Τετάρτη, Οκτωβρίου 22, 2014

Αναδημοσίευση φωτογραφιών σε ιστότοπο και πνευματικά δικαιώματα των φωτογράφων

Είναι συνηθισμένη πρακτική των μέσων ενημέρωσης, διαδικτυακών ή μη, να αναζητούν την εικονογράφηση των ειδήσεων με υλικό που αντλούν με μηχανές αναζήτησης από το Διαδίκτυο. Δεν μπορεί να είναι γνωστό εάν μια φωτογραφία καλύπτεται ή όχι από πνευματικά δικαιώματα. Το σίγουρο είναι ότι εάν η φωτογραφία δεν παρουσιάζει το στοιχείο της πρωτοτυπίας, τότε ο φωτογράφος δεν μπορεί να ζητήσει δικαστική προστασία, καθώς ο νόμος για την πνευματική ιδιοκτησία προστατεύει μόνο τα πρωτότυπα έργα. Έτσι, έργα της καθημερινότητας που δεν παρουσιάζουν δημιουργικό ύψος είναι εκτός του πεδίου προστασίας και μπορεί καθένας να τα χρησιμοποιεί χωρίς να έχει τις υποχρεώσεις λήψης άδειας ή καταβολής αντιτίμου ή ακόμη και αναφοράς στην πηγή από την οποία έχει αντληθεί το έργο. 

Προς αυτή την κατεύθυνση κινείται και μια απόφαση που εξέδωσε πρόσφατα το Ειρηνοδικείο Αθηνών, σε υπόθεση στην οποία υπερασπίστηκα τον διαχειριστή ενός ενημερωτικού site, κατόπιν αγωγής  που υποβλήθηκε από φωτογράφους. Η απόφαση απέρριψε την αγωγή ως αόριστη, επειδή το Δικαστήριο έκρινε ότι δεν είχαν εκτεθεί στο δικόγραφο τα στοιχεία εκείνα που συνιστούν την πρωτοτυπία της κάθε φωτογραφίας. Και περιέχει μερικές ενδιαφέρουσες νομικές σκέψεις, για την φύση αυτής της "πρωτοτυπίας" που προϋποθέτει ο νόμος να έχει μια φωτογραφία, προκειμένου να προστατεύεται ως πνευματικό δημιούργημα:

"Κατά το άρθρο 1 του Ν.2121/1993 “Πνευματική ιδιοκτησία, συγγενικά δικαιώματα και πολιτιστικά θέματα”, οι πνευματικοί δημιουργοί, με τη δημιουργία του έργου, αποκτούν πάνω σ' αυτό πνευματική ιδιοκτησία που περιλαμβάνει, ως αποκλειστικά και απόλυτα δικαιώματα, το δικαίωμα εκμετάλλευσης του έργου (περιουσιακό δικαίωμα) και το δικαίωμα της προστασίας του προσωπικού τους δεσμού προς αυτό (ηθικό δικαίωμα). Τα δικαιώματα αυτά περιλαμβάνουν τις εξουσίες που προβλέπονται στα άρθρα 3 και 4 του ιδίου νόμου, ενώ, κατά το άρθρο 2 παρ. 1 ως έργο νοείται κάθε πρωτότυπο πνευματικό δημιούργημα λόγου, τέχνης ή επιστήμης που εκφράζεται  με οποιαδήποτε μορφή, ιδίως τα γραπτά ή προφορικά κείμενα, οι μουσικές συνθέσεις με κείμενο ή χωρίς, τα θεατρικά έργα, με μουσική ή χωρίς, οι χορογραφίες και οι παντομίμες, τα οπτικοακουστικά έργα, τα έργα των εικαστικών τεχνών, στα οποία περιλαμβάνονται και τα σχέδια, τα έργα ζωγραφικής και γλυπτικής, τα χαρακτικά έργα, οι φωτογραφίες, τα έργα των εφαρμοσμένων τεχνών, οι εικονογραφήσεις, οι χάρτες, τα τρισδιάστατα έργα που αναφέρονται στην γεωγραφία, την τοπογραφία, την αρχιτεκτονική ή την επιστήμη. Πνευματικό δημιούργημα, κατά την έννοια της ανωτέρω διάταξης, είναι το προϊόν του ανθρώπινου πνεύματος, το οποίο έχει μορφή προσιτή στις αισθήσεις και, λόγω της ιδιαιτερότητός του, διαφέρει απ' όσα προϋπάρχουν και συνθετική διαμόρφωση των επιμέρους στοιχείων του και ως προς τη συγκεκριμένη εκφραστική εφαρμογή της σχετικής αφετηριακής ιδέας του δημιουργού. Πρωτοτυπία δε είναι η ιδιαίτερη ατομικότητα του έργου που οφείλεται στην προσωπική συμβολή του δημιουργού. Κρίσιμο στοιχείο και, συνεπώς, βασικό κριτήριο της πρωτοτυπίας, η έννοια της οποίας δεν προσδιορίζεται γενικά από το νόμο, εκτός από το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 2 του Ν.2121/1993, που αφορά τα προγράμματα των ηλεκτρονικών υπολογιστών, αλλά έχει διαμορφωθεί από την θεωρία και την νομολογία υπό το καθεστώς του Ν.2121/1993 αλλά και του προϊσχύσαντος του Ν.2378/1920 “περί πνευματικής ιδιοκτησίας” όπως τροποποιήθηκε από τον Ν.4301/1929 είναι η κρίση ότι, υπό παρόμοιες συνθήκες και με τους ίδιους στόχους, κανένας άλλος δημιουργός, κατά λογική πιθανολόγηση, δεν θα ήταν σε θέση να δημιουργήσει έργο όμοιο ή ότι παρουσιάζει μια ατομική ιδιομορφία ή ένα ελάχιστο όριο δημιουργικού ύψους, έτσι ώστε να ξεχωρίζει και να διαφοροποιείται από τα άλλα έργα της καθημερινότητας ή από άλλα παρεμφερή γνωστά έργα. Η μοναδικότητα αυτή μπορεί να αναζητηθεί σε κάποιο από τα γνωρίσματα του έργου (στο θέμα, στη σύλληψη, στην κατάταξη, στην διατύπωση, σε κάποιες λεπτομέρειες) ανάλογα με το είδος και τη φύση του. Δεν αρκεί, όμως, για να προσδώσει πρωτοτυπία σε ένα έργο, το απλό γεγονός ότι δεν είναι αντιγραφή, ακόμα και με κάποιες παραλλαγές, ενός άλλου, ούτε  η πρωτοτυπία ταυτίζεται με τον κόπο, την επιμέλεια, την έκταση, την χρησιμότητά του την δαπάνη ή την χρονική διάρκεια που απαιτήθηκαν για την εκπόνησή του, αλλά θα πρέπει να παρουσιάζει, ως σύνολο ή τμήμα του, την απαιτούμενη πρωτοτυπία, δηλαδή να είναι στατιστικά μοναδικό. Εφόσον συντρέχουν οι ως άνω προϋποθέσεις, ο νόμος πρόστατεύει το έργο ως άυλο αγαθό, όχι ως υλικό αντικείμενο καθ΄εαυτό που ενσωματώνει το πνευματικό δημιούργημα και μόνο σε σχέση με τη συγκεκριμένη μορφή που έδωσε σ' αυτό  ο δημιουργός του (Γ. Κουμάντου, Πνευματική Ιδιοκτησία, σελ. 20,21 και 98 επ. Δ.Καλλινίκου, Τα θεμελιώδη θέματα του Ν.2121/1993, σελ. 22 επ., Λ.Κοτσίρη, Δίκαιο Πνευματικής Ιδιοκτησίας σελ. 59-67, Μ.Μαρίνου, Η προσβολή του δικαιώματος της πνευματικής ιδιοκτησίας και των συγγενικών δικαιωμάτων, Ελ/Δνη 35/441 επ. ΑΠ 152/2005 αδημ. ΑΠ 257/1995, ΝοΒ 43, 893 ΕΠειρ. 281/2005, Πειρ.Νομ. 2005. 174, Ε.Α. 2768/2003, ΝοΒ 2004, 51, Ε.Α. 3252/2002 ΔΕ 2003, 293). Όπως προαναφέρθηκε, με τις διατάξεις του νόμου προστατεύονται και οι φωτογραφίες, για τις οποίες απαιτείται επίσης πρωτοτυπία, συνισταμένη στο να είναι αυτές “προσωπικό πνευματικό δημιούργημα του δημιουργού τους και να αντανακλά την προσωπικότητά του" (βλ. και άρθρο 6 της Οδηγίας 93/1998 της ΕΟΚ, ΑΠ 152/2005 ό.π.). Όταν ο ενάγων ισχυρίζεται ότι είναι πνευματικός δημιουργός φωτογραφιών και ζητεί να αναγνωριστεί ο προσωπικός πνευματικός δεσμός προς τις φωτογραφίες και ασκεί τα περιουσιακά δικαιώματά του που αναγνωρίζονται από το νόμο, πρέπει να αναφέρει στο δικόγραφο της αγωγής, εκτός από το ακριβές αντικείμενο της φωτογραφίας και τον τρόπο επιλογής και παρουσίασης του αντικειμένου που καθιστούν την φωτογραφία πρωτότυπο πνευματικό δημιούργημα. Από τις διατάξεις των άρθρων 118 παρ. 4 και 216 παρ. 1 α ΚπολΔ, τέλος, προκύπτει ότι η αγωγή πρέπει να περιέχει σαφή έκθεση των γεγονότων που απαιτούνται για την νομική της θεμελίωση.  Η έλλειψη ή η ανεπαρκής αναφορά κάποιου από τα γεγονότα αυτά καθιστά την αγωγή αόριστη και συνιστά έλλειψη προδικασίας που εξετάζεται από το Δικαστήριο αυτεπαγγέλτως, διότι ανάγεται στην δημόσια τάξη. Η αοριστία αυτή, η οποία συνεπάγεται την απόρριψη της αγωγής ως απαραδέκτου, δεν μπορεί να συμπληρωθεί ούτε με τις προτάσεις, ούτε με παραπομπή σε άλλα έγγραφα της δίκης, ούτε από την εκτίμηση των αποδείξεων. Στην προκειμένη περίπτωση στην υπό κρίση αγωγή εκτίθεται ότι [...] ο εναγόμενος, ο οποίος είναι ιδιοκτήτης του διαδικτυακού μέσου “***” έχει χρησιμοποιήσει και αναρτήσει στο εν λόγω διαδικτυακό μέσο τις παρατιθέμενες στην αγωγή φωτογραφίες, χωρίς να τον συνδέει σύμβαση με την ενάγουσα εταιρεία, χωρίς άδεια και χωρίς να έχει καταβάλει προς τούτο οποιαδήποτε αμοιβή. Ότι ο εναγόμενος καίτοι γνώριζε την ύπαρξη πνευματικών δικαιωμάτων επί των αγωγικών φωτογραφιών, δολίως και προς αποφυγή καταβολής οποιουδήποτε ποσού στον δικαιούχο των πνευματικών δικαιωμάτων επί των φωτογραφιών που χρησιμοποίησε, αλλιώς από ενσυνείδητη αμέλεια, δεν φρόντισε να ανεύρει τον δικαιούχο και να συνάψει μετ΄ αυτού την επ' αμοιβή σύμβαση που απαιτείται στην συγκεκριμένη περίπτωση. Για τους λόγους αυτούς ζητείται να υποχρεωθεί ο εναγόμενος να καταβάλει στην πρώτη των εναγόντων ως δικαιούχο του περιουσιακού δικαιώματος των ενδίκων φωτογραφιών το ποσό των 5.000 ευρώ ως αποζημίωση για τη ζημία την οποία υπέστη, υπολογιζόμενη σύμφωνα με το άρθρο 65 παρ. 2 του Ν.2121/1993 και από 1.000 ευρώ στους τρίτο, τετάρτη και πέμπτο των εναγόντων για την προσβολή του ηθικού δικαιώματος και την μη αναφορά του ονόματος κατά την χρήση του φωτογραφικού υλικού, με το νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής, να αναγνωρισθεί το δικαίωμα των τελευταίων ως δημιουργών και ειδικότερα [...], να διαταχθεί η παράλειψη της προσβολής στο μέλλον και να απειληθεί για κάθε μελλοντική προσβολή χρηματική ποινή 1.000 ευρώ και να καταδικασθεί ο εναγόμενος στη δικαστική τους δαπάνη. Η αγωγή, η οποία αρμόδια εισάγεται προς συζήτηση ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου (άρθρο 14 παρ. 1 α και 22 ΚπολΔ), κατά την τακτική διαδικασία είναι με τέτοιο περιεχόμενο και αιτητικό ως προς τον δεύτερο των εναγόντων μη νόμιμη, δι΄ έλλειψη ενεργητικής νομιμοποίησης, εφόσον δεν υφίσταται σύνδεσμος αυτού με το κρινόμενο δικαίωμα (Β.Βαθρακοκοίλη, ΕρμΚΠολΔ, αρ. 68 Κ.Πολ.Δ.), ως προς τους λοιπούς δε ενάγοντες ως απαράδεκτη, λόγω αοριστίας, κατά τα αναφερόμενα στην μείζονα σκέψη της παρούσας, καθόσον δεν εκτίθεται ότι οι επίδικες φωτογραφίες διαθέτουν πρωτότυπα στοιχεία, οφειλόμενα στην προσωπική συμβολή των [...] εναγόντων που αντανακλούν την ιδιαιτερότητα της δημιουργικής διαδικασίας τούς και τα οποία συνίστανται, στοιχειοθετούνται και αποδεικνύονται με την επιλογή του υλικού, τη ρύθμισή του για να σχηματοποιηθεί η δημιουργική ιδέα, την διευθέτηση των μερών εργασίας τους, τη σπουδή κάθε μέρους της, την προσαρμογή και εναρμόνιση του ενός με το άλλο, έτσι ώστε να απαρτίζουν ένα αρμονικό σύνολο, που διαθέτει “στατιστική μοναδικότητα”, με την έννοια, ότι υπό τις ίδιες ακριβώς συνθήκες, κατά λογική πιθανολόγηση, δεν θα ήταν σε θέση να δημιουργήσει έργο όμοιο ή που να παρουσιάζει μια ατομική ιδιομορφία ή ένα ελάχιστο όριο δημιουργικού ύψους, ώστε να ξεχωρίζει ή να διαφοροποιείται από τα έργα της καθημερινότητας. Δεν εκτίθενται, δηλαδή, στοιχεία, τα οποία να προσίδουν σ' αυτές ξεχωριστό αισθητικό περιεχόμενο και να τις καθιστούν εξατομικευμένες, στατιστικά μοναδικές και πρωτότυπες, με την προεκτεθείσα έννοια και προσωπικά πνευματικά δημιουργήματα των δημιουργών εναγόντων που αντανακλούν την προσωπικότητα αυτών. Επίσης, ότι, λόγω της πρωτοτυπίας  της ατομικής τους ιδιομορφίας και της μοναδικότητας που τις χαρακτηρίζει, διαφοροποιούνται σαφώς από άλλες παρεμφερείς φωτογραφίες, που ήταν γνωστές κατά το χρόνο κυκλοφορίας αυτών στην ελληνική αγορά, ώστε να αποτελούν πνευματικά δημιουργήματα, υπαγόμενα στις περί προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας διατάξεις του Ν.2121/1993. Προσέτι δεν αναφέρονται στην αγωγή τα μεν στοιχεία με βάση τα οποία κοστολογείται το ύψος εκάστης των επίμαχων φωτογραφιών και κατά συνέπεια το ύψος της αποζημίωσης της πρώτης των εναγόντων ομόρρυθμης εταιρείας, προς δε και τα στοιχεία επί των οποίων ερείδεται η φερόμενη προσβολή δια της δημοσίευσης στην ιστοσελίδα του εναγομένου των ένδικων φωτογραφιών του προσωπικού δεσμού των τριών τελευταίων εναγόντων με τις εν λόγω φωτογραφίες – έργα. Κατ΄ακολουθία των προαναφερομένων, η υπό κρίση αγωγή πρέπει να απορριφθεί στο σύνολό της. Τα δικαστικά έξοδα των διαδίκων πρέπει να συμψηφισθούν λόγω του δυσερμήνευτου των σχετικών κανόνων δικαίου κατ' άρθρο 179 Κ.Πολ.Δ."

32 σχόλια:

Korfio είπε...

Δηλαδή αν ο πηγαίος κώδικας μιας εταιρείας λογισμικού έρθει στα χέρια ενός ανταγωνιστή, επειδή ο οποιοσδήποτε σε παρόμοιες συνθήκες θα έκανε το ίδιο, άρα δεν παρουσιάζει πρωτοτυπία, θα ήταν νόμιμο;

e-Lawyer είπε...

Όχι: ο πηγαίος κώδικας διέπεται από το άρθρο 2 παρ. 3 εδ. 3 του Ν.2121/1993 που έχει χαμηλότερη προϋπόθεση προστασίας. Δεν απαιτείται πρωτοτυπία με την ανωτέρω έννοια, καθώς αρκεί η απόδειξη του προσωπικού συνδέσμου του δημιουργού με τον πηγαίο κώδικα. Έχει προνοήσει ο νόμος για ευρύτερη προστασία ειδικά για αυτές τις περιπτώσεις.

Ανώνυμος είπε...

Έτσι, έργα της καθημερινότητας που δεν παρουσιάζουν δημιουργικό ύψος...

ΚΑΙ ΠΟΙΟΣ ΤΟ ΟΡΙΖΕΙ ΑΥΤΟ; Ο ΔΙΚΑΣΤΗΣ ΕΧΕΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΠΟΨΗ;

είναι εκτός του πεδίου προστασίας και μπορεί καθένας να τα χρησιμοποιεί χωρίς να έχει τις υποχρεώσεις λήψης άδειας ή καταβολής αντιτίμου ή ακόμη και αναφοράς στην πηγή από την οποία έχει αντληθεί το έργο.

ΚΛΟΠΗ ΔΗΛΑΔΗ ΕΡΓΟΥ ΑΛΛΟΥ ΑΤΟΜΟΥ

Μήπως τον συγκεκριμένο ιστότοπο να άρχιζαν να αντιγράφουν και άλλοι; Έτσι για ποιητική δικαιοσύνη... Όλο και κάποιος νόμος θα προστατεύει και εκεί τον αντιγραφέα!!! Ειδικά αν το site δεν φαίνεται ... δημιουργικό :-)

C.Arvanitis είπε...

χμ και με ποιο κριτήριο κρίνετε μία φωτογραφία ως πρωτότυπη? Μια φωτογραφία δεν κρίνεται απο το αν είναι πρωτότυπη η όχι κύριοι. Τα μεγαλύτερα αριστουργήματα εκει έξω δεν παρουσιάζουν ίχνος πρωτοτυπίας έτσι όπως το εννοούν οι κύριοι που συντάξανε αυτό το αίσχος.

e-Lawyer είπε...

Ο όρος είναι τεχνικός κι όχι αισθητικός στην απόφαση.

e-Lawyer είπε...

Δεν μπορείς να κλέψεις κάτι που δεν ανήκει στον άλλο, όπως π.χ. είναι ο αέρας που αναπνέει. Όταν το έργο είναι generic, προφανώς δεν υπάρχει ιδιοκτησία. Κι αυτό ίσχυε από πάντα.

e-Lawyer είπε...

"Στις αρχές της ιστορίας της φωτογραφίας υπήρχε μια σειρά δικαστικών αποφάσεων, η οποία θα μπορούσε να έχει αλλάξει το μέλλον της φωτογραφίας. Τα δικαστήρια εκδίκαζαν υποθέσεις για το κατά πόσον ο φωτογράφος, ερασιτέχνης ή επαγγελματίας, έπρεπε να έχει άδεια πριν τη λήψη κι εκτύπωση του ειδώλου. Η απάντησήτους ήταν “όχι”. O φωτογράφος “έπαιρνε” κάτι από τα πρόσωπα ή τα κτίρια που φωτογράφιζε, μια πράξη “πειρατείας”. Κάποιοι πίστευαν επίσης ότι έκλεβε την ψυχή του μοντέλου του. Όπως ο Disney δεν είχε το δικαίωμα να πάρει τα μολύβια που οι καρτουνίστες του χρησιμοποιούσαν για να ζωγραφίσουν τον Μίκυ, έτσι οι φωτογράφοι δεν είχαν δικαίωμα να παίρνουν τις εικόνες που θεωρούσαν πολύτιμες. Από την άλλη πλευρά, υπήρχε ένα επιχείρημα εξίσου οικείο. Εντάξει, υπήρχε κάποια αξία σε αυτό που λάμβανε ο φωτογράφος. Αλλά οι πολίτες έπρεπε να έχουν το δικαίωμα να κρατούν τις εικόνες οι οποίες υπήρχαν, τουλάχιστον, σε δημόσια θέα. Ο Louis Brandeis, που θα γινόταν ένας δικαστής του Ανώτατου Δικαστηρίου, θεωρούσε ότι για τους ιδιωτικούς χώρους ο κανόνας θα έπρεπε να διαφέρει. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι ο φωτογράφος δεν κάνει κάτι κακό. Όπως ο Disney μπορούσε να εμπνευστεί από το Steamboat Bill, Jr. ή από τους αδελφούς Grimm, ο φωτογράφος θα έπρεπε να είναι ελεύθερος να απαθανατίσει μια εικόνα χωρίς να αποζημιώσει την πηγή του. Ευτυχώς, για τον κ. Eastman και γενικότερα για την φωτογραφία, αυτές οι πρώτες αποφάσεις ήταν υπέρ των “πειρατών”. Γενικά, δεν χρειαζόταν άδεια πριν την λήψη και διάδοσης μιας εικόνας. Αντιθέτως, υπήρχε ένα τεκμήριο άδειας. Ο κανόνας ήταν η ελευθερία. (Ο νόμος μετά θα δημιουργούσε μια εξαίρεση για τα δημόσια πρόσωπα: οι επαγγελματίες φωτογράφοι που βγάζουν φωτογραφίες διασήμων για εμπορικούς σκοπούς έχουν περισσότερους περιορισμούς από εμάς. Αλλά στην συνήθη περίπτωση, η εικόνα μπορεί να ληφθεί χωρίς αδειοδότηση για το σχετικό δικαίωμα). Μόνο υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε για το πώς θα είχε εξελιχθεί η φωτογραφία, εάν το δίκαιο δεν είχε εξελιχθεί με αυτόν τον τρόπο. Εάν το τεκμήριο ήταν εις βάρος του φωτογράφου, τότε ο φωτογράφος θα έπρεπε να αποδεικνύει ότι έχει την άδεια. Ίσως και η Eastman Kodak να έπρεπε να έχει αποδείξει ότι είχε άδεια πριν να εμφανίσει το φιλμ στο οποίο είχαν καταγραφεί οι φωτογραφίες. Τελικά, εάν δεν δινόταν η άδεια, η Eastman Kodak μπορεί να κατηγορείτο για την “κλοπή” που θα είχε τελέσει ο φωτογράφος. Ακριβώς όπως η Napster κατηγορήθηκε για παραβίαση copyright για όσα είχαν κάνει οι χρήστες της Napster, έτσι και η Kodak θα μπορούσε να είχε καταδικαστεί για καταπάτηση δικαιωμάτων “εικόνας” από τους φωτογράφους της. Ας φανταστούμε τον νόμο που θα επέβαλε την προσκόμιση κάποιας κάποιας μορφής άδειας από την εταιρία που εμφανίζει φιλμ. Ας σκεφτούμε ένα σύστημα που δημιουργείται για την προσκόμιση αυτής της άδειας. Ακόμη κι αν μπορούμε να φανταστούμε κάτι τέτοιο, πολύ δύσκολα μπορούμε να σκεφτούμε αν η φωτογραφία θα είχε διαδοθεί, εάν την διείπε ένα τέτοιο σύστημα κανόνων. Η φωτογραφία θα υπήρχε. Θα είχε αναπτυχθεί σημαντικά, μέσα στο χρόνο. Οι επαγγελματίες θα συνέχιζαν να χρησιμοποιούν την τεχνολογία, όπως έκαναν, αφού οι επαγγελματίες μπορούν πιο εύκολα να ακολουθήσουν ένα σύστημα αδειοδότησης. Αλλά δεν θα υπήρχε η διάδοση της φωτογραφίας στους καθημερινούς ανθρώπους. Δεν θα είχε υπάρξει η σχετική ανάπτυξη. Και σίγουρα δεν θα είχε υπάρξει αυτή η ανάπτυξη στο πλαίσιο μιας δημοκρατικής τεχνολογίας για την έκφραση." (Lawrence Lessig, Free Culture, μετάφραση δική μου).

Ανώνυμος είπε...

Καλησπέρα σε εσάς και στο υπέροχο blog που έχετε.
Διατηρούμε μια ιστοσελίδα ταξιδιωτικού ενδιαφέροντος με προσφορές και δίπλα από κάθε προσφορά έχουμε σε μορφή thumpnail τη φωτογραφία του προορισμού.
Πρόσφατα δεχτήκαμε ένα email από ένα δικηγορικό γραφείο από τη Γερμανία το οποίο αναφέρει οτι εκπροσωπεί τα συμφέροντα ενός φωτογράφου, του οποίου εμείς χρησιμοποιήσαμε δύο φωτογραφίες μνημείων (τις φωτογραφίες αυτές τις πήραμε τυχαία μέσα από το flickr). Μάλιστα στο ίδιο email μας ζητάει το ποσόν τον 2100 ευρώ για τη χρήση των φωτογραφιών όσο και για τα δικηγορικά έξοδα του γραφείου που τον εκπροσωπεί. Μάλιστα το ποσόν αυτό οφείλουμε να το δώσουμε στον λογαριασμό του δικηγόρου και όχι του φωτογράφου.
Οι φωτογραφίες δεν ξέρω εάν παρουσιάζουν κάποια πρωτοτυπία πάντως εμείς του είπαμε οτι εφόσον αποδείξει οτι όντως αυτός εκπροσωπεί τον φωτογράφο και οτι ο φωτογράφος αυτός είναι αυτός που έχει κάνει τη συγκεκριμένη δημιουργία τότε και μόνο θα διαπραγματευτούμε το οποιοδήποτε ποσό το οποίο κατά τη γνώμη μας δεν μπορεί να ξεπερνά τα 500 ευρώ.
Παρακαλώ πολύ συμβουλεύστε μας πως θα μπορούσαμε να κινηθούμε? Φυσικά και δεν θέλουμε να στερήσουμε από κάποιον τα πνευματικά του δικαιώματα ούτε και της αμοιβής του. Και πάνω από όλα δεν το κάναμε θέλοντας να κλέψουμε το έργο του.

e-Lawyer είπε...

Δεν επιτρέπεται η παροχή νομικών συμβουλών με αυτόν τον τρόπο. Πρέπει να αναθέσετε την υπόθεση σε δικηγόρο για να εξετάσει τα στοιχεία και να σας δώσει έγκυρη νομική συμβουλή.

Ανώνυμος είπε...

Δεν είναι η πρώτη φορά που οι δικαστές μας χάνουν το δάσος και βλέπουν το δέντρο. Έτσι και με την ερμηνεία της λέξης "πρωτότυπο". Πρωτότυπο θα μπορούσε να θεωρηθεί αυτό το οποίο είναι "Γουάου! Πολύ πρωτότυπο!", κρίση η οποία είναι απολύτως υποκειμενική, δεν εντάσσεται σε πλαίσια και κανόνες και επειδή πρόκειται για αξιολογική κρίση πρέπει ν' αποφεύγεται ως μέτρο απονομής δικαιοσύνης, ή, απλούστατα, πρωτότυπο θα μπορούσε να θεωρηθεί αυτό που δεν είναι αντίτυπο. Τι σας φαίνεται λογικότερο: να εναπόκειται στον κάθε δικαστή να κρίνει με βάση τη δική του αισθητική το έργο ενός φωτογράφου ή να οφείλει ο εκάστοτε θιγόμενος φωτογράφος ν' αποδείξει ότι το έργο αυτό είναι δικό του, ότι δηλαδή αυτός έβγαλε τη φωτογραφία και όχι κάποιος άλλος;
Παραθέτω μία φωτογραφία απ' το διαδίκτυο: http://www.fubiz.net/wp-content/uploads/2015/04/The-World-Most-Expensive-Photography_1-640x358.jpg
Πιστεύετε ότι κάποιος δικαστής θα την έκρινε πρωτότυπη και άρα προστατευτέα; Κι όμως αν γκουγκλάρετε "the most expensive photo in the world" θα βγει αυτή η φωτογραφία. Είναι η Rhein II του Andreas Gursky και πουλήθηκε για 4,3 εκ. δολλάρια (πλέον δεν είναι η ακριβότερη).
Κατά την άποψή μου λοιπόν ΚΑΘΕ φωτογραφία είναι προστατευτέα. Φορέας του σχετικού δικαιώματος είναι αυτός που την τράβηξε, που έχει το "πρωτότυπο". Άλλωστε, εάν η φωτογραφία που χρησιμοποιήθηκε για παράδειγμα από το ταξιδιωτικό γραφείο δεν είναι πρωτότυπη (πάντως την κάνει τη δουλειά που ήθελαν και μάλιστα τζάμπα) τότε γιατί τη διάλεξαν; Προφανώς γιατί ήταν όμορφη φωτογραφία κι αυτό οφείλεται στο συγκεκριμένο φωτογράφο που είχε τη γνώση και την αισθητική ώστε ν' αποδώσει μέσω της φωτογραφίας την ίδια εικόνα με κολακευτικότερο τρόπο. Όταν παντρευτήκατε δώσατε μια φωτογραφική μηχανή σ' έναν φίλο σας να βγάλει φωτογραφίες ή απευθυνθήκατε σε κάποιον επαγγελματία φωτογράφο τον οποίο επιλέξατε με κάποια συγκεκριμένα κριτήρια (πέραν των οικονομικών) που τα θεωρήσατε σημαντικά; Όλ' αυτά τα κριτήρια η εν λόγω απόφαση τα παραβλέπει και αντ' αυτών αναζητά την πρωτοτυπία με την έννοια του ασύνηθους. Καμιά φωτογραφία γάμου δεν μπορεί να κριθεί "πρωτότυπη". Πόσες όμως γίνονται εξώφυλλα σε αντίστοιχα περιοδικά;

e-Lawyer είπε...

Κάνετε λάθος: η πρωτοτυπία εδώ δεν είναι αισθητικός όρος, αλλά νομικός. Αναφέρεται στην στατιστική μοναδικότητα του έργου, όχι στην καλλιτεχνική υπεροχή του.

gabadoo είπε...

Δηλαδη καποιος μπορει να "κλεψει" μια προσωπικη μου φωτο απο το προφιλ μου στο FB και να την αναρτησει οπου θελει ,με το προσωπο μου φανεροτατο,χωρις να το γνωριζω?Ειναι συννομο αυτο δηλαδη?

e-Lawyer είπε...

Όχι, το ποστ δεν αφορά προσωπικές φωτογραφίες, αφορά έργα πνευματικής ιδιοκτησίας. Για τις προσωπικές φωτογραφίες ισχύουν όσα ορίζονται σε αυτή την απόφαση:

http://elawyer.blogspot.gr/2016/10/facebook.html

Ανώνυμος είπε...

Καλησπέρα! Μπορείτε να μου πείτε αν είναι νόμιμο να πάρω μία αφίσα ή καρτποσταλ με πρωτότυπη ζωγραφιά κάποιου ζωγράφου, να τη σκαναρω και να την βάλω σε ένα βιβλίο που έχω γράψει; Θα αναφέρω το όνομα του δημιουργού και το βιβλίο θα πωλείται. Γίνεται αυτό; Ευχαριστώ πολύ!

e-Lawyer είπε...

Όχι βέβαια, πρέπει να έχετε άδεια.

Ανώνυμος είπε...

γεια σας!θα ηθελα να ρωτησω το εξης : οταν ενας καλλιτεχνης δημοσιευει τα εργα του στο διαδικτυο επιτρεπεται η εκτυπωση τους χωρις την αδεια του? και αν οχι, ποιος ειναι ο νομος που τον προστατευει?
ευχαριστω πολυ

e-Lawyer είπε...

Απαγορεύεται από τον ν.2121 υπό τις παραπάνω προϋποθέσεις.

Unknown είπε...

αν απο φωτογραφια κανω μια ζωγραφια αντιγραφοντας ακριβως αυτο που βλεπω και τι πουλήσω για εξωφυλλο βιβλου ειναι κλεψιμο?

Ανώνυμος είπε...

Φωτογραφίες που έχουν τυπωθεί σε βιβλίο εκδόσεων υπουργείου μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε βίντεο δημόσιας προβολής (ντοκυματαιρ) στο YouTube η σε άλλο δημόσιο μέσο με αναφορά στην πηγή λήψης των φωτογραφιών? Το βίντεο θα είναι μη κερδοσκοπικό.

e-Lawyer είπε...

Όχι.

Ανώνυμος είπε...

Σε ΠΕΡΊΠΤΩΣΗ ΠΟΥ ΘΈΛΟΥΜΕ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΉΣΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΙΤΛΟ ΒΙΒΛΙΟΥ ΤΗΝ ΛΕΞΗ GOOGLE Ή ΤΗΝ ΛΕΞΗ FACEBOOK ΑΛΛΆ ΠΡΟΣΘΈΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΛΈΞΗ MR ΜΠΡΟΣΤΆ,ΔΗΛ. MR.GOOGLE,MR.FACEBOOK, ΕΙΜΑΣΤΕ ΚΑΛΛΥΜΕΝΟΙ ΝΟΜΙΚΑ;

Ανώνυμος είπε...

Καλησπέρα σας.
Ισχύει ο ίδιος νόμος για τις φωτογραφίες ταινιών,ξένων σειρών,εξώφυλλων cd/dvd και δημοσίων προσώπων(ηθοποιών,παρουσιαστών,πολιτικών και λοιπών);
Δηλαδή αν εγώ θέλω να κάνω στο blog μου ένα αφιέρωμα ή την κριτική μου σε κάτι από τα παραπάνω ,δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιήσω μια φωτογραφία της ταινίας,της σειράς,του cd ή του δημόσιου προσώπου για τα οποία πρόκειται να αναφερθώ;Επίσης αν θέλω να σχολιάσω κάτι από την πολιτική σκηνή της χώρας,απαγορεύεται να χρησιμοποιήσω μια όποιαδήποτε φωτογραφία πολιτικών προσώπων ή ακόμα και της Βουλής ή του Παρθενώνα ή του Λευκού Πύργου ας πούμε που θα βρω διαδικτυακά;
Με ενδιαφέρει κυρίως για το ερασιτεχνικό μου blog,από το οποίο δεν βγάζω χρήματα και το έχω για χόμπι και ως λογικό δεν θα ήθελα να μπλέξω με πνευματικά δικαιώματα αφού δεν τα πουλάω στην ουσία αλλά απλώς λέω την άποψη μου.

Unknown είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
Unknown είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
e-Lawyer είπε...

Βεβαίως, χρειάζεστε έγγραφη άδεια απο τους δικαιούχους των πνευματικών δικαιωμάτων.

Unknown είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
Unknown είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
e-Lawyer είπε...

Το Google μεταδίδει μήνυμα ότι οι φωτογραφίες ενδέχεται να καλύπτονται από πνευματικά δικαιώματα, οπότε το γεγονός και μόνο ότι είναι εντοπίσιμες από μηχανή αναζήτησης δεν σημαίνει ότι επιτρέπεται η χρήση τους χωρίς άδεια του δικαιούχου. Το ιδιο ισχύει και για το Flickr. Ως δικηγόρος έχω υπερασπιστεί δημιουργό που εκλάπησαν οι φωτογραφίες που είχε αναρτήσει για ελεύθερη θέαση στο Flickr = θέαση δεν σημαίνει και επιτρεπόμενη περαιτέρω χρήση.

Ανώνυμος είπε...

ποιος φερει την ποινικη ευθυνη για αναδημοσιευση φωτογραφιας στο facebook με προσβλητικο περιεχομενο ο αναδημοσιευσας η ο αρχικος δημιουργος. ευχαριστω πολυ

e-Lawyer είπε...

Και οι δύο

Δημήτρης Β. είπε...

Αγαπητέ συνάδελφε καλησπέρα!
Δεν έχω ασχοληθεί ποτέ με πνευματική ιδιοκτησία και διάβασα με μεγάλο ενδιαφέρον την απόφαση Ειρηνοδικείου που παραθέσατε, ως προς τον ορισμό του πνευματικού δημιουργήματος και την έννοια της πρωτοτυπίας.
Έχω αναρτήσει κάποιες φωτογραφίες στο flickr, οι οποίες δεν έχουν κανένα απολύτως στοιχείο πρωτοτυπίας, κατά το ως άνω σκεπτικό, ενώ διατίθενται με άδεια CC-BY, ήτοι ελεύθερη χρήση με αναφορά δημιουργού (αφού δεν θεωρώ εαυτόν φωτογράφο).

Πολλές από τις φωτογραφίες μου αυτές έχουν κατά καιρούς χρησιμοποιηθεί από ιστοσελίδες του εξωτερικού, πάντα με το προβλεπόμενο credit στον δημιουργό, στην περίπτωση όμως των ελληνικών μέσων, αυτό αποτελεί μόνο την εξαίρεση.
Πρόσφατα, συνάντησα μια εκ των φωτογραφιών μου αυτών (η οποία απεικονίζει ένα παλιό κτήριο του κέντρου) σε ιστοσελίδα εφημερίδας ευρείας κυκλοφορίας, χωρίς και πάλι καμία αναφορά στην προέλευση ή τον δημιουργό της.
Δεδομένου ότι, όπως γράφετε, έχετε χειριστεί υπόθεση χρήσης φωτογραφιών από το Flickr, έχω δυνατότητα να κινηθώ δικαστικώς σε περιπτώσεις σαν και αυτήν ή παρεμποδίζομαι από το γεγονός της έλλειψης πρωτοτυπίας στο έργο, οπότε δεν μπορώ να κάνω απολύτως τίποτα;

Ευχαριστώ θερμά,
Δημήτρης

e-Lawyer είπε...

Αν ελλείπει το στοιχείο της πρωτοτυπίας δεν εφαρμόζεται καν ο ν.2121/1993, οπότε το έργο ανήκει στον δημόσιο τομέα.

To νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο

 Το νομοσχέδιο προβλέποντας στο άρθρο 3 ότι ο γάμος επιτρέπεται για άτομα διαφορετικού ή ίδιου φύλου, αυτοδικαίως επεκτείνει στα ζευγάρια το...