Δευτέρα, Φεβρουαρίου 28, 2011

Oι παρατηρήσεις του Σωματείου Υποστήριξης Διεμφυλικών για το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο

Το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (Σ.Υ.Δ) έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα τις παρατηρήσεις του για το σχέδιο νόμου που αφορά την καταπολέμηση του ρατισμού και της ξενοφοβίας (βλ. εδώ πλήρες κείμενο παρατηρήσεων).

Το κείμενο αυτό περιέχει έναν εμπεριστατωμένο κατ' άρθρο σχολιασμό του νομοσχεδίου κι επισημαίνει την ανάγκη να περιληφθεί ως λόγος αθέμιτης διάκρισης η "ταυτότητα κοινωνικού φύλου", όπως εξάλλου έχει συστήσει και ο Επίτροπος Ανθρώπινων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, κ. Thomas Hammarberg. Η ανάγκη αυτή έχει ήδη επισημανθεί και από σχολιαστές του νομοσχεδίου στο opengov.gr. Μια από τις δράσεις του Σ.Υ.Δ. τη χρονιά που πέρασε ήταν η μετάφραση και δημοσίευση σε βιβλίο της σχετικής έκθεσης του Επιτρόπου, όσον αφορά τα "ανθρώπινα δικαιώματα και την ταυτότητα φύλου".

Μια άλλη σημαντική επισήμανση είναι ότι ο όρος "εχθροπάθεια" προτείνεται να αντικατασταθεί με τον όρο "ρητορική μίσους" καθώς και ότι πρέπει να προβλεφθεί δικαίωμα παράστασης πολιτικής αγωγής για τα θύματα, αλλά και για ενώσεις προσώπων και νομικά πρόσωπα που βάσει καταστατικού υποστηρίζουν θύματα διακρίσεων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το Σ.Υ.Δ. θα καταθέσει τις παρατηρήσεις του στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, ζητώντας και σχετική συνάντηση με αρμοδίους για τη συζήτηση του θέματος (βλ. εδώ).

Μια αξιέπαινη πρωτοβουλία από ένα νεοσύστατο φορέα της κοινωνίας των πολιτών, που θα πρέπει να εισακουσθεί από τους αρμόδιους.


Παρασκευή, Φεβρουαρίου 25, 2011

Ανοικτό λογισμικό για τον Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης

Η πρόταση για τον Συμπαραστάτη των Αθηναίων (βλ. εδώ) ενέπνευσε την εταιρία ανάπτυξης λογισμικού Agilis S.A. ώστε να διαθέσει το λογισμικό που είχε αναπτύξει για τις ανάγκες μιας ανεξάρτητης αρχής (της ΑΔΑΕ), προσαρμόζοντάς το δωρεάν για την λειτουργία του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης του Δήμου Αθηναίων.

Χαιρετίζουμε αυτήν την εξαιρετική πρωτοβουλία, η οποία συνδέεται και με το γενικότερο αίτημα για ανοικτό λογισμικό στον δημόσιο τομέα και αναμένουμε την απάντηση της ΑΔΑΕ, η οποία καλείται τώρα να παραχωρήσει την άδεια για την επαναχρησιμοποίηση του πηγαίου κώδικα (καθώς είναι δικαιούχος της πνευματικής ιδιοκτησίας) για τις ανάγκες των ανεξάρτητων αρχών και των Συμπαραστατών του Δημότη και της Επιχείρησης σε όλη τη χώρα.

Η ομάδα εργασίας για τον Συμπαραστάτη των Αθηναίων είναι ιδιαίτερα ευτυχής που ενέπνευσε την εταιρία αυτή να διαθέσει πόρους κι εργασία υπέρ του γενικού δημοτικού συμφέροντος. Η πρότασή μας άνοιξε το δρόμο για την εξασφάλιση για το νέο θεσμό υποδομών ανοικτού λογισμικού, στην κατεύθυνση της πλήρους αξιοποίησης των σύγχρονων τεχνολογιών, στην μάχη για την καταπολέμηση της κακοδιοίκησης και για την καλύτερη δυνατή εξυπηρέτηση των πολιτών.

Η πλήρης ανακοίνωση της Agilis έχει ως εξής:

Ανοικτό Λογισμικό για τον Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης

Η Agilis ήταν πάντα δημότης του Δήμου Αθηναίων. Όχι γιατί εκεί έχει την έδρα της, σύμφωνα με το καταστατικό της, ούτε γιατί γεννήθηκε και μεγάλωσε στο κέντρο της πόλης. Αλλά γιατί επιμένει να μένει και να «επιχειρεί» στο κέντρο της Αθήνας, μέσα στην δημιουργική βοή της πόλης, παρά τα προβλήματα στην μετακίνηση, την υποβάθμιση στην ποιότητα της καθημερινής ζωής και εργασίας, τις κακές υποδομές. Ίσως γιατί όλα αυτά είναι δευτερεύοντα μπροστά στην δημιουργικότητα που σου χαρίζει η πόλη και οι άνθρωποί της, όταν τους συναναστρέφεσαι καθημερινά.

Σαν κάθε ενεργός πολίτης, μια επιχείρηση πρέπει να νοιάζεται την πόλη της. Όχι στα πλαίσια οργανωμένων πολιτικών «εταιρικής κοινωνικής ευθύνης», αλλά απλά για να της επιστρέφει μέρος τουλάχιστον όσων παίρνει από αυτήν.

Η επερχόμενη επιλογή του προσώπου που θα αναλάβει τον θεσμικό ρόλο του «Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης» στον Δήμο Αθηναίων, αλλά κυρίως, η πρωτοβουλία της υποψηφιότητας του Β. Σωτηρόπουλου, με την κατάθεση μιας συγκεκριμένης πρότασης για την οργάνωση και την λειτουργία του θεσμού (βλ.http://symparastatis.wordpress.com) και ο δημόσιος διάλογος που ξεκίνησε με αφορμή αυτήν την πρωτοβουλία, μας θύμισε αίφνης την ευθύνη μας αυτή.

Λόγω των αυξημένων αρμοδιοτήτων που έχει πλέον ο Δήμος, όσον αφορά όχι μόνον στην καθημερινότητα των πολιτών, αλλά και στην καθημερινή επιχειρηματικότητα, το στοίχημα της επιτυχίας του θεσμού είναι εξαιρετικά σημαντικό. Όσο σημαντικό είναι και το αίτημα των πολιτών και των επιχειρήσεων για διαφάνεια, νομιμότητα και προστασία από πιθανή αυθαιρεσία.

Με την εμπειρία μας στον σχεδιασμό και στην ανάπτυξη πληροφοριακών συστημάτων για την δημόσια διοίκηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Ελλάδα, είμαστε σε θέση να ξέρουμε καλά ότι στην εποχή μας τέτοια στοιχήματα κερδίζονται στην πράξη μόνο όταν οι άνθρωποι που τα αναλαμβάνουν στηρίζονται στην κατάλληλη τεχνική υποδομή. Ο Συμπαραστάτης του Δημότη και της Επιχείρησης, και οι συνεργάτες του, πρέπει να μπορούν να εκμεταλλευτούν κάθε δυνατότητα που τους δίνει η τεχνολογία, με ένα σύστημα που όχι μόνο θα διεκπεραιώνει αποτελεσματικά την δουλειά τους, αλλά και θα διευκολύνει την υποβολή καταγγελιών με κάθε διαθέσιμο τρόπο· θα εξασφαλίζει την ανωνυμία και την προστασία των προσωπικών δεδομένων· θα επιτρέπει τον απρόσκοπτο έλεγχο της προόδου κάθε καταγγελίας, όχι μόνο από τον άμεσα εμπλεκόμενο πολίτη αλλά και από κάθε ενδιαφερόμενο, διασφαλίζοντας έτσι την διαφάνεια· και θα διασφαλίζει έλεγχο και λογοδοσία καταγράφοντας κάθε βήμα της διεκπεραίωσης μιας καταγγελίας.

Εξ' άλλου, από την εμπειρία μας στην ανάπτυξη λογισμικού για λογαριασμό οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο ύστερα παραχωρείται ελεύθερα ως Ελεύθερο Λογισμικό / Λογισμικό Ανοικτού Κώδικα σε οποιονδήποτε δημόσιο οργανισμό (βλ. http://www.osor.eu), είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε την αποτελεσματικότητα αυτού του νέου τρόπου ανάπτυξης δημόσιων έργων πληροφορικής. Έχοντας δει την δουλειά μας να αξιοποιείται σε όλη την Ευρώπη ως λογισμικό ανοικτού κώδικα, για μας ο νέος θεσμός είναι και μια ευκαιρία να δοκιμάσουμε και στην Ελλάδα την αποτελεσματική συνέργεια του Δημόσιου Τομέα και της αγοράς πληροφορικής μέσω ελεύθερου λογισμικού.

Στην Agilis, είχαμε την ευκαιρία να σχεδιάσουμε και αναπτύξουμε ένα τέτοιο σύστημα διαχείρισης υποθέσεων-καταγγελιών για την Ανεξάρτητη Αρχή Διασφάλισης Απορρήτου Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ), το οποίο υλοποιεί σχεδόν όλες τις παραπάνω ουσιαστικές απαιτήσεις. Όπως γίνεται συνήθως, θα μπορούσαμε να αξιοποιήσουμε αυτήν την ίδια την λύση, περιμένοντας απλά την ευκαιρία να ξανα-αναπτύξουμε από την αρχή το ίδιο σύστημα μέσω ενός επόμενου παρόμοιου διαγωνισμού.

Όμως, με την πρωτοβουλία μας αυτή, η Agilis και οι άνθρωποί της, καλούμε την ΑΔΑΕ να παραχωρήσει και τυπικά ως Λογισμικό Ανοικτού Κώδικα την πνευματική ιδιοκτησία του πηγαίου κώδικα, προς χρήση από οποιαδήποτε άλλη Ανεξάρτητη Αρχή, συμπεριλαμβανομένων των Συμπαραστατών Δημοτών και Επιχειρήσεων των Δήμων της Ελλάδας.

Από την μεριά μας, δεσμευόμαστε να προσφέρουμε τις προσαρμογές και προσθήκες που τυχόν θα χρειαστούν για την λειτουργία του συστήματος στον Δήμο Αθηναίων, καθώς και να παρέχουμε την τεχνογνωσία μας, που πηγάζει από την σύλληψη, τον σχεδιασμό και την υλοποίηση του συστήματος αυτού, στον μελλοντικό «Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης» του Δήμου Αθηναίων για την αποτελεσματική εγκατάσταση, τη λειτουργία του και την εξέλιξή του.

Επίσης, θα θέλαμε να καλέσουμε την ελληνική κοινότητα Ελεύθερου Λογισμικού / Λογισμικού Ανοικτού Κώδικα να μας βοηθήσει σε αυτό το πείραμα συνεργασίας επιχειρήσεων - δημοσίου τομέα μέσω ελεύθερου λογισμικού.

Πηγή: http://agilis.posterous.com/44084091

Πέμπτη, Φεβρουαρίου 24, 2011

AthensVoice: Ο Συμπαραστάτης στο πλευρό του δημότη, κόντρα στο "τέρας"

Της Λένας Χουρμούζη

Δημότες «εγνωσμένου κύρους και εμπειρίας» καλούνται να βοηθήσουν τους συμπολίτες τους και τις επιχειρήσεις και να χτυπήσουν τη γραφειοκρατία. Η A.V. παρουσιάζει το νέο θεσμό που ήρθε το 2011 με τον «Καλλικράτη».Το νέο πλαίσιο λειτουργίας για τους Δήμους και τις Περιφέρειες τέθηκε σε ισχύ τον Ιανουάριο με στόχο να βελτιώσει τις υπηρεσίες που παρέχονται στον δημότη. Κεντρική θέση σε αυτό το «πακέτο» έχει ένας ολοκαίνουριος θεσμός: ο «Συμπαραστάτης του Δημότη και της Επιχείρησης».

Τι θα κάνει; O ‘Συμπαραστάτης’ θα καταγράφει και θα καταγγέλλει τα φαινόμενα δημοτικής κακοδιοίκησης, περιπτώσεις δηλαδή που ο πολίτης ταλαιπωρείται από υπηρεσίες, νομικά πρόσωπα και επιχειρήσεις του Δήμου. Στόχος του θα είναι η καλύτερη εξυπηρέτηση του δημότη ή του επιχειρηματία. Όταν λοιπόν ο Συμπαραστάτης παίρνει κάποια καταγγελία θα πρέπει, εντός 30 ημερών, να απαντήσει. Ο ρόλος του είναι επικουρικός του Συνηγόρου του Πολίτη. Και στο τέλος του έτους όπως ο Συνήγορος θα συντάσσει έκθεση, η οποία θα παρουσιάζεται από τον ίδιο και θα συζητείται στην ειδική δημόσια συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου για τον απολογισμό της δημοτικής αρχής, εντός 30 ημερών από την υποβολή της. Παράλληλα θα μπορεί να κάνει προτάσεις για τη βελτίωση της δημοτικής διοίκησης και των σχέσεών της µε το κοινό, τόσο στο πλαίσιο της ετήσιας έκθεσής του αλλά και με δική του πρωτοβουλία. Η ετήσια έκθεση, οι προτάσεις και οι συζητήσεις του Συμπαραστάτη με την δημοτική αρχή θα αναρτώνται υποχρεωτικά στην ιστοσελίδα του δήμου.

Πώς γίνεσαι; Καταρχάς η νέα τοπική αυτοδιοίκηση θα πρέπει να προκηρύξει τη θέση στην ιστοσελίδα του Δήμου. Αυτό θα γίνει μετά την 1η Ιανουαρίου. Η επιλογή του πρώτου «Συμπαραστάτη» θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του Μαρτίου. Οι υποψηφιότητες υποβάλλονται µε δήλωση που κατατίθεται στο προεδρείο του δημοτικού συμβουλίου κατά την έναρξη της διαδικασίας επιλογής. Ο υποψήφιος δεν μπορεί να είναι εκλεγμένος στον δήμο, σε περιφέρεια ή στη Βουλή. Το δημοτικό συμβούλιο θα εξετάσει τις υποψηφιότητες και μετά θα ψηφίσει, μυστικά. Ο «Συμπαραστάτης» πρέπει να εκλεγεί με πλειοψηφία των δύο τρίτων του δημοτικού συμβουλίου, επομένως θα χρειαστεί ευρύτερη συναίνεση. Η θητεία του συμπαραστάτη ακολουθεί τη θητεία των δημοτικών αρχών.

Ποιος μπορεί να γίνει; Οποιαδήποτε, σύμφωνα με τον Καλλικράτη αρκεί να είναι πρόσωπο «εγνωσμένου κύρους και εμπειρίας».

Θα πληρώνεται; Ναι, θα λαμβάνει αντιμισθία ισόποση µε την αντιμισθία του προέδρου του δημοτικού συμβουλίου. Δηλαδή γύρω στα €2.500.


Υπάρχει e-νδιαφέρον

Ο δικηγόρος, Βασίλης Σωτηρόπουλος, γνωστός στην μπλογκόσφαιρα ως e-lawyer, μαζί με μια ομάδα πέντε ατόμων που συνεχώς μεγαλώνει οργανώθηκαν. Δε θέλουν να αφήσουν καμμία πιθανότητα ο καινούργιος θεσμός να κακοπάθει από τη γραφειοκρατία. Ο Βασίλης έχει κυριολεκτικά ξεκοκαλίσει το νόμο και είναι σε θέση να λύσει τις απορίες μου.

Καταρχάς θέλεις να γίνεις ο πρώτος Συμπαραστάτης του Δημότη;

«Δεν έχω υποβάλει υποψηφιότητα διότι ακόμα δεν έχει προκηρυχθεί η θέση. Οι περισσότεροι στην ομάδα εργασίας είμαστε νομικοί και έχουμε εμπειρία στην υπεράσπιση των συμφερόντων του δημότη και γενικά του πολίτη απέναντι στην αυθαιρεσία των δημοτικών υπηρεσιών. Γνωρίζουμε πόσο δύσκολο είναι να βρει κανείς το δίκιο του στα δικαστήρια. Οι υποθέσεις του δήμου Αθηναίων δικάζονται στα διοικητικά δικαστήρια μετά από πέντε χρόνια. Εστιάζουμε πολύ στο θέμα της ταχύτητας. Ο Συνήγορος του Πολίτη είναι μια αξιόλογη δημόσια υπηρεσία, η οποία έχει προσφέρει λύσεις. Δυστυχώς έχει να κάνει με το τέρας της γραφειοκρατίας στον ευρύτερο δημόσιο τομέα σε όλη την ελληνική επικράτεια. Άρα είναι όντως χρήσιμος ο Συμπαραστάτης του Δημότη, ο οποίος θα είναι σε πιο μεγάλη συνάφεια με τις δημοτικές υπηρεσίες και θα παρακολουθεί μόνο αυτές. Ως ομάδα έχουμε θέσει ορισμένα πρότυπα σημαντικά για τη λειτουργία και την αποτελεσματικότητα του θεσμού πέρα από αυτά που ορίζει το άρθρο 77 του Καλλικράτη. Επίσης θέτουμε όσα θέλουμε ως δημότες να δούμε να γίνονται από τον Συμπαραστάτη».

Ποια είναι αυτά τα πρότυπα και τα θέλω σας ως δημότες;

Η πρότασή μας στηρίζεται σε τρία βήματα:
α. Με την παραλαβή της καταγγελίας αμέσως κλήση – ενημέρωση στην καταγγελλόμενη δημοτική υπηρεσία εντός 24 ωρών. Ζητάμε έστω και τηλεφωνικά να δοθεί μια λύση.
β. Έπειτα από δύο – τρεις ημέρες και εφόσον δεν έχει συμμορφωθεί η υπηρεσία, μετάβαση στον ίδιο το χώρο για συζήτηση με τον διευθυντή τους για να βρεθεί η κοινή λύση.
γ. Εάν και πάλι δε βρεθεί λύση θα συντάξουμε πόρισμα δηλαδή γραπτό κείμενο που θα καταγράφει τις προσπάθείες μας, τη βασιμότητα του παραπόνου του δημότη και κοινοποίηση στο δημοτικό συμβούλιο και ανάρτηση στο διαδίκτυο. Είναι ένας αγώνας δρόμου. Φίλοι στον Συνήγορο του Πολίτη μας είπαν ότι αυτά που ζητάμε είναι στα όρια του ανέφικτου. Όμως με εξειδίκευση και τη συνδρομή των υφισταμένων δημοτικών υπηρεσιών όλα γίνονται».

Τι θα πει «πρόσωπο εγνωσμένου κύρους και εμπειρίας»;

«Μια συνηθισμένη έκφραση για τους νόμους που ορίζουν ποιοι τοποθετούνται στις ανεξάρτητες αρχές. Δίνει μεγάλη ευχέρεια για το πώς θα κριθεί αυτός που έχει τα κριτήρια. Τα κριτήρια πρέπει να είναι η εμπειρία και η σχέση με το διοικητικό δίκαιο, ειδικά με το δίκαιο της τοπικής αυτοδιοίκησης και ακόμα ειδικότερα στην Αθήνα με τους πέντε τομείς που θεωρούμε ότι είναι πιο κρίσιμοι (αλλοδαποί, αλλογενείς, ειδικές ανάγκες, περιβάλλον). Επίσης να έχει γνώση και σχέση με τις διαδικασίες που αντιμετωπίζουν οι επιχειρηματίες, όπως η έκδοση αδειών».

Αφού έχουμε Συνήγορο, γιατί χρειάζεται και Συμπαραστάτης;

«Καταρχάς δεν πρέπει να αντιμετωπιστεί ως αξίωμα. Δεν είναι εισαγγελέας, ούτε ο ελεγκτής της νομιμότητας. Είναι ένας φορέας που δέχεται παράπονα, αναπτύσσει μια αμφίδρομη σχέση με τον δημότη στην τριγωνική δομή: Δημοτικό Συμβούλιο – Συμπαραστάτης - Δημότες. Είναι μια δύσκολη αποστολή. Δεν έγινε για να βολέψουμε κάποιον που δεν κατάφερε να εκλεγεί. Το πρόβλημα είναι η έλλειψη προηγούμενης εμπειρίας. Δεν υπάρχει υπόβαθρο είναι ένας παρθένος τομέας. Η μόνη εμπειρία προ έρχεται από την ανεξάρτητη αρχή του Συνηγόρου του Πολίτη. Είναι πολύ ευτυχής η συγκυρία της εκλογής του κ. Καμίνη διότι από την αρχή έχει καλέσει τους ενεργούς πολίτες να συμβάλουν με δικές τους προτάσεις για τον εξορθολογισμό του δήμου Αθηναίων και να δοθούν λύσεις».

Ποια κρίνεις απαραίτητα ως εφόδια;

«Ο δημοτικός διαμεσολαβητής πρέπει να έχει καλή εποπτεία του πώς λειτουργεί η δημοτική αρχή στην Αθήνα. Βασική θεωρώ την αναγνωρισιμότητα. Είναι σημαντική στο σημείο που κάποιος ή κάποια υπηρεσία δε θα συμμορφώνεται. Ο Συμπαραστάτης πρέπει να μπορεί να έχει την πρόσβαση για παράδειγμα σε ορισμένα μέσα ενημέρωσης, μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να δημοσιοποιήσει τις απόψεις του σε σχέση με τη συμμόρφωση μιας υπηρεσίας. Αλλά ακόμα και στο ίδιο το δημοτικό συμβούλιο να έχει το έρμα της αξιοπιστίας και ότι αυτά που θα πει να έχουν μια βαρύτητα ως τεκμηρίωση».

Υπάρχει ασυμβίβαστο για τον Συμπαραστάτη;

«Ο Καλλικράτης ενώ σε άλλες θέσεις όπως ο Ελεγκτής της Νομιμότητας προβλέπει το ασυμβίβαστο της ιδιότητας του δικηγόρου για τον Συμπαραστάτη του Δημότη δεν το προβλέπει. Η έμμισθη θέση δεν είναι κίνητρο. Τουλάχιστον όχι το δικό μου. Πιστεύω ακλόνητα ότι πρέπει να υπάρχει απόλυτη συγκέντρωση αυτού του προσώπου που θα αναλάβει την αποστολή σε αυτό. Δεν πρέπει να εργάζεται σε άλλες θέσεις. Να μην έχει συγκρούσεις συμφερόντων με άλλους ανθρώπους».

Είναι ένας θεσμός κομμένος και ραμμένος για νομικούς;

«Υπάρχει η τάση να τους ενδιαφέρει. Η επίλυση διαφορών είναι στην καρδιά της αποστολής των δικηγόρων. Έχουμε μια τριβή».


Πηγή: Αthens Voice


Yποσημείωση: η συζήτηση έγινε αρκετό καιρό πριν, όταν δεν είχε ακόμη υποβληθεί η υποψηφιότητα.

Συναντήσεις της ομάδας εργασίας για τον Συμπαραστάτη των Αθηναίων με φορείς του Δήμου

Την Παρασκευή 18 Φεβρουαρίου 2011 τρία μέλη της ομάδας εργασίας (Γραμματίδης Χ., Παπανικολάου Π., Σωτηρόπουλος Β.) συναντηθήκαμε με εκπροσώπους της δημοτικής παράταξης "Ανοιχτή Πόλη" και την επικεφαλής κ. Ελένη Πορτάλιου. Κατά τη συνάντηση, παρουσιάσαμε την Πρόταση για την Οργάνωση και Λειτουργία του Θεσμού στον Δήμο Αθηναίων (βλ. εδώ), την υποψηφιότητα για τη θέση, καθώς και την επιστολή που καταθέσαμε στον Δήμαρχο για διαφάνεια κατά τη διαδικασία επιλογής του προσώπου, με κλήση των υποψηφίων σε αυτοπρόσωπη παρουσία στο δημοτικό συμβούλιο (βλ. εδώ). Η αντιμετώπιση εκ μέρους της "Ανοιχτής Πόλης" ήταν ιδιαίτερα θετική.

Την Τρίτη 22 Φεβρουαρίου 2011, τρία μέλη της ομάδας εργασίας (Γραμματίδης Χ., Κούτρα Η.-Λ., Σωτηρόπουλος Β.) συναντηθήκαμε με την πρόεδρο του Οργανισμού Νεολαίας και Άθλησης και δημοτική σύμβουλο κ. Παναγιώτα Ψαράκη. Ενημερώσαμε την πρόεδρο για την πρόταση, την υποψηφιότητα και το θέμα διαφάνειας που έχει τεθεί. Η αντιμετώπιση της ήταν ιδιαίτερα θετική.

Αύριο θα συναντηθούμε με τον κ. Γεώργιο Μπρούλια, πρόεδρο της Αναπτυξιακής Εταιρίας του Δήμου Αθηναίων, και δημοτικό σύμβουλο. 

Παλαιότερες συναντήσεις: 

9.12.2010: Συνάντηση με Γ. Αμυρά για τον Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης (βλ. εδώ). 

16.12.2010: Συνάντηση με τον Διευθυντή της Δημοτικής Αστυνομίας για τον Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης (βλ. εδώ). 

23.1.2011: Παρουσίαση του θέματος στα "Πρόσωπα" του Γρηγόρη Βαλλιανάτου (βλ. εδώ




Τετάρτη, Φεβρουαρίου 23, 2011

To νομοσχέδιο για τη ποινική καταπολέμηση του ρατσισμού

Έχοντας υπερασπιστεί θύματα ρατσιστικών αδικημάτων ενώπιον της Δικαιοσύνης και ανεξάρτητων αρχών, έχω διαπιστώσει ότι το ισχύον θεσμικό πλαίσιο έχει οπωσδήποτε σημαντικά κενά και δυσλειτουργίες στην εφαρμογή του και στην έκταση των δικαιωμάτων που κατοχυρώνει. Ενώ το Σύνταγμα στο άρθρο 5 παρ. 2 κατοχυρώνει την αρχή της απαγόρευσης διακρίσεων, ο νομοθέτης δεν έχει κατοχυρώσει επαρκώς την πρακτική ενάσκηση αυτής της απαγόρευσης, με αποτέλεσμα να δίνονται δικαστικές μάχες για το αυτονόητο, όπως είναι το λ.χ. δικαίωμα πολιτικής αγωγής του θύματος ρατσιστικής επίθεσης, για παράστασή του με δικηγόρο και υποστήριξη της κατηγορίας. Ενώ στο πρωτοδικείο το σχετικό δικαίωμα γίνεται συνήθως δεκτό, παγίως στο Εφετείο το εν λόγω δικαίωμα του θύματος απορρίπτεται από τους δικαστές. Και φυσικά ουδέποτε οι Εισαγγελείς του Αρείου Πάγου έχουν ασκήσει αναίρεση γι' αυτό ακριβώς το θέμα, με αποτέλεσμα οι κατηγορούμενοι να δικάζονται μόνοι τους, χωρίς τον αντίλογο του θύματος και, φυσικά, να αθωώνονται, όπως έχει δείξει η πρόσφατη εμπειρία.

Το ισχύον πλαισιο είναι προβληματικο και σε αρκετά άλλα σημεία και θα πρέπει να εκσυγχρονιστεί. Γι' αυτό είδα με θετική διάθεση, αρχικά, το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης "Καταπολέμηση ορισμένων μορφών κι εκδηλώσεων ρατσισμού και ξενοφοβίας μέσω του Ποινικού Δικαίου" (βλ. εδώ) . Διαβάζοντας όμως τις προτεινόμενες διατάξεις του, διατηρώ σοβαρές επιφυλάξεις για το κατά πόσον τα προβλήματα του ισχύοντος νόμου βελτιώνονται και ανησυχώ ότι το νομοσχέδιο αυτό, αν ψηφιστεί ως έχει, θα οδηγήσει σε υποβάθμιση του επιπέδου προστασίας της συνταγματικής απαγόρευσης διακρίσεων σε σχέση με το σημερινό επίπεδο ποινικής προστασίας.

Οι παρατηρήσεις μου σε αυτό το νομοσχέδιο σχετίζονται και με τον αρχικό στόχο του που είναι η ενσωμάτωση στο ελληνικό δίκαιο της Απόφασης - Πλαίσιο της ΕΕ για την καταπολέμηση ορισμένων μορφών κι εκδηλώσεων ρατσισμού και ξενοφοβίας μέσω του ποινικού δικαίου (βλ. εδώ), η οποία δυστυχώς δεν παρατίθεται στην ιστοσελίδα της κυβερνητικής διαβούλευσης, ενώ παρατίθεται η κύρωση της αντίστοιχης διεθνούς Σύμβασης για την κατάργηση κάθε μορφής φυλετικών διακρίσεων (βλ. εδώ).

"Eχθροπάθεια"

Το νομοσχέδιο χρησιμοποιεί αντί για την έννοια του "μίσους", την έννοια της "εχθροπάθειας", την οποία αποδίδει και με νομοθετικό ορισμό στο άρθρο 2 (άρα δεσμευτικά για τον δικαστή) ως καλλιέργεια ή εξωτερίκευση αισθημάτων μίσους ή αντιπαλότητας. Η έννοια της "εχθροπάθειας", η οποία ακούγεται περισσότερο ως ιατρικός παρά ως νομικός όρος, έχει προτιμηθεί αντί για το απλό "μίσος", διότι, κατά την Αιτιολογική Έκθεση (βλ. εδώ) απαντάται ήδη στον ελληνικό ποινικό κώδικα κι έχει "τύχει ιδιαίτερης θεωρητικής επεξεργασίας και νομολογιακής ερμηνείας". Ψάχνοντας στον ποινικό κώδικα, ο όρος βρίσκεται μόνο σε ένα σημείο, στο άρθρο 196 ΠΚ (κατάχρηση εκκλησιαστικού αξιώματος), στο οποίο αναφέρεται ότι "ο θρησκευτικός λειτουργός που κατά την ενάσκηση των έργων του ή δημόσια και με την ιδιότητά του προκαλεί ή διεγείρει τους πολίτες σε εχθροπάθεια κατά της πολιτειακής εξουσίας ή άλλων πολιτών τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι τριών ετών".

Ομολογώ ότι αγνοώ την "ιδιαίτερη νομολογιακή ερμηνεία" που έχει τύχει ο όρος, αφού βρήκα μόνο μία απόφαση δικαστηρίου που ασχολείται με την κατ΄ άρθρο 196 ΠΚ "εχθροπάθεια" (Άρειος Πάγος 1997). Βρήκα όμως και την απόφαση 2690/2008 ΣτΕ του 2008 (και την αντίστοιχη παραπεμπτική του 2006), η οποία αφορά μια πειθαρχική κύρωση που επιβλήθηκε σε μέλος του πυροσβεστικού σώματος, το οποίο με τις πράξεις του (σχετικές με ναρκωτικά) κατηγορήθηκε ότι προκάλεσε εχθροπάθεια κατά του πυροσβεστικού σώματος.

Ωστόσο, το κείμενο του ευρωπαϊκού δικαίου που πρέπει να ενσωματωθεί στο εθνικό μιλάει καθαρά και ξάστερα για "μίσος" (βλ. εδώ). Δεν υπάρχει λόγος να αναζητούμε πιο περίτεχνους όρους που θα δυσχεράνουν την αποστολή της Δικαιοσύνης σε έναν τόσο ευαίσθητο τομέα όπως η καταπολέμηση διακρίσεων. Οπότε, για λόγους ασφάλεια δικαίου και συμφωνίας με το ευρωπαϊκό δίκαιο, η "εχθροπάθεια" πρέπει να αντικατασταθεί με την αναφορά σε μίσος.


Αποποινικοποίηση του μισαλλόδοξου λόγου / ποινικοποίηση άρνησης γενοκτονιών

Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, ποινικό αδίκημα είναι μόνον η πρόκληση ή διέγερση σε βιαιοπραγίες ή εχθροπάθεια, όχι η απλή διάδοση ισχυρισμών που προσβάλλουν ομάδες. Ενώ δηλαδή με τον 927/1979 είναι ποινικοποιημένος ο ίδιος ο μισαλλόδοξος λόγος, με αυτό το νομοσχέδιο ποινικοποιείται μόνο η πρόκληση βιαιοπραγιών ή η πρόκληση εξωτερίκευσης μίσους/αντιπαλότητας ("εχθροπάθεια"). Και πάλι όμως, κατά το νομοσχέδιο δεν αρκεί αυτή η πρόκληση για να έχουμε το αδίκημα: πρέπει να υπάρχει και η επιπρόσθετη προϋπόθεση ότι αυτή η πράξη "μπορεί να εκθέσει σε κίνδυνο την δημόσια τάξη". (Άρθρο 4)

Δηλαδή αυτό που απαγορεύει το νομοσχέδιο ως αδίκημα είναι:

πρόκληση/διέγερση + βιαιοπραγίες/εχθροπάθεια + ενδεχόμενη διακινδύνεση της δημόσιας τάξης.

Με αυτό το σχήμα, ο ομοφοβικός δημόσιος λόγος ενός ιεράρχη λ.χ. δεν θα είναι ποτέ ποινικά κολάσιμος.

Σημειωτέον ότι το ευρωπαϊκό δίκαιο που καλούμαστε να ενσωματώσουμε, αναφέρει ότι η προσθήκη περί κινδύνου της δημόσιας τάξης είναι προαιρετική για τους εθνικούς νομοθέτες. Κατά το άρθρο 1 παράγραφος 2 της Απόφασης - πλαίσιο της ΕΕ, τα κράτη "μπορούν να επιλέγουν να τιμωρούν μόνο συμπεριφορά η οποία εκδηλώνεται κατά τρόπο που διαταράσσει τη δημόσια τάξη είτε έχει απειλητικό, υβριστικό ή προσβλητικό χαρακτήρα". Δηλαδή το ευρωπαϊκό δικαίο επιτρέπει να επιλέξει ένα κράτος το πιο "δύσκολο" να συμβει αδίκημα (με διατάραξη δημόσιας τάξης) είτε το πιο "σύνηθες" όπως η απειλή/εξύβριση/προσβολή.

Πάντως, το ευρωπαϊκό δίκαιο ξεκάθαρα τυποποιεί το αδίκημα ως "δημόσια υποκίνηση βίας ή μίσους που στρέφεται κατά ομάδας προσώπων ή μέλους ομάδας που προσδιορίζεται βάσει της φυλής, του χρώματος, της θρησκείας, των γενεαλογικών καταβολών ή της εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής." Επομένως το ευρωπαϊκό δίκαιο επιβάλλει την ποινικοποίηση τόσο της μισαλλόδοξης βίας, όσο και του μισαλλόδοξου λόγου, χωρίς να καθιστά υποχρεωτική την προσθήκη του κινδύνου της δημόσιας τάξης.

Έπειτα, η διεθνής Σύμβαση για την κατάργηση των διακρίσεων επιβάλλει ρητώς στην χώρα να καταστήσει ποινικό αδίκημα "κάθε διάδοση ιδεών που βασίζονται στην φυλετική ανωτερότητα και μίσους, παρότρυνση σε φυλετική διάκριση καθώς και πράξεις βίας ή παρότρυνση σε διάπραξη τέτοιων πράξεων εναντίον οποιασδήποτε φυλής". Αυτό περιλαμβάνεται στον σημερινό Ν.927/1979, τον οποίο καταργεί το νομοσχέδιο για να περιορίσει το hate speech αδίκημα μόνο σε όσους αρνούνται ή εγκωμιάζουν τα εγκλήματα της γενοκτονίας. (Άρθρο 4). Με μια τέτοια τροποποίηση όμως, η εθνική νομοθεσία θα παραβιάζει πια την διεθνή υποχρέωσή της για ποινικοποίηση το hate speech τουλάχιστον για τις φυλετικές διακρίσεις, όπως προβλέπεται απο την διεθνή Σύμβαση.



"Γενετήσιος προσανατολισμός" και άλλοι λόγοι διακρισεων

Είναι αστεία η επιμονή των νομοπαρασκευαστικών επιτροπών σε αυτόν τον σεμνότυφο, "αναπαραγωγικό" όρο που χρησιμοποιείται για να αποφευχθεί η ακριβής μετάφραση του "sexual orientation". Είναι δεδομένο ότι ο όρος αυτός πρέπει να αλλάξει με τον όρο "σεξουαλικός προσανατολισμός". Η εισαγωγή αυτής της κατηγορίας διακρίσεων ανταποκρίνεται σε σταθερό αίτημα των lgbt οργανώσεων και έχει αποτελέσει σύσταση των Αρχών της Yogyakarta για την εφαρμογή του διεθνούς δικαίου των ανθρώπινων δικαιωμάτων όσον αφορά τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου (βλ. Αρχή 5).

Στις κατηγορίες των διακρίσεων θα πρέπει όμως να προστεθεί και η "ταυτότητα κοινωνικού φύλου", ώστε να προστατεύονται και τα διεμφυλικά άτομα. To έχει συστήσει ρητά ο T.Hammarberg, Επίτροπος του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, στο έργο του "Human rights and gender identity" (βλ. εδώ) και αποτελεί πάγιο αίτημα των οργανώσεων διεμφυλικών ατόμων.

Eπίσης στις κατηγορίες θα πρέπει να περιληφθεί η "αναπηρία" καθώς και η "ηλικία", αλλά και το "φύλο", η "γλώσσα", οι "πολιτικές πεποιθήσεις". Οι δύο πρώτες κατηγορίες περιλαμβάνονται και στην νομοθεσία περί ίσης μεταχείρισης (βλ. εδώ Ν.3304/2005), ενώ οι υπόλοιπες περιλαμβάνονται και στο άρθρο 14 της ΕΣΔΑ. Πρόκειται επίσης για τις κατηγορίες προσωπικών πληροφοριών οι οποίες (εκτός από την ηλικία και τη γλώσσα) αποτελούν ευαίσθητα δεδομένα.


Ο αποκλεισμός των ΜΚΟ από την δικαστηριακή υποστήριξη (litigation).

Στο άρθρο 8 του νομοσχεδίου προβλέπεται ότι για να ασκήσει μια ένωση προσώπων ή ένα νομικό πρόσωπο (σωματείο, αστική μη κερδοσκοπική εταιρία με νομική προσωπικότητα, ίδρυμα) το δικαιωμα παράστασης πολιτικής αγωγής σε μια δίκη, δηλαδη για να εκπροσωπηθεί μια Ένωση στο δικαστήριο σε τέτοια υπόθεση, πρέπει να έχει γραφτεί στο σχετικό μητρώο μιας υπηρεσίας του Ο.Η.Ε. Μάλιστα πρέπει η Ένωση να έχει "συμβουλευτικό καθεστώς" προς την ECOSOC του Ο.Η.Ε. Δηλαδή το νομοσχέδιο επιφυλάσσει το δικαίωμα παράστασης πολιτικής αγωγής μόνον στους συμβούλους του Ο.Η.Ε.

Πρόκειται για μια προφανώς υπερβολική απαγόρευση του δικαιώματος πρόσβασης στο δικαστήριο, αφού τόσο αυστηρές προϋποθέσεις δεν προβλέπει ούτε η δικονομία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για το δικαίωμα παράστασης των ΜΚΟ σε δίκες.

Η διάταξη αυτή πρέπει να καταργηθεί. Και πρέπει να προστεθεί στη θέση της μια διάταξη που να προβλέπει ότι κάθε θύμα από εγκλήματα μίσους πρέπει να έχει δικαίωμα παράστασης πολιτικής αγωγής.

Ο δράστης πρέπει να είναι "σωματικώς παρών" στην Ελλάδα ή οι πληροφορίες αποθηκευμένες σε μέσα που βρίσκονται στην Ελλάδα

Είναι λάθος γιατί αρκούν οι σχετικές γενικές διατάξεις του Ποινικού Κώδικα, περί εδαφικής εφαρμογής του ελληνικού ποινικού δικαίου, ανάλογα με το που βρίσκεται ο δράστης και το που τελέστηκε η πράξη.


Σάββατο, Φεβρουαρίου 19, 2011

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ: Στα σκαριά ο Συμπαραστάτης του Δημότη


Της Λινας Γιανναρου

Κατατέθηκε η πρώτη υποψηφιότητα για τη θέση του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης στον Δήμο Αθηναίων, ένα θεσμό που εισήγαγε ο «Καλλικράτης», με στόχο την εξωδικαστική επίλυση διαφορών ανάμεσα στους πολίτες και τις δημοτικές υπηρεσίες: έναν «μίνι» Συνήγορο του Πολίτη που θα παρεμβαίνει και με προτάσεις για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των δημοτών.

Πρώτος δήλωσε «παρών» για τη θέση ο Βασίλης Σωτηρόπουλος, δικηγόρος και διαχειριστής του γνωστού νομικού ιστολογίου «E-lawyer», ο οποίος, πλαισιωμένος από μία εκλεκτή ομάδα εργασίας (Χρήστος Γραμματίδης, Ερα Αρχοντάκη, Μαρίνα Γαλανού, Ηλέκτρα-Λήδα Κούτρα), έχει επεξεργαστεί μια ολοκληρωμένη πρόταση για την οργάνωση και λειτουργία του θεσμού, η οποία έχει αναρτηθεί στο Διαδίκτυο από τις 25/11/2010 (symparastatis. wordpress. com). «Ανταποκριθήκαμε ως ομάδα ενεργών πολιτών στο κάλεσμα της νέας δημοτικής αρχής για ανάπτυξη πρωτοβουλιών και υποβάλαμε αυτήν την πρόταση. Ως δικηγόρος έχω συμπαρασταθεί σε πολίτες έναντι της κρατικής αυθαιρεσίας συχνά αφιλοκερδώς. Τώρα υπάρχει η δυνατότητα να το κάνω και θεσμικά», ανέφερε μιλώντας στην «Κ» ο κ. Σωτηρόπουλος.

Ο Δήμος Αθηναίων προκήρυξε τη θέση στις 10 Φεβρουαρίου 2011, ενώ, όπως ανακοινώθηκε, το Δημοτικό Συμβούλιο θα επιλέξει το κατάλληλο πρόσωπο με απόφασή του στις 28.2.2011. Εντύπωση προκαλεί πάντως το γεγονός ότι, σύμφωνα με τη σχετική προκήρυξη, η επιλογή του προσώπου θα γίνει μόνο βάσει της υποβολής της αίτησής του, χωρίς δηλαδή επίσημη παρουσίασή του ενώπιον του Δημοτικού Συμβουλίου. «(Αυτό) μάλλον ευνοεί παρασκηνιακές διεργασίες, οι οποίες τυπικώς μεν δεν είναι παράνομες, υπονομεύουν όμως τη διαφανή και με ίσους όρους συμμετοχή των ενδιαφερομένων στη διαδικασία», ανέφερε σε επιστολή του προς τον δήμαρχο Αθηναίων κ. Γ. Καμίνη ο κ. Σωτηρόπουλος, εκ μέρους της Ομάδας Εργασίας. «Ενα βιογραφικό και μια δήλωση βούλησης εκτιμάμε πως δεν είναι αρκετά για να οδηγήσουν το Δημοτικό Συμβούλιο στην κρίση περί “καταλληλότητας” και τη συνακόλουθη ανάδειξη του Συμπαραστάτη, ο οποίος παραμένει “πρόσωπο” - ένα πρόσωπο που πρέπει να διαθέτει επαρκή τυπικά και ουσιαστικά προσόντα, κοινωνική αποδοχή, με όρεξη, δυνατότητα και χρόνο για παραγωγή έργου».

Η πρόταση της ομάδας των δικηγόρων προβλέπει ο Συμπαραστάτης να επικοινωνεί άμεσα τηλεφωνικώς με την καταγγελλόμενη από τον δημότη υπηρεσία, να μεταβαίνει εντός τριών ημερών, το αργότερο, στην καταγγελλόμενη υπηρεσία, με σκοπό τη διά ζώσης διερεύνηση των περιθωρίων διαμεσολάβησης και στη συνέχεια να συντάσσει το σχετικό πόρισμα.

Πηγή: Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ


Πέμπτη, Φεβρουαρίου 17, 2011

Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων απορρίπτει ανάρτηση φορολογικών στοιχείων στο Διαδίκτυο

Mε την αναλυτική και τεκμηριωμένη Γνωμοδότηση 1/2011 (βλ. εδώ) η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα έκρινε αντισυνταγματικό το μέτρο της ανάρτησης φορολογικών στοιχείων στο Διαδίκτυο.

Την αντισυνταγματικότητα αυτή είχα υποστηρίξει σε δύο κείμενα τον Οκτώβρη:


Ενδιαμέσως είχε εκδοθεί και σχετική απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ για παρεμφερές θέμα (βλ. εδώ), η οποία όμως δεν μνημονεύθηκε στην Γνωμοδότηση της Αρχής.

Η Αρχή εντόπισε την αντισυνταγματικότητα στην παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας και το κύριο σκεπτικό συνοψίζεται στο τέλος της παραγράφου 23 της Γνωμοδότησης:

" Ο κατά σύστηµα ανειλικρινής φορολογούµενος, που δεν υπολογίζει τις αυστηρές διοικητικές και ποινικές κυρώσεις, δεν αναµένεται µε τη δηµοσιοποίηση των ετήσιων φορολογικών καταλόγων ότι θα «αυτό-συµµορφωθεί» προς τη φορολογική του υποχρέωση υπό το βάρος της ενδεχόµενης προσωπικής ηθικής αποδοκιµασίας από τους συµπολίτες του. Αντίθετα, η σκοπούµενη δηµοσιοποίηση, και µάλιστα στο ∆ιαδίκτυο, καταλόγων φορολογουµένων, όπως προτείνεται από το Υπουργείο ΟικονοµικώνΓΓΠΣ, ως υπεύθυνο επεξεργασίας, δηλαδή ως µέτρο έκθεσης κάθε φορολογουµένου στην επιτήρηση οιουδήποτε τρίτου, στην κοινωνική αποδοκιµασία καθώς και στο ενδεχόµενο καταγγελίας, λειτουργεί µάλλον ως µέσο ενστάλαξης φόβου και ψυχολογικού καταναγκασµού των φορολογουµένων, το οποίο υπερβαίνει προδήλως το αναγκαίο µέτρο για τη συµµόρφωσή τους."


Δευτέρα, Φεβρουαρίου 14, 2011

Διαφάνεια στην επιλογή του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης

Στο γραφείο Δημάρχου Αθηναίων κατατέθηκε σήμερα η παρακάτω επιστολή, με την ένδειξη "εξαιρετικά επείγον" (αρ. πρωτ. 027671/14.2.2011):

Θέμα: Διαφάνεια στην επιλογή του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης

Αξιότιμε κύριε Δήμαρχε,

Αποτελούμε μια ομάδα εργασίας, η οποία έχει επεξεργαστεί μιαν ολοκληρωμένη πρόταση για την οργάνωση και λειτουργία του θεσμού του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης στον Δήμο Αθηναίων (βλ. συνημμένο σχετικό). Η πρότασή μας αναρτήθηκε στο Διαδίκτυο, στην αρχική της μορφή, στις 25 Νοεμβρίου 2010 και είναι διαθέσιμη στον διαδικτυακό τόπο symparastatis.wordpress.com.

Eνημερωθήκαμε για την προκήρυξη της σχετικής θέσης στις 10.2.2011, σύμφωα με την οποία καλούνται οι ενδιαφερόμενοι να υποβάλλουν τις προβλεπόμενες από το άρθρο 77 του Καλλικράτη αιτήσεις, προκειμένου το Δημοτικό Συμβούλιο να επιλέξει το κατάλληλο πρόσωπο με απόφασή του στις 28.2.2011.

Σύμφωνα με την δική μας μελέτη - πρόταση, η οποία έχει γνωρίσει αποδοχή και έχει υιοθετηθεί από άλλους Δήμους, μια από τις γενικές αρχές κατά τις οποίες πρέπει να λειτουργεί ο Συμπαραστάτης του Δημότη και της Επιχείρησης είναι η αρχή της διαφάνειας και της αμεροληψίας. Προκειμένου να διασφαλιστεί η τήρηση αυτής της αρχής, θα πρέπει η επιλογή του προσώπου να διενεργηθεί ακολουθώντας αυτά τα προτάγματα.

Η επιλογή του προσώπου μόνο βάσει της υποβολής της αίτησής του κι ενός βιογραφικού σημειώματος, χωρίς καμία προηγούμενη επίσημη παρουσίασή του ενώπιον του Δημοτικού Συμβουλίου μάλλον ευνοεί παρασκηνιακές διεργασίες, οι οποίες τυπικώς μεν δεν είναι παράνομες, υπονομεύουν όμως την (ίδια την ελπίδα για) διαφανή και με ίσους όρους συμμετοχή των ενδιαφερομένων στην διαδικασία. Διακινδυνεύει δε και εν προκειμένω την καχυποψία των πολιτών απέναντι στο νέο θεσμό - πρόσωπο. Μια τέτοια εκκίνηση της λειτουργίας του, σημειολογικά ιδωμένη, δεν θα αποτελούσε ευοίωνο μήνυμα για την μετέπειτα πορεία του. Η ήδη κλονισμένη εμπιστοσύνη των δημοτών, τους οποίους εκπροσωπείτε, θα ανακτούνταν ίσως, αν διαπιστωνόταν η διάθεση ουσιαστικής αξιολόγησης της καταλληλότητας των υποψηφίων προσώπων, αρχής γενομένης από την ίδια την υπεύθυνη επιλογή του, όπως θα εκφραστεί και μέσα από την αυτοπρόσωπη παρουσία των υποψηφίων που το επιθυμούν στο Δημοτικό Συμβούλιο και την έκθεση των (προ)θέσεών τους, του σχεδίου δράσης τους, των συναφών με τη θέση γνώσεων και των προτάσεών τους πάνω σε νευραλγικά/προβληματικά σημεία του Δήμου μας.

Η σύγχρονη παρουσία των υποψηφίων ενώπιον του Δημοτικού Συμβουλίου ή των ορισθησομένων εκπροσώπων του και η διαδοχική τοποθέτησή τους επί θεμάτων που θα τεθούν - με την παράλληλη τήρηση πρακτικών, διαθέσιμων σε κάθε Αθηναία και Αθηναίο- θα είναι, εκτιμούμε, διαφωτιστική για το εκλεκτορικό σώμα και θα συντελέσει στη διαμόρφωση ουσιαστικής εικόνας περί καταλληλότητας των υποψηφίων. Παράλληλα, θα μπορούν και οι ενδιαφερόμενοι να ενημερωθούν μέσω των πρακτικών που τηρήθηκαν για την παρουσία των υποψηφίων και να κατανοήσουν την κρίση περί καταλληλότητας για την ανάδειξη ενός εκ των υποψηφίων σε μια θέση που αφορά άμεσα τους δημότες, σε μια θέση που υπάρχει για να τους προστατεύσει από την κακοδιοίκηση και την αυθαιρεσία.

Ο Συμπαραστάτης του Δημότη και της Επιχείρησης δεν πρέπει να καταντήσει ένας θεσμός που θα μείνει "στα χαρτιά". Ένα βιογραφικό και μια δήλωση βούλησης εκτιμούμε πως δεν είναι αρκετά για να οδηγήσουν το Δημοτικό Συμβούλιο στην κρίση περί "καταλληλότητας" και τη συνακόλουθη ανάδειξη του Συμπαραστάτη, ο οποίος παραμένει "πρόσωπο" - ένα πρόσωπο που πρέπει να διαθέτει επαρκεί τυπικά και ουσιαστικά προσόντα, κοινωνική αποδοχή, με όρεξη, δυνατότητα και χρόνο για παραγωγή έργου, ώστε να διεκδικήσει με τη δράση του την εμπιστοσύνη των Αθηναίων στο θεσμό της διαμεσολάβησης.

Γι' αυτούς τους λόγους, η ομάδα μας σας προτείνει, στο πλαίσιο των κατ' άρθρο 67 παρ. 7 του Καλλικράτη αρμοδιοτήτων σας για εισήγηση θεμάτων στην ημερήσια διάταξη της συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου, να ζητήσετε να διενεργηθεί ακρόαση των υποψηφίων, ώστε να παρουσιάσουν ενώπιον του εκλεκτορικού σώματος τις απόψεις τους για το θεσμό.

Η ομάδα μας επιθυμεί να υποστηρίξει εμπράκτως την πρότασή της για την οργάνωση και λειτουργία του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης, με την υποβολή υποψηφιότητας εκ μέρους ενός μέλους της. Καθοριστικό κριτήριο, όμως, για τη νοηματοδόητηση της συμμετοχής μας στη σχετική διαδικασία θα είναι η διενέργεια μιας όσο το δυνατόν πιο ανοικτής συζήτησης, ώστε να μπορέσουμε εύλογα να θεωρήσουμε ότι η απόφαση θα ληφθεί πράγματι στο Δημοτικό Συμβούλιο, και όχι πριν ή έξω από αυτό, ως αποτέλεσμα της διαφανούς, αμερόληπτης, ουσιαστικής, υπεύθυνης, εκπροσωπούσας τους εκλογείς κρίσης του.

Με εκτίμηση,

Για την Ομάδα εργασίας,

Βασίλης Σωτηρόπουλος

Σάββατο, Φεβρουαρίου 12, 2011

retrospectiva 22: η ελεύθερη πρόσβαση στο δημόσιο χώρο


















Με αφορμή τις πρόσφατες δράσεις της κοινωνίας των πολιτών, μια συζήτηση για την πρόσβαση στο δημόσιο χώρο, τις επιπτώσεις της παράνομης στάθμευσης, τους τρόπους ενάσκησης των δικαιωμάτων από τους πολίτες και την αποτελεσματικότητα των μέτρων που λαμβάνει η Πολιτεία.

Kαλεσμένοι της εκπομπής, η Πωλίνα Παπανικολάου και ο Κώστας Χαρβάτης.

Στην "Πλατεία Συντάγματος" ανάλυση του άρθρου 5 του Συντάγματος, για το δικαίωμα ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας και την προσωπική ελευθερία.


Ακούστε την εκπομπή κάνοντας κλικ εδώ.




Παρασκευή, Φεβρουαρίου 11, 2011

Η ποινικοποίηση της αποφυγής πληρωμής εισιτηρίου

Το 1994 ο νομοθέτης κατάργησε από τον ποινικό κώδικα το πλημμέλημα της "δόλιας αποφυγής πληρωμής εισιτηρίου". Το καταργημένο άρθρο 391 του Ποινικού Κώδικα ανέφερε:

"1. Όποιος, εκτός από τις περιπτώσεις της απάτης κατορθώνει δόλια και χωρίς την κανονισμένη πληρωμή να παρευρεθεί σε παράσταση, έκθεση ή ανάλογη διοργάνωση ή να χρησιμοποιήσει κάποιο μέσο δημόσιας κυκλοφορίας ή κάποια άλλη εγκατάσταση που προορίζεται για κοινή χρήση, αλλά με καταβολή αντιτίμου, τιμωρείται με χρηματική ποινή ή με φυλάκιση μέχρι τριών μηνών.
2. Η ποινική δίωξη ασκείται μόνο ύστερα από έγκληση."

Βέβαια, μπορεί αυτό το άρθρο να καταργήθηκε, αλλά εξακολουθεί να ισχύει το αμέσως επόμενο άρθρο, το 392 με τίτλο "δόλια αποδοχή παροχών", το οποίο ποινικοποιεί σχεδόν την ίδια συμπεριφορά:

"1. Όποιος με πρόθεση να μην καταβάλει αντίτιμο παίρνει για άμεση κατανάλωση τρόφιμα ή ποτά ή δέχεται την παροχή καταλύματος ή υπηρεσιών, των οποίων το αντίτιμο είναι άμεσα πληρωτέο κατά τις συνήθειες των συναλλαγών τιμωρείται με χρηματική ποινή ή με φυλάκιση μέχρι τριών μηνών.
2. Η ποινική δίωξη ασκείται μόνο με έγκληση."

Δηλαδή η διαφορά ανάμεσα σε αυτό που καταργήθηκε και σε αυτό που ισχύει είναι ότι στο καταργηθέν άρθρο ο δράστης δεν έχει πληρώσει το εισιτήριο, ενώ στο ισχύον άρθρο δεν έχει σκοπό να το πληρώσει. Πρακτικά είναι απολύτως το ίδιο. Την διάταξη του άρθρου 392 μπορούμε να διαβάσουμε και τυπωμένη στο πίσω μέρος των εισιτηρίων του μετρό, στο οποίο μας ενημερώνει ότι αν δώσουμε σε άλλον το εισιτήριο, τότε αυτός ο άλλος θα έχει δεχθεί παροχή υπηρεσίας με πρόθεση να μην καταβάλλει εισιτήριο, ενώ εμείς θα είμαστε υπόλογοι για παρακίνηση σε τέλεση πλημμελήματος. Κάτι το οποίο, όπως έχω αναλύσει και στο παρελθόν, δεν ευσταθεί νομικά (βλ. Παραχώρηση επικυρωμένου εισιτηρίου στο μετρό).


Αυτή η ποινική προστασία θεώρησε το Υπουργείο Μεταφορών ότι δεν είναι πλέον επαρκής κι ότι πρέπει να επανέλθει σε ισχύ το αδίκημα της "αποφυγής πληρωμής εισιτηρίου" (το "δόλια" έχει αποκοπεί από την τροπολογία.

Η σχετική εισηγητική έκθεση του Υπουργείου αναφέρει τα εξής (με δικές μου υπογραμμίσεις):

"Η λαθρεπιβίβαση στα μέσα μαζικής μεταφοράς θέτει υπό σοβαρή διακινδύνευση την οικονομική και λειτουργική βιωσιμότητα του συστήματος των δημοσίων συγκοινωνιών της χώρας. Η ηθική απαξία της συμπεριφοράς αυτής είναι ιδιαίτερα μεγάλη, δεδομένου ότι η εν λόγω παραβατικότητα επηρεάζει εν τέλει και έχει αρνητικό αντίκτυπο στο σύνολο των πολιτών και της κοινωνίας.

Για τους παραπάνω λόγους κρίνεται απαραίτητη η ποινική πρόληψη και προτείνεται η θέσπιση ρυθμίσεων αντίστοιχων με εκείνες του άρθρου 391 του Ποινικού κώδικα, το οποίο είχε καταργηθεί με το άρθρο 1 παρ. 12β' του ν.2207/1994, όταν οι εν γένει συνθήκες ήταν διαφορετικές και είχε θεωρηθεί ότι επαρκούσαν οι διοικητικές κυρώσεις για να αποτρέψουν την παραβατική συμπεριφορά. "

Αυτές οι γενικόλογες διαπιστώσεις δεν είναι πλέον επαρκείς, ύστερα από την προ 16 ετών κατάργηση της σχετικής ποινικής διάταξης και της εξακολούθησης της ισχύος της άλλης ποινικής διάταξης. Η αιτιολόγηση της επαναφοράς μιας ποινικής ρύθμισης θα πρέπει να υποστηρίζεται από συγκεκριμένες συγκοινωνιολογικές αλλά και εγκληματολογικές μελέτες, οι οποίες θα αποδεικνύουν, με επιστημονική ανάλυση του φαινομένου της "λαθρεπιβίβασης", τις επιπτώσεις που έχει στη "βιωσιμότητα" των μέσων, την ανεπάρκεια του άρθρου 392 που ακόμη είναι σε ισχύ καθώς και την ανεπάρκεια των υφιστάμενων διοικητικών κυρώσεων. Επίσης, που πήγε η περίφημη δημόσια διαβούλευση που θα αφορούσε δήθεν κάθε νομοθετικό μέτρο;

Εν απουσία όλων αυτών των προϋποθέσεων, η ρύθμιση δεν ανταποκρίνεται στα κριτήρια της ορθής νομοθέτησης (good legislation) γεγονός που την καθιστά απορριπτέα. Η συνταγματικότητά της είναι ως εκ τούτου αμφισβητήσιμη.

Διόλου πειστική είναι επίσης η διάκριση που έκανε ο υφυπουργός, ανάμεσα σε διοικητική κύρωση των 200 ευρώ (πρόστιμο Κ.Ο.Κ.) που θα επιβάλλεται για την αποφυγή διοδίων, επειδή πρόκειται για "ιδιωτικό έσοδο", παρουσιάζοντάς το ως μια ευνοϊκότερη κατάσταση από την ποινική κύρωση που περιορίστηκε στα εισιτήρια των μέσων συγκοινωνίας που είναι "δημόσιο έσοδο" (βλ. εδώ). Είτε την βαφτίσεις "διοικητική κύρωση" είτε "ποινική παράβαση", πάλι από την τσέπη του πολίτη θα πληρωθεί και πάλι από το δημόσιο ταμείο θα εισπραχθεί, κι όχι από το ταμείο του "ιδιώτη".

Στην ουσία, μάλιστα, το διοικητικό πρόστιμο των 200 ευρώ είναι και πιο άμεσα εισπρακτέο, αφού αν δεν πληρωθεί θα περάσει μέσα από τη διαδικασία της εφορίας, ενώ για το πιο "σοβαρό" που παρουσιάζεται ότι είναι το δικαστήριο τελικά και να καταδικαστείς, αν πας χωρίς δικηγόρο θα πληρώσεις τα 80 ευρώ (έξοδα της δίκης) και η "ποινή" θα επιβληθεί με αναστολή επί 3ετία εάν έχεις λευκό ποινικό μητρώο. Ενώ αν προσπαθήσεις να ακυρώσεις δικαστικά το διοικητικό πρόστιμο των 200 ευρώ, θα περάσεις μέσα από τα πολυετή και πολυδάπανα δόκανα της Διοικητικής Δικαιοσύνης, όπου είναι κοινό μυστικό πλέον -sorry διοικητικοί δικαστές, αλλά αυτό λέγεται πίσω από τις πλάτες σας, καιρός να το μάθετε- ότι αν δεν έχεις χάσει άνθρωπο, δεν δικαιώνεσαι.




To νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο

 Το νομοσχέδιο προβλέποντας στο άρθρο 3 ότι ο γάμος επιτρέπεται για άτομα διαφορετικού ή ίδιου φύλου, αυτοδικαίως επεκτείνει στα ζευγάρια το...