Τα ΛΟΑΤΚΙ δικαιώματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Το σημερινό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με τίτλο "Τα ΛΟΑΤΚΙ δικαιώματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση" είναι η καλύτερη απάντηση σε διάφορα ομοφοβικά κείμενα (π.χ. των υποτιθέμενων 160, το προσκλητήριο για εναντίωση στην σεξουαλική αγωγή στο σχολείο κ.τ.λ.) που κυκλοφορούν κατά καιρούς.

Το Ψήφισμα της Ευρωβουλής καταγράφει την κατάσταση των δικαιωμάτων, διατυπώνει συστάσεις για την επέκτασή τους και προτείνει δράσεις για χώρες που τα καταπατούν βάναυσα, όπως η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Ρουμανία. Από την ψήφιση απείχε η ευρωβουλεύτρια της ΝΔ Άννα - Μισέλ Ασημακοπούλου, αλλά και άλλα μέλη του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. 

Στο Προοίμιο του, το Ψήφισμα παραθέτει το σύνολο των νομικών κειμένων διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου στα οποία κατοχυρώνονται τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων: Συνθήκη της ΕΕ (Ρώμη) και Συνθήκη για την Λειτουργία της ΕΕ (Λισαβόνα), Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, ΕΣΔΑ, Οικουμενική Διακήρυξη Ανθρώπινων Δικαιωμάτων, Ευρωπαϊκός Κοινωνικός Χάρτης, Σύμβαση Δικαιωμάτων του Παιδιού, Ψήφισμα 2239/2018 της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την ιδιωτική και οικογενειακή ζωή "ισότητα χωρίς διακρίσεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού", Ψήφισμα 2048/2015 της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης για τις διακρίσεις κατά των διεμφυλικών ανθρώπων στην Ευρώπη, Οδηγία 2004/38/ΕΚ για το δικαίωμα μετακίνησης και ελεύθερης εγκατάστασης των πολιτών της ΕΕ και των μελών των οικογενειών τους, Στρατηγική ΛΟΑΤΚΙ Ισότητας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2020-2025), Οδηγία 2000/78 για την απαγόρευση διακρίσεων στο εργασιακό περιβάλλον, Ψήφισμα 2021 για την κήρυξη της ΕΕ ως Ζώνης Ελευθερίας ΛΟΑΤΚΙ, καθώς και σχετικές αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ε.Ε.

Το Ψήφισμα ξεκινά αναγνωρίζοντας ότι τα ΛΟΑΤΚΙ δικαιώματα είναι ανθρώπινα δικαιώματα.

Το Ψήφισμα επισημαίνει αμέσως μετά ότι το Ευρωκοινοβούλιο έχει λάβει πολλές αναφορές για τις διακρίσεις που υφίστανται τα ΛΟΑΤΚΙ πρόσωπα στην ΕΕ και ιδίως τα ΛΟΑΤΚΙ ζευγάρια και οι οικογένειες ουράνιο τόξο (δηλ. οι οικογένειες που συγκροτούν τα ομόφυλα ζευγάρια).

Η Ε.Ε. τυπικά δεν έχει αρμοδιότητα να ρυθμίσει νομοθετικά τα ζητήματα του οικογενειακού δικαίου, καθώς αυτά παραμένουν στην νομοθετική αρμοδιότητα των εθνικών νομοθεσιών. Όμως, η Ε.Ε. έχει την αρμοδιότητα να νομοθετήσει μέτρα για την ελεύθερη μετακίνηση των πολιτών της Ε.Ε. και σε αυτή την μετακίνηση περιλαμβάνονται και τα μέλη των οικογενειών που ενδέχεται τα ίδια να μην είναι πολίτες της Ε.Ε. Δηλαδή αν κάποιος έχει παντρευτεί ή έχει σύμφωνο συμβίωσης με πολίτη χώρας εκτός Ε.Ε., ο σύζυγος - σύντροδος που δεν είναι πολίτης Ε.Ε. έχει τα ίδια δικαιώματα ελεύθερης μετακίνησης κι εγκατάστασης με τον πολίτη Ε.Ε. Με αυτό τον τρόπο, η Ε.Ε. έμμεσα ρυθμίζει μια πτυχή οικογενειακού δικαίου, παρόλο που δεν έχει ευθέως την αρμοδιότητα να επιβάλλει το γάμο, το σύμφωνο, την τεκνοθεσία για ομόφυλα ζευγάρια. Μπορεί όμως να πιέσει πολιτικά, όπως και κάνει με αυτό το ψήφισμα.

Μπορεί όμως, η Ε.Ε. να ρυθμίσει νομοθετικά την ίση μεταχείριση χωρίς διακρίσεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού σε κάθε πολιτική των κρατών που συνέχεται με τις ενωσιακές ελευθερίες: το Ευρωκοινοβούλιο διαμαρτύρεται με το Ψήφισμα επειδή το σχέδιο Οδηγίας που έχει δημοσιευθεί από το 2008 για αυτό το θέμα ακόμη δεν έχει ψηφιστεί. 

Μπορεί, επίσης, η Ε.Ε. να επιβάλλει στα κράτη μέλη να αναγνωρίζονται τα πιστοποιητικά γέννησης των παιδιών που αποκτούν ομόφυλα ζευγάρια και εκδίδονται από μια χώρα που αναγνωρίζει την ομόφυλη γονεϊκότητα να αναγνωρίζεται και από όλα τα υπόλοιπα κράτη μέλη. Η Ευρωβουλή καλεί την Επιτροπή να αναλάβει τέτοια πρωτοβουλία. Στην Ελλάδα έχουμε ακόμη το πρόβλημα της νομοθεσίας που δεν αναγνωρίζει τα παιδιά που αποκτούν ομόφυλα ζευγάρια Ελλήνων στο εξωτερικό να αναγνωρίζονται ως τέκνα με γονείς το ομόφυλο ζευγάρι στην σχετική οικογενειακή μερίδα. Ενώ με το σύμφωνο συμβίωσης "ανοίγει" οικογενειακή μερίδα, σε αυτή την μερίδα δεν μπορούν να προστεθούν τα τέκνα των παιδιών με γονείς και τους δύο. 

Μπορεί η Ε.Ε. να κινήσει διαδικασίες κυρώσεων κατά της Ουγγαρίας και της Πολωνίας για παραβιάσεις του ενωσιακού δικαίου λόγω των ομοφοβικών νομοθεσιών που έχουν θεσπίσει, καθώς και εναντίον της Ρουμανίας που αρνείται να αναγνωρίσει την ενωσιακή προστασία μελών ΛΟΑΤΚΙ οικογενειών κατά την έννοια της Οδηγίας 2004/38/ΕΚ.

Αναρωτιέμαι σε τί απ' όλ' αυτα διαφωνούν τα μέλη του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, όπως η κα Ασημακοπούλου που απείχαν από την ψηφοφορία. Αναρωτιέμαι επίσης ποια θα ειναι η αντιμετώπιση τους από τα εθνικά κόμματά τους, όπως η Νέα Δημοκρατία.