Προεκλογικό spam με διαρροή προσωπικών δεδομένων από ελληνικά προξενεία

Η πληροφορία είναι διασταυρωμένη: Έλληνες του εξωτερικού έχουν λάβει προεκλογικό υλικό που τους απεστάλη ταχυδρομικώς στις διευθύνσεις κατοικίας τους, πληροφορία την οποία κατείχε μόνο το προξενείο της αντίστοιχης χώρας.

Για την αποστολή προεκλογικού υλικού με το συμβατικό ταχυδρομείο υπάρχει η παλαιά απόφαση 11/2001 της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, η οποία αναφέρει ότι επειδή «η επεξεργασία είναι απολύτως αναγκαία για τις ανάγκες του δημοκρατικού πολιτεύματος (επικοινωνία μεταξύ υποκειμένων του ενεργητικού και του παθητικού εκλογικού δικαιώματος), δεν απαιτείται συγκατάθεση του υποκειμένου των προσωπικών δεδομένων», ενώ «ευνόητο είναι ότι η συλλογή των ως άνω προσωπικών δεδομένων μπορεί να γίνεται μόνο από δημόσια προσβάσιμες πηγές και ότι απαγορεύεται η διάθεση σε τρίτους των εν λόγω αρχείων των βουλευτών και των υποψηφίων για το βουλευτικό αξίωμα.». Στην ίδια απόφαση, όμως, η Αρχή αναφέρει ότι επιβάλλεται οι υποψήφιοι να έχουν γνωστοποιήσει τα αρχεία τους προηγουμένως στην Αρχή, όπως επιβάλλει το άρθρο 6. [Σημειωτέον, ότι τα πολιτικά κόμματα δεν απαιτείται να γνωστοποιήσουν αρχείο για τα δεδομένα των μελών τους, όταν τα έχουν λάβει με συγκατάθεσή τους – άρθρο 7Α§1 περ. γ Ν.2472/1997].

Σε περίπτωση όμως που υπάρχει χορήγηση προσωπικών δεδομένων από ένα προξενείο προς ένα πολιτικό κόμμα, τότε θα πρέπει να έχει προηγουμένως ενημερωθούν τα πρόσωπα στα οποία αφορούν τα προσωπικά δεδομένα (άρθρο 11 παρ. 3 Ν.2472/1997), ώστε να τους έχει δοθεί και το δικαίωμα να αντιταχθούν σε αυτήν την διαβίβαση των προσωπικών δεδομένων τους.

Σύμφωνα μάλιστα με το άρθρο 23 του Ν.2472/1997, η χρήση προσωπικών δεδομένων κατά παράβαση των παραπάνω διατάξεων δημιουργεί δικαίωμα αποζημίωσης για ηθική βλάβη, η οποία ανέρχεται κατ' ελάχιστον στο ποσό των 6.000 ευρω.

Τα ελληνικά δικαστήρια, με πρώτη την απόφαση 1988/2002 του Μονομελούς Πρωτ. Αθήνας (βλ. δημοσίευση της στο Νομικό Βήμα του 2003 με ενημερωτικό σημείωμά μου), έχουν επιδικάσει την παραπάνω αποζημίωση σε αρκετές περιπτώσεις αποστολής διαφημιστικού υλικού κατά παράβαση του Ν.2472/1997. Το δικαστήριο δέχθηκε τότε ότι το ονοματεπώνυμο και η διεύθυνση κατοικίας σαφώς αποτελούν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα και η χρήση τους πρέπει να γίνεται μόνο υπό τους όρους του νόμου: προηγούμενη ενημέρωση του ενδιαφερόμενου, δημόσια προσβάσιμες πηγές, δικαίωμα του ατόμου αντίρρησης στην χρήση των πληροφοριών.

Οι κανόνες της προστασίας προσωπικών δεδομένων ισχύουν και στην πολιτική επικοινωνία. Tο ζήτημα έχει απασχολήσει το 27ο Διεθνές Συνέδριο Επιτρόπων Προστασίας Δεδομένων και Ιδιωτικότητας του 2005. Σε αυτή τη συνδιάσκεψη, οι Αρχές Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων από όλο τον κόσμο εξέδωσαν ένα Ψήφισμα για το θέμα της άμεσης πολιτικής επικοινωνίας (Resolution on the Use of Personal Data for Political Communication) και τους όρους που επιτρέπεται η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων σε αυτό το πλαίσιο .

[Σ.σ. η ελληνική Αρχή δεν θεωρεί σκόπιμο να συμμετέχει σε τέτοια διεθνή συνέδρια και να συνδιαμορφώνει ρυθμίσεις. Το συγκεκριμένο Ψήφισμα ήταν Πρωτοβουλία της Ιταλικής Επιτροπής Προστασίας Δεδομένων με την υποστήριξη της Ομοσπονδιακού Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων της Ελβετίας, του Ομοσπονδιακού Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων της Γερμανίας, της Γενικής Επιθεωρητή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων της Πολωνίας και του Επίτροπου Προστασίας Δεδομένων του Βερολίνου. Στην ελληνική Αρχή εκκρεμεί σχετική καταγγελία από το 2007, αλλά δεν έχει ασχοληθεί κανείς. Πάντως, η ελληνική Αρχή ρητώς αναφέρει στην ιστοσελίδα της ότι οι κανόνες κατά του σπαμ ισχύον και στην πολιτική επικοινωνία]

Πιο κάτω, μεταφράζω στα ελληνικά αυτό το Ψήφισμα:

27ο Διεθνές Συνέδριοτων Επιτρόπων Προστασίας Δεδομένων και Ιδιωτικότητας

Montreaux (Ελβετίας),

14-16 Σεπτεμβρίου 2005

Ψήφισμα για τη Χρήση Προσωπικών Δεδομένων στην Πολιτική Επικοινωνία

Το Συνέδριο,

Επειδή η πολιτική επικοινωνία είναι θεμελιώδης συνιστώσα της συμμετοχής των πολιτών, των πολιτικών δυνάμεων και των υποψηφίων στο δημοκρατικό βίο και η σημασία του ελεύθερου πολιτικού λόγου αναγνωρίζεται ως ένα θεμελιώδες δικαίωμα.

Επειδή η ιδιότητα του πολίτη προϋποθέτει το δικαίωμα των πολιτών να συλλέγουν πληροφορίες και να ενημερώνονται ικανοποιητικά κατά τη διάρκεια πολιτικών και [αυτό]διοικητικών εκλογικών εκστρατειών. επειδή αυτά τα δικαιώματα αφορούν επίσης άλλα ζητήματα, γεγονότα και πολιτικές θέσεις χρήσιμες για την συνειδητή επιλογή σε άλλες περιστάσεις της πολιτικής ζωής –δημοψηφίσματα, επιλογή υποψηφίων, πρόσβαση στις πληροφορίες των πολιτικών οργανισμών ή των εκλεγμένων αντιπροσώπων.

Επειδή οι πολιτικές δυνάμεις και γενικά οι πολιτικοί οργανισμοί, όπως και οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποι χρησιμοποιούν ποικίλα μέσα επικοινωνίας και χρηματοδότησης, πηγές πληροφοριών και νέες τεχνολογίες, προκειμένου να επιτύχουν ευθεία και προσωπική επαφή με ευρείς κατηγορίες υποκειμένων δεδομένων.

Επειδή σε έναν αυξανόμενο αριθμό χωρών υπάρχει μία τάση για την αύξηση της θεσμικής επικοινωνίας από εκλεγμένους υποψήφιους και φορείς, συμπεριλαμβανομένων αυτών που διεξάγονται σε τοπικό επίπεδο ή μέσω ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, καθώς αυτή η δραστηριότητα ορισμένες φορές, προϋποθέτοντας την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων, αντιστοιχεί σε δικαιώματα των πολιτών για ενημέρωση για την δραστηριότητα των παραπάνω εκλεγμένων.

Επειδή σε αυτό το πλαίσιο, συλλέγεται διαρκώς μεγάλη ποσότητα προσωπικών δεδομένων από πολιτικούς οργανισμούς και σε μερικές περιπτώσεις αυτά τυγχάνουν επεξεργασίας με επιθετικές μεθόδους, με εφαρμογή ποικίλων τεχνικών, συμπεριλαμβανομένων των ερωτηματολογίων, συλλογών διευθύνσεων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου μέσω λογισμικών / μηχανών αναζήτησης, αστικής κλίμακας σφυγμομετρήσεων ή τύπους διαμόρφωσης πολιτικών αποφάσεων μέσω διαδραστικής τηλεόρασης, αρχείων προσδιορισμού ψηφοφόρος. επειδή αυτά τα δεδομένα μερικές φορές περιλαμβάνουν (πέραν των ταχυδρομικών διευθύνσεων, των αριθμών τηλεφώνων, των λογαριασμών ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, των πληροφοριών σχετικών με επαγγελματικές δραστηριότητες και οικογενειακές σχέσεις) ευαίσθητα δεδομένα σχετικά με αληθείς ή υποτιθέμενες δεοντικές και πολιτικές πεποιθήσεις ή δραστηριότητες, ή με εκλογικές δραστηριότητες.

Επειδή διεξάγεται επιθετική καταγραφή χαρακτηριστικών από πολλά πρόσωπα που κατηγοριοποιούνται –μερικές φορές ανακριβώς ή στη βάση μιας επιφανειακής επαφής- ως συμπαθούντες, υποστηρικτές, οπαδοί ή μέλη κομμάτων, προκειμένου να ενισχυθεί η προσωπική επικοινωνία με ομάδες πολιτών.

Επειδή αυτές οι δραστηριότητες πρέπει να διεξάγονται με νόμιμο και ορθό τρόπο .

Επειδή είναι απαραίτητο να προστατευθούν τα θεμελιώδη δικαιώματα και οι ελευθερίες των υποκειμένων των δεδομένων και να προληφθούν, με κατάλληλα μέτρα, μη δικαιολογημένες επεμβάσεις, βλάβες και έξοδα για τα υποκείμενα των δεδομένων, ιδιαίτερα αρνητικά αποτελέσματα και πιθανές διακρίσεις στην προσωπική τους σφαίρα, όπως επίσης και η αποχή τους από κάποιους τύπους πολιτικής συμμετοχής.

Επειδή ο σκοπός της προστασίας μπορεί να επιτευχθεί αν ληφθούν υπόψη τα σχετικά δημόσια συμφέροντα που αναφέρονται σε κάποιες πολιτικές επικοινωνιακές δραστηριότητας, όπως επίσης και οι επαρκείς μέθοδοι και διασφαλίσεις για τις εσωτερικές επικοινωνίες που απευθύνονται σε μέλη κομμάτων ή σε απλούς πολίτες .

Επειδή με αυτήν την προοπτική, η υπεύθυνη προώθηση μπορεί να ενθαρρυνθεί χωρίς περιορισμό της διακίνησης των ιδεών και των πολιτικών προτάσεων και, παρόλο που η πολιτική επικοινωνία μερικές φορές έχει πολλά κοινά με τη διαφημιστική δραστηριότητα, έχει ορισμένα χαρακτηριστικά που την διαχωρίζουν από την εμπορική προώθηση.

Επειδή το δίκαιο της προστασίας δεδομένων εφαρμόζεται ήδη στην πολιτική επικοινωνία σε πολλές δικαιοδοσίες.

Επειδή υπάρχει ανάγκη να διασφαλιστεί ο σεβασμός των αρχών της προστασίας δεδομένων και να αναπτυχθεί ένα διεθνές ελάχιστο πρότυπο που θα μπορούσε να συμβάλει στην εναρμόνιση των επιπέδων της προστασίας των υποκειμένων των δεδομένων, με τη χρήση εθνικών και διεθνών κωδίκων συμπεριφοράς ως μια βάση και λαμβάνοντας υπόψη συγκεκριμένες λύσεις και κανόνες που έχουν παρατηρηθεί σε διάφορες χώρες.

Επειδή η οι υπάρχοντες επίτροποι προστασίας δεδομένων και ιδιωτικότητας μπορούν να παίξουν αυξανόμενα σημαντικό ρόλο στο σχεδιασμό συντονισμένων ενεργειών σε συνεργασία με άλλες εποπτικές αρχές που είναι αρμόδιες στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, της πληροφορίας, των δημοσκοπήσεων και των εκλογικών δραστηριοτήτων.

θεσπίζει το ακόλουθο Ψήφισμα:

Κάθε πολιτική επικοινωνιακή δραστηριότητα, συμπεριλαμβανομένων αυτών που δεν σχετίζονται με εκλογικές εκστρατείες, η οποία προϋποθέτει την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων, πρέπει να σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες των ενδιαφερομένων προσώπων, καθώς και το δικαίωμα στην προστασία των προσωπικών δεδομένων και θα πρέπει να ακολουθεί τις καθιερωμένες αρχές προστασίας προσωπικών δεδομένων και ειδικά:

Aρχή της ελαχιστοποίησης των δεδομένων

Τα προσωπικά δεδομένα θα πρέπει να τυγχάνουν επεξεργασίας μόνον όταν είναι απαραίτητα για τους σκοπούς που έχουν συλλεχθεί ειδικώς.

Νόμιμη και θεμιτή συλλογή

Τα προσωπικά δεδομένα πρέπει να συλλέγονται νόμιμα από γνώριμες πηγές και πρέπει να τυγχάνουν θεμιτής επεξεργασίας. Θα πρέπει να επιβεβαιώνεται ότι, σύμφωνα με το νόμο, μερικές πηγές είναι δημόσια προσβάσιμες ή μπορεί να χρησιμοποιηθούν για ειδικούς σκοπούς ή με συγκεκριμένους όρους ή για περιορισμένες περιστάσεις ή χρονικές περιόδους. Ειδική προσοχή πρέπει να δοθεί στην περίπτωση των επιθετικών τακτικών επαφής με τα υποκείμενα των δεδομένων.

Ποιότητα των δεδομένων

Κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας θα πρέπει να γίνονται σεβαστές και οι άλλες αρχές για την ποιότητα των δεδομένων. Ειδικότερα, τα δεδομένα θα πρέπει να είναι ακριβή, σχετικά, όχι υπερβολικά και επικαιροποιημένα σε συνάρτηση με τους ειδικούς σκοπούς για τους οποίους έχουν συλλεχθεί, ιδιαίτερα όταν η πληροφορία σχετίζεται με τις κοινωνικές ή πολιτικές ή δεοντικές πεποιθήσεις του υποκειμένου των δεδομένων.

Αρχή του σκοπού

Προσωπικά δεδομένα που έχουν εξαχθεί από ιδιωτικές ή δημόσιες πηγές γνώσης, οργανισμούς ή ενώσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πολιτική επικοινωνία όταν η περαιτέρω επεξεργασία τους είναι συμβατή με τους σκοπούς για τους οποίους έχουν συλλεχθεί και είναι εκ των προτέρων γνωστή στα υποκείμενα των δεδομένων, ιδιαίτερα όταν τα δεδομένα είναι ευαίσθητα.

Οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποι πρέπει να σέβονται αυτές τις αρχές όταν χρησιμοποιούν για πολιτική επικοινωνία προσωπικά δεδομένα που έχουν συλλεχθεί κατά την ενάσκηση των θεσμικών τους λειτουργιών.

Προσωπικά δεδομένα που αρχικά συλλέχθηκαν για δραστηριότητες προώθησης με ενημερωμένη συγκατάθεση μπορούν να χρησιμοποιηθούν, εάν ο σκοπός της πολιτικής επικοινωνίας έχει αναφερθεί ειδικώς στην διακήρυξη της συγκατάθεσης.

Αναλογικότητα

Τα προσωπικά δεδομένα μπορούν να τύχουν επεξεργασίας μόνο με μεθόδους και ενέργειες που βρίσκονται σε αρμονία με τους σκοπούς, ιδίως στην περίπτωση που τα δεδομένα αφορούν πιθανούς ψηφοφόρους ή στην περίπτωση συσχέτισης δεδομένων που έχουν εξαχθεί από διαφορετικά αρχεία ή τράπεζες δεδομένων.

Τα προσωπικά δεδομένα, ιδιαίτερα αυτά που έχουν αποθηκευθεί ύστερα από την ευκαιρία με την οποία συλλέχθησαν, μπορούν να τύχουν περαιτέρω επεξεργασίας εάν οι σκοποί πολιτικής επικοινωνίας περιλαμβάνονται στο πλαίσιο στο οποίο αποκτήθηκαν.

Ενημέρωση των Υποκειμένων των Δεδομένων

Πριν τη συλλογή των δεδομένων από το υποκείμενο, πρέπει να παρέχεται στους αποδέκτες έγγραφη ενημέρωση, αντίστοιχη με το επιλεχθέν μέσο επικοινωνίας, αναφέροντας την ταυτότητα του υπεύθυνου επεξεργασίας (μεμονωμένοι υποψήφιοι. εξωτερικός διαχειριστής εκστρατείας. τοπική ομάδα υποστηρικτών ή τοπικοί ή περιφερειακοί σύλλογοι . το κόμμα ως σύνολο κλπ) και τα είδη των ροών δεδομένων που θα πρέπει να είναι αναμενόμενα από τέτοιους φορείς.Το υποκείμενο των δεδομένων θα πρέπει να είναι ενημερωμένο, όταν τα δεδομένα δεν έχουν αποκτηθεί από αυτό, τουλάχιστον σε περίπτωση που τα δεδομένα δεν είναι αποθηκευμένα μόνο σε προσωρινή βάση.

Συγκατάθεση

Θα πρέπει να εξακριβώνεται ότι η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων βασίζεται στην συγκατάθεση του υποκειμένου των δεδομένων ή σε άλλη νόμιμη βάση που προβλέπεται από το δίκαιο. Η επεξεργασία θα πρέπει να σέβεται συγκεκριμένους κανόνες που ισχύουν σε κάθε χώρα, ανάλογα με τις πηγές ή τα μέσα επικοινωνίας που χρησιμοποιούνται, ιδιαίτερα στην περίπτωση των διευθύνσεων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, των αριθμών τηλεομοιοτυπίας, των σύντομων μηνυμάτων κινητής τηλεφωνίας ή άλλων μηνυμάτων κειμένου/εικόνας/κινούμενης εικόνας και προ-μαγνητοφωνημένων τηλεφωνικών μηνυμάτων.

Αποθήκευση των δεδομένων και μέτρα ασφαλείας

Κάθε υπεύθυνος επεξεργασίας – πολιτικός φορέας ή μεμονωμένος υποψήφιος – πρέπει να λαμβάνει όλα τα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα ασφαλείας για να εξασφαλίζει την ακεραιότητα των συλλεχθέντων πληροφοριών και να αποτρέψει την απώλεια και/ή την χρήση των δεδομένων από μη εξουσιοδοτημένα πρόσωπα ή φορείς.

Δικαιώματα των υποκειμένων των δεδομένων

Τα υποκείμενα των δεδομένων θα πρέπει να απολαμβάνουν τα δικαιώματα πρόσβασης, διόρθωσης, κλειδώματος ή/και διαγραφής καθώς και το δικαίωμα αντίταξης σε ανεπιθύμητη επικοινωνία και να ζητούν την -ανέξοδη και με απλά μέσα- μη λήψη επιπλέον μηνυμάτων στο μέλλον. Η ύπαρξη αυτών των δικαιωμάτων θα πρέπει να αναφέρεται στην γραπτή ενημέρωση των υποκειμένων των δεδομένων.Σε περίπτωση παραβίασης αυτών των δικαιωμάτων θα πρέπει να προβλέπονται κατάλληλες προσφυγές και κυρώσεις.

Εδώ μπορείτε να διαβάσετε και το αντίστοιχο άρθρο μου για το spam με μέσα ηλεκτρονικής επικοινωνίας όπως sms, e-mail κλπ.

Επιτροπή Αναστολών ΣτΕ: απορρίπτεται η αίτηση αναστολής κατά της υπ. απόφασης χρόνου προβολής κομμάτων

Η δικαστική ενέργεια του κ. Μάνου και του κόμματος "Δράση" για προσωρινή αναστολή της εκτέλεσης της υπουργικής απόφασης για το χρόνο τηλεοπτικής προβολής των κομμάτων δεν ήταν μια πρωτότυπη κίνηση. Το 1990, ο Κωστής Στεφανόπουλος με την ιδιότητα του προέδρου της "Δημοκρατικής Ανανέωσης" (ΔΗ.ΑΝΑ.) προσέβαλλε στο Συμβούλιο της Επικρατείας τον Κανονισμό για την τηλεοπτική προβολή των κομμάτων του, τότε νεοσύστατου, Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης.

Τότε το Συμβούλιο της Επικρατείας εξέδωσε την ιστορική απόφαση υπ' αρ. 930/1990, η οποία έκρινε ότι το ζήτημα του διαμοιρασμού του τηλεοπτικού χρόνου στα κόμματα δεν νοείται να αποτελεί αντικείμενο της κανονιστικής αρμοδιότητας μιας ανεξάρτητης αρχής, αλλά θα πρέπει να αποτελεί αντικείμενο "κανονιστικού προεδρικού διατάγματος με πρόταση του αρμόδιου υπουργού", κατόπιν νομοθετικής εξουσιοδοτήσεως. Ακύρωσε λοιπόν τον Κανονισμό του ΕΣΡ όχι επί της ουσίας, αλλά λόγω του ότι έκρινε πως κανένα "ανεξάρτητο όργανο" δεν θα μπορούσε κατά το Σύνταγμα να έχει τέτοια αρμοδιότητα. Η απόφαση τότε επικρίθηκε πολύ από σημαντικούς συνταγματολόγους (Δαγτόγλου, Αλιβιζάτος), γιατί, μεταξύ άλλων, φαινόταν ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας δεν είχε πλήρη αντίληψη του ίδιου του θεσμού των ανεξάρτητων αρχών. Εξάλλου, το ΕΣΡ ήταν και η ιστορικά πρώτη ανεξάρτητη αρχή στην Ελλάδα.

Τι μεσολάβησε από το 1990; Ένας νόμος του ΠΑΣΟΚ που έδινε την παραπάνω αρμοδιότητα στον Υπουργό Εσωτερικών και περιόριζε το ΕΣΡ σε "απλή γνώμη". Πρόκειται για το άρθρο 10 του Ν.3023/2002.

1. α. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου οι δημόσιοι και οι ιδιωτικοί ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί σταθμοί ελεύθερης λήψης, καθώς και οι φορείς παροχής συνδρομητικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών, κάθε μορφής, υποχρεούνται να μεταδίδουν μηνύματα κομμάτων και συνασπισμών σε διάρκεια που καθορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, η οποία εκδίδεται μετά από γνώμη του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης και γνώμη της Διακομματικής Επιτροπής Εκλογών και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Με όμοια απόφαση, ο κατά τα ανωτέρω οριζόμενος χρόνος κατανέμεται μεταξύ των κομμάτων και των συνασπισμών με βάση την αρχή της αναλογικής ισότητας και την εξασφάλιση της μετάδοσης των θέσεων και του προγράμματος των κομμάτων και των συνασπισμών.
β. Η ανωτέρω μετάδοση διενεργείται δωρεάν και απαλλάσσεται από κάθε τέλος.
2. Με την κοινή υπουργική απόφαση της παραγράφου 1, κατά την αυτή διαδικασία και με κριτήριο την αναλογική ισότητα, καθορίζεται ο χρόνος που διατίθεται στα δελτία ειδήσεων των κρατικών και ιδιωτικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών για την παρουσίαση της προεκλογικής δραστηριότητας των κομμάτων και των συνασπισμών των κομμάτων.
3. Κανένα μήνυμα δεν επιτρέπεται να μεταδίδεται την προηγούμενη, καθώς και την ημέρα διεξαγωγής των εκλογών.

Δηλαδή το Κράτος επεμβαίνει για να υποχρεώσει ιδιώτες να μεταδώσουν ΔΩΡΕΑΝ τα μηνύματα των κομμάτων, αλλά μόνο στην έκταση που το επιτρέπει ο Υπουργός Εσωτερικών!

Κατά το άρθρο 11 του ίδιου νόμου, απαγορεύεται κάθε άλλη τηλεοπτική μετάδοση μηνυμάτων των κομμάτων, δηλαδή ο Νόμος απαγορεύει στα κόμματα να πληρώσουν για τη μετάδοση των διαφημίσεών τους:

1. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου απαγορεύεται στα κόμματα και τους συνασπισμούς κομμάτων:
α. Η ανάρτηση ή επικόλληση αεροπανώ, πανώ, αφισών και κάθε άλλου είδους υλικού προβολής, εκτός των χώρων της παραγράφου 3 του άρθρου 9.
β. Η μετάδοση από δημόσιους και ιδιωτικούς ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς ελεύθερης λήψης, καθώς και από φορείς παροχής συνδρομητικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών, διαφημιστικών μηνυμάτων και μηνυμάτων κοινωνικού περιεχομένου του άρθρου 3 του Ν. 2328/1995 (ΦΕΚ 159 Α'), τα οποία προβάλλουν, με οποιονδήποτε τρόπο, πολιτικά κόμματα ή συνασπισμούς πολιτικών κομμάτων, με εξαίρεση τη μετάδοση τέτοιων διαφημιστικών μηνυμάτων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο προηγούμενο άρθρο.
2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Δημόσιας Τάξης καθορίζονται οι ώρες λειτουργίας και η κλίμακα έντασης των μεγαφωνικών εγκαταστάσεων των εκλογικών κέντρων, των γραφείων και των οχημάτων των κομμάτων, καθώς και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια. Τις ώρες της κοινής ησυχίας απαγορεύεται η χρήση των παραπάνω εγκαταστάσεων. Επίσης απαγορεύεται η χρήση τους, εφόσον γειτνιάζουν με νοσηλευτικά ιδρύματα και σχολεία.

Πρόκειται δηλαδή για μια ιδιότυπη "επίταξη" υπηρεσιών: τα κανάλια είναι υποχρεωμένα να μεταδίδουν δωρεάν τα μηνύματα των κομμάτων, όχι όμως πέραν του χρόνου που καθορίζει ο υπουργός και χωρίς να δικαιούνται αντιτίμου!

Ο υπουργός εξέδωσε δύο σχετικές αποφάσεις με το ραδιοτηλεοπτικό χρόνο: μία που αφορά τα κόμματα που εκπροσωπούνται στην Ευρωβουλή και μία για τα κόμματα που δεν εκπροσωπούνται στην Ευρωβουλή. Είναι και οι δύο αναρτημένες στην ιστοσελίδα του ΕΣΡ.

Στην πρώτη απόφαση διαβάζουμε τις εξής διατάξεις:

1. Η «Ελληνική Ραδιοφωνία και Τηλεόραση Α.Ε.» (ΕΡΤ−A.E) έχει την υποχρέωση να μεταδώσει σε εθνικό ραδιοφωνικό και τηλεοπτικό δίκτυο μια συνέντευξη διάρκειας εξήντα (60΄) πρώτων λεπτών της ώρας, του αρχηγού κάθε πολιτικού κόμματος ή συνασπισμού κομμάτων. Η ΕΡΤ − A.E. υποχρεούται να επιτρέπει την απευθείας αναμετάδοση των συνεντεύξεων και να διαθέτει δωρεάν το περιεχόμενο των σχετικών μαγνητοσκοπήσεων ή
μαγνητοφωνήσεων σε οποιονδήποτε ιδιωτικό ραδιοφωνικό ή τηλεοπτικό σταθμό που λειτουργεί νόμιμα και υποβάλλει αντίστοιχο αίτημα.
2. Η ΕΡΤ−A.E. έχει επίσης την υποχρέωση να μεταδώσει σε εθνικό τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό δίκτυο κατά τη μεσημβρινή ζώνη, μια συνέντευξη Τύπου, με καθένα από τους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων ή συνασπισμών κομμάτων, διάρκειας εξήντα (60’) πρώτων λεπτών της ώρας. Τις συνεντεύξεις αυτές έχουν την υποχρέωση να μεταδώσουν την ίδια ημέρα είτε απευθείας, είτε μαγνητοσκοπημένες ή μαγνητοφωνημένες και οι νομίμως λειτουργούντες ιδιωτικοί ενημερωτικοί ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί σταθμοί ελεύθερης λήψης εθνικής, περιφερειακής και τοπικής εμβέλειας. Σε περίπτωση μαγνητοσκοπημένης ή μαγνητοφωνημένης μετάδοσης, η έναρξη και η λήξη μετάδοσης πρέπει να λάβει χώρα μεταξύ 12:00−01:00. Το εδάφιο β΄ της παρ. 1 της παρούσας έχει εφαρμογή και για τις συνεντεύξεις
της παρούσας παραγράφου.

3. Η ΕΡΤ−A.E καθώς και οι νομίμως λειτουργούντες ενημερωτικοί ιδιωτικοί τηλεοπτικοί και ραδιοφωνικοί σταθμοί ελεύθερης λήψης εθνικής, περιφερειακής και τοπικής εμβέλειας έχουν την υποχρέωση να οργανώσουν τέσσερις, τουλάχιστον, αυτοτελείς συζητήσεις στρογγυλής τράπεζας με εκπροσώπους των πολιτικών κομμάτων ή συνασπισμών κομμάτων της παρούσας απόφασης. Ως ώρα μετάδοσης των συζητήσεων αυτών ορίζεται το διάστημα από 18:00−01:30.
4. Η ΕΡΤ−A.E έχει την υποχρέωση να καλύψει μια προεκλογική συγκέντρωση ή άλλη προεκλογική πολιτική εκδήλωση καθενός από τα πολιτικά κόμματα ή συνασπισμούς κομμάτων, την οποία θα επιλέξουν τα ίδια. Επίσης, η ΕΡΤ−A.E έχει την υποχρέωση να καλύψει μέσω του τηλεοπτικού σταθμού «Ελληνική Τηλεόραση−3» μια προεκλογική συγκέντρωση ή άλλη προεκλογική πολιτική εκδήλωση καθενός από τα πολιτικά κόμματα ή
συνασπισμούς κομμάτων, η οποία θα διοργανωθεί στη Θεσσαλονίκη ή σε άλλη πόλη της Βόρειας Ελλάδας και είναι δυνατόν να καλυφθεί μέσω των διαθέσιμων τεχνικών μέσων του τηλεοπτικού σταθμού ΕΤ−3. Το εδάφιο β΄ της παρ. 1 της παρούσας εφαρμόζεται και στην περίπτωση αυτή
5. Η ΕΡΤ A.E. και οι νομίμως λειτουργούντες ενημερωτικοί ιδιωτικοί τηλεοπτικοί και ραδιοφωνικοί σταθμοί εθνικής, περιφερειακής και τοπικής εμβέλειας, καθώς και οι φορείς συνδρομητικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών κάθε μορφής έχουν υποχρέωση να διαθέσουν δωρεάν ένα δεκάλεπτο την εβδομάδα σε καθένα από τα πολιτικά κόμματα και συνασπισμούς κομμάτων για την παρουσίαση των προγραμμάτων τους ή όποια άλλη πολιτική δραστηριότητα επιλεγεί από τα αντίστοιχα κόμματα. Δεν επιτρέπεται μετακύλιση, ούτε συσσώρευση των δεκαλέπτων. Κατ’ εξαίρεση, και σε περίπτωση που δεν καταστεί εφικτή από τα πολιτικά κόμματα ή τους συνασπισμούς κομμάτων η χρήση του δωρεάν δεκαλέπτου κατά τα ανωτέρω, επιτρέπεται, κατόπιν αιτήσεως, η μετακύλιση και μόνον του δεκαλέπτου
της πρώτης εβδομάδας αποκλειστικώς στη δεύτερη. Κατά τη διάρκεια των δεκάλεπτων αυτών επιτρέπεται στα κόμματα ή συνασπισμούς κομμάτων να μεταδίδουν διαφημιστικά μηνύματα τα οποία δεν μπορούν να υπερβούν το ένα τρίτο (1/3) του εκάστοτε διατιθέμενουδεκάλεπτου χρόνου.
6. Ο χρόνος που διατίθεται για τη μετάδοση διαφημιστικών μηνυμάτων των πολιτικών κομμάτων ή συνασπισμών κομμάτων στους ενημερωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς εθνικής εμβέλειας καθώς και στους φορείς παροχής συνδρομητικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών μέσω δορυφόρου, δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το είκοσι τοις εκατό (20%) του ημερήσιου χρόνου μετάδοσης ραδιοφωνικών ή τηλεοπτικών προγραμμάτων. Ο καταμερισμός του χρόνου αυτού δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τα τέσσερα λεπτά της ώρας (4΄) ανά ώρα, μη συνυπολογιζόμενου του επιτρεπόμενου ανά ώρα ορίου των δώδεκα λεπτών (12΄) του χρόνου μετάδοσης των διαφημιστικών μηνυμάτων. Ο συνολικός χρόνος για τη μετάδοση μηνυμάτων των πολιτικών κομμάτων Ν.Δ., ΠΑ.ΣΟ.Κ, Κ.Κ.Ε., ΣΥ.ΡΙΖ.Α., ΛΑ.Ο.Σ., στους ιδιωτικούς ενημερωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς εθνικής εμβέλειας, θα αντιστοιχεί στο ποσό των έξι εκατομμυρίων ευρώ (6.000.000 €) και στους φορείς παροχής συνδρομητικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών μέσω δορυφόρου θα αντιστοιχεί στο ποσό των διακοσίων πενήντα χιλιάδων ευρώ (250.000 €), με βάση τους θεωρημένους από την οικεία Δ.Ο.Υ. τιμοκαταλόγους, έως την 4ης Μαΐου 2009, ημερομηνία έναρξης της προεκλογικής περιόδου των εκλογών της 7ης Ιουνίου 2009 για την ανάδειξη των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Η αναλογία κατανομής του χρόνου έχει ως εξής: Ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) θα διατίθεται ισομερώς στα κόμματα ή συνασπισμούς κομμάτων.
Το υπόλοιπο πενήντα τοις εκατό (50%) θα διατίθεται στα κόμματα ή συνασπισμούς κομμάτων ανάλογα με την εκπροσώπησή τους στην παρούσα σύνθεση του
Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Η κατανομή του χρόνου μετάδοσης διαφημιστικών μηνυμάτων ή μηνυμάτων κοινωνικού περιεχομένου των πολιτικών κομμάτων ή συνασπισμών κομμάτων στους δημόσιους και ιδιωτικούς ενημερωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς αντιστοιχεί στα εξής ποσά:

MEGA CHANNEL 1.678.480.ευρώ,

ANTENNA T.V 1.038.933 ευρώ,

ALPHA TV 854.160 ευρώ,

STAR 878.111 ευρώ,

ALTER 550.845 ευρώ,
ΣΚΑΪ 360.000 ευρώ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ T.V. 8.272 ευρώ, 902
ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΣΤΑ FM 31.198 ευρώ,

ΕΤ1, ΝΕΤ, ΕΡΤ3 600.000ευρώ

και στους φορείς παροχής συνδρομητικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών μέσω
δορυφόρου 250.000 ευρώ.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου δεν επιτρέπεται η μετάδοση μηνυμάτων φορέων εκτός των πολιτικών κομμάτων ή συνασπισμών κομμάτων, το περιεχόμενο των οποίων μπορεί να χαρακτηρισθεί, άμεσα ή έμμεσα, ως πολιτικό.
7. Ο χρόνος που διατίθεται για τη μετάδοση διαφημιστικών μηνυμάτων των πολιτικών κομμάτων ή συνασπισμών κομμάτων στους ιδιωτικούς ενημερωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς, περιφερειακής και τοπικής εμβέλειας καθώς και στους ραδιοφωνικούς σταθμούς, καθορίζεται σε οκτώ (8΄) λεπτά της ώρας ημερησίως. Ως ώρα μετάδοσης των μηνυμάτων αυτών ορίζεται το διάστημα από 7:00 έως 22.00. Η κατανομή του χρόνου είναι ανάλογη με αυτή της προηγούμενης παραγράφου.
8. Ο χρόνος μετάδοσης διαφημιστικών μηνυμάτων ή μηνυμάτων κοινωνικού περιεχομένου των πολιτικών κομμάτων ή συνασπισμών κομμάτων στην ΕΡΑ καθορίζεται σε δέκα (10΄) λεπτά της ώρας ημερησίως. Η κατανομή του χρόνου αυτού είναι ανάλογη με αυτή της παραγράφου 6.

9. Η ΕΡΤ−A.E και οι νομίμως λειτουργούντες ιδιωτικοί ενημερωτικοί τηλεοπτικοί σταθμοί εθνικής, περιφερειακής και τοπικής εμβέλειας και ιδιωτικοί ενημερωτικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί, καθώς και οι φορείς συνδρομητικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών κάθε μορφής, υποχρεούνται να διαθέτουν το ένα τρίτο (1/3) του χρόνου των δελτίων ειδήσεων για την παρουσίαση της προεκλογικής δραστηριότητας των κομμάτων και των συνασπισμών των κομμάτων. Από τη ρύθμιση αυτή εξαιρούνται τα δελτία ειδήσεων κάτω των πέντε (5΄) λεπτών.
10. Οι δημόσιοι και οι νομίμως λειτουργούντες ενημερωτικοί ιδιωτικοί τηλεοπτικοί σταθμοί εθνικής, περιφερειακής ή τοπικής εμβέλειας και ιδιωτικοί ενημερωτικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί, καθώς και οι φορείς συνδρομητικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών κάθε μορφής, οφείλουν να μεριμνούν, ώστε η προβολή, κατά τη διάρκεια δελτίων ειδήσεων, εκπομπών πολιτικού διαλόγου ή άλλων ενημερωτικών εκπομπών, συνεντεύξεων σχετικά με τις θέσεις και τη δραστηριότητα των πολιτικών κομμάτων ή συνασπισμών κομμάτων να μην παραβιάζει την αρχή της αναλογικής ισότητας. Η τήρηση της αρχής της αναλογικής ισότητας πρέπει να διέπει εν γένει τα δελτία ειδήσεων και τα προγράμματά τους, ώστε να επιτευχθεί η ουσιαστική ενημέρωση των πολιτών για τις θέσεις και τις δραστηριότητες των πολιτικών κομμάτων ή συνασπισμών κομμάτων και εξετάζεται σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.
11. Απαγορεύεται η καταβολή στους ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς οποιουδήποτε οικονομικού ή άλλου είδους ανταλλάγματος για τη συμμετοχή εκπροσώπων πολιτικών κομμάτων και συνασπισμών κομμάτων ή υποψήφιων βουλευτών σε δελτία ειδήσεων ή άλλες εκπομπές.

12. Οι δημόσιοι και οι ιδιωτικοί ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί σταθμοί ελεύθερης λήψης, καθώς και οι φορείς παροχής συνδρομητικών υπηρεσιών υποχρεούνται να μη μεταδίδουν ή αναμεταδίδουν οποιαδήποτε δημοσκόπη ση ή αποτέλεσμα δημοσκόπησης, πανελλήνιου ή τοπικού χαρακτήρα, με οποιονδήποτε τρόπο κι αν διενεργείται αυτή ή σχολιασμό αυτής, σχετικά με τις πολιτικές τάσεις, απόψεις και προτιμήσεις της κοινής γνώμης για πολιτικά κόμματα, πολιτικές θέσεις και πρόσωπα ή άλλα ζητήματα που συνδέονται με το αντικείμενο των εκλογών της παρούσας απόφασης μετά την Παρασκευή, 5 Ιουνίου 2009 και έως την Κυριακή, 7 Ιουνίου 2009, ημέρα διεξαγωγής των εκλογών. Κατά τα λοιπά, για τη διενέργεια και αναμετάδοση των δημοσκοπήσεων και εν γένει των ερευνών γνώμης στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου ισχύουν οι διατάξεις του ν.3603/2007 όπως ισχύει.
13. Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης ημέρας, καθώς και κατά την ημέρα διεξαγωγής των εκλογών και μέχρι τις 19:00 δεν επιτρέπεται η μετάδοση διαφημιστικών μηνυμάτων και συγκεντρώσεων ή άλλων πολιτικών εκδηλώσεων των κομμάτων, καθώς και η μετάδοση εκπομπών προεκλογικού διαλόγου ή εκτιμήσεων για το εκλογικό αποτέλεσμα με εξαίρεση τις δηλώσεις των αρχηγών των πολιτικών κομμάτων που γίνονται κατά τη διάρκεια της εκλογικής διαδικασίας.
14. Το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ) μεριμνά για την τήρηση των υποχρεώσεων που απορρέουν από την παρούσα απόφαση και μπορεί να ζητά, για τον έλεγχο αυτόν, οποιοδήποτε στοιχείο. Η μη τήρηση των υποχρεώσεων αυτών αποτελεί παραβίαση της νομοθεσίας που διέπει τη λειτουργία των ιδιωτικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών, κατά την έννοια των άρθρων 4 και 8 του ν. 2328/1995 και 12 και 15 παρ.3 του
ν. 2644/1998, όπως αυτά ισχύουν. Ειδικώς η μη τήρηση των υποχρεώσεων της παρ. 12 της παρούσης επισύρει τις κυρώσεις που προβλέπονται από το ν. 3603/2007. Το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ) μπορεί, στο πλαίσιο των σχετικών ελεγκτικών αρμοδιοτήτων του, να ζητά από τους ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς την υποβολή, εντός ευλόγου χρόνου, συγκεκριμένων στοιχείων.
Η ισχύς της παρούσας αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα τηςΚυβερνήσεως.

Αθήνα, 13 Μαΐου 2009
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΠΡΟΚΟΠΙΟΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ

Όσον αφορά τα μη εκπροσωπούμενα στην Ευρωβουλή κόμματα, η επίμαχη κι επίδικη απόφαση αναφέρει τα εξής:

Άρθρο 1
Για τα πολιτικά κόμματα ή συνασπισμούς κομμάτων που έχουν λάβει στις αμέσως προηγούμενες ευρωεκλογές τουλάχιστον ποσοστό 0,50 τοις εκατό (0,50%) του συνόλου των έγκυρων ψηφοδελτίων και δεν εκπροσωπούνται στην παρούσα σύνθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ισχύουν οι ακόλουθοι όροι προβολής τους:

α) Η «Ελληνική Ραδιοφωνία και Τηλεόραση Α.Ε.» (ΕΡΤ − Α.Ε.) και οι ιδιωτικοί ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί ενημερωτικοί σταθμοί εθνικής, περιφερειακής ή τοπικής εμβέλειας ελεύθερης λήψης, καθώς και οι φορείς παροχής συνδρομητικών, ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών κάθε μορφής, έχουν την υποχρέωση να διαθέσουν δωρεάν ένα εικοσάλεπτο ή δύο δεκάλεπτα σε καθένα από τα πολιτικά κόμματα ή συνασπισμούς κομμάτων για την παρουσίαση των προγραμμάτων τους. Τα εικοσάλεπτα ή τα δεκάλεπτα αυτά που θα μεταδοθούν από την ΕΡΤ−A.E επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται από τα κόμματα αυτά ή συνασπισμούς κομμάτων για τη μετάδοση διαφημιστικών μηνυμάτων μέγιστης συνολικής διάρκειας τριών (3) λεπτών για κάθε δεκάλεπτο.
β) Οι ιδιωτικοί τηλεοπτικοί και ραδιοφωνικοί ενημερωτικοί σταθμοί μπορούν να εκπληρώσουν την υποχρέωση της προηγούμενης παραγράφου με τη διοργάνωση εκπομπών, στις οποίες συμμετέχουν ή παρουσιάζουν τις απόψεις τους με εκπρόσωπό τους, περισσότερα ή όλα τα παραπάνω πολιτικά κόμματα ή συνασπισμοί κομμάτων.

Άρθρο 2
Για τα πολιτικά κόμματα ή συνασπισμούς κομμάτων που έχουν λάβει στις αμέσως προηγούμενες ευρωεκλογές ποσοστό κατώτερο του 0,50 τοις εκατό (0,50%) του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων καθώς και για τα πολιτικά κόμματα ή συνασπισμούς κομμάτων που δεν συμμετείχαν στις αμέσως προηγούμενες ευρωεκλογές και των οποίων οι συνδυασμοί έχουν ανακηρυχθεί για τις παρούσες ισχύουν οι ακόλουθοι όροι προβολής τους:

α) Η ΕΡΤ−A.E και οι ιδιωτικοί ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί ενημερωτικοί σταθμοί εθνικής περιφερειακής ή τοπικής εμβέλειας ελεύθερης λήψης, καθώς και οι φορείς παροχής συνδρομητικών, ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών κάθε μορφής έχουν την υποχρέωση να διαθέσουν δωρεάν ένα πεντάλεπτο σε καθένα από τα πολιτικά κόμματα ή συνασπισμούς κομμάτων για την παρουσίαση των προγραμμάτων τους. Το πεντάλεπτο
που θα μεταδοθεί από την ΕΡΤ−A.E επιτρέπεται να χρησιμοποιηθεί από τα κόμματα ή συνασπισμούς κομμάτων για τη μετάδοση διαφημιστικών μηνυμάτων συνολικής
διάρκειας δύο (2’) λεπτών.
β) Οι ιδιωτικοί τηλεοπτικοί και ραδιοφωνικοί ενημερωτικοί σταθμοί μπορούν να εκπληρώσουν την υποχρέωση της προηγούμενης παραγράφου με τη διοργάνωση εκπομπών, στις οποίες συμμετέχουν ή παρουσιάζουν τις απόψεις τους με εκπρόσωπό τους, περισσότερα
ή όλα τα παραπάνω πολιτικά κόμματα ή συνασπισμοί κομμάτων.
Οι δημόσιοι και οι νομίμως λειτουργούντες ιδιωτικοί ενημερωτικοί τηλεοπτικοί και ραδιοφωνικοί σταθμοί οφείλουν να μεριμνούν, ώστε η προβολή, κατά τη διάρκεια δελτίων ειδήσεων, εκπομπών πολιτικού διαλόγου ή άλλων ενημερωτικών εκπομπών, συνεντεύξεων σχετικά με τις θέσεις και τη δραστηριότητα των πολιτικών κομμάτων ή συνασπισμών κομμάτων να μην παραβιάζει την αρχή της αναλογικής ισότητας. Η τήρηση της αρχής της αναλογικής ισότητας πρέπει να διέπει εν γένει τα δελτία ειδήσεων και τα προγράμματά τους, ώστε να επιτευχθεί η ουσιαστική ενημέρωση των πολιτών για τις θέσεις και τις δραστηριότητες των πολιτικών κομμάτων ή συνασπισμών κομμάτων και εξετάζεται σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και νομολογία.
Άρθρο 3
Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι παράγραφοι 11, 12, 13 και 14 της υπ’ αριθμ. 12217/13.5.2009 (Φ.Ε.Κ. 899 B΄) Υπουργικής απόφασης.
Η ισχύς της παρούσας αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα τηςΚυβερνήσεως
Αθήνα, 15 Μαΐου 2009
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΠΡΟΚΟΠΙΟΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ

Δηλαδή ένα κόμμα που μετέχει για πρώτη φορά στις ευρωεκλογές, όχι μόνο δεν επιτρέπεται να πληρώσει για να προβάλλει τα διαφημιστικά του μηνύματα, αλλά είναι υποχρεωμένο να περιοριστεί σε ένα πεντάλεπτο, το οποίο στην ΕΡΤ γίνεται ένα διαφημιστικό δίλεπτο.

Η Επιτροπή Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας, μολονότι η εισήγηση ήταν θετική για την αναστολή εκτέλεσης της παραπάνω υπουργικής απόφασης, απέρριψε την αίτηση, για λόγους δημοσίου συμφέροντος. Επειδή έχει ήδη ξεκινήσει η εκτέλεση της απόφασης και η αναστολή της θα συνεπαγόταν αρνητικές επιπτώσεις στην διευθέτηση του τηλεοπτικού χρόνου.

Το ΣτΕ δεν μπορεί να υποκαταστήσει μεν τον Υπουργό, αλλά και η συγκεκριμένη λύση δεν είναι δίκαιη.

Ο Ν.3023/2002 είναι ξεκάθαρα αντισυνταγματικός, αφού επιβάλλει υποχρεώσεις σε ιδιώτες για χάρη ενός άγνωστου έννομου αγαθού: να μην πληρώνουν τα κόμματα για τη διαφημιστική τους προβολή, άρα να χάνουν λεφτά οι ιδιωτικοί σταθμοί επειδή φοβόμαστε μήπως προβληθεί περισσότερος αυτός που έχει περισσότερα χρήματα. Αντί δηλαδή για πλήρη διαφάνεια στα οικονομικά των κομμάτων, εφαρμογή του παλιού, κλασικού και πολυδοκιμασμένου: πονάει κεφάλι, κόψει κεφάλι.

Συγχώνευση Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων με ΑΔΑΕ και ΕΕΤΤ

Σύμφωνα με πληροφορίες που μεταδίδονται από το tvxs.gr και προέρχονται από τις εφημερίδες Ελευθεροτυπία, Ελεύθερος Τύπος, Ναυτεμπορική και Έθνος, επίκειται η κατάργηση ή/και συγχώνευση 250 κρατικών οργανισμών. 

Η ύπαρξη της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ) παράλληλα με την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) έχει δημιουργήσει αρκετές φορές απορίες και προβλήματα ως προς τις αλληλεπικαλυπτόμενες αρμοδιότητες των δύο ανεξάρτητων αρχών. Στην υπόθεση Vodafone αποκαλύφθηκε επίσης ότι το πρόβλημα περιλάμβανε και το ρόλο της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, η οποία δεν είναι μεν συνταγματικά κατοχυρωμένη αλλά εξ' αυτού ακριβώς του λόγου υπάρχει θεσμικό πρόβλημα, αφού ο κοινός νομοθέτης του 2005 θεώρησε ότι τα μέλη της θα πρέπει να επιλέγονται από τον Υπουργό Μεταφορών (κι όχι από την Διάσκεψη Προέδρων της Βουλής ή έστω με κάποια συμμετοχή της Βουλής στη διαδικασία).

Η συγχώνευση των τριών ανεξάρτητων αρχών σε μία είναι επιτακτική ανάγκη, για νομικούς, αλλά και για δημοσιονομικούς λόγους: καθώς και οι τρεις αρχές δραστηριοποιούνται σε ζητήματα κοινωνίας της πληροφορίας, απορρήτου και προσωπικών δεδομένων, η ύπαρξη τριών Δ.Σ. και τριών Προέδρων (με αμοιβές καθένας τους αντίστοιχες προς τον Πρόεδρο του Αρείου Πάγου κλπ) είναι τελείως περιττή. Επιπλέον, η ενοποίηση σε μία ανεξάρτητη αρχή θα διασφάλιζε και την μεγαλύτερη συνοχή στις αποφάσεις τους, καθώς θα συνεισέφερε τον market oriented παράγοντα με τον οποίο αποφάσίζει η ΕΕΤΤ στον ειδικότερο τομέα της προστασίας προσωπικών δεδομένων, αλλά και της διασφάλισης του απορρήτου (αν υποθέσουμε ότι αυτά επιδέχονται διαχωρισμού ως προς την ανεξάρτητη διοικητική εποπτεία). 

Συνεπώς, η Κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει υπόψη  ότι και στον τομέα των ανεξάρτητων αρχών πρέπει να γίνουν συγχωνεύσεις, όπως εξάλλου είχε γίνει και το 2004 με την κατάργηση της Ρυθμιστικής Αρχής Θαλάσσιων Ενδομεταφορών και τη μεταφορά των αρμοδιοτήτων της στην Επιτροπή Ανταγωνισμού. 

Ο στοιχειώδης δεοντολογικός κανόνας της αναφοράς στην πηγή της είδησης

Όπως είναι γνωστό, το e-lawyer υπάρχει σχεδόν 4 χρόνια στη μπλογκόσφαιρα και στις αναρτήσεις του θα βρείτε πρωτότυπες ειδήσεις από δικαστήρια (ελληνικά και Ευρωπαϊκά) καθώς και άλλες χρηστικές πληροφορίες, τις οποίες εντοπίζουμε στην πηγή (όπου συνήθως περνούν απαρατήρητες) και αναδεικνύουμε την νομικά ενδιαφέρουσα ουσία τους με κριτικά σχόλια.

Πολλές φορές, η εργασία αυτή είναι επίπονη, όπως λ.χ. η μετάφραση στα Ελληνικά της 50σέλιδης απόφασης για την Δίκη του Λεπέν, η καθαρογραφή και ο σημείο προς σημείο σχολιασμός της απόφασης για τους γάμους της Ρόδου, και πολλές άλλες περιπτώσεις. 

Την Παρασκευή είδα στο μπλογκ Information Law του φίλου και συναδέλφου κ. Ιωάννη Ιγγλεζάκη την είδηση για μια απόφαση του Πρωτοδικείου Ροδόπης. Tο μπλογκ είχε σκαναρισμένη την πρώτη σελίδα της απόφασης από τον Αρμενόπουλο και μια λεζάντα που ανέφερε: "Σύμφωνα με την υπ' αριθ. 44/2008 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Ροδόπης κρίθηκε ότι τα ιστολόγια δεν υπάγονται στην έννοια του ηλεκτρονικού τύπου. Αναλογικά βρίσκει εφαρμογή η νομοθεσία του τύπου στην περίπτωση του ιστολογίου. Βλ. την απόφαση σε Αρμενόπουλο 2009, σελ. 406 επ."

Επειδή παρακολουθώ πολύ στενά τις νομολογιακές εξελίξεις για τα δικαιώματα στο Διαδίκτυο, έσπευσα αμέσως στη βιβλιοθήκη του Δικηγορικού Συλλόγου για να λάβω μια φωτοτυπία από τον Αρμενόπουλο και να δω περί τίνος επρόκειτο. Πρόκειται για μια πυκνογραμμένη 6σέλιδη απόφαση (9άρια στοιχεία), στην οποία εκτός από τα θέματα που επισήμαινε ο Γιάννης, δινόταν για πρώτη φορά ένας ορισμός του "μπλογκ", οριζόταν η διάκριση ανάμεσα σε "ηλεκτρονικό τύπο" και "ιστολόγιο", ετίθετο το ζήτημα της ιεραρχικής δομής ενός μέσου ενημέρωσης ως αδιάφορου στοιχείου για την εφαρμογή ή μη του ν.1178 κλπ. Επίσης το Δικαστήριο έκρινε ότι με τα στοιχεία που είχε (ονοματεπώνυμο φερόμενου ως δράστη) δεν μπορούσε να καταλήξει σε ασφαλές αποδεικτικό πόρισμα - κάτι που για πρώτη φορά επίσης βλέπαμε σε δικαστική απόφαση και στο οποίο υπάρχουν πολλές αντιρρήσεις. 

Αποφάσισα λοιπόν να αφιερώσω ένα απόγευμα ώστε να αναδακτυλογραφήσω την απόφαση και να επισημάνω τα σημεία της πρωτοτυπίας της που θα είχαν μια νομολογιακή σημασία. Προκειμένου να επισημανθεί η σοβαρότητα που θα είχε ως νομολογιακό προηγούμενο, χρησιμοποίησα καταχρηστικά τον τίτλο "η πρώτη απόφαση ελληνικού δικαστηρίου για μπλογκ", ενώ βέβαια όσοι πράγματι παρακολουθούν την νομολογία γνωρίζουν ότι υπάρχουν ήδη ποινικές αποφάσεις για 2-3 μπλόγκερς που συνελήφθησαν και καταδικάστηκαν, χωρίς όμως να έχουν δοθεί στη δημοσιότητα τα κείμενα των αποφάσεων και χωρίς φυσικά οι ποινικές αποφάσεις να περιλαμβάνουν την λεπτομερή θεμελίωση και τις ειδικές διακρίσεις  που περιείχε η απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Ροδόπης. 

Στην στοιχειοθεσία της ανάρτησής μου ακολούθησα πιο αναλυτική παραγραφοποίηση σε σχέση με τα δημοσιευμένα αποσπάσματα του Αρμενόπουλου, "σπάζοντας" το κείμενο ανα θεματικές ενότητες και απαλείφοντας περιττές πληροφορίες όπως ημερομηνίες, σειριακοί αριθμοί κλπ. 

Στην ανάρτησή μου ανέφερα ότι για την απόφαση ενημερώθηκα από το Information Law και ότι η απόφαση δημοσιεύθηκε στον Αρμενόπουλο. 

Η σχετική ανάρτηση έγινε στο e-lawyer  το Σάββατο. Λίγα λεπτά μετά ο nikan μου έστειλε ένα mail ρωτώντας με αν μπορεί να την αναδημοσιεύσει. Του είπα ότι φυσικά και μπορούσε, αφού ήταν δημόσιο έγγραφο, στο οποίο δεν υπάρχουν δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας. Άλλωστε αυτό μπορεί να το βρει κανείς και στην Ανάλυση του Ν.2121/1993 που φιλοξενείται στο e-lawyer. 

Την Δευτέρα, όμως, υπήρξαν πάρα πολλές αναδημοσιεύσεις copy paste της ανάρτησής μου από blogs, αλλά και από το tvxs και από την Ελευθεροτυπία. Δεν υπήρχε αναφορά στο e-lawyer, λες και όλοι αυτοί θα μιλούσαν για "πρώτη απόφαση ελληνικού δικαστηρίου για μπλογκ" αν δεν είχαν διαβάσει  e-lawyer. Την αναφορά στην πηγή έκανε το indymedia και ελάχιστα άλλα μέσα. 

Eπισημαίνω για μια ακόμη φορά ότι είμαι υπέρ της ελεύθερης διακίνησης της γνώσης, των ιδεών, των έργων του λόγου και των απόψεων. Άλλωστε από το 2007 έχει κυκλοφορήσει το σχετικό βιβλίο μου "Περαιτέρω χρήση πληροφοριών του Δημόσιου Τομέα  - Ν.3448/2006" θέμα για το οποίο βραβεύτηκα την προηγούμενη εβδομάδα από την Εταιρία Διοικητικών Μελετών (Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών). Ούτε βέβαια επικαλούμαι κάποιου είδους πνευματικό δικαίωμα ή αποκλειστικότητα της μετάδοσης σε μια δικαστική απόφαση.

Αναφέρομαι σε έναν δεοντολογικό κανόνα, μία υποχρέωση όχι δεσμευτική αλλά βέλτιστης πρακτικής και αρτιότητας της μεταδιδόμενης πληροφορίας: την αναφορά στην πηγή. Ο κανόνας της αναφοράς στην πηγή αποτελεί ρήτρα εγγύησης για την εγκυρότητα ή μη της είδησης που μεταδίδεται, καθώς και έναν δείκτη ποιότητας της παρεχόμενης πληροφορίας. Επιπλέον, η αναφορά της πηγής επιτρέπει στον αναγνώστη να διασταυρώσει την αρτιότητα της αναμετάδοσης και να αξιολογήσει ο ίδιος κατά πόσον εκτιμά την εγκυρότητα της προέλευσης της είδησης. Άρα, η παραπομπή στην πηγή είναι ένας κανόνας διαφάνειας και απόδειξης στον αναγνώστη ότι δεν χειραγωγείται και ότι έχει τη δυνατότητα, αξιοποιώντας την διαδραστική φύση του μέσου, να ελέγξει ο ίδιος την ίδια την είδηση, αλλά και τη σκοπιμότητα της αναμετάδοσής της. 

Για παράδειγμα, στο tvxs τέθηκε επίσης όλο το κείμενο της απόφασης χωρίς σχολιασμό όμως και -αρχικά- χωρίς αναφορά της πηγής. Δύο αναγνώστες, χαμένοι από το απέραντους νομικούς κώδικες, ζήτησαν βοήθεια για την κατανόηση του κειμένου. Πήγα από κάτω και τους έδωσα τα 5-6 κρίσιμα σημεία σε απλή γλώσσα. Αν το tvxs αντί για copy paste είχε βάλει την πηγή στο e-lawyer, οι μη νομικοί αναγνώστες θα ήταν σε θέση να έχουν πλήρη εικόνα. Να σημειώσω ότι δεν έχω γενικό παράπονο από το tvxs γιατί συνήθως όταν αναμεταδίδει ειδήσεις από το e-lawyer φροντίζει να θέτει την παραπομπή. 

Τέλος, η αναφορά της πηγής είναι και μια ελάχιστη ηθική αναγνώριση σε αυτόν που έκανε τον κόπο να αναδείξει ουσιώδη στοιχεία της συγκεκριμένης υπόθεσης. Αλλά αυτό είναι πια καθαρά ένα ζήτημα επιλογής.

Νομίζω ότι είναι σαφές ότι ο λόγος για τον οποίο αναρτώ αυτό το κείμενο δεν είναι για να παραπονεθώ, αλλά για να καταδείξω πόσες διαστάσεις μπορεί να έχει η καταστρατήγηση ενός τόσο βασικού δεοντολογικού και αυτορρυθμιστικού κανόνα για την  ποιοτική μετάδοση ειδήσεων στην Κοινωνία της Πληροφορίας.

 Διότι πέρα από την προσωπική ιστορία που μπορεί να έχει καθένας - και μου έχετε στείλει πάρα πολλά mail για ζητήματα "κλοπής" ειδήσεων- αυτό που προέχει είναι να δημιουργήσουμε σταδιακά μια κουλτούρα έντιμης και θεμιτής κυκλοφορίας των πληροφοριών που κοινωνούμε.

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ελέγχει Κύπρο για μη ενημέρωση συγγενών νεκρών Ελλήνων στρατιωτών

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων Ανθρώπου εξετάζει την υπόθεση Μαρίας Τζιλιβάκη και άλλων κατά της Κύπρου (προσφυγή 23.5.2007). 

Ακολουθεί μετάφραση του σχετικού statement of facts

ΓΕΓΟΝΟΤΑ 

Oι προσφεύγοντες [ονόματα] είναι Έλληνες πολίτες και γεννήθηκαν το 1969, 1939 και 1970 αντίστοιχα και ζουν στα Χανιά, στην Ελλάδα. Εκπροσωπούνται στο Δικαστήριο από τον κ. {όνομα}, Δικηγόρο Αθηνών. 

Τα περιστατικά της υπόθεσης, όπως εκτίθενται από τους προσφεύοντες, έχουν εν συντομία ως εξής.

Α. Τα αρχικά γεγόντα 

Στις 22 Ιουλίου 1974, κατά τη διάρκεια της Τουρκικής εισβολής, ένα στρατιωτικό αεροσκάφος Nortalas που μετέφερε ένα τάγμα καταδρομέων αποό τα Χανιά, εστάλη ως ενίσχυση από την Ελλάδα και κατερρίφθη από φίλια πυρά στην περιοχή του Τύμβου (Μακεδονίτισσα). Από τους 32 καταδρομείς του πληρώματος επιβίωσε μόνο ένας. Ανάμεσα στα θύματα περιλαμβανόταν και ο αδελφός της πρώτης  προσφεύγουσας, Στέφανος Τζιλιβάκης και ο γιος και αδελφός του δεύτερου και τρίτου προσφεύγοντος αντίστοιχα, Κοσμάς Γιανακάκης. 

Σε κάποια αδιευκρίνιστη ημερομηνία, ο πατέρας της πρώτης  προσφεύγουσας μαζί με μέλη της οικογένειας του δεύτερου και τρίτου προσφεύγοντος μαζί με οικογένειες άλλων θυμάτων, πήγαν στην Κύπρο για να παραλάβουν τις σωρούς των συγγενών τους. Όμως, αυτοί απομακρύνθηκαν από τις αρχές. 

Κατά τις αρχές του 1975, το Αρχηγείο της Κυπριακής Εθνοφρουράς διέταξε έρευνα για τις αιτίες του ατυχήματος. Στην πορισματική έκθεση αναφερόταν ότι κάποια από τα θύματα είχαν ταφεί στο κοιμητήριο της Λακαταμιάς και τα υπόλοπα στο σημείο κατάρριψης του αεροσκάφους.

Από τα έγγραφα του φακέλλου προέκυπτε ότι είχαν γίνει συγκεκριμένες εκταφές πτωμάτων από το 1979 έως το 1981. Το 1979 η οικογένεια της πρώτης προσφεύγουσας έλαβε τα υποτιθέμενα λείψανα του Στέφανου Τζιλιβάκη.

Το 2001, τις οικογένειες των θυμάτων επισκέφθηκαν ειδικοί που ασχολούνταν με τις εκταφές των λειψάνων των θυμάτων και τους ζητήθηκε να δώσουν αίμα. 

Τον Ιούνιο του 2003, στην οικογένεια της πρώτης προσφεύγουσας παραδόθηκαν τα λείψανα που είχαν δοθεί το 1979 στις κυπριακές αρχές για τεστ DNA. Μετά τις εξετάσεις, η πρώτη προσφεύγουσα και η οικογένειά της ενημερώθηκε ότι τα λείψανα που έλαβαν το 1979 δεν ανήκαν στον Στέφανο Τζιλιβάκη. 

Έως σήμερα τα πτώματα των συγγενών των προσφευγόντων δεν έχουν εκταφεί. 

Β. Ενέργειες των προσφευγόντων

Οι προσφεύγοντες ισχυρίζονται ότι έχουν επικοινωνήσει με τις κυπριακές αρχές πολλές φορές, άμεσα αλλά και μέσω των ελληνικών Αρχών, ζητώντας την  ανασκαφή της περιοχής και την εκταφή των λειψάνων προκειμένου να ταυτοποιηθούν και να ταφούν, αλλά εις μάτην. Επικοινώνησαν επίσης με το Διπλωματικό Γραφείο του Προέδρου της Δημοκρατίας. 

Οι προσφεύγοντες υπέβαλαν αρκετά έγγραφα στο Δικαστήριο, συμπεριλαμβανομένων αντιγράφων επιστολών που έστειλαν και έλαβαν πρός / από τις αρχές τα έτη 2003-2005.

Το περιεχόμενο των πιο σχετικών επιστολών παρατίθεται κατωτέρω.

Με επιστολή της 18 Φεβρουαρίου 2004,  ο Διευθυντής του Διπλωματικού Γραφείου του Προέδρου ενημέρωσε την πρώτη προσφεύγουσα ότι έδωσε ήδη οδηγίες για τον σχεδιασμό των ανασκαφών. Η επιστολή ανέφερε τα παρακάτω σχετικά:

"...

Πριν λάβουμε την επιστολή σας, είχαν δοθεί οδηγίες για τον σχεδιασμό της ανασκαφής του Τύμβου.

Έχουμε συζητήσει το θέμα με τον Έλληνα πρόξενο και σύμφωνα με τις οδηγίες του Προέδρου της Δημοκρατίας λαμβάνουμε τα αναγκαία μέτρα για την ανασκαφή της περιοχής που βρίσκονται τα κομμάτια του αεροσκάφους και για την εκταφή λειψάνων που μπορεί να έχουν ταφεί εκεί.

Όπως σας είπα προφορικά, αναγνωρίζουμε την υποχρέωση για πλήρη εξέταση της πιθανότητας να έχουν ταφεί ανθρώπινα λείψανα μαζί με τα τεμάχια του αεροσκάφους. Σε περίπτωση σχετικού πορίσματος περί τέτοιων λειψάνων και της ιατροδικαστικής τους ταυτοποίησης, θα απαντήσουμε στις ενδιαφερόμενες οικογένειες όσον αφορά την τύχη των αγαπημένων τους που έπεσαν κατά το καθήκον τους για την χώρα τους.

Επίσης σε τέτοια περίπτωση έχουμε την υποχρέωση να παραδώσουμε τα λείψανα στις οικογένειες ώστε να ταφούν με τις κατάλληλες τιμές και σύμφωνα με τα θρησκευτικά ήθη και έθιμα. 

Αντιλαμβάνεστε ότι αυτή η αποστολή θα πάρει χρόνο και γι' αυτό ζητάμε την υπομονή σας."

Με μια επιστολή της 25 Φεβρουαρίου 2004, ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εξωτερικών πληροφόρησε την πρώτη προσφεύγουσα ότι οι αρχές έκαναν οτιδήποτε δυνατό για να εντοπίσουν τα λείψανα του νεκρού αδελφού της και προκειμένου να δώσουν ένα τέλος στην αγωνία και την αβεβαιότητα της οικογένειά της και τις οικογένειες των άλλων θυμάτων.

Στις 16 Σεπτεμβρίου 2003 η πρώτη προσφεύγουσα υπέβαλε προσφυγή στην Επίτροπο Διοικήσεως (δηλ. τη Συνήγορο του Πολίτη) κατά του Υπουργείου Εξωτερικών (αρ. προσφυγής ....).

ΠΡΟΣΦΥΓΗ 

1. Οι προσφεύγοντες επικαλούνται το άρθρο 2 της Σύμβασης ως προς τις ουσιαστικές και διαδικαστικές προβλέψεις της εν λόγω διάταξης. Συγκεκριμένα οι προσφεύγοντες καταγγέλλουν την κωλυσιεργεία των αρχών για την ανασκαφή της περιοχής της πτώσης και την εκταφή των λειψάνων των συγγενών τους, προκειμένου αυτά να αναγνωρισθούν και να ταφούν από τις οικογένειές τους σύμφωνα με τις θρησκευτικές πεποιθήσεις τους. 

2. Περαιτέρω, οι προσφεύγοντες επικαλούνται τα άρθρα 2 και 8 της Σύμβασης για την άρνηση των αρχών να τους παράσχουν πληροφορίες, όλα αυτά τα χρόνια, περί της ανασκαφής και εκταφής των λειψάνων των συγγενών τους.

3. Οι προσφεύγοντες διαμαρτύρονται επίσης κατά το άρθρο 8 της Σύμβασης για την ταλαιπωρία που έχουν υποστεί από την αδράνεια των αρχών όλα αυτά τα χρόνια. 

4. Τέλος, οι προσφεύγοντες επικαλούνται επίσης το άρθρο 6 παρ. 1 και 13 της Σύμβασης για έλλειψη αποτελεσματικής προσφυγής. 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΜΕΡΗ  

1. Οι προσφεύγοντες τηρούν την εξάμηνη προθεσμία που προβλέπεται από το άρθρο 35 παρ. 1 της Συνθήκης; [σ.τ.μ. παραδεκτή είναι η προσφυγή εφόσον ασκείται εντός 6 μηνών από την παραβίαση του ανθρώπινου δικαιώματος].

2. Παραβιάστηκε το δικαίωμα των προσφευγόντων για σεβασμό της ιδιωτικής και οικογενειακής τους ζωής όσον αφορά:

α) την καθυστέρηση της ανασκαφής της περιοχής της πτώσης και της εκταφής των λειψάνων των συγγενών τους προκειμένου να αναγνωριστούν και να ταφούν από τις οικογένειές τους και όσον αφορά την έλλειψη πληροφόρησης;

β) η συνακόλουθη ταλαιπωρία των προσφευγόντων έχει κρατήσει για μεγάλη χρονική περίοδο;

3. Είχαν οι προσφεύγοντες στη διάθεσή τους ένα αποτελεσματικό εσωτερικού δικαίου ένδικο μέσο για να ασκήσουν τα δικαιώματά τους κατά τη Σύμβαση, όπως απαιτείται από το άρθρο 13 της Σύμβασης;

Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης: Η τηλεοπτική προβολή ντοκιμαντέρ περί gay sex απαγορεύεται από το Σύνταγμα

Με την απόφαση 197/5.5.2009 το ΕΣΡ επέβαλε πρόστιμο 20.000 ευρώ στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ για την προβολή ντοκιμαντέρ σχετικά με την βιομηχανία gay&lesbian πορνοταινιών. 

Η εκπομπή προβλήθηκε μεταξύ 1.00 και 2.00 το πρωϊ και είχε τη δέουσα σήμανση "ακατάλληλο για ανηλίκους", αλλά το ΕΣΡ έκρινε ότι η προβολή της προσέβαλε τους "γενικά παραδεκτούς κανόνες ευπρέπειας και συμπεριφοράς στην γλώσσα και τη συμπεριφορά".

Η αιτιολογία της απόφασης αναφέρει:

Πρόκειται περί εκποµπής η οποία ασχολήθηκε µε την παραγωγή ταινιών πορνικού περιεχοµένου, καθώς και την αµοιβή των προσώπων που συµµετέχουν σε οµοφυλοφιλικό σεξ.  ΄Όµως η εκποµπή δεν περιορίστηκε στις εν λόγω αναφορές, αλλά προέβαλε και σκηνές οµοφυλοφιλικού σεξ και µάλιστα µε τις ιδιαίτερες εκφάνσεις της πεολειχίας και αιδοιολειξίας καθώς και απαράδεκτες φράσεις όπως: «Το αγαπηµένο µου πράγµα; Το γαµήσι» , «Τον γάµησα εγώ κι ύστερα αυτός», «∆εν µου σηκώνεται επειδή δεν µου αρέσει αυτός» κ.α.  Είναι αληθές ότι η εν λόγω εκποµπή προβλήθηκε µετά το µεσονύκτιο.  Από καµιά διάταξη νόµου δεν προκύπτει ότι οι εν λόγω εκποµπές, λόγω του χρόνου της προβολής των µπορούν να µην έχουν την από το άρθρο 15 παρ. 2 του Συντάγµατος αξιουµένη ποιότητα και τον από την αυτή διάταξη του Συντάγµατος αξιούµενο σεβασµό της αξίας του ανθρώπου.  Αναµφισβητήτως η υπό κρίσιν εκποµπή δεν έχει τη στάθµη που επιβάλλει η κοινωνική αποστολή της τηλεοράσεως, ούτε ενέχει τον απαιτούµενο σεβασµό στην αξία του ανθρώπου. ΄Αξιον παρατηρήσεως είναι ότι τµήµατα αυτής της εκποµπής προβλήθηκαν κατά την 11.1.2009 και 18.1.2009 και µάλιστα µε την προτροπή  «Θα µπορούσε να ήσουν εσύ» και να κάνεις «Τα πράγµατα που κάνουν κάποιες κοπέλες» εξωθώντας κατ΄ αυτό τον τρόπο τηλεθεατές όπως συµµετάσχουν στη παραγωγή οµοίων ταινιών. Για την εν λόγω εκτροπή ενδείκνυται όπως επιβληθεί στον τηλεοπτικό σταθµό η διοικητική κύρωση του προστίµου.   

Με την απόφαση αυτή δηλαδή το ΕΣΡ κρίνει ότι τα τηλεοπτικά ντοκιμαντέρ για την βιομηχανία του πορνό δεν θα πρέπει να περιέχουν τις παραπάνω απαράδεκτες εκφράσεις και σκηνές. Δηλαδή οι ντοκιμαντερίστες πρέπει να παρουσιάζουν μόνο κοινωνιολόγους να αναλύουν το φαινόμενο κλπ.  Είναι προφανές ότι το ΕΣΡ συγχέει την μετάδοση μιας ταινίας πορνό με την μετάδοση ενός ντοκιμαντέρ για τις συνθήκες παραγωγής αυτών των ταινιών, ένα κοινωνικό θέμα που σαφώς και συνδέεται με το γενικότερο δημόσιο διάλογο για την σεξουαλικότητα και την εμπορευματοποίησή της.

Εντελώς εκτός αρμοδιότητας του ΕΣΡ είναι βέβαια η "κρίση" ότι οι τηλεθεατές εξωθούνται στην παραγωγή ομοίων ταινιών!

Τέλος, είναι άκρως εντυπωσιακό το γεγονός ότι το ΕΣΡ εμμένει και υπερτονίζει το γεγονός ότι οι σκηνές σεξ που προβλήθηκαν είναι ομοφυλοφιλικές κι όχι ετεροφυλοφιλικές. Αξιολογεί δηλαδή ως ιδιαίτερα παραβατικό αυτό το στοιχείο. 

Είναι η πέμπτη απόφαση με την οποία το ΕΣΡ αρνείται να αντιμετωπίσει επί ίσοις όροις τον διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό, γεγονός για το οποίο έχει ήδη καταδικαστεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας. (βλ. εδώ τις προηγούμενες τέσσερις ομοφοβικές αποφάσεις του ΕΣΡ). Φαίνεται ότι η καταδίκη από το ΣτΕ για ανάλογη περίπτωση (πάλι το ΕΣΡ επικαλούνταν τις αθυροστομίες, ενώ το βασικό "πρόβλημα" ήταν το φιλί ανάμεσα σε δύο άνδρες) δεν φτάνει.

Μήπως λοιπόν ήρθε η ώρα για πιο δραστικά μέτρα εναντίον του ΕΣΡ; Ένα από αυτά θα μπορούσε να είναι η κλήση τους σε λογοδοσία από την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής που ασκεί τον κοινοβουλευτικό έλεγχο στις ανεξάρτητες αρχές και να ερωτηθούν για ποιο λόγο αντιμετωπίζουν με τόση περιφρόνηση τους διαφορετικούς σεξουαλικούς προσανατολισμούς. 

Δικαστήριο αναγνωρίζει κληρονομικά δικαιώματα από ελεύθερη συμβίωση

Σύμφωνα με την απόφαση 163/2008 του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Κοζάνης, αν κατά την διάρκεια της ελεύθερης συμβίωσης (όχι δηλ. με "σύμφωνο") υπήρξε βετίωση της περιουσίας του ενός εκ των συμβιούντων από την περιουσία του άλλου και ο πλουτισμός αυτός έλαβε χώρα είτε στο πλαίσιο της κοινωνίας βίουθ και του συνδέσμου εμπιστοσύνης που αναπτύχθηκε μεταξύ των συμβίων, είτε με την προοπτική μελλοντικού γάμου, αλλά στη συνέχεια η ελεύθερη συμβίωση διαλύθηκε, τότε υπάρχει δικαίωμα επιστροφής του πλουτισμού (διότι εκλείπει η νόμιμη αιτία της περιουσιακής μετακίνησης). Σε περίπτωση θανάτου του συντρόφου, η αξίωση αδικαιλόγητου πλουτισμού μπορεί να ασκηθεί και εναντίον των κληρονόμων του. 

Πηγή: "Εφαρμογές αστικού δικαίου", 3/2009, σελ. 926 με παρατ. Θ.Παπαχρίστου.

Έτσι, ενεργοποιούνται οι διατάξεις αδικαιολόγητου πλουτισμού στο πλαίσιο του κληρονομικού δικαίου. 

Κοινοβουλευτική Διάσκεψη Συμβουλίου Ευρώπης: Αίτημα αναγνώρισης τουρκικής μειονότητας σε Ρόδο και Κω

Μία αίτηση ευρωπαίων βουλευτών που εκκρεμεί για συζήτηση στην Κοινοβουλευτική Διάσκεψη του Συμβουλίου της Ευρώπης ζητά την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων της τουρκικής μειονότητας σε Ρόδο και Κω.

Το σχετικό [μη δεσμευτικό]  σχέδιο ψηφίσματος που υπογράφει μεταξύ άλλων και Κύπριος βουλευτής, αναφέρει τα εξής:

1. Η προστασία των ανθρώπινων και μειονοτικών δικαιωμάτων αποτελεί κύρια εργασία του Συμβουλίου της Ευρώπης. Γι' αυτό και η Κοινοβουλευτική Διάσκεψη συζήτησε την έκθεση περί "Ίμβρου και Τενέδου: προστατεύοντας τον διπολιτισμικό χαρακτήα των δύο τουρκικών νησιών ως πρότυπο συνεργασίας ανάμεσα σε Τουρκία και Ελλάδα υπέρ των συμφερόντων των δύο λαών". 

2. Η κατάσταση της τουρκικής μειονότητας στην Ρόδο και την Κω στη Ελλάδα θα πρέπει επίσης να ερευνηθεί. Τα μειονοτικά δικαιώματα φαίνεται ότι παραμένουν λόγος ανησυχίας για την τουρκική κοινότητα.

3. Τα μειονοτικά δικαιώματα που μνημονεύονται στην Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης του 1923 και τα ευρωπαϊκά πρότυπα περί μειονοτικών δικαιωμάτων θα πρέπει να εφαρμόζοντι σε πρόσωπα τουρκικής εθνοτικής καταγωγής σε αυτά τα νησιά. Το γεγονός ότι  αυτά τα νησιά δεν ήταν τμήμα της Ελλάδας όταν υπογράφηκε η Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης δεν θα πρέπει να αποτελέσει λόγο για απεμπόλιση των μειονοτικών δικαιωμάτων του τουρκικού πληθυσμού στα νησιά. 

4. Η Διάσκεψη υπενθυμίζει ότι ο πληθυσμός της τουρκικής μειονότητας στα νησιά εξακολουθεί να μαράζει από το 1967. 

5. Τα τούρκικα σχολεία στη Ρόδο και την Κω έκλεισαν από το 1972. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, η Τουρκική μειονότητα στα νησιά δεν μπορεί να ασκήσει το δικαίωμά της για εκπαίδευση στην μητρική της γλώσσα. Δεν τους επιτρέπεται ούτε να οργανώνουν σχολεία του σαββατοκύριακου ή πρόσθετα τμήματα. 

6. Η Τούρκικη μειονότητα στα νησιά αντιμετωπίζει περιορισμούς στην λατρεία της θρησκείας τους.  Η θέση του Μουφτή είναι άδεια αό το 1972. Μόνο ένας από τα 12 τζαμιά της Ρόδου είναι ανοικτό για ενάσκηση της λατρείας.

7. Εν όψει των παραπάνω, 

- εκφράζουμε της ανησυχία μας για τα δικαιώματα της τουρκικής μειονότητας στην Ρόδο και την Κω

- ζητάμε από το γραφείο της Διάσκεψης να εξετάσει την κατάσταση της τουρκικής μειονότητας στη Ρόδο και την Κω και να ζητήσει πό την σχετική επιτροπή να συντάξει μια έκθεση όμοια με αυτή για την [Ίμβρο και την Τένεδο]  

Blog In για το deb8 Συζητάμε προγράμματα

Η πρώτη απόφαση ελληνικού Δικαστηρίου για blog

Το Μονομελές Πρωτοδικείο Ροδόπης εξέδωσε την πρώτη αναλυτική απόφαση για blog σε υπόθεση προσβολής προσωπικότητας. 

Το Δικαστήριο:

-  δίνει έναν ορισμό για την έννοια και τη φύση των ιστολογίων, αναγνωρίζοντας την ελευθερία της έκφρασης που συνεπάγεται η διαδραστική τους φύση και η συνδιαμόρφωση του περιεχομένου τους από τους αναγνώστες με την ανάρτηση σχολίων.

-  αναγνωρίζει την αναλογική εφαρμογή του Νόμου περί Τύπου προκειμένου να καλυφθεί το "κενό νόμου" - χωρίς όμως να αναφέρεται στα κατώτατα όρια χρηματικής ικανοποίησης που ισχύουν για τις εφημερίδες και τη ραδιοτηλεόραση

-  αναγνωρίζει η ανωνυμία των μπλόγκερς δεν αναιρεί το χαρακτηρισμό του ιστολογίου ως ηλεκτρονικού εντύπου "διότι άλλωστε και στα γραπτά έντυπα παραδοσιακής μορφής είναι συνήθης η αρθρογραφία με ψευδώνυμο". 

- κρίνει ότι η εταιρία που παρέχει τον διαδικτυακό χώρο δεν έχει ευθύνη.

- θεωρεί ότι μόνη η χρήση ενός υπαρκτού ονοματεπωνύμου ως υπογραφής  δεν αποτελεί πλήρη απόδειξη για την ταυτότητα του δράστη της προσβολής προσωπικότητας. 

- αρνείται την διενέργεια τεχνικής πραγματογνωμοσύνης στο λάπτοπ του φερόμενου ως δράστη γιατί θεωρεί ότι κάτι τέτοιο είναι απρόσφορο αφού θα μπορούσε να είχε αλλάξει κάρτα μνήμης και σκληρό δίσκο

- αναμένει συμπλήρωση στοιχείων για την ταυτότητα του δράστη από το Τμήμα Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της Διεύθυνσης Ασφάλειας Θεσσαλονίκης (άγνωστο για ποιο λόγο, αφού είναι γνωστό ότι δεν επιτρέπεται άρση απορρήτου για προσβολές προσωπικότητας).

Η απόφαση δημοσιεύθηκε στο νομικό περιοδικό "Αρμενόπουλος" και ενημερώθηκα για αυτήν από το ιστολόγιο Information Law.

Παρακάτω, παρατίθεται το απόσπασμα που δημοσιεύθηκε στο νομικό περιοδικό (με πιο έντονα στοιχεία παρατίθενται τα πιο ενδιαφέροντα κατά τη γνώμη μου χωρία):

Μονομελές Πρωτοδικείο Ροδόπης 44/2008 

...

Κατά τη διάταξη της παρ. 1 του μοναδικού άρθρου του ν.1178/1981 "περί αστικής ευθύνης του τύπου", ο ιδιοκτήτης κάθε εντύπου υποχρεούται σε πλήρη αποζημίωση για την παράνομη περιουσιακή ζημία και χρηματική ικανοποίηση για την ηθική βλάβη που προξενήθηκαν υπαίτια με δημοσίευμα που θίγει την τιμή ή την υπόληψη παντός προσώπου έστω και αν η κατά το άρθρο 914 του ΑΚ υπαιτιότητα, η κατά το άρθρο 919 πρόθεση και η κατά το άρθρο 920 γνώση η υπαίτια άγνοια συντρέχει στο πρόσωπο του συντάκτη του δημοσιεύματος ή, εάν αυτός είναι άγνωστος, στον εκδότη ή το διευθυντή σύνταξης του εντύπου. Εξάλλου, με το άρθρο 4 παρ. 10 του ν.2328/1995 "νομικό καθεστώς της ιδιωτικής τηλεόρασης και της τοπικής ραδιοφωνίας...", ορίστηκε ότι στο μοναδικό άρθρο του ν.1178/1981, όπως ισχύει, υπάγονται και οι τηλεοπτικοί και οι ραδιοφωνικοί σταθμοί και στα κατά το άρθρο αυτό "δημοσιεύματα" περιλαμβάνονται και οι τηλεοπτικές και οι ραδιοφωνικές εκπομπές. Προκειμένου για τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς, ως "εκδότης" νοείται ο νόμιμος ή οι περισσότεροι νόμιμοι εκπρόσωποι της αδειούχου εταιρίας, ως "διευθυντής" νοείται ο υπεύθυνος προγράμματος και προκειμένου για ειδησεογραφικές εκπομπές ο διευθυντής του τμήματος ειδήσεων, ως "συντάκτης" δε του δημοσιεύματος νοείται ο παραγωγός ή ο δημοσιογράφος συντονιστής ή παρουσιαστής της εκπομπής, αναλόγως του είδους και της δομής της (ΑΠ 195/2007, Ηλεκτρονική τράπεζα δεδομένων Νόμος).

Περαιτέρω, με το άρθρο 681Δ ΚΠολΔ καθιερώνεται ειδική διαδικασία εκδίκασης των διαφορών που αφορούν σε προσβολές από δημοσιεύματα ή ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές. Ειδικότερα, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου αυτού, κατά την ειδική διαδικασία των άρθρων 666 παρ. 1, 667, 671 παρ. 1-3, 672 και 673-676 ΚΠολΔ δικάζονται από το καθ΄ύλην αρμόδιο δικαστήριο όλες οι διαφορές που αφορούν σε αποζημιώσεις οποιασδήποτε μορφής περιουσιακής ζημίας ή ηθικής βλάβης που προκλήθηκε δια του τύπου ή με ραδιοφωνικές ή τηλεοπτικές εκπομπές και οι συναφείς προς αυτές αξιώσεις προστασίας της προσωπικότητας των προσβληθέντων. Από την ευρύτητα της διατύπωσης του άρθρου 681 Δ παρ. 1 ΚΠολΔ συνάγεται ότι στην εν λόγω ειδική διαδικασία  υπάγονται όλες οι αγωγές που αποσκοπούν στην αποκατάσταση κάθε περιουσιακής ζημίας ή στην ικανοποίηση της ηθικής βλάβης, καθώς και οι κάθε μορφής αξιώσεις προστασίας των προσώπων των οποίων η περιουσία ή η προσωπικότητα προσεβλήθη από δημοσίευμα ή τηλεοπτική ή ραδιοφωνική εκπομπή του έντυπου ή ηλεκτρονικού τύπου, ασχέτως της ιδιότητας του εναγομένου, ο οποίος, του νόμου μη διακρίνοντος, μπορεί να είναι οποιοδήποτε πρόσωπο, του οποίου η συμπεριφορά προσέβαλε την προσωπικότητα του ενάγοντος (ΑΠ 1900/2006, ΕφΠειρ 914/2005, Ηλεκτρονική τράπεζα δεδομένων Νόμος, ΕφΘρ 78/2008, ΕλλΔνη 2006.296).

Σημειωτέον ότι ούτε ο ν. 1178/1981 ούτε το άρθρο 681Δ ΚΠολΔ αναφέρουν τον όρο "δημοσιογράφος" ή παράγωγα αυτού κι επομένως για την υπαγωγή ορισμένης συμπεριφοράς στις ανωτέρω διατάξεις απαιτείται μόνον η εκδήλωση της ζημιογόνου συμπεριφοράς μέσω εντύπου, ραδιοφωνικής ή τηλεοπτικής εκπομπής ως πραγματικού γεγονότος και όχι η συνδρομή επιπέον στοιχείων, όπως η επίσημη πιστοποίηση της επαγγελματικής ιδιότητας του δημοσιογράφου με τίτλο σπουδών ή συμμετοχή σε οικεία συνδικαλιστική οργάνωση.

 Σε σχέση με το ζήτημα εάν τα ιστολόγια του διαδικτύου, τα οποία είναι περισσότερο γνωστά με τον όρο της αγγλικής γλώσσας blogs, συνιστούν έντυπα ή εκπομπές υπαγόμενες στις ανωτέρω διατάξεις και έτσι οι αγωγές για αποκατάσταση της περιουσιακής ζημίας, ικανοποίηση της ηθικής βλάβης και γενικώς παροχής  έννομης προστασίας στα προσβληθέντα από το περιεχόμενο τους πρόσωπα υπάγονται εξ απόψεως ουσιαστικού δικαίου στο πεδίο του ν. 1178/1981 και εκδικάζονται κατά την ειδική διαδικασία  που καθιερώνεται με το άρθρο 681 ΚΠολ, σημειωτέα είναι τα ακόλουθα: Το ιστολόγιο είναι μια τεχνική εφαρμογή στον παγκόσμιο ιστό (worldwide web) και ειδικότερα μια ιστοσελίδα εν είδει προσωπικού ημερολογίου, ο κάτοχος - διαχειριστής του οποίου (blogger) καταγράφει και ανακοινώνει τις απόψεις του για διάφορα ζητήματα που αυτός επιλέγει. Είναι δημοσίως προσιτό θεωρητικά σε όλους τους χρήστες του διαδικτύου, οι οποίοι ανταποκρινόμενοι στα ερεθίσματα που λαμβάνουν από την ανάγνωση των απόψεων του κατόχου - διαχειριστή του ιστολογίου, δύνανται να απαντήσουν στις απόψεις του γράφοντος και ανακοινώνοντας στο ίδιο ιστολόγιο τα δικά τους σχόλια τα οποία, τα οποία είναι επίσης αναγνώσιμα. Ο κάτοχος - διαχειριστής έχει την τελική δυνατότητα με τη χρήση στοιχείων πρόσβασης να επιλέγει τους αναγνώστες του ιστολογίου του και ακόμη να αποφασίζει αυτός, εάν και ποιοι από τους αναγνώστες επιτρέπεται να ανακοινώσουν τα δικά τους σχόλια σε αυτό. Επομένως το ιστολόγιο είναι διαδραστικό μέσο επικοινωνίας αόριστου αριθμού προσώπων και στο σημείο αυτό διαφέρει από τις ιστοσελίδες που διατηρούν τα μέσα ενημέρωσης στο διαδίκτυο, διότι η διαμόρφωση του περιεχομένου του δεν αποφασίζεται μόνον από τον κύριο και τους δημοσιογράφους του μέσου ενημέρωσης αλλά από όλους τους χρήστες του διαδικτύου οι οποίοι είναι αναγνώστες του ιστολογίου. Τα ιστολόγια ως προϊόντα της εξέλιξης της τεχνολογίας της πληροφορικής εμφανίστηκαν αρχικά ως ιστοσελίδες για πρόσωπα με κοινά ενδιαφέροντα και μετεξελίχθηκαν σε ευρείς χώρους ανταλλαγής ιδεών ενίοτε με μεγάλη επιρροή αναλόγως της θεματολογίας και του μεγέθους του αναγνωστικού κοινού τους. Οι ανακοινώσεις των ιστολογίων αναφέρονται σε ζητήματα της πολιτικής, κοινωνικής, οικονομικής, πολιτιστικής, αθλητικής και εν γένει επικαιρότητας και οι γραπτές συζητήσεις που διεξάγονται σε αυτά έχουν δημόσιο χαρακτήρα, δηλαδή τα ιστολόγια παρέχουν ενημέρωση και επικοινωνία ηλεκτρονικής μορφής. Το γεγονός ότι ο κάτοχος - διαχειριστής του ιστολογίου δεν υποχρεούται να χρησιμοποιεί τα αληθινά στοιχεία του αλλά δύναται να εμφανίζεται στους αναγνώστες του χρησιμοποιώντας ψευδώνυμο, ούτως ώστε κανείς από τους επισκεπτόμενους το ιστολόγιό του να μη γνωρίζει την αληθινή του ταυτότητα δεν αναιρεί το χαρακτηρισμό του ιστολογίου ως ηλεκτρονικού εντύπου, διότι άλλωστε και στα γραπτά έντυπα παραδοσιακής μορφής είναι συνήθης η αρθρογραφία με ψευδώνυμο.

Τόσο ο ν.1178/1981, όπως ισχύει, όσο και το άρθρο 681Δ ΚΠολΔ δεν ρυθμίζουν την εξ απόψεως ουσιαστικού και δικονομικού δικαίου, αντίστοιχα, μεταχείριση των νέων μορφών ενημέρωσης που δημιουργήθηκαν λόγω των τεχνολογικών δυνατοτήτων του παγκοσμίου ιστού και του διαδικτύου. Η γραμματική διατύπωση των προαναφερθεισών διατάξεων των δύο νομοθετημάτων δεν προσφέρει το θεσμικό πλαίσιο υπαγωγής των ιστολογίων σε αυτές. Ειδικότερα, η νομολογία χρησιμοποίησε επανειλημμένως τον όρο "ηλεκτρονικός τύπος" (ΕφΠειρ 914/2005 ο.π., ΕφΘρ 78/2003, ο.π. ΕφΔυτΜακ 44/2001, Αρμ 2002.1202), πλην όμως από τη συνεκτίμηση των πραγματικών περιστατικών των συγκεκριμένων υποθέσεων και το χρόνο έκδοσης των αποφάσεων, κατά τον οποίον τα σχετικά με τα ιστολόγια ζητήματα δεν είχαν ακόμη αχθεί προς επίλυση ενώπιον των δικαστηρίων συνάγεται ότι ο όρος "ηλεκτρονικός τύπος" έχει μέχρι τώρα χρησιμοποιηθεί από τη νομολογία αδιακρίτως κατ' αντιδιαστολή προς το γραπτό τύπο, για να χαρακτηρίσει τα πιο σύγχρονα μέσα ενηέρωσης και ιδίως την τηλεόραση και, συνεπώς, δεν μπορούν να υπαχθούν σε αυτόν τα ιστολόγια παρά μόνον η διαδικτυακή μορφή των ήδη υπαρχόντων μέσων ενημέρωσης, δηλαδή οι ιστοσελίδες των εφημερίδων, των περιοδικών, των ραδιοφωνικών και των τηλεοπτικών σταθμών. Eλλείψει νομοθετικής ρύθμισης και νομολογιακής επίλυσης του υπό έρευνα ζητήματος, η αντιμετώπιση του αναφυέντος κενού νόμου επιτυγχάνεται με αναλογική εφαρμογή της υπάρχουσας νομοθεσίας τόσο σε επίπεδο ουσιαστικού όσο και σε επίπεδο δικονομικού δικαίου (ΕφΑθ 8962/2006 ΕλλΔνη 2006.1515, Π.Κορνηλάκη, Διαδίκτυο και αστικό δίκαιο, Αρμ. 2007.993). Η αναλογική εφαρμογή του υπάρχοντος νομοθετικού πλαισίου δεν είναι δυνατό να εμποδιστεί από το γεγονός ότι στο ιστολόγιο δεν υπάρχει η συνήθης ιεραρχική δομή οργάνωσης που απαντάται στα παραδοσιακά έντυπα, δηλαδή δεν υπάρχει ιδιοκτήτης, εκδότης, διευθυντής, συντάκτης ούτε απαντώνται τα αντίστοιχα πρόσωπα που προβλέπει ο ν. 1178/1981 για τους ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς, διότι για να προσδοθεί σε ένα υλικό μέσο δεν είναι απαραίτητη η ύπαρξη όλων των ανωτέρω προσώπων. Στην περίπτωση του ιστολογίου υπάρχει ο κάτοχος - διαχειριστής, ο οποίος μπορεί να ταυτίζεται ή όχι  με το συντάκτη ορισμένου δημοσιεύματος, δεδομένου ότι, όπως προαναφέρθηκε, στα ιστολόγια ανακοινώσεις συντάσσουν και οι αναγνώστες τους. 

Τέλος, στο άρθρο 14 π.δ. 131/2003, με το οποίο ενσωματώθηκε το ημεδαπό δίκαιο η οδηγία 2000/31 για το ηλεκτρονικό εμπόριο και την κοινωνία της πληροφορίας, ορίζεται ότι οι φορείς παροχής υπηρεσιών στην κοινωνία της πληροφορίας δεν έχουν υποχρέωση γενικού ελέγχου των πληροφοριών που αποθηκεύουν ή μεταδίδουν. Από το συνδυασμό των άρθρων 11 και 14 αυτού του π.δ. συνάγεται ότι η εταιρία που φιλοξενεί σε δικό της χώρο στον παγκόσμιο ιστό το ιστολόγιο δεν είναι δυνατό να θεωρηθεί, κατ΄ ανάλογη ερμηνεία του μοναδικού άρθρου του ν.1178/1981 ιδιοκτήτης, εκδότης, διευθυντής σύνταξης ή συντάκτης του εντύπου, διότι δεν αποτελεί την αφετηρία της μετάδοσης των πληροφοριών, δεν επιλέγει τον αποδέκτη της μετάδοσης, δεν επιλέγει ούτε τροποποιεί τις μεταδιδόμενες πληροφορίες. Αντιθέτως, ο ρόλος της είναι να παρέχει στους ενδιαφερόμενους χώρο για τη δημιουργία και ενίοτε τεχνικές υποδείξεις για το σχεδιασμό του ιστολογίου τους. 

Στην προκειμένη περίπτωση, με την υπό κρίση αγωγή, ο ενάγων ιστορεί ότι ο εναγόμενος έιναι κάτοχος της ιστοσελίδας με την επωνυμία http://www....blogspot.com/ στο διαδίκτυο, όπως αυτή η επωνυμία διορθώθηκε παραδεκτώς αναφορικά με την ακριβή σειρά των χαρακτήρων της με δήλωση των πληρεξουσίων δικηγόρων του, η οποία καταχωρίστηκε στα ταυτάριθμα με την παρούσα δίκη πρακτικά  δημόσιας συνεδριάσεως του δικαστηρίου αυτού, μέσω δε της ιστοσελίδας διατηρεί ηλεκτρονική διαδικτυακή εφημερίδα, στην οποία την 3.5.2007 δημοσίευσε τα αναληθή γεγονότα και τις δυσφημιστικές λέξεις και φράσεις που αναφέρονται στο πρόσωπό του κατά τα εκτενώς αναφερόμενα στο αγωγικό δικόγραφο. Εκθέτει ότι με τη δημοσίευσή τους ο εναγόμενος προσέβαλε την προσωπικότητά του και ειδικότερα την τιμή και την υπόληψή του, προκαλώντας του ηθική βωλάβη για τους επίσης αναφερόμενους στην αγωγή λόγους και ισχυρίζεται ότι είναι πολύ πιθανή η επανάληψη της προσβολής στο μέλλον με την καταχώρηση του περιεχομένου του δημοσιεύματος σε άλλους διαδικτυακούς τόπους, λόγω των τεχνικών δυνατοτήτων που προσφέρει το διαδίκτυο. Για τους ανωτέρω λόγους ζητάει να γίνει δεκτή η αγωγή του, να υποχρεωθεί ο εναγόμενος να του καταβάλει ως χρηματική ικανοποίηση για την αποκατάσταση της προκληθείσας ηθικής βλάβης το χρηματικό ποσόν των 58.694,96 ευρώ, νομιμοτόκως από την επίδοση της αγωγής, να διαταχθεί ηβ άρση ττης προσβολής με τη διαγραφή του επίμαχου δημοσιεύματος και η παράλειψή της στο μέλλον, να απαγγελθεί προσωπική κράτηση δύο μηνών για την περίπτωση μη συμμόρφωσης του με το διατακτικό της απόφασης και να καταδικαστεί στα δικαστικά έξοδά του. 

Με αυτό το περιεχόμενο και αιτήματα η αγωγή παραδεκτώς εισάγεται προς συζήτηση ενώπιον του δικαστηρίου αυτού, ως καθ' ύλην και κατά τόπον αρμοδίου (άρθρα 14 παρ. 2 και 22 ΚΠολΔ), κατά την ειδική διαδικασία που θεσπίζεται με το άρθρο 681Δ ΚΠολΔ, αναλόγως εφαρμοζομένου, είναι ορισμένη ενώ απορριπτέος είναι ο ισχυρισμός του εναγομένου για έλλειψη παθητικής νομιμοποίησης, διότι στο αγωγικό δικόγραφο με σαφήνεια ο εναγόμενος φέρεται ως κάτοχος - διαχειριστής της επίδικης ιστοσελίδας και συντάκτης του επιλήψιμου δημοσιεύματος και επομένως η αγωγή ορθώς στρέφεται κατ' αυτού, η δε μη απόδειξη των ανωτέρω πραγματικών γεγονότων άπτεται της ουσιαστικής βασιμότητας της αγωγής και όχι της παθητικής νομιμοποίησής του. Tυγχάνει νομικά βάσιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 57, 59, 299, 346, 9145, 920, 932 ΑΚ, 361-363 ΠΚ, του μοναδικού άρθρου του ν.1178/1981, όπως ισχύει, 947 παρ. 1 και 176 ΚΠολΔ και δεδομένου ότι κατεβλήθη για το αντικείμενό της το προσήκον τέλος δικαστικού ενσήμου με τα ανάλογα επ' αυτού ποσοστά υπέρ του Τ.Ν. και του ΤΑΧ.ΔΙΚ (...), πρέπει να εξεταστεί περαιτέρω και ως προς την ουσιαστική βασιμότητά της. 

Ο εναγόμενος αφενός αρνείται αιτιολογημένα την αγωγή και αφετέρου ζητάει τη διενέργεια τεχνικής πραγματογνωμοσύνης στη φορητή συσκευή ηλεκτρονικού υπολογιστή του με στοιχεία .... και με σειριακό αριθμό ...., προκειμένου να διαπιστωθεί εάν κατά το κρίσιμο χρόνο διέθετε πρόσβαση στο διαδίκτυο και εάν το επίμαχο δημοσίευμα συντάχθηκε στο δικό του ηλεκτρονικό υπολογιστή και απεστάλη από αυτόν στο ιστολόγιο, στο οποίο δημοσιεύθηκε. Το αίτημα αυτό είναι νομικά βάσιμο, στηριζόμενο στο άρθρο 368 παρ. 1 ΚΠολΔ και πρέπει να εξεταστεί περαιτέρω ως προς την ουσιαστική βασιμότητά του. 

Από την εκτίμηση των ενόρκων καταθέσεων των μαρτύρων αποδείξεως και ανταποδείξεως, που λήφθηκαν νομίμως στο ακροατήριο και περιέχονται στα ταυτάριθμα με την παρούσα απόφαση πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης του δικαστηρίου αυτού και από την ανάγνωση όλων ανεξαιρέτως των μετ' επικλήσεως προσκομισθέντων από τους διαδίκους εγγράφων πλην των εγγράφων δηλώσεων της Β.Μ., της Μ.Ν., του Γ.Σ. και της Κ.Μ., με ημερομηνίες ..., αντίστοιχα, διότι, ενώ από τις ημερομηνίες σύνταξής τους αποδεικνύεται ότι συντάχθηκαν με σκοπό να χρησιμοποιηθούν στην παρούσα δίκη, προσκομίστηκαν κατά παράβαση του άρθρου 671 παρ. 1 ΚΠολΔ, δηλαδή δεν περιβλήθηκαν τον τύπο της ένορκης βεβαίωσης και συνεπώς δεν επιτρέπεται να ληφθλούν υπ' όψιν ούτε για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων (ΑΠ 2030/2006, ΑΠ 1056/2005, Ηλεκτρονική τράπεζα δεδομένων Νόμ ος, ΑΠ 631/2004, ΕλλΔνη 2006.106) αποδείχθηκαν τα ακόλουθα γεγονότα: Ο ενάγων είναι δημοσιογράφως και ειδικότερα διευθυντής σύνταξης του περιοδικού με την επωνυμία "Μ.", που εκδίδεται στην Καβάλα, συνεργάτης της εφημερίδας "Χ" που εκδίδεται στην Κομοτηνή, πρώην υπάλληλος του γραφείου τύπου της περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης και επικεφαλής του γραφείου Τύπου του βουλευτή νομού Ροδόπης και Υπουργού Ε.Σ. Λόγω των ανωτέρω ασχολιών του είναι επαγγελματίας εγκατεστημένος τόσο στην Κομοτηνή όσο και στην Καβάλα και είναι γνωστός στο δημοσιογραφικό και πολιτικό κόσμο της ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Παρουσιάζει δυσχέρεια βάδισης λόγω δυσπλασίας του αριστερού ισχίου με οστεοαρθριτικές αλλοιώσεις και για το λόγο αυτόν την ... είχε κριθεί ανάπηρος κατά ποσοστό 50% για δύο έτη από την πρωτοβάθμια υγειονομική επιτροπή του Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων Καβάλας. Επίσης αποδείχθηκε όιτ στον παγκόσμιο ιστό υπάρχει ιστολόγιο με την επωνυμία http://... blogspot.com/ στο οποίο δημοσιεύονται κείμενα σχετιζόμενα ιδίως με την πολιτική σκηνή του νομού Ροδόπης αλλά και του ευρύτερου πολιτικού, κοινωνικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος. Οι δημοσιεύσεις αυτές γίνονται υπό τον τίτλο "Piazza Del Popolo" με υπότιτλο τις φράσεις "Αντιπολίτευση και από το διαδίκτυο - μια πρόταση ηλεκτρονικής κουλτούρας". Την ... 2007 δημοσιεύθηκε σε αυτό το ιστολόγιο κείμενο με αρνητικού χαρακτήρα αναφορές στο πρόσωπο του ενάγοντος. Ειδικότερα, ο τίτλος του κειμένου είναι "Ο κουτσός και ο χαζός τον πρώτο χρόνο χαίρονται", ενώ στην τέταρτη σειρά του κειμένου διευκρινίζεται ότι το κείμενο αφορά στον ενάγοντα με αναφορά του ονοματεπωνύμου του. Ο ενάγων χαρακτηρίζεται υπεύθυνος του γραφείου τύπου του Δημάρχου Κομοτηνής Δ.Κ. Επιπλέον, αναφέρεται ότι στο παρελθόν είχε διωχθεί κακήν κακώς από την πόλη καταγωγής του, την Καβάλα και βρίσκει ευκαιριακά επαγγελματική στέγη στην Κομοτηνή. Επίσης, στο ίδιο κείμενο υπάρχει η φράση "με εκφράσεις σε διάσπαρτες μέσα στο περιοδικό στήλες του τύπου λαμόγια, ξεφτίλα, λάσπη, λύματα καταλαβαίνει κανείς την δημοσιογραφική του δεοντολογία". Τέλος, το κείμενο κλείνει με την πρόταση "Έτσι κι αλλιώς ο κουτσός και ο χαζός τον πρώτο χρόνο χαίρονται." Αναφορικά με την αξιολόγηση των ανωτέρω επίμαχων χωρίων του δημοσιευθέντος κειμένου αποδείχθηκε ότι ο τίτλος του, δηλαδή η φράση "ο κουτσός και ο χαζός τον πρώτο χρόνο χαίρονται", η οποία αποτελεί και την κατακλείδα του κειμένου, συνιστά προσβλητική φράση για τον ενάγοντα, διότι με τη χρήση της λέξης κουτσός επιδιώκεται η υποτίμησή του με αναφορά στην προαναφερθείσα σωματική πάθησή του. Ο συντάκτης του κειμένου υπενθυμίζει στους αναγνώστες του τη χωλότητα του ενάγοντος, για να ενισχύσει τα επιχειρήματά του στην αντιπαράθεση με αυτόν. Πρόκειται για παράνομη και υπαίτια προσβολή της προσωπικότητας του ενάγοντος,  διότι προβάλλεται ως όνειδος η σωματική αναπηρία του και επιχειρείται να μειωθεί η αξία της προσωπικότητάς του, επειδή είναι ασθενής. Η χρήση της λέξης χαζός αμέσως μετά από τη λέξη κουτσός στοχεύει στην δημιουργία της εντύπωσης ότι πρόκειται για πρόσωπο όχι μόνο με σωματικά αλλά και με πνευματικά προβλήματα, δηλαδή επιτείνει την ήδη επιχειρηθείσα να δημιουργηθεί εντύπωση ότι ο ενάγων είναι πρόσωπο μειωμένων ικανοτήτων και ότι η κατάσταση αυτή οφείλεται στη σωματική και πνευματική του ανεπάρκεια. Επομένως, η χρήση της λέξης χαζός συνιστά επίσης παράνομη προσβολή της προσωπικότητας του ενάγοντος. Το γεγονός ότι η προαναφερθείσα πρόταση αναγράφεται και στο τέλος του κειμένου και μάλιστα οι δύο επίμαχες λέξεις με κεφαλαία γράμματα ενισχύει το συμπέρασμα ότι ο συντάκτης του κειμένου επιδιώκει να υπενθυμίσει στους αναγνώστες του με έμφαση ότι ο ενάγων είναι πρόσωπο μειωμένης ψυχοσωματικής υγείας. Σε ό,τι αφορά τον χαρακτηρισμό του ενάγοντος ως υπεύθυνου του γραφείου τύπου του Δημάρχου Κομοτηνής Δ.Κ., αποδείχθηκε ότι κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας για τις δημοτικές εκλογές του έτους 2006 υπήρξε συνεργασία του ενάγοντος με τον τότε υποψήφιο δήμαρχο Κομοτηνής Δ.Κ. Τη συνεργασία αυτή αναφέρει η εφημερίδα "Χ" την .... 2006 στη στήλη Μικροκομοτηναίικα, στην οποία τον κατονομάζει επιστάτη της επικοινωνιακής ομάδας του Δ.Κ. Άλλωστε ο ίδιος ο ενάγων σε συνέντευξή του στην ίδια εφημερίδα την .... 2007, δέχθηκε ότι βοήθησε στην εκλογή του Δ.Κ. στο Δήμο Κομοτηνής. Η συνεργασία αυτή δεν συνιστά παράνομη δραστηριότητα και από τα στοιχεία της δικογραφίας δεν αποδείχθηκε οτιδήποτε επιλήψιμο σε σχέση με αυτήν. Επομένως, ο χαρακτηρισμός του ενάγοντος ως υπευθύνου του γραφείου Τύπου του Δημάρχου Κομοτηνής, ακόμη και αν δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, διότι ο ενάγων δεν ανέλαβε αυτή τη θέση μετά από την εκλογή του Δ.Κ. στη θέση του δημάρχου δεν είναι προσβλητικός γι' αυτόν. Το τρίτο επίμαχο χωρίο του κειμένου είναι η αναφορά ότι ο ενάγων είχε διωχθεί κακήν κακώς από την πόλη καταγωγής του, την Καβάλα και βρίσκει ευκαιριακή επαγγελματική στέγη στην Κομοτηνή. Αποδείχθηκε ότι ποτέ δεν συνέβη αυτό το γεγονός, αλλά ότι ο ενάγων λόγω των επαγγελματικών του ασχολιών είναι εγκατεστημένος εν μέρει στην Καβάλα και εν μέρει στην Κομοτηνή. Συνεχίζεται να εργάζεται στην Καβάλα ως διευθυντής σύνταξης του περιοδικού με την επωνυμία "Μ" που εκδίδει εκεί η σύζυγός του Κ.Α.... Η εμφάνισή του στο δημοσίευμα του ιστολογίου ως διωχθέντος από την τοπική κοινωνία της Καβάλας, με συνέπεια να εξαναγκασθεί να αναζητήσει ευκαιριακή απασχόληση στην Κομοτηνή, δημιουργεί γι' αυτόν την εντύπωση ότι πρόκειται για αποτυχημένο επαγγελματία με συμπεριφορά αντίθετη προς τα κρατούντα κοινωνικά πρότυπα, ώστε να μην είναι ανεκτός ούτε από την τοπική κοινωνία, από την οποία προέρχεται. Η δημοσιεύση αυτού του ψευδούς γεγονότος στο ανωτέρω ιστολόγιο συνιστά συκοφαντική δυσφήμηση του ενάγοντος. Το τελευταίο επίμαχο χωρίο σχετίζεται με την αμφισβήτηση της δημοσιογραφικής δεοντολογίας του ενάγοντος λόγω της εκ μέρους του χρήσης των λέξεων "λαμόγια", "ξεφτίλα", "λάσπη" και "λυματα" σε διάφορες στήλες του περιοδικού "Μ", τεύχος 155 (Ιανουάριος - Μάρτιος 2007). Δεδομένου ότι  η αμφισβήτηση είναι συχνά βασικό στοιχείο του δημόσιου λόγου, δικαιολογείται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης η οξεία κριτική και ειδικότερα η αμφισβήτηση της επαγγελματικής δεοντολογίας  ορισμένων προσώπων. Στην προκειμένη περίπτωση ο συντάκτης του κειμένου, ερειδόμενος στη χρήση των τεσσάρων υβριστικών λέξεων "λαμόγια", "ξεφτίλα", "λάσπη" και "λύματα" εκ μέρους του ενάγοντος για μη κατονομαζόμενα πρόσωπα ηττηθέντος εκλογικού συνδυασμού στις τοπικές εκλογές του μηνός Οκτωβρίου του έτους 2006, αμφισβητεί δημοσίως τη δημοσιογραφική δεοντολογία του ενάγοντος. Πρόκειται για δυσμενή κρίση για την επαγγελματική εργασία του ενάγοντος, διατυπωμένη με απόλυτο και παραστατικό τρόπο, η οποία όμως δεν φτάνει έως το σημείο της παράνομης προσβολής της προσωπικότητάς του, διότι από τον τρόπο εκφοράς της δεν αποδείχθηκε σκοπός δυσφήμησής του [σ.σ. εννοεί προφανώς "σκοπός εξύβρισής του"] (άρθρο 367 παρ. 1 α ΠΚ).  Καταληκτικά, εντοπίζεται προσβλητικό για τον ενάγοντα περιεχόμενο στα δύο από τα τέσσερα επίμαχα χωρία , δηλαδή αφενός στο χαρακτηρίζον αυτόν ως κουτσό και χαζό και αφετέρου στο αναφερόμενο στον διωγμό του από την Καβάλα και στην αναζήτηση ευκαιριακής επαγγελματικής στέγης στην Κομοτηνή. Δεδομέμνου του προσβλητικού περιεχομένου τους, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι το ιστολόγιο, ως εκ της ιδιότητάς του, η οποία περιγράφηκε στην ανωτέρω νομική σκέψη, είναι προσιτό σε αόριστο αριθμό χρηστών του διαδικτύο, προκλήθηκε στον ενάγοντα ηθική βλάβη, η οποία χρήζει αποκατάστασης από τον κάτοχο - διαχειριστή του ιστολογίου και το συντάκτη του συγκεκριμένου κειμένου. Ως κάτοχος - διαχειριστής του ιστολογίου φέρεται ο εναγόμενος, διότι το επώνυμό του είναι αναγραμμένο στη θέση του επιλέγοντος τη μουσική του ιστολογίου. Η έλλειψη υπογραφής συντάκτη στο κείμενξο δημιουργεί την πεποίθηση ότι ο κάτοχος - διαχειριστής του ιστολογίου έχει συντάξει το κείμενο. Εντούτοις ο εναγόμενος αρνείται ότι διαθέτει πρόσβαση στο διαδίκτυο και συνεπώς ότι έχει οποιαδήποτε σχέση με το ιστολόγιο και το συγκεκριμένο κείμενο, αποδίδει την ανάμιξή του στην παρούσα δίκη στο γεγονός ότι είναι υιός του πρώην Δημάρχου Κομοτηνής Α.Β. και ισχυρίζεται ότι άγνωστο σε αυτόν πρόσωπο δημιούργησε το εν λόγω ιστολόγιο χρησιμοποιώντας το δικό του επώνυμο. Οι εκτυπώσεις από διάφορες ιστοσελίδες, τις οποίες προσκομίζει ο ενάγων, από τις οποίες αποδεικνύεται αφενός ότι εντός του έτους 2007 δημιουργήθηκε άλλλο ιστολόγιο με την επωνυμία http://piazzadelpopolo.blogspot.com/ στο οποίο επίσης δημοσιεύει κείμενα ο εναγόμενος, και αφετέρου ότι το ονοματεπώνυμο του εναγομένου εντοπίζεται γενικώς στον παγκόσμιο ιστό με τη χρήση μηχανισμών αναζήτησης, δεν καταρρίπτουν τον ισχυρισμό του εναγομένου ότι δεν σχετίζεται με το επίμαχο ιστολόγιο, διότι δεν αποδεικνύουν εάν αυτός ή άλλο πρόσωπο έθεσε σε κυκλοφορία τα στοιχεία του στον παγκόσμιο ιστό. Δηλαδή δεν αμφισβητείται η εμφάνιση των στοιχείων του εναγομένου στα δύο ανωτέρω ιστολόγια αλλά η πραγματική σχέση του με αυτά, δεδομένου ότι ο κάτοχος - διαχειριστής ενός ιστολογίου δεν υποχρεούται να εμφανίζεται στο αναγνωστικό κοινό του με το αληθινό του όνομα, αλλά δύναται να χρησιμοποιεί ψευδώνυμο. Για τον ίδιο λόγο δεν είναι δυνατόν να αξιοποιηθεί αποδεικτικά το δημοσίευμα της εφημερίδας "Θ.Α" της .... 2007, σελ. 10, με τίτλο "Στον Παναγιώτη Ελή", εφόσον κάτω από αυτό δεν υπάρχει μόνον το όνομα του εναγομένου αλλά και η ένδειξη ότι το κείμενο προήλθε από το ανωτέρω ιστολόγιο με το επώνυμο του εναγομένου. 

Δηλαδή η προέλευση του ανωτέρω κειμένου από το επίδικο ιστολόγιο δεν αποτελεί αξιόπιστο συνδετικό στοιχείο του ιστολογίου με τον εναγόμενο. Το περιεχόμενο της κατάθεσης του μάρτυρα αποδείξεως, ότι οι δημοσιογράφοι .... του ανέφεραν ότι ο εναγόμενος συνέταξε το εν λόγω κείμενο δεν είναι δυνατό να οδηγήσει στην απόδειξη της ουσιαστικής βασιμότητας της αγωγής, διότι γι' αυτούς τους δημοσιογράφους ισχύει επίσης το πέπλο της πιθανής χρήσης του επωνύμου του εναγομένου από άγνωστο πρόσωπο, το οποίο είναι ο πραγματικός κάτοχος - διαχειριστής του ιστολογίου και δεν αποδείχθηκε ότι χρησιμοποίησαν τεχνικά μέσα για την άρση του, ώστε να είναι αξιόπιστα όσα ανέφεραν στο μάρτυρα. Από την άλλη πλευρά, το υπ' αρ. πρωτ. ... έγγραφο της εθνικής επιτροπής τηλεπικοινωνιών και ταχυδρομείων, με το οποίο η επιτροπή βεβαιώνει ότι ο εναγόμενος ουδέποτε κατέστη οφορέας ονόματος χώρου (domain name) με την κατάληξη .gr δεν συνιστά πρόσφορο αποδεικτικό στοιχείο υπέρ του εναγομένου, διότι κανένα από τα δύο προαναφερθέντα ιστολόγια δεν είναι ιστοσελίδα με τελική κατάληξη ονόματος .gr. Επίσης δεν έχουν αποδεικτική αξία το φωτοαντίγραφο του λογαριασμού τηλεπικοινωνιακών τελών του εναγομένου που εξέδωσε ο Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος με ημερομηνία .... 2007 από τον οποίο αποδεικνύεται ότι δεν προαγματοποίησε κλήσεις μέσω διαδικτύο και η υπ' αρ. .... βεβαίωση του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού, Τοπικό Υποκατάστημα Κομοτηνής, ότι ο εναγόμενος ήταν άνεργος κατά το έτος 2007, διότι η πρόσβαση στο διαδίκτυο δεν είναι απαραίτητο να έχει πραγματοποιηθεί από την οικεία και ειδικά από την τηλεφωνική σύνδεση για την οποία εκδόθηκε ο προσκομισθείς λογαριασμός τηλεπικοινωνιακών τελών ή απο το χώρο εργασίας του εναγομένου. Υπάρχει επίσης το ενδεχόμενο να πραγματοποιήθηκε μέσω άλλης εταιρίας παροχής υπηρεσιών σύνδεσης διαδικτύου και όχι μέσω του ΟΤΕ και για το λόγο αυτό να μην εμφανίζονται οι σχετικές κλήσεις στον προσκομισθέντα λογαριασμό. Μετά ταύτα δεν είναι δυνατή η κατάληξη σε ασφαλές αποδεικτικό πόρισμα σχετικά με την ουσιαστική βασιμότητα της αγωγής, διότι αφενός η συστηματική αρθρογραφία του κατόχου - διαχειριστή του επίμαχου ιστολογίου και η συχνή και όχι σποραδική εμφάνισή του στον παγκόσμιο ιστό με το ονοματεπώνυμο του εναγομένου συνηγορεί υπέρ της άποψης ότι πρόκειται για τον ίδιο τον εναγόμενο και όχι για άλλο πρόσωπο, όμως αφετέρου η αδυναμία να συνδεθεί με αποδεικτική ασφάλεια το ίδιο το πρόσωπο και όχι απλώς το όνομα του εναγομένου με το επίμαχο ιστολόγιο εμποδίζει το σχηματισμό πλήρους δικανικής πεποίθησης και συνεπώς την αποδοχή της αγωγής ως ουσιαστικά βάσιμης. Πρόκειται για κενό που παρουσιάστηκε κατά τη μελέτη της υπόθεσης και χρειάζεται συμπλήρωση (άρθρο 254 παρ. 1 ΚΠολΔ). Η συμπλήρωση αυτού του κενού πρέπει να γίνει με την προσκομιδή εγγράφου από το Τμήμα Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της Διεύθυνσης Ασφάλειας Θεσσαλονίκης, οδός Μοναστηρίου αρ. 326, Θεσσαλονίκη, στο οποίο θα περιέχονται τα στοιχεία του φυσικού προσώπου το οποίο είναι ο κάτοχος - διαχειριστής του ιστολογίου με την επωνυμία http://....blogspot.com/. Η επιλογή της ανωτέρω αστυνομικής υπηρεσίας είναι επιβεβλημένη, διότι δεν υπάρχει εγγύτερη αστυνομική υπηρεσία, διαθέτουσα τμήμα εξιχνίασης αξιόποινων πράξεων που διαπράττονται μέσω του διαδικτύου. Αντίθετα, η διενέργεια τεχνικής πραγματογνωμοσύνης που αιτήθηκε ο εναγόμενος να πραγματοποιηθεί επί του ηλεκτρονικού του υπολογιστή με στοιχεία .... και με σειριακό αριθμό ...., δεν θα οδηγήσει στην εξακρίβωση της αλήθειας, διότι δεν αποδείχθηκε ότι η ως άνω συσκευή ηλεκτρονικού υπολογιστή είναι η ίδια με αυτήν που κατείχε καθ' όλο το χρόνο διαμόρφωσης του επίμαχου ιστολογίου έως και την ... 2007, οπότε και δημοσιεύθηκε το δυσφημιστικό για τον ενάγοντα κείμενο, με συνέπεια να είναι αβέβαιο επί ποίου ακριβώς πραγματικού υλικού θα διεξαχθεί η αιτούμενη τεχνική πραγματογνωμοσύνη. Περαιτέρω, ακόμη και αν η ανωτέρω συσκευή βρισκόταν στην κατοχή του εναγομένου καθ' όλον τον ανωτέρω χρόνο, πρόκειται για μεγάλο χρονικό διάστημα και μάλιστα μεγαλύτερο του ενός έτους, κατά τη διάρκεια του οποίου ήταν δυνατή η διενέργεια τεχνικών επεμβάσεων σε αυτήν με σκοπό την εξαφάνιση των πιθανών επιβαρυντικών για τον εναγόμενο στοιχείων. Τέτοιες τεχνικές επεμβάσεις, τις οποίες η τεχνολογική πρόοδος κατέστησε εφικτές ακόμη και στους φορητούς υπολογιστές συνιστούν ενδεικτικά η αλλαγή της κάρτας μνήμης και του σκληρού δίσκου και με την πραγματοποίησή τους θα έχουν εξαφανιστεί τα τυχόν υπάρχοντα στοιχεία για τη δημιουργία ιστολογίου και την επίσκεψη ιστοσελίδων εκ μέρους του εναγόμενου.  Επομένως, λόγω των τεχνικών ιδιαιτεροτήτων των ηλεκτρονικών υπολογιστών, η διενέργεια τεχνικής πραγματογνωμοσύνης επί του φορητού ηλ/κου υπολογιστή  του εναγομένου είναι εν προκειμένω απρόσφορη για την εξακρίβωση της αλήθειας και το σχετικό αίτημα ουσιαστικά αβάσιμο.