Διανομή πνευματικών δικαιωμάτων 2000-2003

Εκτός από την αμοιβή που λαμβάνουν οι συγγραφείς και οι μεταφραστές από τους εκδότες τους, έχουν δικαίωμα να εισπράξουν και τα ποσά που εισπράττονται από τον Οργανισμό Συλλογικής Διαχείρισης Έργων του Λόγου (ΟΣΔΕΛ, www.osdel.gr).

Ο ΟΣΔΕΛ καλεί τους συγγραφείς και μεταφραστές που έχουν δημοσιεύσει έργα λόγου εντός των ετών 2000-2003 να παραλάβουν το ποσό που τους αναλογεί.

Το ποσό αυτό προέρχεται από το 4% που παρακρατεί ο ΟΣΔΕΛ από την αξία όλων των φωτοτυπικών συσκευών, των σαρωτών, του χαρτιού που είναι κατάλληλο για φωτοτυπίες και των δισκετών χωρητικότητας κάτων των 100MB (άρθρο 18§3 Ν.2121/1993). Αυτό σημαίνει ότι το 4% παρακρατείται από όλες αυτές τις συσκευές και υλικά, ως αντιστάθμισμα, γιατί θεωρείται ότι -κατά τεκμήριο- αυτά τα μέσα χρησιμοποιούνται για την αναπαραγωγή έργων λόγου, χωρίς την εμπλοκή των δικαιούχων της πνευματικής ιδιοκτησίας. Ο ΟΣΔΕΛ εισπράττει το ποσό στο όνομα των συγγραφέων και μεταφραστών συλλογικά και το αποδίδει ατομικά στον καθένα.

Διαδικασία: ο συγγραφέας-μεταφραστής πρέπει να υπογράψει την Σύμβαση Ανάθεσης Έργων του Λόγου, με την οποία αναθέτει στον ΟΣΔΕΛ την είσπραξη των δικαιωμάτων του. Δεν υπάρχουν τέλη και άλλα έξοδα που πρέπει να καταβάλλει. Η σύμβαση υπογράφεται σε δύο αντίτυπα, ένα για κάθε συμβαλλόμενο. Επισκεφθείτε τα γραφεία του ΟΣΔΕΛ (Ασκληπιού 20, Αθήνα), ή βρείτε τη φόρμα της Σύμβασης στο site του οργανισμού (βλ. παραπάνω).
Στη συνέχεια μπορεί να εισπράξει το ποσό που του αναλογεί. (Το ποσό είναι συναρτηση των έργων που έχουν δημοσιευτεί καθώς και του αριθμού των σελιδων. Συνήθως δεν θα πρόκειται για κάποιο μεγάλο ποσό, αλλά η σημασία της είσπραξής του συνδέεται με την άσκηση των δικαιωμάτων της πνευματικής ιδιοκτησίας και την ίδια την ύπαρξη οργανισμών συλλογικής διαχείρισης).

Συζητήσαμε με τον κ. Άρη Πετρόπουλο, πρόεδρο του ΟΣΔΕΛ, τις δυνατότητες είσπραξης των δικαιωμάτων και από τους αρθρογράφους του περιοδικού και ημερήσιου τύπου. Σύμφωνα με το νόμο, ό λ ο ι οι πνευματικοί δημιουργοί δικαιούνται αυτό το μέρισμα. Ωστόσο, η έλλειψη υποδομής στην παρακολούθηση της παραγωγής αυτής της κατηγορίας των δημιουργών (με μία βάση δεδομένων π.χ.) δεν έχει καταστήσει ακόμη εφικτό τον υπολογισμό των δικαιωμάτων αυτής της κατηγορίας, η οποία προφανώς είναι μεγαλύτερη από τους συγγραφείς-μεταφραστές. Ωστόσο υπάρχει βούληση και αναζητάται λύση, σε συνεννόηση και με τα συνδικαλιστικά όργανα των αρθρογράφων.

Παρέμβαση στην ελευθερία της διαφήμισης

Λίγες μέρες πριν έγινε γνωστός ο περιορισμός στην ελευθερία της διαφήμισης προϊόντων καπνού που επιβλήθηκε από το κοινοτικό δίκαιο.
Ανεξάρτητα από αυτό όμως, ο Γ.Γ. Καταναλωτή Αθανάσιος Σκόρδας ζήτησε την άμεση διακοπή της διαφήμισης των τσιγάρων Black Davil (με moto: "τώρα το μαύρο κυκλοφορεί ελεύθερο"), με αιτιολογία ότι η διαφήμιση αυτή δημιουργεί "συνειρμούς νόμιμης διακίνησης ναρκωτικών ουσιών".
Σημειώνεται ότι η επέμβαση του Γ.Γ. Καταναλωτή έγινε ύστερα από εντολή του Υπουργού Ανάπτυξης, κ. Δημήτρη Σιούφα. (πηγή: ΤΑ ΝΕΑ, 17/8/2005).
Πρέπει να σημειωθεί ότι η ελευθερία της διαφήμισης έχει συνταγματικό θεμέλιο στο άρθρο 17 του Συντάγματος (υποστηρίζεται ότι αποτελεί εν μέρει και έκφανση της ελευθερίας της έκφρασης, άρθρο 14 Σ) και συνεπώς οι περιορισμοί της ελευθερίας αυτής πρέπει να είναι αντίστοιχοι με τους περιορισμούς των συνταγματικών δικαιωμάτων, δηλαδή να προβλέπονται είτε απευθείας από το Σύνταγμα ή από νόμο, εφόσον υπάρχει επιφύλαξη υπέρ αυτού και να σέβονται την αρχή της αναλογικότητας.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, περιορισμοί στο δικαίωμα της ελευθερίας της διαφήμισης προβλέπονται από το Ν.2251/1994 (για την προστασία του καταναλωτή). Ο νόμος αυτός προβλέπει ακριβώς ποια είδη διαφήμισης θεωρούνται αθέμιτα και επομένως απαγορευμένα. Εδώ, η δικαιολογία για την διακοπή της διαφήμισης θεμελιώνεται απλώς και μόνο στη χρήση ενός όρου που παραπέμπει στην ελεύθερη χρήση ναρκωτικών ("το μαύρο κυκλοφορεί ελεύθερο"). Με καμία ερμηνεία δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι αυτή η διαφήμιση είναι αθέμιτη, καθώς οι ισχυρισμοί περί "συνειρμών" και λοιπά είναι εντελώς ανυπόστατοι, αφού καθένας καταλαβαίνει το χιούμορ του μηνύματος, σε συνδυασμό και με το ότι τα εν λόγω τσιγάρα ειναι τυλιγμένα σε μαύρο τσιγαρόχαρτο και σε μαύρο κουτί. Επίσης η ονομασία τους είναι Black Davil. Το Υπουργείο Ανάπτυξης απαγορεύει το χιούμορ (ανεξάρτητα από το αισθητικό του επίπεδο, το οποίο δεν θα σχολιαστεί εδώ), θέλοντας να προστατεύσει τί ακριβώς; Ποιο είναι το υπέρτερο αγαθό που, σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, κρίνεται μείζον ώστε να περιοριστεί η ελευθερία της διαφήμισης; Μήπως νομίσουν οι πολίτες ότι απελευθερώθηκε η χρήση του χασίς;

Επίσης ένα ακόμα θεσμικό θέμα που ανακύπτει από αυτήν την είδηση είναι το εξής: ο νομοθέτης συγκρότησε μία νέα ανεξάρτητη αρχή, τον Συνήγορο του Καταναλωτή. Με αρμοδιότητες για την τήρηση της νομοθεσίας περί προστασίας του καταναλωτή, δηλαδή και από την αθέμιτη διαφήμιση. Πρώτος Συνήγορος του Καταναλωτή έχει διοριστεί ο κ. Αδαμόπουλος. Είναι προφανές ότι υπάρχει σύγχυση αρμοδιοτήτων ανάμεσα στο ΣτΚ και στην ΓΓ Καταναλωτή. Αλλά, ειδικά για αυτά τα ευαίσθητα θέματα, όπως η ελευθερία της διαφήμισης, μήπως θα έπρεπε να ορισθεί αποκλειστικά αρμόδιος ο ΣτΚ, δεδομένης και της λειτουργικής του ανεξαρτησίας από τις εντολές του Υπουργού; Γιατί, προφανώς για κάποιους τέτοιους λόγους προκρίθηκε να εξοπλιστεί ο ΣτΚ με λειτουργική ανεξαρτησία, προκειμένου δηλαδή οι επιλογές του να μην "χρωματίζονται" από το πολιτικό φορτίο (=έλλειψη αντικειμενικότητας) που μπορεί να έχει ένα κυβερνητικό θεσμικό όργανο. Βέβαια κι εδώ υπάρχει ο αντίλογος: τα Πορίσματα του ΣτΚ είναι γνωμοδοτικού χαρακτήρα (δεν έχουν εκτελεστότητα). Επομένως ελλείπει ο βαθμός αποτελεσματικότητας που απαιτείται για τις άμεσες δράσεις. Αποτελεσματικότητα που φαίνεται να διαθέτει η -μη ανεξάρτητη- Γενική Γραμματεία Καταναλωτή...

Νομική επικαιρότητα

Τα μέσα ενημέρωσης δεν δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στις εξελίξεις της νομικής επικαιρότητας, η οποία πολλές φορές αφορά άμεσα, εκτός φυσικά από τον νομικό, τον ίδιο τον πολίτη. Επίσης, πολύ συχνά όταν η νομική επικαιρότητα αποτελεί "είδηση", η δημοσιογραφική επεξεργασία επιβαρύνει την πληροφορία με ανακρίβειες και υπεραπλουστεύσεις.

Με το ιστολόγιο αυτό επιχειρείται η, κατά το δυνατόν, άμεση ενημέρωση σε θέματα που αφορούν τις νομικές εξελίξεις.

Το νομικό πεδίο που θα φιλοξενηθεί είναι κυρίως το "δίκαιο της πληροφορίας", δηλαδή:

-τηλεπικοινωνίες
-προστασία προσωπικών δεδομένων
-πνευματική ιδιοκτησία
-δίκαιο μέσων μαζικής ενημέρωσης
-διακριτικά γνωρίσματα, σήματα, τίτλοι, domain names
-ελευθερία της έκφρασης, της τέχνης και της επιστήμης

Επίσης, πρόκειται να καλυφθεί η νομική επικαιρότητα που εμπίπτει στους ευρύτερους τομείς:

-δημόσια διοίκηση και συνταγματικά δικαίωματα
-δίκαιο του ανταγωνισμού
-προστασία του καταναλωτή
-δίκαιο της ενέργειας
-κοινοτικό ευρωπαϊκό δίκαιο

H άντληση των πληροφοριών θα γίνεται από κατονομαζόμενες πηγές (όπως το dsanet.gr και οι ιστοσελίδες των ανεξάρτητων αρχών) αλλά στόχευση είναι η κριτική και σχολιασμένη παρουσίαση της επικαιρότητας και σε καμία περίπτωση η απλή αναδημοσίευσή τους.

Διευκρινίζεται ότι το παρόν blog δεν παρέχει ατομική νομική πληροφόρηση σε τυχόν ενδιαφερόμενους, για λόγους σεβασμού του οικείου θεσμικού πλαισίου.