Κάμερες για την ασφάλεια κατοικίας: μια νέα απόφαση του Δικαστηρίου Ε.Ε.

Κατά πόσον είναι επιτρεπτή η χρήση καμερών για την ασφάλεια μιας κατοικίας ήταν το θέμα που απασχόλησε στην υπόθεση C-212/13 το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι ιδιοκτήτες ενός σπιτιού είχαν εγκαταστήσει κάμερα που κατέγραψε άτομα που προχώρησαν σε επίθεση εναντίον της ιδιοκτησίας και στη συνέχεια το υλικό δόθηκε στην αστυνομία που συνέλαβε υπόπτους. Όμως, υποβλήθηκε η ένσταση της μη νόμιμης συλλογής των εικόνων από την κάμερα που ήταν εγκατεστημένη και η υπόθεση έφτασε στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να κριθεί αν εφαρμόζονται ή όχι οι κανόνες για τα προσωπικά δεδομένα.

Η υπόθεση αφορά στην ουσία το ίδιο το πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας 95/46 και μια εξαίρεση που αφορά τις προσωπικές ή οικιακές χρήσεις. Υπάρχει δηλαδή διάταξη (και στο Ελληνικό δίκαιο) ότι οι κανόνες για την προστασία προσωπικών δεδομένων δεν αφορούν τις  χρήσεις προσωπικών δεδομένων που γίνονται για προσωπικούς ή οικιακούς λόγους. Το πιο κλασικό παράδειγμα είναι η χρήση τηλεφωνικού καταλόγου που έχουμε στο σπίτι μας ή στο κινητό μας τηλέφωνο: σε αυτά τα δεδομένα δεν εφαρμόζονται οι σχετικές διατάξεις: κοινώς μπορούμε να έχουμε καταγεγραμμένα τηλέφωνα χωρίς να είμαστε υποχρεωμένοι να ενημερώνουμε την Αρχή για τήρηση αρχείου ή τους κατόχους των τηλεφωνικών αριθμών ότι τηρούμε τα στοιχεία τους κλπ.

Αυτή η διάταξη για την οικιακή - προσωπική χρήση προφανώς μπορεί να αφορά και άλλες εφαρμογές, όπως είναι για παράδειγμα μια κάμερα που χρησιμοποιείται για οικιακή χρήση. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο για την κάμερα η οποία καλύπτει ένα πεδίο και πέραν από τον ιδιωτικό χώρο. Το Δικαστήριο της Ε.Ε. έκρινε λοιπόν ότι σαφώς και εφαρμόζονται οι κανόνες για την προστασία προσωπικών δεδομένων στις οικιακές κάμερες ασφαλείας, εφόσον αυτές καταγράφουν πρόσωπα που βρίσκονται και εκτός της οικιακής σφαίρας και ότι η εξαίρεση των οικιακών χρήσεων πρέπει να προσεγγίζεται στενά.

Βεβαίως, η απόφαση δεν σημαίνει ότι δεν επιτρέπεται η χρήση καμερών για ασφάλεια ή η χρήση των δεδομένων για τον εντοπισμό των δραστών. Το γεγονός ότι τα στοιχεία είναι προσωπικά δεδομένα, απλώς τα εντάσσει σε ένα ειδικό καθεστώς εξισορρόπησης δικαιωμάτων, δεν τα καθιστά "απόρρητα". Έτσι, εφόσον έχουν τηρηθεί οι νόμιμες προϋποθέσεις, σαφώς και μπορεί να χρησιμοποιηθεί το σχετικό υλικό για την αναζήτηση των δραστών που έχουν καταγραφεί από κάμερες.

Πώς εκλέγεται ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κατά το Σύνταγμα

Προσόντα εκλογιμότητας

Ο ΠτΔ πρέπει να είναι Έλληνας πολίτης πριν από πέντε τουλάχιστον έτη, να έχει από πατέρα ή από μητέρα ελληνική καταγωγή, να έχει συμπληρώσει το 40ο έτος και να έχει το δικαίωμα του εκλέγειν (άρθρο 31 Σ.)

Εκλογή

Γίνεται με ονομαστική ψηφοφορία από την Βουλή, σε συνεδρίαση που συγκαλείται ένα μήνα τουλάχιστον (άρα μπορεί και πιο πριν) λήξει η θητεία του εν ενεργεία ΠτΔ. Εκλέγεται εκείνος που θα συγκεντρώσει την πλειοψηφία των 2/3 του συνολικού αριθμού των βουλευτών. Αν δεν συγκεντρωθεί αυτή η πλειοψηφία, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται ύστερα από πέντε ημέρες. Αν δεν συγκεντρωθεί πάλι αυτή η πλειοψηφία, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται ύστερα από πέντε ημέρες, οπότε εκλέγεται ΠτΔ εκείνος που συγκέντρωσε την πλειοψηφία των 3/5 του όλου αριθμού των βουλευτών. Αν δεν συγκεντρωθεί ούτε αυτή η πλειοψηφία, διαλύεται η Βουλή, προκηρύσσονται εκλογές και η νέα Βουλή συγκαλείται για την εκλογή ΠτΔ με πλειοψηφία 3/5 του όλου αριθμού των βουλευτών. Αν δεν συγκεντρωθεί αυτή η πλειοψηφία, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται μετά από πέντε μέρες και εκλέγεται ΠτΔ εκείνος που συγκέντρωσε την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών. Εάν δεν συγκεντρωθεί η απόλυτη πλειοψηφία, η εκλογή επαναλαμβάνεται μετά από πέντε μέρες μεταξύ των δύο προσώπων που πλειοψήφισαν και ΠτΔ "θεωρείται ότι έχει εκλεγεί" εκείνος που συγκέντρωσε την σχετική πλειοψηφία (άρθρο 32 Σ).

Ο αριθμός των βουλευτών προσδιορίζεται με νόμο, δεν μπορεί όμως να είναι μικρότερος από 200, ούτε μεγαλύτερος από 300 (άρθρο 51 Σ.). Επομένως, ο αριθμός των βουλευτών καθορίζεται με τον εκάστοτε εκλογικό νόμο, ο οποίος ορίζει σε όλες τις εκδοχές του από την μεταπολίτευση μέχρι σήμερα τον συνολικό αριθμό των βουλευτών στους 300.

Όταν το Σύνταγμα επιτρέπει να ληφθούν αποφάσεις με την πλειοψηφία των παρόντων βουλευτών, το αναφέρει ρητά. Η συνήθης πλειοψηφία για την λήψη αποφάσεων είναι αυτή που προβλέπει το Σύνταγμα στο άρθρο 67: απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων, οι οποίοι όμως ποτέ δεν μπορούν να είναι λιγότεροι από το 1/4 του όλου αριθμού των Βουλευτών. Επομένως το ίδιο το Σύνταγμα ορίζει την σχέση ανάμεσα σε πλειοψηφία των παρόντων και πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών και όλη η συζήτηση περί δήθεν δυνατότητας εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας από τους παρόντες δεν μπορεί παρά να αφορά μόνο την 6η ψηφοφορία, δηλαδή αυτήν που επιτρέπεται να θεωρείται ότι έχει εκλεγεί ΠτΔ εκείνος που συγκέντρωσε την σχετική πλειοψηφία, μετά από την διάλυση της Βουλής και την προκήρυξη εκλογών. Στην συνταγματική ιστορία, δεν έχει γίνει ποτέ 6η ψηφοφορία, καθώς η απώτατη περίπτωση εκλογής με απόλυτη πλειοψηφία ήταν εκείνη που αφορούσε την εκλογή του Κ.Καραμανλή το 1990 με την 5η ψηφοφορία. 

Άρα, στην 3η ψηφοφορία, με βάση το ισχύον δίκαιο δεν μπορεί να εκλεγεί ΠτΔ με λιγότερες από 180 ψήφους. 

Αφαίρεση βιβλίου από πλατφόρμα συνδρομητικής ανάγνωσης

Χτες βοήθησα μια συγγραφέα να κατέβει το out of print βιβλίο της από πλατφόρμα ανάρτησης και ανάγνωσης βιβλίων με συνδρομή. Η ανταπόκριση από την διαδικτυακή υπηρεσία ήταν άμεση και είδα ότι υπάρχει πλέον και ο τεχνικός τρόπος να διασφαλίσουν ότι δεν θα αναρτηθεί εκ νέου το βιβλίο από άλλον χρήστη, καθώς το καταχωρούν σε μια βάση δεδομένων που ελέγχει αυτόματα αν το "χνάρι" του βιβλίου βρίσκεται σε αυτά που ανεβάζουν οι χρήστες. 

Αυτή είναι η αλλαγή που έφερε το web 2.0 στην νομοθεσία: οι υπηρεσίες έχουν ευθύνη μόνο αν τους καταγγελθεί ότι ο χρήστης ανέβασε κάτι παράνομα και δεν το κατεβάσουν επί τόπου. Αυτό σημαίνει ότι οι υπηρεσίες έχουν την υποχρέωση να αναπτύξουν έξυπνα συστήματα υποδοχής καταγγελιών, γιατί αν η ανταπόκρισή τους δεν είναι άμεση, τότε υπάρχει δική τους ευθύνη για αποζημίωση.

Διαγραφή δυσμενών προσωπικών δεδομένων στην πράξη

Όταν είχα υποστηρίξει και πετύχει πριν μερικά χρόνια την διαγραφή από όλες τις ιστοσελίδες ορισμένων προσωπικών δεδομένων που είχαν ήδη κριθεί συκοφαντικά με δικαστική απόφαση, με βάση το ισχύον τότε και σήμερα δίκαιο, ήμουν σίγουρος ότι αυτή η τακτική που κρίθηκε τότε ακτιβιστική και υπερβολική θα δικαιωνόταν. Γιατί ή θα είχαμε άρση της ανωνυμίας του κάθε εξατομικευμένου ιστολόγου (που δεν το θέλει κανένας) ή κεντράρισμα της ευθύνης - με αυστηρές προϋποθέσεις φυσικά- με μετάθεση του προβλήματος στις υπηρεσίες φιλοξενίας περιεχομένου.

Η απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αναγνώρισε ότι η μηχανή αναζήτησης είναι "υπεύθυνος επεξεργασίας δεδομένων" για κάθε αναζήτηση προσωπικών δεδομένων που συντελείται με την διερεύνηση ονοματεπωνύμων, απλά επιβεβαίωσε το ισχύον δίκαιο σε μια εφαρμογή του που ονομάζεται "δικαίωμα στην λήθη". Καθώς δεν είναι δυνατόν να βρεις ή και να πείσεις κάθε ανώνυμο, ψευδώνυμο ή έστω απλά διαφωνούντα χρήστη ότι τα προσωπικά δεδομένα που έχει αναρτήσει παραβιάζουν θεμελιώδη δικαιώματα του θιγόμενου, η ευθύνη μεταβιβάζεται στις υπηρεσίες που φιλοξενούν αυτό το περιεχόμενο που αναρτούν οι χρήστες. Βέβαια, αυτό δεν γίνεται αυτόματα, αλλά πρέπει να έχει προηγηθεί η σχετική υποδομή, τόσο σε τεχνικό όσο και σε διοικητικό επίπεδο. Εάν όμως υπάρχει η υποδομή, τότε ο θιγόμενος πρέπει να την αξιοποιήσει μάταια γιατί αλλιώς δεν υπάρχει ευθύνη της εταιρίας.

Τώρα πια έχουμε περάσει σε μια πιο ισορροπημένη αντιμετώπιση. Ενώ πριν όλα ήταν λίγο πολύ ελεύθερα και θα έπρεπε να προσφύγει κάποιος απευθείας στο δικαστήριο - με αμφίβολη έκβαση - οι ίδιες οι μηχανές αναζήτησης, λειτουργούσες ως κεντρική αρτηρία των πληροφοριών αναπτύσσουν σταδιακά τους μηχανισμούς υποδοχής παραπόνων και καταγγελιών, ώστε κάποιος που όντως αδικείται να μπορεί εξωδικαστικά να πετύχει την διαγραφή των δυσμενών δεδομένων που τον αφορούν.

Το αίτημα για διαγραφή δυσμενών δεδομένων γίνεται ολοένα και πιο εντατικό, οπότε αντίστοιχα και οι εταιρίες - μηχανές αναζήτησης ανταποκρίνονται με μεγαλύτερη προθυμία, αναγνωρίζοντας ότι και οι αιτούντες είναι εν δυνάμει πελάτες. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι το αίτημα θα γίνεται πάντοτε δεκτό. Ενδεχομένως να υπάρχουν αντίρροπα δικαιώματα που υπερβαίνουν την αξίωση του ατόμου για διαγραφή των δεδομένων που το αφορούν. Όταν μια υπόθεση έχει και τέτοια χαρακτηριστικά, είναι αυτονόητο ότι η απάντηση δεν μπορεί να είναι μονοδιάστατη, αλλά προϋποθέτει ευρύτερες σταθμίσεις. Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση είναι η παραβίαση του τεκμηρίου της αθωότητας: κάποιος συλλαμβάνεται ή φέρεται ως δράστης, η είδηση παραμένει, γίνεται η δίκη, αθωώνεται και μετά; Μετά, θα παραμένει πάντοτε αναφερόμενος ως συλληφθείς ή κατηγορούμενος, σε κάθε αναζήτηση του ονόματός του;  Δείτε τι έγινε με τις οροθετικές. Πρέπει να υπάρχει και μια προληπτική λειτουργία, ώστε να μην περιοριζόμαστε μόνο στο στάδιο της αποκατάστασης και της αποζημίωσης.

Σκεφτείτε αν η Google είχε αποφασίσει να απαγορεύσει την είσοδο σε όλες τις ιστοσελίδες που αναπαρήγαγαν τις εικόνες και τα υπόλοιπα δεδομένα των οροθετικών που είχαν συλληφθεί το 2012. Πόσο πιο προωθημένη θα ήταν η αντιμετώπιση ενός ατομικού δικαιώματος από μια ιδιωτική επιχείρηση, σε σχέση με το ίδιο το κράτος! Κι αυτό το δικαίωμα το έχουμε όλοι, όχι μόνο οι ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Καιρός να γίνει αντιληπτό ότι καθένας έχει δικαίωμα να ζητήσει την διαγραφή των δεδομένων που τον αφορούν, εφόσον το αίτημα βασίζεται σε ένα θεμελιώδες δικαίωμά του που υπερβαίνει κάθε άλλης αξίωσης που υποστηρίζει τυχόν την διατήρηση των δεδομένων.

Παρουσίαση υποψηφιότητας για τον Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης

Συμπαραστάτης 2.0 στον Δήμο Αθηναίων

Την περίοδο 2012 – 2014 λειτούργησε για πρώτη φορά στον Δήμο Αθηναίων ο Συμπαραστάτης του Δημότη και της Επιχείρησης.  Σε αυτή την πρώτη περίοδο (εφεξής: “Συμπαραστάτης 1.0”) τέθηκαν τα θεμέλια για την λειτουργία του θεσμού, όπως αποτυπώνονται στον άτυπο Κώδικα Λειτουργίας που δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα του Συμπαραστάτη το 2012 και αναθεωρήθηκε το 2014, καθώς και στο «Εγχειρίδιο Συμπαραστάτη» που συγκεντρώνει το σύνολο των μεθόδων για τις διάφορες πτυχές της λειτουργίας του θεσμού. Στόχος ήταν η πλήρης εφαρμογή της νομοθεσίας που διέπει την συγκεκριμένη δημοτική δομή, καθώς και η υιοθέτηση των καλών πρακτικών από την λειτουργία ομόλογων θεσμών σε τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι δύο ετήσιες εκθέσεις (2012 και 2013), τα έγγραφα που αφορούν τις 527 υποθέσεις και οι 8 ειδικές εκθέσεις για γενικότερα ζητήματα του Δήμου  που εκπονήθηκαν από τον Συμπαραστάτη είναι αναρτημένα στην ιστοσελιδα www.cityofathens.gr/symparastatis) και αποτελούν υλικό για την συνολική επαναξιολόγηση της λειτουργίας του θεσμού στον Δήμο Αθηναίων. Στο πλαίσιο αυτό,  και ενόψει της προκηρυχθείσας διαδικασίας επιλογής Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης από το Δημοτικό Συμβούλιο  για την περίοδο 2014-2019, η παρούσα πρόταση υποψηφιότητας εστιάζει στα πεδία που θα μπορούσαν να επέλθουν  βελτιώσεις για την συνεκτικότερη σύμπραξη του θεσμού με τη διοικητική δομή του Δήμου Αθηναίων. Στις ακόλουθες παραγράφους εκτίθενται τέσσερις νέοι στόχοι για την βελτιστοποίηση της απόδοσης του θεσμού, καθώς και προτεινόμενοι τρόποι για την πραγμάτωσή τους, λαμβάνοντας υπόψη την διάρθρωση και την λειτουργία των υπαρχουσών δημοτικών δομών και των δομών εξυπηρέτησης πολιτών του Δήμου Αθηναίων.                                                                                                           Αθήνα, 1.12.2014                                                                                                     Βασίλης Σωτηρόπουλος

1. Προληπτική προσέγγιση

1.1. Η λειτουργία του Συμπαραστάτη 1.0 βασίστηκε στην υποδοχή καταγγελιών πολιτών και επιχειρήσεων και στην έγγραφη διαδικασία διαμεσολάβησης προς τις υπηρεσίες του Δήμου, οι οποίες είναι αρμόδιες για την επίλυση των προβλημάτων (άρθρο 77 παρ. 3 Ν.3852/2010). 

1.2. Η διαμεσολάβηση λειτούργησε περισσότερο “κατασταλτικά”: αφού, δηλαδή, ο πολίτης είχε ήδη αντιμετωπίσει ένα πρόβλημα με τον Δήμο, απευθυνόταν στον Συμπαραστάτη, προκειμένου αυτός να παρέμβει. Η παρέμβαση στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων οδηγούσε σε επίλυση του προβλήματος (Ετήσια Έκθεση 2013: 71,05% θετική έκβαση για τους καταγγέλλοντες ). Ωστόσο, από την συνολική επισκόπηση των υποθέσεων της διετίας προκύπτει ότι  σε πολλές περιπτώσεις, οι υπηρεσίες μπορούσαν να είχαν ανταποκριθεί θετικά και χωρίς την έγγραφη παρέμβαση, αν οι πολίτες είχαν απευθυνθεί εξ αρχής σε αυτές και όχι απευθείας στον Συμπαραστάτη.

1.3. Η ωρίμανση του θεσμού, επιτρέπει στον Συμπαραστάτη 2.0 να ασκήσει τον διαμεσολαβητικό του ρόλο, ακολουθώντας μια προληπτική προσέγγιση, χωρίς όμως να εκφεύγει του πεδίου της νόμιμης αρμοδιότητας του. Η προληπτική λειτουργία προϋποθέτει την διαμόρφωση των συνθηκών εκείνων που θα μετριάσουν την περίπτωση απ’ ευθείας υποβολής των καταγγελιών στον Συμπαραστάτη και την επιδίωξη επίλυσης των προβλημάτων από τις υπηρεσίες ή τα όργανα διοίκησης του Δήμου.

1.4. Τρόποι για την ανάπτυξη κι εφαρμογή προληπτικής λειτουργίας από τον Συμπαραστάτη 2.0:

- προτροπή προς τον καταγγέλλοντα να αποφύγει την απευθείας υποβολή καταγγελίας και να απευθυνθεί πρώτα προς την ίδια την αρμόδια δημοτική υπηρεσία ή προς το Τμήμα Εξυπηρέτησης Πολιτών ή τις άλλες υπηρεσίες υποδοχής αιτημάτων, εφόσον φυσικά η εκάστοτε υπόθεση επιδέχεται τέτοιο χειρισμό. Η λειτουργία αυτή έχει ασκηθεί και από τον Συμπαραστάτη 1.0 σε ένα βαθμό, αλλά θα πρέπει πλέον να ενταχθεί οργανικά στην δομή της λειτουργίας του Συμπαραστάτη 2.0, με σχετικές αναφορές στην ιστοσελίδα, ειδικές οδηγίες προς τους συνεργάτες του Γραφείου Συμπαραστάτη, και την εντατικότερη επιδίωξη συνεννόησης και συνέργειας με τις υπάρχουσες δημοτικές δομές και τα όργανα διοίκησης του Δήμου (τα τελευταία δύο αναλύονται στις παραγράφους 2 και 3).

- υποβολή ενημερωτικών αναφορών σε τακτική βάση προς τους Διευθυντές των υπηρεσιών, τον Γενικό Γραμματέα ή και των Αντιδημάρχων σχετικά με την επαναλαμβανόμενη ή πιθανολογούμενη υποδοχή παραπόνων, προκειμένου να διερευνηθεί ο συνολικός τρόπος αντιμετώπισης.

- εξέταση δυνατοτήτων για διοργάνωση “Εργαστηρίου πολιτών”, σε συνεργασία και με δημοτικές υπηρεσίες,  καθώς και με οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, προκειμένου οι ενδιαφερόμενοι να ενημερώνονται για τα όρια των αρμοδιοτήτων του Δήμου, ώστε να αποφεύγεται η υποβολή αιτημάτων που θα πρέπει να υποβάλλονται σε άλλες δημόσιες (κρατικές ή μη) υπηρεσίες ή αρχές.

- αντίστοιχα ενημερωτικά σεμινάρια θα μπορούσαν να οργανωθούν και για τους εργαζόμενους σε υπηρεσίες με εξειδικευμένο αντικείμενο, ιδίως όταν αυτό σχετίζεται με τα ατομικά δικαιώματα, όπως λ.χ. το Ληξιαρχείο, καθώς και σε άλλες υπηρεσίες, στις οποίες το θεσμικό πλαίσιο είναι ευμετάβλητο λόγω και των νομολογιακών εξελίξεων που εκ θέσεως ο Συμπαραστάτης παρακολουθεί στενά.

2. Συνέργεια με υπάρχουσες δομές συλλογής παραπόνων και εξυπηρέτησης πολιτών

2.1. Έχει παρατηρηθεί ότι οι πολίτες συχνά υποβάλλουν ένα αίτημα σε περισσότερες από μία δημοτικές υπηρεσίες, ελπίζοντας ότι με αυτόν τον τρόπο το αίτημα είναι πιο πιθανό να προωθηθεί και να ικανοποιηθεί. Το φαινόμενο  πολλαπλασιάζει την υποχρέωση απάντησης και, συχνά, υπάρχουν αλληλεπικαλύψεις που δεν είναι εφικτό να παρακολουθηθούν με αμεσότητα από τον Συμπαραστάτη. Το πρόβλημα αυτό αποτελεί γραφειοκρατικό εμπόδιο που πρέπει να ξεπεραστεί, με την οργάνωση διαλειτουργικότητας των διαδικασιών και την ανάπτυξη εντατικότερης συνέργειας μεταξύ των δημοτικών δομών. Στην εξομάλυνση αυτή θα μπορούσε να συμβάλλει ο Συμπαραστάτης 2.0.

2.2. Παράλληλα, στις υποθέσεις εκείνες, στις οποίες χρειάζεται διαμεσολάβηση, δηλαδή και νομική διερεύνηση του θέματος για την υποβολή προτάσεων επίλυσης διαφοράς, οι άλλες δομές συλλογής παραπόνων και εξυπηρέτησης πολιτών (όπως είναι το Τμήμα Εξυπηρέτησης Πολιτών και τα Σημεία Εξυπηρέτησης Δημότη) πρέπει να διευκολύνουν την πρόσβαση του πολίτη προς τον Συμπαραστάτη. 

2.3. Τρόποι για την καλύτερη συνεργασία του Συμπαραστάτη 2.0  με τις υπάρχουσες δομές εξυπηρέτησης:

- ενημέρωση των εργαζομένων στις υπάρχουσες δομές εξυπηρέτησης για τον αμιγώς διαμεσολαβητικό ρόλο του Συμπαραστάτη, ώστε να κατευθύνουν τους ενδιαφερόμενους σε αυτόν μόνο όταν υπάρχει έδαφος επίλυσης μιας διαφοράς, η οποία αλλιώς θα μπορούσε να εξελιχθεί σε ένδικη διαφορά του πολίτη με τον Δήμο.

- εισαγωγή των δεδομένων επεξεργασίας υποθέσεων του Συμπαραστάτη σε κεντρική πλατφόρμα παρακολούθησης, ώστε οι άλλες δομές εξυπηρέτησης να είναι σε θέση να γνωρίζουν την πορεία μιας υπόθεσης που εκκρεμεί στον Συμπαραστάτη.

- δυνατότητα πρόσβασης του Συμπαραστάτη στη βάση δεδομένων που καταγράφονται αιτήματα, παράπονα και καταγγελίες προς τον Δήμο, ώστε να είναι σε θέση να τα συσχετίσει με τυχόν καταγγελίες που του έχουν υποβληθεί ή που μπορεί να του υποβληθούν.

3. Συντονισμός με όργανα διοίκησης του Δήμου

3.1. Υπήρξαν περιπτώσεις στις οποίες, ενώ μια υπόθεση έχει τύχει επεξεργασίας από τον Συμπαραστάτη, αυτή δεν περιλαμβανόταν στον υπηρεσιακό στον φάκελο, με αποτέλεσμα το όργανο διοίκησης να χάνει χρήσιμη πληροφορία στο στάδιο της απόφασης.

3.2. Προτεινόμενοι τρόποι για τον καλύτερο συντονισμό του Συμπαραστάτη 2.0  με τα όργανα διοίκησης του δήμου:

- Καθορισμός στελέχους κάθε δημοτικού οργάνου ως προσώπου επικοινωνίας με τον Συμπαραστάτη, ώστε να υπάρχει και απευθείας ανταλλαγή πληροφοριών για κάθε υπόθεση και να αποφεύγεται το «φίλτρο» των υπηρεσιακών διαδρομών. Ο Συμπαραστάτης ενημερώνει το πρόσωπο επικοινωνίας και για τον τρόπο εύκολου εντοπισμού εγγράφων που έχουν αναρτηθεί διαδικτυακά, όταν αυτά είναι ανωνυμοποιημένα και για διάφορους λόγους δεν μπορούν να ταυτοποιηθούν με υπόθεση που χειρίζεται το δημοτικό όργανο.

- Ειδική σήμανση των  φακέλων υποθέσεων του Γραφείου Συμπαραστάτη,  ώστε να είναι δυνατή η άμεση διάθεση  περαιτέρω πληροφοριών από αυτόν στα δημοτικά όργανα που τυχαίνει να συζητούν σχετική υπόθεση, εάν τα σχετικά έγγραφά του Συμπαραστάτη δεν υπάρχουν στον φάκελο του δημοτικού οργάνου.

- Συντονισμένη συνεννόηση του Συμπαραστάτη με τα Συμβούλια των Δημοτικών Κοινοτήτων, ώστε όταν επιλύετα ένα πρόβλημα σε μία Κοινότητα, να μπορεί να αξιοποιηθεί η προκριθείσα λύση και σε άλλες υποθέσεις που αφορούν άλλες Κοινότητες.

4. Λογοδοσία του Συμπαραστάτη 

4.1. Ο Συμπαραστάτης λογοδοτεί σε ετήσια βάση στο Δημοτικό Συμβούλιο, με την υποβολή και παρουσίαση της ετήσιας έκθεσής του, η οποία σύμφωνα με το νόμο αναρτάται στην ιστοσελίδα του Δήμου.  Η υποβολή της ετήσιας έκθεσης είναι μια μονομερής ενέργεια που δυσχερώς μπορεί να αντικρουσθεί από τις υπηρεσίες του Δήμου, σε περίπτωση που περιέχει ανακρίβειες ή όταν υπάρχει διαφορετική εκτίμηση σε σχέση με τα συνολικά ευρήματα του Συμπαραστάτη.

4.2. Διαδικασία για ουσιαστικότερη λογοδοσία του Συμπαραστάτη 2.0:

- ένα μήνα πριν την δημοσίευση της Ετήσιας Έκθεσης, ο Συμπαραστάτης διαβιβάζει σε κάθε δημοτική υπηρεσία ένα σχέδιο με τα κεφάλαια που την αφορούν, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στην υπηρεσία να σχολιάσει τα στοιχεία και τα συμπεράσματα του Συμπαραστάτη. Τα σχόλια αυτά περιλαμβάνονται στην δημοσιευτέα Ετήσια Έκθεση, σε διακριτό χώρο, με εμφανή σήμανση.