Τέσσερα εντελώς σαφή νομικά μέτρα για την καταπολέμηση της διαφθοράς

Εάν μια κυβέρνηση είναι όντως αποφασισμένη να αναζητήσει όλα όσα χάνονται από τον μαύρο κύκλο της διαφθοράς, με οποιοδήποτε κόστος για την σχέση της με συντεχνίες και ολιγάρχες, υπάρχουν πολύ συγκεκριμένες προτάσεις της διεθνούς κοινωνίας των πολιτών για την υλοποίησή τους.

1)  Ο νόμος για την προστασία των καταγγελλόντων σημαντικών φαινομένων διαφθοράς στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα (whistleblowing). Αυτή τη στιγμή, παρά τις τροποποιήσεις του 2014, ο νόμος προσφέρει ελάχιστη και θεωρητική προστασία στους απλούς πολίτες που έχουν μεν στοιχεία για χοντρές υποθέσεις δωροδοκίας, θα ήθελαν να τα θέσουν υπόψη στους αρμόδιους, αλλά γνωρίζουν ότι θα αντιμετωπίσουν αντίποινα. Οι τροποποιήσεις του ποινικού κώδικα για τους "μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος" δεν παρέχουν επαρκή προστασία. Ενώ ο Έλληνας νομοθέτης γνωρίζει πολύ καλά τί πρέπει να κάνει, γιατί τα έχει επισημάνει και η Διεθνής Διαφάνεια στις Αρχές για την Νομοθέτηση Whistleblowing. Οι αρχές αυτές δεν έχουν ακολουθηθεί από τη νομοθεσία, με αποτέλεσμα ελάχιστοι να τολμούν να καταγγέλλουν φαινόμενα διαφθοράς και να χάνονται εκατομμύρια που κανονικά θα έπρεπε να καταλήγουν στο δημόσιο ταμείο. Ένα νέο νομοθέτημα που ακολουθεί το σύνολο των Αρχών αυτών θα θωρακίσει το σύστημα υποβολής καταγγελιών και στον δημόσιο αλλά και στον ιδιωτικό τομέα. Αλλά χρειάζεται τόλμη.

2)  Ο νόμος για το πολιτικό χρήμα και τον έλεγχο του πόθεν έσχες έχει επίσης σημαντικά προβλήματα και κυρίως διότι η Επιτροπή που ελέγχει τους πολιτικούς αποτελείται και από βουλευτές. Και σε αυτό το θέμα έχει επισημανθεί ότι πρέπει να οργανωθεί ένας εντελώς ανεξάρτητος φορέας στον οποίο να μη μετέχουν καθόλου ελεγχόμενοι πολιτικοί. Γενικά, όλες οι "διακομματικές επιτροπές" που προβλέπονται για να ελέγχουν τους ίδιους τους πολιτικούς οργανισμούς πάσχουν από εγγενή σύγκρουση συμφερόντων. Σκεφτείτε μόνο πόσα έσοδα έχασε ο Δήμος Αθηναίων (πιθανώς και άλλοι δήμοι) από τα πρόστιμα που δεν μπήκαν για την παράνομη αφισσοκόληση, μόνο και μόνο επειδή ουδέποτε συνεδρίασε η αρμόδια "διακομματική επιτροπή", η οποία απλά πρέπει να καταργηθεί και τα πρόστιμα να επιβάλλονται όπως για κάθε παραβάτη από τα δημοτικά όργανα και μόνον. 

3)  Η επιτάχυνση της Δικαιοσύνης δεν επιτυγχάνεται με την προσθήκη οικονομικών εμποδίων όπως είναι τα αυξημένα παράβολα για μηνύσεις, εφέσεις και γενικά καθιστώντας ακριβή την προσφυγή του πολίτη στην Δικαιοσύνη. Τα μέτρα αυτά απέτυχαν και τα παράβολα πρέπει να καταργηθούν: η προσφυγή στη Δικαιοσύνη είναι συνταγματικό δικαίωμα, όχι εμπόρευμα. Η αποφόρτιση των δικαστηρίων πετυχαίνει μόνο με την ίδρυση θεσμών διαμεσολάβησης. Η Κυβέρνηση μπορεί να πετύχει αυτή τη στιγμή σε σημαντικό βαθμό την αποφόρτιση των δικαστηρίων από υποθέσεις που αφορούν Δήμους και Περιφέρειες, εάν αλλάξει το νομοθετικό πλαίσιο και διευκολύνει την εκλογή Συμπαραστάτη του Δημότη σε κάθε δήμο και Περιφερειακού Συμπαραστάτη του Πολίτη σε κάθε περιφέρεια. Στο υπουργείο Εσωτερικών ως συντονιστής του Δικτύου Δημοτικών και Περιφερειακών Συμπαραστατών έχω καταθέσει από πέρσι μια πρόταση για την ενίσχυση του θεσμού σύμφωνα με τις συστάσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης. Κι επειδή το πρόβλημα είναι ότι οι Συμπαραστάτες εκλέγονται με την αυξημένη πλειοψηφία των 2/3 του συνόλου των μελών των δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων, πρέπει να γίνει μια αλλαγή που θα διευκολύνει την εκλογή: η δεύτερη ψηφοφορία να αφορά μόνο την αυξημένη πλειοψηφία των παρόντων (κι όχι του συνόλου των μελών) των δημοτικών / περιφερειακών συμβουλίων. Ο Συνήγορος του Πολίτη πρέπει να παύσει να λειτουργεί μόνο ως ένας κεντρικός θεσμός της πρωτεύουσας και η λειτουργία του πρέπει να διαχυθεί στο σύνολο των δημοσίων υπηρεσιών, ώστε οι πολίτες να λύνουν τα προβλήματά τους με τον εγγύς δημόσιο διαμεσολαβητή, αποφεύγοντας δικαστικές διαδικασίες και έξοδα. 

4)  Η πρόσβαση στην δημόσια πληροφορία και η χρήση των ανοικτών δεδομένων αφορά μία ολόκληρη νέα αγορά καινοτόμων προϊόντων και εφαρμογών πληροφορικής. Ο τελευταίος νόμος ακολούθησε ανέμπνευστα την οδηγία της Ε.Ε. χωρίς να προσθέτει κάτι ουσιαστικό και πρακτικό στο άνοιγμα των δημόσιων δεδομένων. Γιατί είναι θεωρητικός και δεν προβλέπεται σοβαρό και αξιόπιστο σύστημα επιβολής των διατάξεων. Πρέπει να ιδρυθεί και στην Ελλάδα η ανεξάρτητη αρχή του Επιτρόπου Πρόσβασης στην Πληροφόρηση και Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, ώστε να υπάρχει επιβολή σε όποιον δεν παρέχει δημόσια δεδομένα στο κοινό, παράλληλα με την προστασία όσων δεδομένων αφορούν ειδικές κατηγορίες που σχετίζονται με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Μια πλήρης πρόταση νόμου για το θέμα αυτό - που νοικοκυρεύει και την λειτουργία της Αρχής Δεδομένων - έχει δημοσιευθεί εδώ. 

Τέσσερις εύκολα υλοποιήσιμοι νομικοί στόχοι που μπορούν να εξοικονομήσουν έσοδα για το κράτος, αλλάζοντας εκ βάθρων και την αντίληψη για την σχέση του μαζί μας.

Αρνητής της γενοκτονίας των Αρμενίων στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο

ΑΥΡΙΟ στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου θα δικαστεί μια πολύ ενδιαφέρουσα υπόθεση. Ο κ. Perinçek ήταν ο αρχηγός του τουρκικού εργατικού κόμματος που αρνήθηκε την γενοκτονία των Αρμενίων από την Οθωμανική Αυτοκρατορία (1915) ισχυριζόμενος σε διάφορα συνέδρια στην Ελβετία ότι επρόκειτο για ένα "διεθνές ψεύδος".

 Μια ελβετοαρμενική ένωση του έκανε μήνυση και ελβετικό δικαστήριο τον καταδίκασε κρίνοντας ότι σκοπός του ήταν καλλιέργεια φυλετικού μίσους και όχι η συμβολή σε έναν ιστορικό διάλογο.Έκανε έφεση που απορρίφθηκε, ενώ το Ακυρωτικό Τμήμα έκρινε ότι αρνήθηκε τον χαρακτηρισμό "γενοκτονία" κι όχι τις σφαγές κι εκτοπίσεις.Το Ομοσπονδιακό Δικαστήριο απέρριψε την προσφυγή του και τελικά ακολούθησε προσφυγή στο Ευρωπαϊκό, όπου ισχυρίζεται ότι παραβιάστηκε η ελευθερία της έκφρασής του, λόγω της διατύπωσης του ελβετικού δικαίου που δεν ήταν "προβλέψιμων συνεπειών", λόγω του ότι δεν επιδιώχθηκε με την ποινή "νόμιμος στόχος" και ότι η επέμβαση στην ελευθερία του δεν ήταν "αναγκαία σε μια δημοκρατική κοινωνία" (τα εντός εισαγωγικών είναι νομική ορολογία του ευρωπαϊκού δικαίου της ελευθερίας της έκφρασης). 

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο τον δικαίωσε με την πρώτη απόφασή του το 2013 (με ψήφους 5 έναντι 2) κρίνοντας ότι οι ελβετικές διατάξεις που εφαρμόστηκαν ήταν ανεπαρκείς σε σχέση με τα πρότυπα που θέτει το ευρωπαϊκό δίκαιο και η νομολογία του ΕΔΔΑ. Το ΕΔΔΑ έκρινε ότι όντως παραβιάστηκε η ελευθερία της έκφρασής του γιατί η ποινή δεν ανταποκρινόταν σε "πιεστική κοινωνική ανάγκη" και δεν ήταν αναγκαία σε μια δημοκρατική κοινωνία για την προστασία της τιμής και των συναισθημάτων των απογόνων της γενοκτονίας του 1915.

 Όμως η Ελβετία προσέβαλε την απόφαση του Τμήματος κι έτσι η υπόθεση παραπέμφθηκε για επανεκδίκαση στο Τμήμα Ευρείας Συνθέσεως του ΕΔΔΑ, στο οποίο θα διεξαχθεί αύριο η ακροαματική διαδικασία. Δηλαδή το ΕΔΔΑ θα αποφασίσει σε τελικό βαθμό, όχι βέβαια αν έγινε η γενοκτονία, αλλά αν η διαδικασία με την οποία καταδικάστηκε ο προσφεύγων ήταν σύμφωνη ή όχι με το ευρωπαϊκό δίκαιο.

Πολιτική ορκωμοσία Πρωθυπουργού

Είναι η πρώτη φορά που η ορκωμοσία του Πρωθυπουργού γίνεται με πολιτικό όρκο. Το ίδιο το Σύνταγμα δεν προβλέπει τον τύπου του όρκου του Πρωθυπουργού. Ο τύπος του θρησκευτικού όρκου προβλέπεται μόνο για τους βουλευτές (άρθρο 59) και για τον ΠτΔ (άρθρο 33). Οι σχέσεις του Κράτους με την Εκκλησία περιγράφονται στο άρθρο 3 που αναγνωρίζεται επικρατούσα η ορθόδοξη ανατολική εκκλησία και στο άρθρο 13 που κατοχυρώνονται συνταγματικοί κανόνες για την θρησκευτική ελευθερία. Άλλες σημαντικές πολιτικές ορκωμοσίες στο παρελθόν ήταν η ορκωμοσία του Δημάρχου Αθηναίων το 2011 και της Περιφερειάρχη Αττικής το 2014.

Ο τύπος του όρκου του Πρωθυπουργού προβλέπεται από το άρθρο 9 του Ν.1558/1985, κατά το οποίο ο Πρωθυπουργός πριν αναλάβει καθήκοντα ορκίζεται κατά τον τύπο που προβλέπεται από το άρθρο 14 για τα μέλη της Κυβέρνησης:

"Οι αντιπρόεδροι της Κυβέρνησης, οι υπουργοί και οι υφυπουργοί διορίζονται και παύονται, σύμφωνα με τα άρθρα 37 παρ. 1 και 81 παρ. 1 του Συντάγματος, με προεδρικό διάταγμα ύστερα από πρόταση του Πρωθυπουργού και δίνουν ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας τον ακόλουθο όρκο: "Ορκίζομαι στο όνομα της Αγίας Ομοούσιας και Αδιαίρετης Τριάδας να τηρώ το γενικό συμφέρον του ελληνικού λαού". Η παράγραφος 2 του άρθρου 59 του Συντάγματος ισχύει αναλόγως. Μπορεί επίσης να δοθεί όρκος με διαβεβαίωση χωρίς θρησκευτικό περιεχόμενο."

Επομένως η "διαβεβαίωση χωρίς θρησκευτικό περιεχόμενο" (= ο πολιτικός όρκος) προβλέπεται νομοθετικά από τον ανωτέρω νόμο. 

Δεύτερη απόφαση για την Γιούλια Τιμοσένκο από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο

Σήμερα εκδόθηκε η δεύτερη απόφαση για την Γιούλια Τιμοσένκο, π. πρωθυπουργό της Ουκρανίας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Στην πρώτη απόφαση (2013) το ΕΔΔΑ καταδίκασε την Ουκρανία για την διαδικασία που αφορούσε την προφυλάκιση της Τιμοσένκο, για την υπογραφή σύμβασης εισαγωγής φυσικού αερίου. Η δεύτερη προσφυγή αφορούσε την ίδια την δίκη της πρώην πρωθυπουργού: η Ουκρανία παραδέχθηκε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ότι η ποινική δίωξή της είχε πολιτικά κίνητρα και ότι όντως παραβιάστηκαν ανθρώπινα δικαιώματά της. Η Τιμοσένκο δήλωσε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ότι αποδέχεται τις δηλώσεις της Ουκρανίας και τελικά σήμερα το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο με μια απόφασή του έκρινε ότι η υπόθεση διευθετήθηκε φιλικά και διεγράφη από το πινάκιό του.

Τέλος στην 15ήμερη απαγόρευση των δημοσκοπήσεων πριν τις εκλογές

Η νομοθετική απαγόρευση της δημοσίευσης δημοσκοπήσεων 15 ολοκληρες μέρες πριν την ημέρα των εκλογών ήταν ένας σοβαρός περιορισμός της ελεύθερης διακίνησης της πληροφορίας. Από το 2009 το είχαμε υποστηρίξει ορισμένοι (βλ. εδώ) και απ' όσο γνωρίζω υπήρξαν και δύο προσφυγές στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για παραβίαση του άρθρου 10 της ΕΣΔΑ.

Ο περιορισμός αυτός τελείωσε για τις βουλευτικές εκλογές. Είχε προηγηθεί η κατάργησή του στις τοπικές εκλογές και στις εκλογές του 2014 και με μια τροπολογία σε ένα νομοσχέδιο υποστηρίχθηκε ότι αφού η άρση του περιορισμού δεν δημιούργησε προβλήματα σε αυτές τις εκλογές, καλό είναι να καταργηθεί η απαγόρευση και για τις βουλευτικές εκλογές.

Πράγματι, με το άρθρο 32 του Ν.4315/2014 η 15ήμερη απαγόρευση γίνεται ημερήσια:

«α. Μία (1) ηµέρα πριν από τη διενέργεια των βουλευτικών εκλογών και έως τη 19η ώρα της ηµέρας της ψηφοφορίας, απαγορεύεται η δηµοσιοποίηση δηµοσκοπήσεων για την πρόθεση ψήφου των εκλογέων και η καθ’οιονδήποτε τρόπο µετάδοση αποτελεσµάτων των δηµοσκοπήσεων, καθώς και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο µετάδοση και αναµετάδοσή τους από τα µέσα ενηµέρωσης, µε οποιονδήποτε τρόπο και αν διανέµονται ή εκπέµπουν.

«β. Με την επιφύλαξη του προηγούµενου εδαφίου, µία (1) ηµέρα πριν από τη διενέργεια των βουλευτικών εκλογών και µέχρι τη 19η ώρα της ηµέρας της ψηφοφορίας, απαγορεύεται στους δηµόσιους και ιδιωτικούς ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθµούς ελεύθερης λήψης, στους φορείς παροχής συνδροµητικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών, σε κάθε είδους εφηµερίδα και περιοδικό, καθώς και στα πολιτικά κόµµατα και στους υποψηφίους, η καθ’ οιονδήποτε τρόπο δηµοσιοποίηση ή µετάδοση ή αναµετάδοση οποιασδήποτε έρευνας γνώµης, µε οποιονδήποτε τρόπο και αν διενεργείται, σχετικά µε τις πολιτικές τάσεις, απόψεις και προτιµήσεις της κοινής γνώµης, για πολιτικά κόµµατα, πολιτικές θέσεις και πρόσωπα ή άλλα οικονοµικά και κοινωνικά ζητήµατα.»

Είναι πολύ θετικό βήμα ότι καταργήθηκε η 15ήμερη απαγόρευση. Ωστόσο η θεματική ευρύτητα της απαγόρευσης της "β" παραγράφου εξακολουθεί να είναι υπερβολική: ιδίως αν πρόκειται για "αναμετάδοση", δηλαδή όχι για πρώτη μετάδοση έρευνας γνώμης και στο μέτρο που δεν αφορά πολιτικά πρόσωπα, κόμματα κλπ, αλλά "άλλα οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα" θεωρώ εντελώς υπερβολική την απαγόρευση. Δεν μπορείς να απαγορεύεις στους σχολιαστές να μιλούν με αναφορά σε στοιχεία!

Ενεργοί πολίτες στην προεκλογική περίοδο

Είμαστε κι εμείς που δεν αντιμετωπίζουμε τον δημόσιο βίο ως μια πίτα που μοιράζεται σε κομματικούς οργανισμούς και δεν φοράμε τα γυαλιά της εκάστοτε συγκυρίας όταν λέμε μια γνώμη. Μπορεί να πούμε κάτι επικριτικό, χωρίς να βλέπουμε τους πολιτικούς ή τους υποστηρικτές τους με την αντιπαλότητα όσων κάθονται στην απέναντι κερκίδα, αντίθετα μπορεί να ψηφίσουμε αυτό που επικρίνουμε περισσότερο. Ναι, ακόμη και στην κορύφωση της προεκλογικής περιόδου υπάρχει κόσμος που δεν σκέφτεται μόνο τα ποσοστά, τις αυτοδυναμίες, τις καταμετρήσεις και τους συσχετισμούς.

 Είναι κατανοητό το άγχος των υποψηφίων και των υποστηρικτών τους και τους συγχωρούμε όταν, πάνω στον παροξυσμό, μπορεί να μας "χρεώνουν" σε μια πλευρά ή άλλη. 

Μας αρκεί που μετά μπορούμε να αποδεικνύουμε ότι έκαναν λάθος και μας λυπεί που θα κάνουν το ίδιο λάθος σε κάθε προεκλογική περίοδο, χωρίς να μαθαίνουν ποτέ. Επίσης, η μη στράτευση δεν είναι συμπεριφορά αποσυνάγωγου, αλλά για κάποιους είναι πολύ πιο επίπονη και συνεπής επιλογή ενεργού πολίτη. Και δεν την ταυτίζω καθόλου με την αδιαφορία ή την τήρηση ίσων αποστάσεων: όταν διατηρείς την δυνατότητα της θετικής ή αρνητικής κριτικής προς όλες τις κατευθύνσεις δεν τηρείς "ίσες αποστάσεις", αλλά εκτίθεσαι χειρότερα από την στράτευση.

Ο Στάλιν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο

Ο εγγονός του Ιωσήφ Στάλιν προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου εναντίον της Ρωσίας και έχασε χτες. Η υπόθεση αφορούσε την μήνυση που είχε καταθέσει εναντίον μιας εφημερίδας στην οποία δημοσιεύθηκε ένα άρθρο που ανέφερε τον Στάλιν ως αιμοδιψή καννίβαλο κ.τ.λ.Τα ρωσικά δικαστήρια απέρριψαν την μήνυση και ο απόγονος προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για παραβίαση της δίκαιης δίκης, της ελευθερίας της έκφρασης και της απαγόρευσης διακρίσεων . Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο όμως θεώρησε ότι ορθότερο ήταν να εξετάσει εάν θίγεται η ιδιωτική ζωή του απογόνου του Στάλιν, κρίνοντας ότι από πλευράς ανθρώπινων δικαιωμάτων αυτό θα ήταν το πρόβλημα. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αναφέρει ότι θα μπορούσε να θιγεί η ιδιωτική - οικογενειακή ζωή ενός απογόνου με όσα λέγονται για τον πρόγονό του, αλλά το θέμα προϋποθέτει στάθμιση με το δικαίωμα της ελευθερίας της έκφρασης και τελικά το θέμα είναι φυσικά αν ο πρόγονος ήταν κάποιο ιστορικό πρόσωπο ή όχι. Έτσι δεν μπήκε καν στην ουσία και απέρριψε την προσφυγή ως απαράδεκτη, κρίνοντας ότι ο εγγονός εξ ορισμού δεν θίγεται νομικά. Η απόφαση δημοσιεύθηκε χτες.

Απόφαση Dzhugashvili κατά Ρωσίας. 

Oι εκλογές για Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης στον Δήμο Αθηναίων

ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ ΓΙΑ “ΣΥΜΠΑΡΑΣΤΑΤΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΗ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ” ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ ΑΘΗΝΑΙΩΝ

10.2.2011: ο Δήμαρχος προκηρύσσει για πρώτη φορά την θέση, με διαδικτυακή ανάρτηση στο site του Δήμου, σύμφωνα με την ρύθμιση του “Καλλικράτη”. Είναι η αρχική αυστηρή διάταξη του “Καλλικράτη” - που τροποποιήθηκε με επομενο νόμο- κατά την οποία η διαδικασία πρέπει υποχρεωτικά να ολοκληρωθεί εντός 2 μηνών από την εγκατάσταση των δημοτικών αρχών.

28.2.2011: Δημοτικό Συμβούλιο: πρώτη εκλογική διαδικασία, 12 υποψήφιοι. Η μείζων αντιπολίτευση (Αθήνα, πόλη της ζωής μας) αποχωρεί από την διαδικασία, αναφέροντας ότι δεν έχει προηγηθεί καμία συζήτηση με την πλειοψηφία για να εξεταστεί ποιό πρόσωπο θα συγκέντρωνε την ευρεία πλειοψηφία. Παρατάξεις ΚΚΕ (Λαϊκή συσπείρωση) και Ανταρσία στις γειτονιές της Αθήνας καταγγέλλουν τον θεσμό και απέχουν από την ψηφοφορία.

21.3.2011: Δημοτικό Συμβούλιο: έχει προγραμματιστεί να γίνει η επαναληπτική εκλογική διαδικασία, η οποία αναβάλλεται λόγω κατάληψης της αίθουσας του δημοτικού συμβουλίου από συμβασιούχους.

2.5.2011: Δημοτικό Συμβούλιο: η επαναληπτική εκλογική διαδικασία πραγματοποιείται, με αποχή ΟΛΩΝ των παρατάξεων της αντιπολίτευσης (δηλαδή και “Ανοιχτή Πόλη” και “Επιμένουμε Αθήνα”, λόγω έλλειψης διαπαραταξιακής συνεννόησης). Τις περισσότερες (9) ψήφους έλαβε ένας υποψήφιος που είχε υπάρξει στο παρελθόν και υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος με την δημοτική παράταξη Σκανδαλίδη.

24.5.2011: Τροποποίηση “Καλλικράτη”: η προκήρυξη μπορεί να επανεκδοθεί μετά την δεύτερη άκαρπη ψηφοφορία, ακόμα και μετά τους 2 πρώτους μήνες από την εγκατάσταση της δημοτικής αρχής. Αυτή η πρώτη τροποποίηση του άρθρου 77 επέτρεψε την επαναπροκήρυξη της θέσης στον Δήμο Αθηναίων. Το δίμηνο θεωρείται πλέον “ενδεικτική” προθεσμία.

7.6.2011: νέα Εγκύκλιος Υπουργείου: “Η προκήρυξη μπορεί να εκδίδεται, κάθε φορά, και μετά το πέρας της δεύτερης ανεπιτυχούς εκλογής του Συμπαραστάτη. Εφόσον, δηλαδή, μετά από δύο ψηφοφορίες, οι οποίες μπορεί να διενεργούνται στην ίδια ή σε επομένη συνεδρίαση του δημοτικού ή περιφερειακού συμβουλίου, δεν επιτυγχάνεται η εκλογή του Συμπαραστάτη, τότε πριν τη διενέργεια νέας ψηφοφορίας εκδίδεται προκήρυξη για την πλήρωση της θέσης, στην οποία μπορούν να θέσουν υποψηφιότητα τα ίδια ή άλλα πρόσωπα ή να αποσύρουν το ενδιαφέρον τους πρόσωπα που είχαν θέσει υποψηφιότητα με την προηγούμενη προκήρυξη.”

Για ένα χρόνο, ο Γιώργος Αμυράς με δελτία τύπου, ερωτήσεις στο δημοτικό συμβούλιο και παρεμβάσεις υπενθυμίζει την έλλειψη Συμπαραστάτη στον Δήμο Αθηναίων. Η Ανοιχτή Πόλη επίσης θέτει το ζήτημα και συμφωνεί ότι ο Δήμος πρέπει να ενεργοποιήσει τον θεσμό.

Αρχές Ιουνίου 2012: Συναντιέμαι με τον Δήμαρχο, επισημαίνοντας την αναγκαιότητα εκλογής Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης, ιδίως μετά την τροποποίηση του Καλλικράτη που επιτρέπει πλέον την εκ νέου προκήρυξη. Ως μόνη λύση, για μην οδηγηθούμε και πάλι σε αδιέξοδο, αναδεικνύεται η ενδο-παραταξιακή συμφωνία της δημοτικής πλειοψηφίας, αλλά και η δια-παραταξιακή συνεννόηση με την αντιπολίτευση για την συγκρότηση της αυξημένης πλειοψηφίας των 2/3. Γεγονός που προϋποθέτει υποψηφιότητα ουδέτερη κομματικά, παραταξιακά και πολιτικά.

13.6.2012: ο Δήμαρχος προκηρύσσει εκ νέου τη θέση.

26.7.2012: Δημοτικό Συμβούλιο, εκλογική διαδικασία. Είμαστε 3 υποψήφιοι. Εκλέγομαι με 32 ψήφους, οριακά την αυξημένη πλειοψηφία των 2/3 του τότε συνόλου των μελών του Δ.Σ. Οι υπόλοιποι υποψήφιοι (ανάμεσα στους οποίους και εκείνος που είχε πάρει 9 ψήφους στην προηγούμενη ψηφοφορία) έλαβαν από 2 ψήφους.

14.4.2014: Τροποποίηση του “Καλλικράτη”: το ενδεικτικό δίμηνο για την προκήρυξη της θέσης γίνεται εξάμηνο από την εγκατάσταση των δημοτικών αρχών. Μια πολύ κακή ρύθμιση που χαλαρώνει την υποχρέωση των Δημάρχων για προκήρυξη της θέσης.

31.8.2014: Λήγει η θητεία μου.

20.11.2014: ο Δήμαρχος προκηρύσσει την θέση.

4.12.2014: Δημοτικό Συμβούλιο, πρώτο θέμα: επιλογή Συμπαραστάτη. Οι 7 υποψήφιοι παρουσιαζόμαστε με πεντάλεπτες ομιλίες ενώπιον 38 παρόντων δημοτικών συμβούλων. Η εκλογική διαδικασία αναβάλλεται για την επόμενη συνεδρίαση, προκειμένου να πραγματοποιηθεί η διαπαραταξιακή συνεννόηση, σύμφωνα με σχετική δήλωση του προεδρείου.

18.12.2014: Δημοτικό Συμβούλιο, πρώτη ψηφοφορία. Είμαστε 7 υποψήφιοι και η διαδικασία αποβαίνει άγονη. Έλαβον: Αδαμακοπούλου 6, Δημητρόπουλος 0, Κακέπης 0, Καρανασοπούλου 6, Ματθαίου 2, Παπανδρέου 11, Σωτηρόπουλος 6. Η επαναληπτική ψηφοφορία ορίζεται για επόμενη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου.

15.1.2014: Δημοτικό Συμβούλιο, η δεύτερη ψηφοφορία δεν πραγματοποιείται. Αναβάλλεται για επόμενη συνεδρίαση.

Ο Συμπαραστάτης του Δημότη και της Επιχείρησης είναι το μόνο δημοτικό όργανο που δεν έχει ακόμη στελεχωθεί κατά την τρέχουσα δημοτική περίοδο.

Υπερασπίζοντας την οικουμενικότητα των δικαιωμάτων

Είναι συνειδητό, πλέον, ότι ζούμε σε κρίσιμα χρόνια που θα καθορίσουν το μέλλον σε μεγάλο βάθος. Είμαστε σε μια ιστορική περίοδο στην οποία θα κριθεί και θα επαναπροσδιοριστεί η ίδια η ανθρώπινη αξία. Δεν νομίζω ότι περιμέναμε, ως φοιτητές των νομικών σχολών της δεκαετίας του 1990, ότι θα χρειαζόταν να επανέλθουμε σε αρχές και κανόνες που περιλαμβάνονταν σε ιστορικές αναδρομές ή θεωρητικά τμήματα της ύλης, όπως, ξέρετε τώρα, θέματα που ακούγονταν πιο κοντινά τα τέλη του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου και όχι τόσο με όσα θα αντιμετωπίζαμε ως οι νομικοί μιας κοινωνίας ανάπτυξης, ειρήνης και ευημερίας.

Το 2001, βέβαια, με το χτύπημα τους δίδυμους πύργους, πολλά αυτονόητα γκρεμίστηκαν. Τότε ξεκίνησε ένα πρώτο τρομολαγνικό κύμα υπερτονισμού της ανάγκης ασφάλειας που οδηγούσε σε έναν αντίλογο από όσους έβλεπαν περισσότερο την περιστολή των δικαιωμάτων και λιγότερο την ενίσχυσή τους. Κοιτάζοντας πίσω, και οι δύο θεωρήσεις, αποδείχθηκαν τουλάχιστον εκκρεμείς. Γιατί δεν αναζήτησαν τις αιτίες, αλλά έβλεπαν και οι δύο τις λύσεις στην αύξηση τεχνικών μέτρων και των νομοθετικών εγγυήσεων. Αυτές οι προσεγγίσεις ήδη φαίνονται πολύ μακρινές και ξεπερασμένες από την ίδια την καθημερινότητα.

Αλλά, να που και πάλι φτάνουμε να μιλάμε για τα στοιχειώδη. Σαν να έχει ολοκληρωθεί ένας μεγάλος κύκλος από τις πρώτες διακηρύξεις για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και να πρέπει να τις επανεφεύρουμε. Και τώρα, περισσότερο από τότε, φαίνεται ότι δεν αρκεί η δύναμη που δίνει η τεχνολογία και η κατάφαση που προκαλεί μια μεστή νομικοπολιτική διατύπωση ή ένας περιγραφικός φιλοσοφικός και πολιτικός λόγος. Πρέπει να εντοπίσουμε  και να αναλύσουμε δεδομένα. Πού οφείλεται αυτή η κραυγαλέα διχοτόμηση ανάμεσα σε κυρίαρχες πολιτισμικές αναμετρήσεις και τί είναι, τέλος πάντων, αυτό που στερεί από τα ανθρώπινα δικαιώματα την πραγματικά οικουμενική τους αποδοχή; Δεν αρκούν οι τυποποιημένες απαντήσεις όπως το θρήσκευμα, τα γεωπολιτικά συμφραζόμενα και οι οικονομικοινωνικές συνθήκες κι, επίσης, τίποτε δεν προεξοφλεί ότι η θεώρηση αυτή είναι αντικειμενική ή τελική και ολοκληρωμένη. 

Μπορούμε λοιπόν να ξαναδούμε την έκταση εφαρμογής, τους αναγκαίους περιορισμούς, το περιεχόμενο και την ποιότητα των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Να υπενθυμίσουμε που βασίζονται οι γενικεύσεις που περιέχουν αυτοί οι κανόνες. Το αίμα που έχει χυθεί, για να μην χυθεί κι άλλο. Αλλά νομίζω ότι ο βασικός στόχος είναι η εμπέδωση της οικουμενικότητάς τους. Δεν μπορεί στο στάδιο της εξέλιξης που είμαστε, να ισχύουν άλλα ελάχιστα για ανθρώπους που βρίσκονται σε μία χώρα κι άλλα για όσους βρίσκονται σε άλλη. Μόνο ένας λόγος "δικαιολογεί" τις αποκλίσεις: η διαφωνία για την ίδια την ανθρώπινη φύση. Αυτή η διαφωνία λοιπόν είναι που γεφυρώνεται μέσα από σύνθετες και μακροχρόνιες διεργασίες που εμπερικλείουν συνεχείς ανακεφαλαιώσεις και επαναπροσδιορισμούς. Αυτό δεν τελειώνει ποτέ, πρέπει να έχουμε υπόψη. Πρέπει μειώσουμε όμως, όσο περισσότερο μπορούμε τα άτομα που θυσιάζονται ανάμεσα στις μυλόπετρες.