Επιστολή στον Πρόεδρο της Αρχής Προστασίας Δεδομένων για το μάθημα των θρησκευτικών

Aξιότιμε κ. Πρόεδρε,
Σε σχέση με επιστολή της Πανελλήνιας Ένωσης Θεολόγων που κυκλοφόρησε στην δημοσιότητα και η οποία επιχειρεί να παρουσιάσει μια παλαιά απόφαση περιφερειακού εφετείου ως δεσμευτικό κανόνα που κατισχύει συνταγματικών διατάξεων, επισημαίνω τα ακόλουθα:

Όπως καλύτερα όλων μας γνωρίζετε, εκ της θητείας Σας στο Συμβούλιο της Επικρατείας, η απόφαση 115/2012 του Διοικητικού Εφετείου δεν είναι γενικώς και αορίστως «δεσμευτική», όπως ανακριβώς διαβάζουμε, αλλά δεσμεύει τα συγκεκριμένα διάδικα μέρη της εκεί υπόθεσης, δηλαδή αφενός τους αιτούντες, εννέα (9) θεολόγους των Χανίων κι αφετέρου τον προϊστάμενο Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Χανίων.

Το δεσμευτικό, μεταξύ των διαδίκων, περιεχόμενο της απόφασης αφορά το διατακτικό της. Δηλαδή το γεγονός ότι με την απόφαση αυτή ακυρώθηκε η παράλειψη οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας του Προϊσταμένου, ήτοι η σιωπηρή άρνησή του να απαντήσει σε ένα γραπτό αίτημα. Τίποτε περισσότερο από αυτό: ένας δημόσιος υπάλληλος έπρεπε να απαντήσει και δεν απάντησε. Αυτή είναι η περίφημη δικαστική απόφαση, την οποία αναφέρει και η απόφαση 660/2018 ΟλΣτΕ που απασχόλησε την Αρχή Σας κατά την συνεδρίασή της.

Σε αυτά τα δύο στοιχεία εξαντλείται, λοιπόν, η δεσμευτικότητα της εν λόγω απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Χανίων. Οι αιτιολογικές σκέψεις της, οι οποίες αφορούσαν την κρίση περί του πραγματικού περιστατικού ότι ήταν πολλοί οι μαθητές στα Χανιά συγκεκριμένα που είχαν λάβει απαλλαγή από το μάθημα των θρησκευτικών, δεν μπορεί παρά να έχουν την σχετική ισχύ ενός νομικού obiter dictum. Και σε κάθε περίπτωση τα obiter dicta, όπως κι ο πρωτοετής φοιτητής της Νομικής μαθαίνει, δεν αναπτύσσουν erga omnes ισχύ.

Η λογική ότι η κατάχρηση ενός δικαιώματος πρέπει να οδηγήσει στην κατάργηση του δικαιώματος ή στον περιορισμό ενός άλλου δικαιώματος, όπως εν προκειμένω της προστασίας δεδομένων, είναι μια λογική ξένη προς τον νομικό μας πολιτισμό.

Με ιδιαίτερη εκτίμηση,
Βασίλης Σωτηρόπουλος