Σύμφωνα με την απόφαση 2/2009 της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, αρκεί να ακολουθηθεί η διαδικασία του άρθρου 1445 του Αστικού Κώδικα ως "ειδικότερη" και παρέλκει να δοθεί από την ίδια άδεια για την χορήγηση κοινωνικοασφαλιστικών δεδομένων συζύγου στο πλαίσιο της διαδικασίας εκδόσεως διαζυγίου. Δηλαδή ο σύζυγος χρειάζεται να αποδείξει αν η σύζυγος λαμάνει επίδομα ανεργείας, τι ποσού, από πότε μέχρι πότε.
Η Αρχή είπε ότι αρκεί να ακολουθηθεί η διαδικασία της χορήγησης δυνάμει της εισαγγελικής παραγγελίας και ότι δεν απαιτείται έκδοση άδειας, λόγω "ειδικότητας" της διάταξης του άρθρου 1445 Α.Κ.
Η απόφαση αυτή είναι εσφαλμένη.
Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Ν.2472/1997, τα δεδομένα που σχετίζονται με την κοινωνική πρόνοια, όπως τα στοιχεία επιδόματος ανεργείας είναι ευαίσθητα δεδομένα.
Κατά το άρθρο 7 του Ν.2472/1997 η επεξεργασία των ευαίσθητων δεδομένων απαγορεύεται, εκτός αν συντρέχει μία από τις περιπτώσεις εξαίρεσης κι εφόσον δίδεται άδεια της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων. Μία από αυτές τις εξαιρέσεις είναι και η επεξεργασία ευαίσθητων δεδομένων που είναι αναγκαία για την "αναγνώριση, άσκηση υπεράσπιση δικαιώματος ενώπιον Δικαστηρίου". Επίσης, στο άρθρο 7Α αναφέρονται περιοριστικά όλες οι περιπτώσεις κατά τις οποίες απαλλάσσονται οι υπεύθυνοι από την υποχρέωση να έχουν άδεια για το θέμα των ευαίσθητων δεδομένων. Σε καμία από αυτές τις περιπτώσεις δεν αναγράφεται ως εξαίρεση η επεξεργασία ευαίσθητων δεδομένων που είναι αναγκαία ενώπιον Δικαστηρίου. Άρα, η έκδοση εισαγγελικής παραγγελίας δεν θέτει εκποδών την αρμοδιότητα της Ανεξάρτητης Αρχής να εκδώσει άδεια ως προς την χορήγηση των ευαίσθητων δεδομένων. Άλλωστε αυτή η αρμοδιότητα είναι συνταγματικά (άρθρο 9Α Σ.) και κοινοτικά (Οδηγία 95/46) κατοχυρωμένη και δεν μπορεί να εκπαραθυρώνεται με μια αθεμελίωτη κρίση περί δήθεν "ειδικότητας" μιας διάταξης του Αστικού Κώδικα.
Παράλληλα, το ότι η διάταξη του 1445 ΑΚ μπορεί να είναι ειδικότερη σε σχέση με την διάταξη του άρθρου 7 Ν.2472/1997, δεν σημαίνει ότι εκτοπίζει και το άρθρο 11 παρ. 3 που αναφέρει ότι το υποκείμενο των δεδομένων ενημερώνεται για την ανακοίνωση των πληροφοριών πριν αυτή συντελεστεί. Έπρεπε η απόφαση να διευκρινίζει δηλαδή ότι πρώτα θα ενημερώσει η αρμόδια υπηρεσία την σύζυγο για την χορήγηση στον σύζυγο των στοιχείων (και ποιων) και στην συνέχεια θα χορηγήσει τα στοιχεία. Η Αρχή σε σειρά αποφάσεων της έχει κρίνει ότι η υποχρέωση ενημέρωσης του υποκειμένου των δεδομένων είναι θεμελιώδους σημασίας. Δυστυχώς, δεν το επαναλαμβάνει σε αυτήν την απόφαση, αφήνοντας την εντύπωση ότι αρκεί να εκτελεστεί η εισαγγελική παραγγελία χωρίς την προηγούμενη ενημέρωση του υποκειμένου των δεδομένων.
Είναι αδιέξοδο να αναζητείται η ένταξη του Ν.2472 στο γενικότερο νομικό σύστημα, όπως εδώ στο οικογενειακό δίκαιο με τα φθαρμένα εργαλεία "ειδικότητας" και "γενικότητας". Το γεγονός ότι αυτή η μέθοδος είναι εσφαλμένη έχει αποδειχθεί από πολλές γνωμοδοτήσεις του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους που προσπαθούσαν να θεμελιώσουν ότι ο Ν.2472 δεν εφαρμόζεται στο πλαίσιο χορήγησης δημοσίων εγγράφων επειδή "ο Κώδικας Διοικητικής Διαδικασίας ρυθμίζει το ειδικότερο θέμα της χορήγησης, ενώ ο Ν.2472 το γενικότερο της επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων". Δεν βγαίνει άκρη με τα επιχειρήματα γενικό - ειδικό, διότι ο αντίλογος είναι εξίσου "σοβαρά" θεμελιωμένος: "ο Κώδικας Διοικητικής Διαδικασίας ρυθμίζει γενικά τη λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών, ενώ ο Ν.2472 ρυθμίζει το λεπτομερειακό και ειδικότερο θέμα της προστασίας των προσωπικών δεδομένων".
Έτσι κι εδώ: το 1445 ρυθμίζει την υποχρέωση των συζύγων να δίνουν "λεπτομερείς πληροφορίες για την περιουσία και τα εισοδήματά του" όταν ξεκινάει η διαδικασία του καθορισμού του ύψους της διατροφής. Αυτά όμως αφορούν απλά προσωπικά δεδομένα, για τα οποία αρκεί η εισαγγελική παραγγελία. Όταν όμως σε αυτά εισοδήματα περιλαμβάνονται και "επιδόματα ανεργείας", υπεισερχόμαστε στο πεδίο των ευαίσθητων δεδομένων, δηλ. των πληροφοριών που η έννομη τάξη έχει αξιολογήσει ως σχετιζόμενες με τον πυρήνα της ιδιωτικότητας και γι' αυτό τους παρέχει αυξημένη προστασία επειδή μπορεί να αποτελέσουν κριτήρια για αθέμιτες διακρίσεις. Έτσι, η εισαγγελική παραγγελία δεν μπορεί να υποκαθιστά την έλλειψη άδειας της Αρχής για το θέμα των δεδομένων κοινωνικής πρόνοιας. Διότι έτσι εκχωρείται στον εισαγγελέα μια αρμοδιότητα την οποία το άρθρο 9Α εδάφιο β΄ του Συντάγματος έχει επιφυλάξει σε ανεξάρτητη αρχή που επιλέγεται από τη Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής (άρθρο 101Α Σ.) κι όχι από τον Υπουργό Δικαιοσύνης που διορίζει τους εισαγγελικούς λειτουργούς.
Τα προβλήματα παράλληλης εφαρμογής των προσωπικών δεδομένων στην προϋφιστάμενη νομοθεσία δεν λύνονται έτσι, περιπτωσιακά και όπως - όπως. Λύνονται με ειδική μελέτη, με έκδοση οδηγιών (λ.χ. για την εφαρμογή του Ν.2472 στο οικογενειακό δίκαιο), με σεβασμό στις συνταγματικές διατάξεις και στο κοινοτικό δίκαιο.
Αναμένουμε τις πρωτοβουλίες της Αρχής προς την παραπάνω κατεύθυνση.
Βλ. επίσης την Αξιολόγηση αποτελεσματικότητας της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων για το έτος 2008 από τις νομικές υπηρεσίες κοινωνίας της πληροφορίας Data&Protection
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου