην εφορία κάθε φορολογούμενος που θα καταβάλει μεν την έκτακτη εισφορά αλλά διαφωνεί ως προς τη συνταγματικότητά της (βλ. εδώ). Με το κείμενο αυτό, το οποίο φέρει τον τίτλο "επιφύλαξη κατά της εκτακτης εισφοράς", αναλύονται οι λόγοι αντισυνταγματικότητας του εν λόγω φορολογικού μέτρου και ο φορολογούμενος καταβάλει μεν το ποσό, αλλά ξεκαθαρίζει ότι επιφυλάσσεται να αναζητήσει το ποσό αυτό με προσφυγή στα Δικαστήρια.

Θεωρώ ότι τέτοιου είδους κινήσεις είναι νομικά αναποτελεσματικές, αν όχι κι επικίνδυνες σε έναν βαθμό, για τρεις λόγους.

1. Πρώτ' απ' όλα, κανένα συνταγματικό δικαίωμα τελεί υπό την προϋπόθεση κάποιας "ρητής επιφύλαξης". Αλοίμονο αν την ώρα που σε βασανίζουν πρέπει να δηλώσεις "συγγνώμη μισό λεπτό, επιφυλάσσομαι να αποζημιωθώ γι' αυτό που θα μου κάνετε". Όποιος λοιπόν προσφύγει στο δικαστήριο και δικαιωθεί για την αντισυνταγματική εισφορά, θα αποζημιωθεί, ανεξάρτητα από το αν έχει υποβάλει "δήλωση" ή όχι. Η εφαρμογή του Συντάγματος δεν προϋποθέτει τέτοιου είδους διακηρύξεις και πανηγυρικές διατυπώσεις. Αρκεί να εκθέσεις lege artis την ευθύνη του Δημοσίου στο αρμόδιο δικαστήριο. Το αν θα δικαιωθείς (και κυρίως, το πότε) είναι φυσικά μια άλλη ιστορία.

2. Εάν, όμως, η υποβολή "δήλωσης επιφύλαξης" γίνει μια μόδα που γνωρίσει κάποια έκταση, αυτό θα προκαλέσει προσφεύγοντες δύο "ταχυτήτων". Οι δικηγόροι του Δημοσίου στις σχετικές δίκες ενδέχεται να αρχίσουν να αναζητούν εάν ο προσφεύγων είχε υποβάλει "δήλωση επιφύλαξης" ή όχι, προκειμένου να δημιουργήσουν ένα δήθεν επιχείρημα εναντίον όσων προσφύγουν χωρίς να το έχουν κάνει. Και το επιχείρημα αυτό θα είναι νομικά αβάσιμο, αφού δεν προβλέπονται τέτοιου είδους επιφυλάξεις, αλλά παρ' όλ' αυτά, τα δικαστήρια θα πρέπει να αντιμετωπίσουν κι αυτή την ένσταση. "Δεν είχε υποβάλει δήλωση", θα λέει το Δημόσιο σε όσους δεν ακολουθήσουν τη μόδα (το έκαναν παλιά και για το εφάπαξ κάποιες ΔΕΚΟ) , και άντε μετά ο δικηγόρος του προσφεύγοντος να πρέπει να πείσει για τα αυτονόητα και άντε μετά ο δικαστής να πρέπει να αιτιολογεί στην απόφασή του τα αυτονόητα (και πόσο αυτονόητα δεν ξέρω αν θα είναι για όλους) και να σου οι καθυστερήσεις στην απονομή της δικαιοσύνης. Οπότε η "δήλωση" περισσότερο πρόβλημα θα δημιουργήσει, παρά θα λύσει.

3. Ορισμένοι μπορεί να υποστηρίξουν ότι νομικά μεν δεν έχει κάποια επίπτωση (αν και παραπάνω εξήγησα πιθανές στρεβλώσεις), αλλά ότι αποτελεί μια μορφή μαζικής διαμαρτυρίας που από μόνη της ενέχει αυξημένη πολιτική σημασία και μας καθιστά ενεργούς πολίτες. Αυτή η προσέγγιση αγνοεί το πως λειτουργεί το Δημόσιο: ένας χαμηλόβαθμος υπάλληλος θα πρωτοκολλήσει και θα αρχειοθετήσει την αναφορά της δήλωσης και τελείωσε. Δεν πρόκειται στις εφορίες να φτιάξουν ειδικά αρχεία ή να βγάλουν στατιστικά ή να ασχοληθούν έστω προϊστάμενοι με το θέμα αυτό. Και από πλευράς σκοπιμότητας λοιπόν αποτελεί μια κλασική τρύπα στο νερό.

Θεωρώ λοιπόν ότι δεν υπάρχει λόγος ταλαιπωρίας με την υποβολή άλλης μιας δήλωσης στην εφορία. Το ζητούμενο είναι η ετυμηγορία των δικαστηρίων επί του θέματος, οπότε εάν θέλει κάποιος να συμβάλει στην κήρυξη της αντισυνταγματικότητας, ο δρόμος είναι αυτός.


30 σχόλια:

Athina είπε...

Σκέφτομαι μήπως με την υποβολή δήλωσης επιφύλαξης διασφαλίζεις από άποψη παραδεκτού πιθανή προσφυγή σου (η καταβολή = αποδοχή πράξης;).

e-Lawyer είπε...

Μα όχι βέβαια! Τι "αποδοχή" είναι αυτή, όταν υποχρεώνεσαι βάσει νόμου. Δεν είναι ότι εισπράττεις ένα ποσό "έναντι", οπότε επιφυλάσσεσαι να αναζητήσεις το υπόλοιπο, δεν υπάρχει κάποια διακριτική σου ευχέρεια που ασκείς με την υποβολή της έκτακτης εισφοράς. Δεν καταβάλεις εκουσίως για να πεις οτι επιφυλάσσεσαι.

Ανώνυμος είπε...

Από που και ως που το παραδεκτό της προσφυγής θα εξαρτάται από αυτή την αστεία δήλωση ; Αναρωτιέμαι τι μπορεί να είναι νομικά αυτή η δήλωση . Πέρα από τις αντισυνταγματικότητες που εφευρίσκει , συμφωνώ απόλυτα πως μια τέτοια δήλωση δεν έχει καμιά έννομη επιρροή.

e-Lawyer είπε...

Νομικά είναι το "αναφέρεσθαι στις αρχές" και τίποτε άλλο. Οι αντισυνταγματικότητες είναι βάσιμες θεωρώ.

Ανώνυμος είπε...

Μεγάλη συζήτηση περί αντισυνταγματικότητας-τουλάχιστον όχι όλες. Και σε κάθε περίπτωση δεν το κρίνει ο υπάλληλος. Αλλά όταν σου λέει "δώστε αυτή την δήλωση στην εφορία και παρτε τα χρηματα σας πισω" που απευθυνονται ;

e-Lawyer είπε...

Δεν λένε αυτό.

Ανώνυμος είπε...

Δες το tweet του Βαξεβάνη 8 ώρες πριν.

e-Lawyer είπε...

Το είδα, αλλά είχε και παραπομπή σε περιεχόμενο.

Νοσφεράτος είπε...

ενα ευχαριστω που μας ενημερωνεις σε βαθος .

Ανώνυμος είπε...

Σημαντικές επισημάνεις!

Είναι σημαντικό τουλάχιστον οι δικηγόροι να συμφωνήσετε για τη σκοπιμότητε της δήλωσης επιφύλαξης ή όχι.

Πχ., οι "Έλληνες Φορολογούμενοι", που οργανώνουν μαζικές προσφυγές (http://www.forologoumenos.gr/permalink/10032.html), θεωρούν την επιφύλαξη σκόπιμη (http://www.forologoumenos.gr/permalink/10197.html). Ποιο είναι το ορθό, τελικά;

Μοιάζει να είναι κοινά αποδεκτό, πάντως, ότι η προσφυγή έχει νόημα!

Ανώνυμος είπε...

Δεν είμαι νομικός, και θέλω να ρωτήσω το εξής:

Αν γίνει από κάποιους προσφυγή και δικαιωθούν, δηλαδή αν η έκτακτη εισφορά κριθεί τελεσίδικα παράνομη, τότε μήπως είναι υποχρεωμένο το κράτος να επιστρέψει τα χρήματα ΣΕ ΟΛΟΥΣ τους ανθρώπους που πλήρωσαν; Δηλαδή και σε εκείνους που ΔΕΝ έκαναν προσφυγή, είτε έκαναν είτε όχι "δήλωση επιφύλαξης";

dkalokeri είπε...

εαν κατα την πληρωμη καταθεσειςεγγραφο υπομνημα (επιφυλλασομενος για το νομιμο της εισφορας) στην εφορια και παρεις αριθμο προτοκολλου, αυτο δεν μπορει να χρησιμοποιηθει σαν εγγραφο μη αποδοχης της εισφορας απο την πλευρα σου σε ενδεχομενη προσωπικη ή ομαδικη προσφυγη;

e-Lawyer είπε...

Δεν τίθεται θέμα αποδοχής ή μη αποδοχής όταν σε υποχρεώνει ο νόμος να κάνεις κάτι. Είναι εντελώς περιττό.

dkalokeri είπε...

κατανοητο! ομως η συνταγματικοτητα ενος νομου δεν κρινετε και με την προσφυγη καποιου εναντιον των απαιτησεων μεσω του νομου αυτου; Αρα μηπως η εκ των προπερων επιφυλαξη για τη νομιμοτητα ενος νομου παιζει καποιο ρολο στην ενδεχομενη δικαιωση αυτου που προσφευγει κατα του νομου; Συγγνωμη εαν ειναι αφελη τα ερωτηματα.

geotentes είπε...

Πιστεύω ότι η προσφυγή στη δικαιοσύνη έχει επίσης καταντήσει μόδα (και αρκετά επικερδής για ορισμένα δικηγορικά γραφεία που επιδίδονται στο σπορ) καθώς δικαιώνονται μόνο οι προσφεύγοντες και όχι οι υπόλοιποι. Υποστηρίζω ότι δηλώσεις επιφύλαξης ή απλά 'επιφυλάσσομαι για τα νόμιμα δικαιώματά μου' πρέπει να μπαίνουν, ώστε το νομικό μας σύστημα να εκπαιδευτεί & να λαμβάνει εις το εξής υπ'όψιν το κοινωνικό σύνολο και όχι μόνο τους πελάτες του.

Vasilis είπε...

Η επιφύλαξη ως μέρος μιας φορολογικής διαδικασίας προβλέπεται από το άρθρο 61 παρ. 5 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Ν. 2238/1994).
Εκεί βέβαια αναφέρεται στην υποβολή δήλωσης με επιφύλαξη, όχι στην πληρωμή ήδη διαπιστωθέντος φόρου. Υπάρχει πιστεύεις καμμιά σύνδεση των δυο περιπτώσεων;

e-Lawyer είπε...

Αυτή είναι μία γνωστή και παλιά διαδικασία ένστασης. Ο προϊστάμενος της ΔΟΥ δεν εξουσιοδοτείται να προβεί σε έλεγχο συνταγματικότητας κι εξάλλου εκείη η επιφύλαξη περιέχει συγκεκριμένο αίτημα.

Ανώνυμος είπε...

Με κατάθεση στο ταμείο παρακαταθηκών μπορούμε να εξασφαλίσουμε κάτι;

ναυτιλος είπε...

λογω του οτι οι φοροι πεφτουν βροχη,καθως και καθε ειδους πιεσεις και μειωσεις, οι δικηγορικοι συλλογοι (σιγουρα θιγονται οι ιδιοι οι νομικοι, η και μελη των οικογενειων τους),δεν μπορουν να κανουν κατι ως ομαδα πια;;

e-Lawyer είπε...

Ο Δ.Σ.Α. άσκησε αίτηση ακύρωσης την Παρασκευή στο ΣτΕ για το τέλος επιτηδεύματος.

http://www.dsa.gr/index.phtml?url=pr&id=2542280&categ=%C4%E5%EB%F4%DF%E1%20%D4%FD%F0%EF%F5

ναυτιλος είπε...

δεν ξερω που θα μπορουσα ν απευθυνω ερωτηση,αλλα μολις τωρα ακουσα και το αισχιστο αναδρομικο αφορολογητο των 5000 ευρω.επειδη το πραγμα πηγαινει απ το κακο στο χειροτερο κ εσεις ως νομικος ,μελος δικηγ,συλλογου κλπ θα μπορουσατε να παρεμβετε με αγωγες αντισυνταγματικοτητας και γιαυτα τα γελοία κατασκευασματα τους;

e-Lawyer είπε...

Ο πολίτης παρεμβαίνει κάνοντας την προσφυγή του, όχι ο σύλλογος.

Lefteris είπε...

Όλα καλά αυτά που διάβασα μεχρί τώρα και σαν πολίτης μιας χώρας στην οποία η δήθεν ανεξάρτητη νομική αρχή αντί να στραφεί αυτεπάγγελτα εναντίον την καταπάτησης του συντάγματος περιμένει από τον πολιτή να το κάνει (για να πληρώσει και το κάτι τις στους δικηγόρους και στα παράβολα), ερώτω; Που να απευθυνθούμε σε τοπικούς δικηγόρους ή σε δικηγορικά γραφεία της Αθήνας και σε ποιούς. Μια σταράτη απάντηση παρακαλώ έχω βαρεθεί τα μισόλογα και τις πύθειες ρήσης

e-Lawyer είπε...

Δεν υπάρχει αυτεπάγγελτο στο διοικητικό δίκαιο. Προφανώς κάθε ενδιαφεροπμενος πρέπει να μιλήσει με το δικηγόρο του.

Κυριάκος Γεωργίου είπε...

Ο e-lawer έχει απόλυτο δίκαιο. Η μόνη νόμιμη (και αποτελεσματική δυνατότητα)εναντίον οιουδήποτε διοικητικού μέτρου, βλαπτικού των εννόμων συμφερόντων του πολίτη,(άρα και του προκειμένου μέτρου), είναι η άσκηση ακυρωτικής προσφυγής κατά του μέτρου αυτού (ως άκυρης διοικητικής πράξης) στα αρμόδια διοικητικά δικαστήρια, τα μόνα κατά το Σύνταγμα αρμόδια Πολιτειακά Όργανα να προβούν σε εξαφάνιση της πράξης αυτής από το νομικό κόσμο, δηλαδή να προβούν σε ακύρωση της πράξης αυτής, ήτοι να αναγνωρίσουν με την αποκαλούμενη διαπλαστική απόφαση) τη μη επέλευση των εννόμων συνεπειών της. Επομένως,(ενόσω η ανωτέρω δήλωση του βλαπτομένου πολίτη δεν προβλέπεται εκ του νόμου, ως απαραίτητη νομική ενέργεια - προδικασία - για το παραδεκτό της διοικητικής προσφυγής)αναγκαίως παρέπεται και ότι η δήλωση αυτή δεν έχει καμμία απολύτως νομική ενέργεια, άρα είναι αλυσιτελής και συνεπώς - νομικώς άχρηστη, ενδεχομένως δε και αφενός δικονομικώς επικίνδυνη κι αφετέρου πολιτικώς (ως μέσο πίεσης προς την Κυβέρνηση)άνευ ουδεμίας επιρροής, για τους (ορθούς) λόγους που αναπτύσσει ο e-lawer.
Συνταξιούχος εφέτης της τακτικής δικαιοσύνης.

Ανώνυμος είπε...

Δεδομένου οτι αρκετοί σύλλογοι (μεταξύ των οποίων και ο δικός μας ΔΣΑ) έχει υποβάλλει αίτηση ακύρωσης, ενδεχόμενες νέες αιτήσεις ακύρωσης ενώπιον του ΣτΕ είναι ανευ ουσίας διοτι σε περίπτωση έκδοσης απόφασης υπερ των πολιτών αυτοί θα επωφεληθούν είτε έχουν κινηθεί νομικά είτε όχι. Η απόφαση επι της αίτησης ακύρωσης θα ισχύει υπέρ όλων ή θα πρέπει ο καθένας μας να κινητοποιηθεί (μιλώ βέβαια για την κανονιστική πράξη κ όχι για τις ατομικές)

e-Lawyer είπε...

Κάθε απόφαση είναι ατομική.

Ανώνυμος είπε...

Σε περίπτωση όμως που το ΣτΕ αποφανθεί πως η εν λόγω κανονιστική πράξη είναι παράνομη, επ αυτής της απόφασης δεν θα μπορούν να επωφεληθούν όλοι οι πολίτες;

dyosmaraki είπε...

Η παρατήρηση της επιφύλαξης παντός νομίμου δικαιώματος πάνω σε έγγραφο που απευθύνεται σε δημόσια υπηρεσία είθισται να κατοχυρώνει τον πολίτη. Στο παρελθόν έχω χρησιμοποιήσει την παρατήρηση για την επιφύλαξη σε έγγραφο που με υποχρέωνε δημόσια υπηρεσία να υπογράψω δίχως να μου δίνει το δικαίωμα να ελέγξω τη νομιμότητα της οικονομικής τους απαίτησης από την επιχείρηση του πατέρα μου. Αργότερα αποδείχτηκε ότι πράγματι η συγκεκιρμένη δημόσια υπηρεσία είχε προβεί σε κατάχρηση εξουσίας λόγω δεσπόζουσας θέσης και κερδίσαμε το δικαστήριο (έπειτα από πολλές αναβολές που επίτηδες προκαλούσε η δημόσια υπηρεσία). Ο,τι εμφανίζεται ως νόμιμο δεν είναι απαραίτητα και ηθικό. Αρκεί κανείς με επιχειρήματα να μπορεί να το αποδείξει.

e-Lawyer είπε...

Θα το κερδίζατε και χωρίς επιφύλαξη. Η κατάχρηση δεσπόζπυσας θέσης απαγορεύεται από αναγκαστικούς κανόνες που δεν τελούν υπό την έγκριση ή επιφύλαξη του πολίτη.

To νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο

 Το νομοσχέδιο προβλέποντας στο άρθρο 3 ότι ο γάμος επιτρέπεται για άτομα διαφορετικού ή ίδιου φύλου, αυτοδικαίως επεκτείνει στα ζευγάρια το...