Η νέα απόφαση της Ολομέλειας ΣτΕ για τα θρησκευτικά έχει μια πολύ ενδιαφέρουσα ερμηνεία για τον #GDPR που αφορά ένα πολύ μεγάλο φάσμα υποθέσεων που αφορούν Υπουργικές Αποφάσεις ή ακόμη και Νόμους.
Συγκεκριμένα, το ΣτΕ έκρινε ότι όταν μια κανονιστική διοικητική πράξη καθιερώνει μια επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που περιλαμβάνει και "ειδική κατηγορία δεδομένων" (ευαίσθητα δεδομένα), τότε το κρατικό όργανο που την εξέδωσε έχει υποχρέωση να έχει ζητήσει την γνώμη της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, την οποία το ΣτΕ θεωρεί "ουσιώδη τύπο" και ελλείψει αυτής της γνώμης ακυρώνει την προσβαλλόμενη διοικητική πράξη.
Συγκεκριμένα, το απόσπασμα της ΟλΣτΕ 1478/2022 έχει ως εξής:
"15. Επειδή, κατά την έννοια του άρθρου 36 παρ. 4 του προαναφερθέντος Κανονισμού, στην προκειμένη περίπτωση που προσβάλλεται κανονιστική πράξη με περιεχόμενο την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα ειδικής κατηγορίας κατά το άρθρο 9 παρ. 1 του Κανονισμού, τα οποία συνδέονται με την άσκηση του συνταγματικού δικαιώματος της ελευθερίας της θρησκευτικής συνειδήσεως σύμφωνα με το άρθρο 13 παρ. 1 του Συντάγματος, απαιτείται ως ουσιώδης τύπος, η έλλειψη του οποίου οδηγεί σε ακύρωση της πράξεως, η παροχή γνώμης της εποπτικής αρχής πριν από την έκδοσή της.
16. Επειδή, ενόψει των εκτεθέντων στην προηγούμενη σκέψη, πριν από την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξεως απαιτείτο, ως ουσιώδης τύπος, η παροχή γνώμης της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, η οποία όμως, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, δεν υπάρχει. Για τον λόγο αυτόν, βασίμως προβαλλόμενο, πρέπει να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη πράξη ως προς όλες τις διατάξεις της που αφορούν την απαλλαγή από το μάθημα των θρησκευτικών (άρθρο 25 παρ. 3 και οι παρ. 4 και 5 του ίδιου άρθρου κατά το μέρος που αφορούν το ζήτημα αυτό). Και τούτο, αφενός λόγω της αλληλουχίας και της αλληλεξαρτήσεως των διατάξεων που αφορούν το ζήτημα αυτό και τελούν σε οργανική ενότητα μεταξύ τους και αφετέρου λόγω του ότι η διαπιστούμενη πλημμέλεια αφορά το σύνολο των διατάξεων της προσβαλλόμενης πράξεως που αναφέρονται στο ζήτημα της απαλλαγής από το μάθημα των θρησκευτικών (πρβλ. ΣτΕ 434/1984,1443/2007)."
Αυτός ήταν ένας από τους λόγους ακύρωσης που είχα προβάλλει στο ΣτΕ με το δικόγραφό μου: παράβαση του άρθρου 36 παρ. 4 GDPR. Για εμένα, είναι αδιανόητο το Κράτος να σχεδιάζει νέα επεξεργασία ευαίσθητων δεδομένων χωρίς να έχει προηγούμενως ζητήσει την γνώμη της συνταγματικά κατοχυρωμένης Αρχής Προστασίας Δεδομένων.
Το ΣτΕ για πρώτη φορά έκρινε ότι η παράλειψη αυτή είναι παράβαση ουσιώδους τύπου και ακύρωσε την Υπουργική Απόφαση γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο.
Αναβαθμίζει έτσι σημαντικά τον ρόλο της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, αφού φέρνει στο επίκεντρο την υποχρέωση των Υπουργείων (εγω θεωρώ και του νομοθέτη) να ζητά την γνώμη της Αρχής.
Αυτό, λοιπόν, σημαίνει ότι κάθε κανονιστική διοικητική πράξη που περιλαμβάνει διαδικασία επεξεργασίας ειδικών κατηγοριών δεδομένων του άρθρου 9 του GDPR (φυλετική ή εθνοτική καταγωγή, τα πολιτικά φρονήματα, τις θρησκευτικές ή φιλοσοφικές πεποιθήσεις ή τη συμμετοχή σε συνδικαλιστική οργάνωση, καθώς και η επεξεργασία γενετικών δεδομένων, βιομετρικών δεδομένων με σκοπό την αδιαμφισβήτητη ταυτοποίηση προσώπου, δεδομένων που αφορούν την υγεία ή δεδομένων που αφορούν τη σεξουαλική ζωή φυσικού προσώπου ή τον σεξουαλικό προσανατολισμό), εάν δεν έχει ζητηθεί η γνώμη της Αρχής, είναι ακυρώσιμη στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
