Δικαίωση διευθυντή Δήμου Αθηναίων από αναξιοκρατικό υποβιβασμό του

Ο Ευάγγελος Γαβριελάτος είναι ο "πρώτος των πρώτων" ανάμεσα στους υπαλλήλους του Δήμου Αθηναίων, σύμφωνα με πρακτικό του Υπηρεσιακού Συμβουλίου του 2013. Σημαντικές σπουδές, διδακτορικό στην Γαλλία και πάνω από 30 χρόνια στην υπηρεσία του Δήμου Αθηναίων. Όμως, με απόφαση του δημάρχου Αθηναίων Γιώργου Καμίνη, ο έμπειρος Διευθυντής Κτιριακών Έργων υποβιβάστηκε στα τέλη του 2016 σε... προϊστάμενο Τμήματος της πολεοδομίας, ενώ ο νόμος απαγορεύει την μετακίνηση διευθυντή σε θέση τμηματάρχη. Είχε προηγηθεί διένεξη με τον Αντιδήμαρχο τεχνικών υπηρεσιών Γ. Αποστολόπουλο, επειδή ο Γαβριελάτος είχε διαφορετικές απόψεις για την νομιμότητα κάποιων τεχνικών εργασιών με αποτέλεσμα μάλιστα ο υπάλληλος να παραπεμφθεί πειθαρχικά και να απαλλαγεί από κάθε ευθύνη. Μετά όμως την απαλλαγή του ήρθε η απόφαση Καμίνη να υποβιβαστεί σε ... τμηματάρχη.

Τελικά όμως, το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών με την απόφαση 3125/2017 που καθαρογράφηκε χτες, ακύρωσε την απόφαση Καμίνη. Το Δικαστήριο έλαβε υπόψη ότι ο Γαβριελάτος ήταν ο πρώτος ανάμεσα στους 73 υποψηφίους για θέση διευθυντή και έκρινε ότι ο υποβιβασμός του σε θέση προϊσταμένου τμήματος ήταν αντίθετη στον νόμο, επειδή συνιστά μετακίνηση προϊσταμένου σε κατώτερη οργανική μονάδα από αυτή στην οποία βρισκόταν. Το άρθρο 72 παρ. 4 του Κώδικα Δημοτικών Υπαλλήλων αναφέρει ότι η μετακίνηση προϊσταμένων επιτρέπεται μόνο σε οργανικές μονάδες αντίστοιχου επιπέδου αυτής από την οποία προέρχεται ο προϊστάμενος. Ο Δήμος Αθηναίων ισχυρίστηκε στο Δικαστήριο ότι δεν έγινε "μετακίνηση" αλλά απλά τοποθέτηση του κ. Γαβριελάτου στο Τμήμα αυτό, μετά την κύρωση του νέου Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δήμου Αθηναίων. Το Δικαστήριο δεν δέχτηκε αυτό το επιχείρημα, κρίνοντας ότι η "τοποθέτηση" συνιστά μετακίνηση. Είναι μάλιστα η πρώτη φορά που γίνεται αυτή η δικαστική ερμηνεία, ιδιαίτερα χρήσιμη για να αποφεύγονται τέτοιου είδους καταστρατηγήσεις της απαγόρευσης μετακίνησης προϊσταμένων σε κατώτερες οργανικές μονάδες.

To Σύνταγμα της πΓΔΜ δεν έχει αλυτρωτικές διατάξεις

Πέρα από το ζήτημα της ονομασίας με την χρήση του όρου "Μακεδονία", ο δημόσιος διάλογος αρχίζει και εστιάζει στο "αλυτρωτικό" Σύνταγμα αυτής της χώρας. Καλλιεργείται μάλιστα μια γραμμή κατά την οποία πρέπει πρώτα να επιλυθεί το πρόβλημα του αλυτρωτισμού στο Σύνταγμα, στην εκπαίδευση, στην κρατική ιδεολογία και μετά να λυθεί το θέμα του ονόματος. 

Είναι διαδεδομένο ότι το "Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Μακεδονίας" περιέχει αλυτρωτικές διατάξεις που απειλούν την εδαφική μας ακεραιότητα. Αυτός ο ισχυρισμός αγνοεί την σημερινή μορφή του Συντάγματος που θεσπίστηκε το 1991 και έκτοτε τέθηκε αρκετές φορές σε αναθεώρηση, ιδίως μετά την Ενδιάμεση Συμφωνία του 1995 ανάμεσα σε Ελλάδα και πΓΜΔ (βλ. εδώ). 

Κατά το άρθρο 6 της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, αναφέρεται καθαρά ότι το δεύτερο συμβαλλόμενο μέρος (η πΓΔΜ) "διακηρύσσει ότι τίποτε στο Σύνταγμά της και ιδίως στο Προοίμιό του ή στο Άρθρο 3 αυτού, δεν μπορεί ή δεν πρέπει να ερμηνευθεί ως εμπεριέχον ή δυνάμενο να εμπεριέχει στο μέλλον την βάση για εδαφική αξίωση πέραν των συνόρων της." Στο ίδιο άρθρο η Ενδιάμεση Συμφωνία αναφέρει ότι το Σύνταγμα δεν επιτρέπει την παρέμβαση στις εσωτερικές σχέσεις άλλης χώρας και ότι αυτές οι ερμηνείες είναι αποκλειστικές και κατισχύουν οποιασδήποτε άλλης.

Το Σύνταγμα στην σημερινή του μορφή με όλες τις αναθεωρήσεις είναι αναρτημένο σε Αγγλική μετάφραση στην ιστοσελίδα του Παγκόσμιου Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας και είναι προσβάσιμο εδώ.

Το Σύνταγμα ξεκινά με ένα προοίμιο, το οποίο (όπως όλα τα προοίμια σε όλα τα Συντάγματα του κόσμου) δεν είναι δεσμευτικό, δηλαδή δεν περιέχει κανόνες δικαίου. Θυμίζω ότι το προοίμιο του Συντάγματος της Ελλάδας είναι "εις το όνομα της Αγίας και Ομοουσίου και Αδιαιρέτου Τριάδος". Το προοίμιο του Συντάγματος της Δημοκρατίας της Μακεδονίας έχει ορισμένες αναφορές στην Αντιφασιστική Συνέλευση για την Εθνική Απελευθέρωση της Μακεδονίας (ASNOM), καθώς και στην συνέχεια του κράτους αυτού στην ιστορική πορεία κατά την διάρκεια της Γιουγκοσλαβικής Ομοσπονδίας και μετά. H ΑSNOM ήταν το κομμουνιστικό νομοθετικό και εκτελεστικό σώμα που ιδρύθηκε το 1944 στο κράτος αυτό μέχρι το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Αυτή η κομμουνιστικής λογικής νομοθετική συνέλευση μπορεί να έκανε λόγο για απελευθέρωση των Μακεδόνων κ.τ.λ. αλλά η σημερινή μνεία της για ιστορικούς λόγους στο προοίμιο του Συντάγματος μιας δυτικού τύπου δημοκρατίας κι όχι πια μιας "λαϊκής δημοκρατίας", δεν μπορεί παρά να είναι ένα φολκλόρ που απλά υπενθυμίζει τις απαρχές της κρατικής υπόστασης που συγκροτεί.

Η συνταγματική ονομασία του κράτους είναι "Δημοκρατία της Μακεδονίας", χωρίς δηλαδή τα "Σοσιαλιστική" και "Λαϊκή" που προηγούνταν της ονομασίας κατά την περίοδο του κομμουνισμού, όταν επρόκειτο για ένα από τα συστατικά κράτη της Γιουγκοσλαβίας. Με βάση αυτή την συνταγματική ονομασία, οι πολίτες ονομάζονται Μακεδόνες και χρησιμοποιείται εκτεταμένα ο όρος αυτός σε όλο το Σύνταγμα. Αυτό όμως συνδέεται με το θέμα της ονομασίας και δεν είναι από μόνο του "αλυτρωτικές διατάξεις". Δηλαδή από μόνο του το γεγονός ότι χρησιμοποιείται ο όρος "μακεδονικός" κτλ για κρατικά όργανα και πολίτες της χώρας δεν αποτελεί διακριτό από το θέμα του ονόματος, αλυτρωτικό πρόβλημα του Συντάγματος.

Αλυτρωτικές διατάξεις είναι εκείνες που θα προσδιόριζαν "χαμένες πατρίδες", δηλαδή εδαφικές διεκδικήσεις. Στην περίπτωση της πΓΔΜ και με δεδομένη την εθνικιστική υστερία προηγούμενων κυβερνήσεών της, αλυτρωτικές διατάξεις τύπου "πάλι με χρόνια με καιρούς πάλι δικά μας θα 'ναι" θα αφορούσαν την διαμόρφωση μιας εθνικής συνείδησης σχετικής με το αρχαίο βασίλειο της Μακεδονίας, τον Μ.Αλέξανδρο και όλη την σχετική ιστορία που είναι αδιαμφισβήτητα ένα κεφάλαιο της αρχαίας Ελληνικής ιστορίας. Στο Σύνταγμα της πΓΔΜ δεν υπάρχουν όμως τέτοιες αναφορές, ούτε για Μ. Αλέξανδρο, ούτε για Φίλιππο και Αρχαία Μακεδονία.

Αντιθέτως, υπάρχει μια ρητή αποκήρυξη του αλυτρωτισμού στην 1η αναθεώρηση του Συντάγματος:

"The Republic of Macedonia has no territorial pretensions towards any neighboring state."

Δηλαδή: "Η Δημοκρατία της Μακεδονίας δεν έχει εδαφικές αξιώσεις έναντι οιουδήποτε γειτονικού κράτος" 

Επίσης, στο άρθρο 49 του Συντάγματος που αναφέρει την μέριμνα του κράτους για τους συμπολίτες που βρίσκονται στο εξωτερικό έχει προστεθεί και ένα άρθρο με την 2η αναθεώρηση που αναφέρει: 

"In the exercise of this concern the Republic will not interfere in the sovereign rights of other states or in their internal affairs."

Δηλαδή: "Κατά την ενάσκηση αυτής της μέριμνας, η Δημοκρατία δεν παρεμβαίνει στα κυριαρχικά δικαιώματα άλλων κρατών ή στις εσωτερικές τους υποθέσεις."

Με αυτό το πλαίσιο κι αυτές τις διατάξεις, το Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Μακεδονίας δεν περιέχει "αλυτρωτικές διατάξεις" διακριτές κανονιστικά από το ίδιο το θέμα του ονόματος. 

Καταδίκη χώρας για ηχορύπανση από καταστήματα

Για παραβίαση του ατομικού δικαιώματος σεβασμού της ιδιωτικής ζωής και της κατοικίας καταδικάστηκε χθες η Ισπανία από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, επειδή οι δημοτικές αρχές στην Βαλένθια δεν κατάφεραν να προστατεύσουν έναν ηλικιωμένο δημότη από την ηχορύπανση που προκαλείτο από τα μπαρ, τις παμπ και τις ντίσκο που είχαν αδειοδοτήσει! Πρόκειται για την υπόθεση Cuenca Zarzoso κατά Ισπανίας (αρ. 23383/12) και η απόφαση ειναι της 16.1.2018 του Τρίτου Τμηματος του ΕΔΔΑ. 

Ο προσφεύγων είναι γεννηθείς το 1930 και ζει στην Βαλένθια από το 1962. Από το 1974 το Δημοτικό Συμβούλιο της Βαλένθια έχει αδειοδοτήσει καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος έναντι της κατοικίας του. Ενόψει του προβλήματος του θορύβου, το 1983 το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε να μην αδειοδοτήσει άλλα καταστήματα στην περιοχή. Ωστόσο, η απόφαση δεν τηρήθηκε και δόθηκαν νέες άδειες. Το 1993 το Πολυτεχνείο της Βαλένθια εκπόνησε μια μελέτη για τα επίπεδα του θορύβου κατά την νύχτα εντός του Σαββατοκύριακου, για λογαριασμό του Δημοτικού Συμβουλίου. Αναφέρθηκε ότι στην συγκεκριμέμνη περιοχή τα επίπεδα του θορύβου ήταν σημαντικά ανώτερα από τα νόμιμα. 

Το 1994 ο προσφεύγων έγινε πρόεδρος της ένωσης κατοίκων της περιοχής. Με αυτή την ιδιότητά του και για να προστατεύσει τον εαυτό του και τους γείτονές του από την ηχορύπανση υπέβαλε αναφορές εναντίον του Δημοτικού Συμβουλίου, ζητώντας την ανάκληση των αδειών διαφόρων καταστημάτων. Το Δημοτικό Συμβούλιο απέρριψε τα αιτήματά του. 

Το 1996 το Δημοτικό Συμβούλιο θέσπισε τον δημοτικό Κανονισμό για τον θόρυβο και τις δονήσεις. Το 2000 ο δήμος επέβαλε την εγκατάσταση ηχομόνωσης σε παμπ που βρισκόταν στο υπόγειο της πολυκατοικίας του προσφεύγοντος. Η περιοχή κηρύχθηκε "ακουστικά κορεσμένη ζώνη". 

Καθώς όμως το πρόβλημα δεν επιλυόταν, ο προσφεύγων αποφάσισε να αντικαταστήσει τα παράθυρά του με διπλά τζάμια και να εγκαταστήσει κλιματισμό για να αντιμετωπίσει την αυξημένη θερμοκρασία που οφείλετο στα μονίμως κλειστά παράθυρα κατά το καλοκαίρι.

Το 1999, ο προσφεύγων ζήτησε αποζημίωση από το Δημοτικό Συμβούλιο για τις δαπάνες στις οποίες είχε προβεί, αλλά και για ηθική βλάβη. Καθώς δεν έλαβε απάντηση από τις δημοτικές αρχές, ο προσφεύγων υπέβαλε σχετικό αίτημα στο Ανώτατο Δικαστήριο της Βαλένθια, το οποίο απέρριψε το αίτημά του, κρίνοντας οτι δεν υπήρχε αιτιώδης συνάφεια ανάμεσα στην ηχορύπανση και στην βλάβη που επικαλείτο ο προσφεύγων, διότι δεν απέδειξε ότι εντός του διαμερίσματός του ο θόρυβος ξεπερνούσε το επιτρεπόμενο επίπεδο. Το δικαστήριο σημείωσε ότι το διαμέρισμα ήταν στον 4ο όροφο, το οποίο σήμαινε μικρότερη ένταση θορύβου απ' ό,τι σε χαμηλότερο όροφο. Ο προσφεύγων προσέφυγε στο Συνταγματικό Δικαστήριο ισχυριζόμενος ότι το κράτος παραβίαζε τα θεμελιώδη δικαιώματά του, αλλά η προσφυγή απορρίφθηκε. 

Κατόπιν όμως, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο καταδίκασε το 2004 την Ισπανία για ηχορύπανση στην υπόθεση Moreno Gómez κατά Ισπανίας (αρ. 4143/02, ΕΔΔΑ 2004‑X). Γι' αυτό τον λόγο, ο δημόσιος κατήγορος υπέβαλε έφεση κατά της απόφασης του Συνταγματικού Δικαστηρίου, προκειμένου να επανεξεταστεί η υπόθεση. Το Συνταγματικό Δικαστήριο έκρινε δεκτή την έφεση και κήρυξε παραδεκτή την αίτηση του προσφεύγοντος. Το Σ.Δ. όμως απερριψε την αίτηση του προσφεύγοντος, με τα επιχειρήματα ότι (α) υπόθεση δεν έμοιαζε με την Moreno Gomez, (β) ο προσφεύγων δεν είχε αποδείξει ότι ο θόρυβος εντός του διαμερίσματός του υπερέβαινε το επιτρεπτό όριο, (γ) το δημοτικό συμβούλιο είχε λάβει ειδικά μέτρα για την μείωση της ηχορύπανσης στην γειτονιά του προσφεύγοντος και (δ) δεν αποδείχθηκε ότι τα προβλήματα υγείας του οφείλονταν στην ηχορύπανση. Τρεις δικαστές όμως μειοψήφισαν, θεωρώντας ότι σύμφωνα με την απόφαση Moreno Gomez δεν χρειάζεται πλέον απόδειξη για την σοβαρότητα της ηχορύπανσης εντός της κατοικίας, αλλά το καθοριστικό στοιχείο είναι η τοποθεσία της κατοικίας σε μια εξόχως οχληρή περιοχή και αρκεί ο προσφεύγων να αποδείξει την υπέρβαση ορίων θορύβου στον δρόμο. 

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο θεώρησε ανεπίτρεπτα φορμαλιστικό να πρέπει να αποδειχθεί η υπέρβαση του επιτρεπτού ορίου εντός της κατοικίας, καθώς το δημοτικό συμβούλιο είχε κηρύξει την περιοχη ως ακουστικά κορεσμένη ζώνη. Το ΕΔΔΑ αναγνώρισε ότι το Δημοτικό Συμβούλιο είχε μεν λάβει κάποια μέτρα, αλλά τα έκρινε ανεπαρκή ενόψει των προβλημάτων που αντιμετώπιζε ο προσφεύγων. "Οι κανονισμοί για την προστασία των κατοχυρωμένων δικαιωμάτων δεν προσφέρουν πολλά εάν δεν εφαρμόζονται καταλλήλως", αναφέρει το Δικαστήριο. Η κήρυξη μιας περιοχής ως "ακουστικά κορεσμένης ζώνης" δεν αρκεί για την προστασία των κατοίκων. Το ΕΔΔΑ επέβαλε στην Ισπανία να καταβάλει στον προσφεύγοντα 7.000 ευρώ για υλική και ηθική βλάβη και 6.671.26 ευρώ για δικαστικά έξοδα και δαπάνες.

Επιτρέπεται να αποκαλούμε "ρατσιστές" τους ρατσιστές;

Το 2009 στην Ελβετία συζητείτο έντονα και τελικά έγινε ένα δημοψήφισμα με ερώτημα το αν θα έπρεπε να απαγορευτούν ή όχι οι μιναρέδες στην χώρα. Μια ελβετική ΜΚΟ, το Ίδρυμα GRA κατά του Ρατσισμού και του Αντισημιτισμού, ανάρτησε μια ανακοίνωση στην ιστοσελίδα της με τίτλο “Χρονολόγιο - Λεκτικός ρατσισμός”, ένα αφιέρωμα στην συγκέντρωση της νεολαίας του ελβετικού Λαϊκού Κόμματος σε μια ελβετική πόλη, στην οποία υποστηρίχθηκε η διεξαγωγή του δημοψηφίσματος. Στο κείμενο υπήρχε αναφορά σε ομιλία του επικεφαλής της νεολαίας, όπου υποστηρίχθηκε ότι πρέπει να σταματήσει η επέκταση του Ισλάμ στην Ελβετία, ότι ο Ελβετικός πολιτισμός βασίζεται στον Χριστιανισμό και δεν μπορεί να επιτρέψει την αντικατάστασή του με άλλους πολιτισμούς, καταλήγονταε ότι η απαγόρευση των μιναρέδων αποτελούσε έκφραση της διατήρησης της εθνικής ταυτότητας. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ήταν η απαγόρευση των μιναρέδων και η συνταγματική αναθεώρηση για την υλοποίηση του αποτελέσματος.

Τον Αύγουστο του 2010, ο επικεφαλής της νεολαίας του Λαϊκού Κόμματος πήγε την ΜΚΟ στο δικαστήριο για την ανάρτησή της, επικαλούμενος προσβολή της προσωπικότητάς του και ζήτησε από το δικαστήριο να διατάξει την ΜΚΟ να αφαιρέσει το κείμενο από την ιστοσελίδα της και να αναρτήσει την απόφαση του δικαστηρίου. Η ΜΚΟ ισχυρίστηκε ότι η ανάρτηση περιείχε αξιολογική κρίση που θα πρόσέβαλε την προσωπικότητα του επικεφαλής μόνον εάν ήταν αδικαιολόγητα βλαπτική και εξυβριστική. Το δικαστήριο απέρριψε το αίτημα του επικεφαλής της νεολαίας το 2011, κρίνοντας ότι το κείμενο ήταν δικαιολογημένο καθώς αφορούσε μια πολιτική συζήτηση για ένα ζήτημα δημόσιου ενδιαφέροντος. Όμως το εφετείο ανέτρεψε την απόφαση κρίνοντας ότι ο όρος “λεκτικός ρατσισμός” ήταν μικτή αξιολογική κρίση που μπορούσε να προσβάλλει την προσωπικότητα του ατόμου εφόσον δεν βασιζόταν σε ακριβή γεγονότα. Το εφετείο έκρινε ότι ο λόγος του επικεφαλής δεν ήταν ρατσιστικός και διέταξε την ΜΚΟ να αφαιρέσει το άρθρο και να το αντικεταστήσει από την απόφαση του δικαστηρίου. Η ΜΚΟ προσέφυγε στο Ομοσπονδιακο Ανώτατο Δικαστήριο, προβάλλοντας τον καταστατικό σκοπό της ως παρατηρητήριο άρθρων και συνεντεύξεων που σχετίζονταν με τον ρατσισμό και τον αντισημιτισμό. Το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι η ομιλία δεν ήταν ρατσιστική και απέρριψε την προσφυγή της ΜΚΟ.

Τελικά το θέμα τέθηκε ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, το οποίο σε απόφαση της 10ης Ιανουαρίου 2018 καταδίκασε την Ελβετία ότι παραβίασε την ελευθερία της έκφρασης της ΜΚΟ, κατά παράβαση του άρθρου 10 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο υπογράμμισε ότι ο επικεφαλής της νεολαίας ως δημόσιο πρόσωπο έπρεπε να επιδείξει μεγαλύτερο βαθμό ανοχής σε κριτική που του ασκείται από άτομα ή οργανώσεις με αντίθετες πολιτικές απόψεις. Υπενθυμίζοντας την κλασική μέθοδο της διάκρισης ανάμεσα σε ισχυρισμούς γεγονότον που μπορούν να αποδειχθούν αφενός και αξιολογικές κρίσεις αφετέρου που δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο απόδειξης. Εάν μια δήλωση κριθεί ότι αποτελεί αξιολογική κρίση, τότε θα πρέπει να εξεταστεί εάν υπάρχει μια επαρκής πραγματική βάση. Εάν δεν υπάρχει τέτοια βάση, η αξιολογική δήλωση μπορεί να είναι υπερβολική και γι’ αυτό πρέπει να εξετάζονται οι περιστάσεις της υπόθεσης και ο γενικός τόνος των διαμειφθέντων. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο εξέτασε την ομιλία του επικεφαλής της νεολαίας υπό το πλαίσιο των εκθέσεων διαφόρων θεσμών, όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά του Ρατσισμού και της Ξενοφοβίας, αλλά και η Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων, που είχαν περιγράψει την πρωτοβουλία για την απαγόρευση των μιναρέδων ως ξενοφοβική και ρατσιστική. Ως εκ τούτου, ο χαρακτηρισμός ως “φραστικός ρατσισμός” για την ομιλία του επικεφαλής της νεολαίας κρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ότι δεν στερείτο πραγματικής βάσης. Η ΜΚΟ είχε ισχυριστεί ότι οι δηλώσεις του επικεφαλής της νεολαίας μπορούσαν να αποτελούν αδίκημα κατά την έννοια του αντιρατσιστικού νόμου, υποστηρίζοντας ότι οι πράξεις της δεν είχαν στόχο μια επίθεση ή εξύβριση στο πρόσωπο του επικεφαλής. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο εξέτασε την βαρύτητα των κυρώσεων που επιβλήθηκαν στην ΜΚΟ, στην οποία συμπεριλαμβανόταν υποχρέωση καταβολής αποζημίωσης 7.000 ελβετικών φράγκων, κρίνοντας ότι αν και μέτρια η κύρωση αυτή μπορούσε να προκαλέσει ένα “αποτρεπτικό αποτέλεσμα” στην ελευθερία της έκφρασης της ΜΚΟ.

Με αυτό το σκεπτικό, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έκρινε ότι τα ελβετικά δικαστήρια δεν εφάρμοσαν την μέθοδο που το ίδιο ακολουθεί κατά την πάγια νομολογία του για να σταθμίσει την ελευθερία της έκφρασης με άλλα δικαιώματα και υποχρέωσε την Ελβετία να καταβάλει το ποσό των 5.000 ευρώ για ηθική βλάβη και 30.000 ευρώ για δικαστικά έξοδα και δαπάνες.

Όλα όσα αναφέρει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στην υπόθεση GRA Stiftung gegen Rassismus und Antisemitismus κατά Eλβετίας είναι τα κριτήρια που δίνουν την απάντηση στο ερώτημα περί του εάν μπορούμε να αποκαλούμε “ρατσιστές” τους ρατσιστές. Το πλήρες κείμενο της απόφασης στα Αγγλικά είναι αναρτημένο εδώ: http://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001...

Παράνομες οι κρυφές κάμερες σε σουπερ μάρκετ

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην σημερινή απόφασή του επί της υπόθεσης Lόpez Ribalda κατά Ισπανίας έκρινε με 6 ψήφους έναντι 1 ότι παραβιάστηκε το δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής ζωής, αλλά και ομόφωνα ότι δεν παραβιάστηκε το δικαίωμα στην δίκαιη δίκη, λόγω της λειτουργίας κρυφών καμερών σε αλυσίδα σούπερ μάρκετ στην Ισπανία. Οι προσφεύγοντες είχαν απολυθεί κυρίως λόγω βιντεοληπτικού υλικού που είχαν ισχυριστεί ότι παραβίαζε την ιδιωτικότητά τους. Τα Ισπανικά δικαστήρια είχαν δεχτεί το βιντεοληπτικό υλικό ως απόδειξει και είχαν επικυρώσει την απόλυσή τους από το σούπερ μάρκετ.

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε ότι κατά το Ισπανικό δίκαιο προστασίας προσωπικών δεδομένων οι προσφεύγοντες έπρεπε να είχαν ειδοποιηθεί ότι παρακολουθούντο με κάμερες, ενώ τέτοια ενημέρωση δεν τους είχε γίνει. Τα δικαιώματα του εργοδότη μπορούσαν να έχουν διασφαλιστεί με άλλα μέτρα και τουλάχιστον έπρεπε να υπάρχει γενική ενημέρωση των εργαζομένων ότι παρακολουθούνται. Τα εθνικά δικαστήρια δεν εξασφάλισαν μια δίκαιη ισορροπία ανάμεσα στα δικαιώματα των προσφευγόντων επί της ιδιωτικής ζωής τους και στα ιδιοκτησιακά δικαιώματα του εργοδότη.

Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε ότι συνολικά οι προσφεύγοντες είχαν μια δίκαιη δίκη στην Ισπανία καθώς το βιντεοληπτικό υλικό δεν ήταν η μόνη απόδειξη στην οποία βασίστηκαν τα εθνικά δικαστήρια, διότι υπήρξαν και μάρτυρες κατηγορίες που κατέθεσαν εναντίον των εργαζομένων και ότι οι προσφεύγοντες είχαν την δυνατότητα να αμφισβητήσουν το βιντεοληπτικό υλικό δικαστικά.

Ο εργοδότης είχε εγκαταστήσει και ορατές, αλλά και κρυφές κάμερες. Η εταιρία είχε ενημερώσει τους εργαζομένους μόνο για τις ορατές κάμερες. Οι εργαζόμενοι που ήταν ύποπτοι για κλοπές εκλήθησαν σε ιδιαίτερες συναντήσεις και τους επιδείχθηκε το βιντεοληπτικό υλικό, στο οποίο εμφαίνονταν να διευκολύνουν πελάτες και άλλους συνεργάτες σε κλοπές και να κλέβουν και οι ίδιοι. Τρεις από τους πέντε προσφεύγοντες είχαν υπογράψει εξωδικαστική συμφωνία αναγνωρίζοντας την εμπλοκή τους στην κλοπή και παραιτήθηκαν από το δικαίωμα προσβολής της απόλυσής τους στα δικαστήρια, ενώ και ο εργοδότης δεσμεύτηκε να μην τους μηνύσει για την κλοπή. Οι άλλοι δύο προσφεύγοντες δεν υπέγραψαν την συμφωνία. Τελικά όλοι οι εργαζόμενοι προσέφυγαν στα δικαστήρια, αλλα οι απολύσεις τους απορρίφθηκαν από τα Πρωτοδικεία και από το Ανώτατο Δικαστήριο, τα οποία έκριναν ότι το βιντεοληπτικό υλικό είχε αποκτηθεί νόμιμα.

Η Ισπανία καταδικάστηκε να πληρώσει 4.000 ευρώ σε κάθε εργαζόμενο για ηθική βλάβη και για δικαστικά έξοδα 500 ευρώ στον πρώτο και 568,86 ευρώ σε καθέναν από τους άλλους.