Τετάρτη, Μαΐου 31, 2006
Απόφαση ΕΕΤΤ για υποχρεώσεις ΟΤΕ προς άλλες εταιρίες
Σύμφωνα με την Απόφαση της ΕΕΤΤ, ο ΟΤΕ κατέχει Σημαντική Ισχύ στην εν λόγω αγορά και του επιβάλλονται μια σειρά από κανονιστικές υποχρεώσεις, οι κυριότερες εκ των οποίων είναι οι ακόλουθες:
· Υποχρέωση Πρόσβασης και χρήσης συγκεκριμένων ευκολιών δικτύου σε κάθε ενδιαφερόμενο (όπως παροχή πλήρους και μεριζόμενης πρόσβασης στους τοπικούς βρόχους και υποβρόχους, καθώς και πρόσβαση σε σχετικές ευκολίες, όπως η συνεγκατάσταση)
· Υποχρέωση Διαφάνειας, που εξειδικεύεται κυρίως στη Δημοσίευση Προσφοράς Αναφοράς Αδεσμοποίητης Πρόσβασης
· Υποχρέωση μη διακριτικής μεταχείρισης προς όφελος του λιανικού τμήματος του ΟΤΕ (συμπεριλαμβανομένων των θυγατρικών και συνδεδεμένων με αυτόν επιχειρήσεων), η οποία θα πρέπει να συνοδεύεται και από υποχρεώσεις διαφάνειας
· Υποχρέωση λογιστικού διαχωρισμού σχετικά με σημαντικές οικονομικές πληροφορίες για όλους τους χωριστούς λογαριασμούς
· Υποχρέωση κοστοστρέφειας και ελέγχου τιμών
Σύμφωνα με δήλωση του Προέδρου της ΕΕΤΤ, Καθηγητή κ. Νικήτα Αλεξανδρίδη, «Η κανονιστική Απόφαση για την αγορά παροχής Αδεσμοποίητης Πρόσβασης σε Μεταλλικούς Βρόχους και Υποβρόχους, σηματοδοτεί τη λειτουργία της συγκεκριμένης αγοράς των Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και των δραστηριοποιούμενων σε αυτή εταιρειών, βάσει του νέου Ευρωπαϊκού Κανονιστικού Πλαισίου. Η Απόφαση αυτή σε συνδυασμό με προηγούμενη Απόφαση της ΕΕΤΤ, στο πλαίσιο του κοστολογικού ελέγχου του ΟΤΕ, με την οποία μειώθηκαν τα μηνιαία τέλη μεριζόμενης πρόσβασης σε 2,08 ευρώ από 4,05 ευρώ (το οποίο αντιστοιχεί σε μια μείωση της τάξεως του 48,6%), αποτελούν κίνητρα για την προσέλκυση επενδύσεων, ιδίως σε επίπεδο ανάπτυξης υποδομών. Η ανάπτυξη του ανταγωνισμού τόσο σε επίπεδο υποδομών όσο και σε επίπεδο υπηρεσιών θα επιτρέψει αφενός, την ανάπτυξη των επενδύσεων προς όφελος των καταναλωτών και της εθνικής οικονομίας και αφετέρου, την παροχή ευρείας γκάμας ευρυζωνικών υπηρεσιών και την περαιτέρω διάδοση της ευρυζωνικότητας στην Ελλάδα.».
Δηλώσεις Ευρωβουλευτών για την απόφαση ΔΕΚ για τα προσωπικά δεδομένα επιβατών
Η Sophie in't Veld, ολλανδή Ευρωβουλευτής και αντίθετη στις διαβιβάσεις δεδομένων επιβατών προσέθεσε ότι η πρώτη αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της διατλαντικής συμφωνίας για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας ολοκληρώθηκε το Μάρτιο αυτού του έτους αλλά η έκθεση έχει παραμείνει εμπιστευτική, σύμφωνα με συμφωνία των κυβερνήσεων ΕΕ και ΗΠΑ. "Μία ερώτηση που δεν έχει απαντήθεί είναι αν αυτό το μέτρο πραγματικά λειτουργεί", λέει η ευρωβουλευτής. "Πόσους τρομοκράτες έπιασαν; Πόσους διεθνείς εγκληματίες; Πόσες επιθέσεις απέτρεψαν; Και πόσα λάθη έγιναν; Δεν ξέρουμε γιατί αυτές οι πληροφορίες δεν δημοσιεύθηκαν. "
Οι Ευρωπαίοι νομοθέτες λένε ότι απογοητεύτηκαν επειδή το Δικαστήριο δεν διέταξε την Επιτροπή και το Συμβούλιο να εξουσιοδοτήσουν το Κοινοβούλιο για την έγκριση νέας διευθέτησης. Αλλά ελπίζουν ότι οι ανησυχίες τους θα ληφθούν υπόψη στις νέες διαπραγματεύσεις.
"Το δικαστήριο είπε ότι η Επιτροπή θα πρέπει να το λάβει υπόψη της ως μέτρο ασφαλείας που σημαίνει ότι και πάλι δεν θα πρέπει να συμβουλευτεί το Κοινοβούλιο.", λέει ο Watson. "Νομίζω ότι θα είναι πολύ δύσκολο στην Κομισιόν και τις Κυβερνήσεις να ξανακάνουν το ίδιο".
Ο Watson αναφέρθηκε σε συνάντηση με τον Επίτροπο Δικαιοσύνης Franco Frattini αυτή τη βδομάδα "για να συζητήσουμε τι ακολουθεί."
Η φιλελεύθερη ευρωβουλευτής Sarah Ludford είπε: "Η νίκη μας σε αυτήν την υπόθεση δικαιώνει την άρνηση των ευρωβουλευτών να υποκύψουν στις διατλαντικές αστοχίες και να προσβάλλουν αντιλήψεις για την "ασφάλεια" που θίγουν τα έννομα συμφέροντα των πολιτών που μας εξέλεξαν για να τους αντιπροσωπεύουμε".
Είπε ότι οι ευρωβουλευτές θα πρέπει τώρα να είναι σε εγρήγορση για κάθε απόπειρα της Ουάσινγκτον να αντικαταστήσει την ευρωπαϊκή συμφωνία για την επεξεργασία δεδομένων με μια σειρά διμερών συμφωνιών με εθνικές αρχές "με όμοια ανεπαρκείς εγγυήσεις ενάντια στην κατάχρηση των προσωπικών δεδομένων."
http://the-data-protection-news.blogspot.com/2006/05/meps-reactions-to-pnr-data-judgment.html
Αντιδράσεις υπευθύνων για την απόφαση ΔΕΚ για τα προσωπικά δεδομένα επιβατών
Ο Stewart Baker, ένας βοηθός γραμματέας του Υπουργείου Εσωτερικών των ΗΠΑ λέει: "Είμαι πεποισμένος ότι θα βρεθεί λύση για να συνεχιστούν οι ροές δεδομένων και οι αεροπορικές πτήσεις."
Στην Ουάσινγκτον, ο Jarrod Agen, ένας εκπρόσωπος του Υπουργείου λέει ότι το ζήτημα δεν ήταν η ιδιωτικότητα, γιατί το Υπουργείο μπορεί να πάρει τις ίδιες πληροφορίες από τους επιβάτες ζητώντας αυτές από τους ίδιους κατά την αναχώρηση, αλλά η ασφάλεια ήταν ενισχυμένη έχοντας αυτές εκ των προτέρων. Τώρα, λέει, "τα αεροπλάνα θα συνεχίσουν να πετούν και τα δεδομένα θα εξακολουθήσουν να ανταλλάσσονται", προσθέτονας "δεν θα υπάρξει υποβιβασμός του επιπέδου της προστασίας δεδομένων ή συνέπειες στους επιβάτες ή στις αερομεταφορές."
http://the-data-protection-news.blogspot.com/2006/05/us-department-of-homeland-security-on.html
Δήλωση P.Hustinx για την απόφαση ΔΕΚ για τα PNR
O Eυρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων (ΕΕΠΔ) γνωστοποιεί τις αρχικές του σκέψεις για τη σημερινή απόφαση του ΔΕΚ στις δύο υποθέσεις δεδομένων PNR σχετικά με τη διαβίβαση προσωπικών δεδομένων επιβατών πτήσεων προς ΗΠΑ. Ο Επόπτης άσκησε για πρώτη φορά σε αυτές τις υποθέσεις, τις αρμοδιότητές του να παρέμβει ενώπιον του ΔΕΚ προς υποστήριξη του Κοινοβουλίου.
Το Δικαστήριο σήμερα αποφάσισε να ακυρώσει τις αποφάσεις του Συμβουλίου και της Επιτροπής επί των οποίων θεμελιωνόταν η πρόσβαση των αρχών ΗΠΑ στα δεδομένα PNR των Ευρωπαϊκών αερογραμμών, χωρίς να υπεισέλθει στην ουσία αυτών των αποφάσεων. Κρίνοντας ότι επιλέχθηκε εσφαλμένη νομική βάση, αφού η επεξεργασία αφορά τη δημόσια ασφάλεια και δράστηριότητες του ποινικού δικαίου, το ΔΕΚ αναφέρει ότι δεν είναι αποφασιστικό το γεγονός ότι τα δεδομένα συλλέχθηκαν αρχικά για εμπορικούς σκοπούς (την αερομεταφορά των επιβατών).
- προσδιορίζει το πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας για την προστασία δεδομένων (95/46), κυρίως όταν υπεισέρχονται ζητήματα καταπολέμησης του εγκλήματος.
Τρίτη, Μαΐου 30, 2006
Άκυρη η Συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ για τη διαβίβαση προσωπικών δεδομένων επιβατών πτήσεων!
Σάββατο, Μαΐου 27, 2006
Το logo του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων
Πρόκειται για ένα από τα πιο μοντέρνα εμβλήματα των κοινοτικών οργάνων. Ξεκινώντας από τον κύκλο, παραδοσιακή σημειολογία του "ιδιωτικού βίου", εξελίσσεται σε ένα δυναμικό σύμβολο που απηχεί τον εξελικτικό χαρακτήρα της Κοινωνίας της Πληροφορίας. Στην Ετήσια Έκθεση του Επόπτη αναφέρεται ότι ο κύκλος παραπέμπει επίσης στην έννοια του αποθηκευτικού μέσου πληροφοριών, π.χ. ενός δίσκου δεδομένων.
Τα χρώματα που κυριαρχούν είναι το μπλε και το κίτρινο, σαν μια αναφορά στη σημαία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η αναφορά αυτή συνεχίζεται με τη "εκρηκτική" μετακίνηση ορισμένων bits από τον δίσκο προς τον εξωτερικό κενό χώρο (δυναμικός χαρακτήρας της πληροφορίας). Τα bits καθ΄οδόν μετατρέπονται σε αστέρια, ενώ ευδιάκριτο είναι και ένα ανθρωπάκι-αστέρι στη βάση το logo. Το "άτομο" κυριαρχεί ως σύμβολο σε όλα σχεδόν τα logos των ευρωπαϊκών Αρχών Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων (όπως και στης ελληνικής). Οι Αρχές αναφέρουν συχνά ότι αυτό που προστατεύουν δεν είναι τα δεδομένα αυτά καθαυτά, αλλά τα άτομα από την επεξεργασία των προσωπικών τους δεδομένων.
Το σύμβολο φιλοτέχνησε γαλλικός οίκος. Ανάμεσα στις εναλλακτικές προτάσεις υπήρχε και μία ανοικτή παλάμη ("βιομετρία"), την οποία πρότεινα στον Επόπτη να απορρίψει ως ενδεχόμενο, γιατί σε κάποια χώρα της ΕΕ αποτελεί προσβλητική χειρονομία...
Όπως καταλάβατε, είχα την τύχη να απασχολούμαι στον Ευρωπαίο Επόπτη Προστασίας Δεδομένων κατά την περίοδο που αποφασίστηκε αυτό να είναι το σήμα του. Μία βασική ένσταση από τους εκεί συναδέλφους ήταν ότι στο logo δεν υπάρχει τόσο η έννοια της "προστασίας", ενώ ένας συνάδελφος είχε πει ότι το κίτρινο χρώμα στο κέντρο του κύκλου του θύμιζε έμβρυο. Εξάλλου, τα γενετικά δεδομένα και τα ζητήματα βιοηθικής κλπ είναι αλληλένδετα με την προστασία προσωπικών δεδομένων.
Κι εγώ θα ήθελα λίγο περισσότερο το στοιχείο της προστασίας (το οποίο νομίζω ότι είναι πιο έντονο στο logo της ελληνικής Αρχής, αν και το τελευταίο μου θυμίζει λίγο εισιτήριο λεωφορείου), αλλά νομίζω ότι κι αυτό το logo του Επόπτη δεν είναι άσχημο και ότι μπορεί να γίνει εύκολα αναγνωρίσιμο από τους ευρωπαίους πολίτες.
Παρασκευή, Μαΐου 26, 2006
Παράταση 1ος έτους για κάμερες ζητησε το Υπουργείο
http://www.in.gr/news/article.asp?lngEntityID=709683&lngDtrID=244
Τετάρτη, Μαΐου 24, 2006
Στο Ευρωδικαστήριο η Οδηγία διατήρησης τηλεπικοινωνιακών δεδομένων
http://home.eircom.net/content/irelandcom/topstories/8095654?view=Eircomnet
Παρακολούθηση και διαφάνεια
Το κατά πόσον επιτρέπεται να λειτουργεί ένα κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης (CCTV) δεν αναγράφεται ρητά στο νόμο για την προστασία προσωπικών δεδομένων, παρόλο που είναι ξεκάθαρο ότι η γενικότητα των διατάξεων του τελευταίου καταλαμβάνει κάθε περίπτωση επεξεργασίας πληροφοριών που αποδίδονται σε πρόσωπα η ταυτότητα των οποίων μπορεί να εξατομικευτεί. Την ερμηνεία του κατά πόσο τα CCTV εντάσσονται στην προστασία προσωπικών δεδομένων έκανε η Αρχή, εκδίδοντας την Οδηγία 1122/2000, η οποία αποτελεί τυπικά ένα soft law κείμενο, ουσιαστικά όμως είναι ένα ξεκάθαρο εργαλείο για το πότε επιτρέπεται και πότε απαγορεύεται η λειτουργία κλειστών κυκλωμάτων τηλεόρασης: από το garage της πολυκατοικίας μας, μέχρι τα οδικά δίκτυα. Μάλιστα η Οδηγία αυτή βρίσκεται διαρκώς σε ενημέρωση ώστε να προσαρμόζεται στις σχετικές εξελίξεις.
Η Οδηγία χαράσσει τη γενική απαγορευτική αρχή, τον κανόνα: «Η λήψη και επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα με κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης που λειτουργεί μονίμως, συνεχώς ή κατά τακτά χρονικά διαστήματα δεν επιτρέπεται, διότι προσβάλλει την προσωπικότητα και την ιδιωτική ζωή του ατόμου.» Κατ’ εξαίρεση μόνο επιτρέπεται η λειτουργία τέτοιου κυκλώματος εφ΄ όσον ο σκοπός της επεξεργασίας είναι α) η προστασία προσώπων ή αγαθών ή β) η ρύθμιση της κυκλοφορίας.
Ο κανόνας αυτός σημαίνει, εκτός των άλλων, ότι δεδομένα που τυχόν συλλέχθηκαν στο πλαίσιο λειτουργίας ενός κλειστού κυκλώματος τηλεόρασης για σκοπούς π.χ. ρύθμισης της κυκλοφορίας, δεν επιτέπεται να χρησιμοποιηθούν για κανένα άλλο λόγο, κι αν γίνει τέτοια χρήση τους, είναι παράνομη και το υποκείμενο των δεδομένων έχει ένα σύνολο δραστικών δικαιωμάτων εναντίον του χρήστη. Έτσι, τέθηκε το θέμα εάν το βίντεο μιας τράπεζας στην Κηφισίας (προστασία αγαθών της τράπεζας) που «έπιασε» εικόνα κατηγορουμένων της 17Ν στην υπόθεση Σόντερς μπορούσε να χρησιμοποιηθεί δικαστικά (άρθρο 19§3 του Συντάγματος: απαγορεύεται η χρήση αποδεικτικών μέσων που έχουν ληφθεί κατά παράβαση των κανόνων προστασίας προσωπικών δεδομένων). Ένα δυσεπίλυτο νομικό ζήτημα, στο οποίο δεν θα επεκταθώ.
Ανάμεσα στις γενικές υποχρεώσεις εκείνου που εγκαθιστά κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης, είναι να το γνωστοποιεί στην Αρχή (εκτός αν εμπίπτει σε κάποια από τις εξαιρέσεις του άρθρου 7Α Ν.2472/1997). Η Αρχή έχει ειδικό έντυπο γνωστοποίησης CCTV και στην ιστοσελίδα της. Η μη εκπλήρωση αυτής της υποχρέωσης επισύρει κυρώσεις.
Μία άλλη θεμελιώδης υποχρέωση είναι και η προηγούμενη ενημέρωση. Οποιοσδήποτε εισέρχεται στην εμβέλεια κάμερας CCTV θα πρέπει να έχει προηγουμένως ενημερωθεί για το: α) ποιος επεξεργάζεται τα δεδομένα, β) για ποιο σκοπό, γ) για πόσο χρόνο, δ) τι δικαιώματα υπάρχουν. Επομένως, οι πινακίδες που βλέπουμε στους δρόμους με την επιγραφή «κάμερες διαχείρισης της κυκλοφορίας, Ν.2472», μάλλον δεν καλύπτει κανονικά την σχετική υποχρέωση ενημέρωσης…
Όσον αφορά την επιτήρηση στο χώρο της εργασίας, κάθε τέτοια επεξεργασία εμπίπτει επίσης στο πεδίο του Νόμου. Για να το καταστήσει ακόμη πιο σαφές αυτό, η Αρχή εξέδωσε την αναλυτική και πλήρη Οδηγία 115/2001 για την προστασία προσωπικών δεδομένων στις εργασιακές σχέσεις που αφορά τόσο τον ιδιωτικό όσο και το δημόσιο τομέα, καθώς και το στάδιο της αίτησης για εργασία.
Η Οδηγία καθιστά σαφές ότι όλα αυτά (π.χ. τα σχετικά με την Οδηγία 1122/2000) εφαρμόζονται και στον εργασιακό χώρο. Ο εργοδότης πρέπει να έχει ενημερώσει προηγουμένως τον εργαζόμενο, να έχει γνωστοποιήσει τη λειτουργία του κυκλώματος στην αρχή και να εφαρμόζει όλους τους κανόνες της προστασίας προσωπικών δεδομένων σύμφωνα με το Νόμο. Το ζήτημα αυτό δεν είναι αποκομμένο με το γενικότερο θέμα της επιτήρησης στο χώρο της εργασίας. Η επιτήρηση π.χ. των δικτυακών επισκέψεων του εργαζόμενου και του ηλεκτρονικού του ταχυδρομείου συνδέεται άμεσα με αυτά τα θέματα. Η Αρχή σε μια πολύ σημαντική απόφασή της έκρινε ότι αυτή η επιτήρηση δεν μπορεί να είναι καθολική και ότι ακόμη και στο χώρο της εργασίας πρέπει να υπάρχει ιδιωτικότητα ακόμη και στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, προτείνοντας διαμερισμό δίσκου του υπολογιστή για να σχηματιστεί διακριτός ιδιωτικός χώρος και στους επαγγελματικούς υπολογιστές των εργαζομένων.
Σε μια άλλη απόφαση εντόπισε ότι η κάμερα ενός καταστήματος του Αεροδρομίου κατέγραφε και ποιος διερχόταν από τις εξόδους προς τα αεροπλάνα και γι’ αυτό επέβαλε πρόστιμο και διέταξε να απομακρυνθεί η κάμερα.
Στην πολύκροτη υπόθεση για τις κάμερες στους δρόμους, υπάρχουν 3 αποφάσεις. Στην πρώτη, λίγους μήνες πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες, η Αρχή έδωσε άδεια να λειτουργήσει το κύκλωμα μέχρι και το τέλος των Παραολυμπιακών, για την προστασία της ασφάλειας των προσώπων και τη ρύθμιση της κυκλοφορίας. Μετά το πέρας των Αγώνων και την εκπνοή των προθεσμιών, το Υπουργείο προσήλθε στην Αρχή και ζήτησε παράταση. Η Αρχή έδωσε μεν παράταση για 6 μήνες περίπου, αλλά μόνο για το σκοπό της διαχείρισης της κυκλοφορίας, αναφέροντας ρητά στην απόφασή της ότι δεν επιτρέπεται τα δεδομένα να χρησιμοποιηθούν για κανένα άλλο σκοπό και ιδίως ως αποδείξεις για ποινικές παραβάσεις κλπ και διέταξε να αφαιρεθούν πάνω από 30 κάμερες οι οποίες δεν ήταν αναγκαίες για το σκοπό αυτό και να προσκομισθεί κώδικας δεοντολογίας και αυτοδέσμευσης από την τροχαία για την χρήση των στοιχείων. Ύστερα από την εκπνοή και της δεύτερης προθεσμίας, το Υπουργείο επανήλθε, ζητώντας διεύρυνση του σκοπού και στα εγκλήματα. Η Αρχή απέρριψε τη διεύρυνση, ζήτησε πάλι να αφαιρεθούν κάμερες κλπ αλλά έδωσε την προθεσμία για την εξακολούθηση λειτουργίας του κυκλώματος. Η προθεσμία αυτή λήγει σήμερα.
Η τελευταία αυτή απόφαση της Αρχής είναι η πιο αυστηρή μέχρι σήμερα και προσβλήθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας από το Υπουργείο. Στην απόφαση αναφέρεται και μια μελέτη του βρετανικού υπουργείου εσωτερικών που καταδεικνύει ότι η λειτουργία των καμερών δεν συμβάλλει στην εμπέδωση ενός κλίματος ασφάλειας στην κοινωνία και κατ’ αποτέλεσμα δεν οδήγησε τελικά στην επίτευξη του αντικειμενικού του στόχου που είναι η καταπολέμηση του εγκλήματος.
Εντωμεταξύ, ενεργοί πολίτες στράφηκαν κατά ενός αντίστοιχου συστήματος CCTV που θα λειτουργούσε στην Πάτρα. Το Δικαστήριο, πολύ πιο αποφασιστικό και απόλυτο από την Αρχή (ήταν και μικρότερης έκτασης η υπόθεση είναι η αλήθεια), διακήρυξε ξεκάθαρα ότι τα μέτρα αυτά παραβιάζουν τα ατομικά δικαιώματα (Μονομελές Πρωτοδικείο Πατρών, απόφαση 2965/2005):"η λειτουργία των καμερών προσβάλλει παράνομα το δικαίωμα της προσωπικότητας (…) των πολιτών, διότι τους θέτει υπό έλεγχο και αδικαιολόγητο περιορισμό της ελευθερίας τους, ως εκδήλωση της προσωπικότητάς τους και τους παρεμποδίζει στην ελεύθερη ανάπτυξη της κοινωνικής και πολιτικής δραστηριότητάς τους. Η αίσθηση του πολίτη ότι είναι πολύ πιθανό να βρίσκεται υπό παρακολούθηση σίγουρα επηρεάζει τη συμπεριφορά του κατά τρόπο αντιτιθέμενο σε βασικές αξιολογήσεις μίας δημοκρατικής εννόμου τάξεως. Επομένως η λειτουργία των επίμαχων καμερών συνιστά ανεπίτρεπτη προσβολή των συνταγματικά κατοχυρωμένων δικαιωμάτων της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας του ατόμου (άρθρο 5 § 1 Σ), της ιδιωτικής ζωής (άρθρο 9 Σ) και της προστασίας του ατόμου από τη συλλογή, επεξεργασία και χρήση των προσωπικών του δεδομένων (άρθρο 9Α Σ)".
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι σχετικές υποθέσεις που έφτασαν μέχρι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Πιο χαρακτηριστική είναι η υπόθεση Peck εναντίον Ηνωμένου Βασιλείου (2003). Ένας κύριος κυκλοφορούσε απελπισμένος πολύ αργά σε ένα πάρκο τη νύχτα. Κάποια στιγμή αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει. Βρισκόταν – χωρίς να το γνωρίζει- μέσα στην εμβέλεια ενός CCTV γεγονός που ενεργοποίησε άμεσα την αστυνομία, η οποία επενέβη και απέτρεψε την αυτοκτονία. Στη συνέχεια, το βίντεο που είχε καταγραφεί, χρησιμοποιήθηκε ως διαφημιστικό σποτάκι για την προώθηση (βλ. προπαγάνδα) της ιδέας της λειτουργίας των CCTV και πόσο καλό μπορούν να κάνουν στην ασφάλεια των πολιτών. Ο ίδιος ο ενδιαφερόμενος ευχαρίστησε μεν την αστυνομία που του έσωσε τη ζωή, αλλά διαφώνησε με τη χρήση των προσωπικών του δεδομένων κατ’ αυτόν τον τρόπο. Επειδή δεν δικαιώθηκε από τα βρετανικά δικαστήρια, προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Εκεί, το ΕΔΔΑ διέγνωσε ότι υπήρχε μια σοβαρή προσβολή της ιδιωτικής ζωής του προσώπου, παρόλο που δεν βρισκόταν βέβαια μέσα στο σπίτι του, αλλά σε ένα ανοικτό πάρκο. Το στοιχείο ότι η περιοχή ήταν έρημη και ότι ήταν αρκετά αργά τη νύχτα, αλλά και το επιπρόσθετο γεγονός ότι δεν γνώριζε πως βιντεοσκοπείται, συνιστούσαν μια σοβαρή παραβίαση της ευρύτερης σφαίρας της ιδιωτικότητάς του. Επιπλέον, η παραβίαση αυτή βάθυνε με τη χρήση των στοιχείων αυτών σε διαφημιστικό σποτ. Το ΕΔΔΑ καταδίκασε το Ηνωμένο Βασίλειο για προσβολή της ιδιωτικής ζωής του προσφεύγοντος.
Διαπιστώνουμε λοιπόν, ότι κάθε μέρα οι σφαίρες της ιδιωτικότητάς μας επηρεάζονται από δυναμικά στοιχεία, τα οποία άλλοτε βρίσκονται σε συμφωνία με τα γενικώς αποδεκτά πρότυπα που τίθενται με το Σύνταγμα και τους νόμους και άλλοτε όχι. Τα ζητήματα της ιδιωτικότητας, ωστόσο, δεν είναι αμιγώς νομικά. Είναι πρωτίστως φιλοσοφικά, θεωρητικά και υπαρξιστικά. Η ιδιωτικότητα, συνδέεται με τις κανονιστικές απολήξεις της έννοιας της ατομικότητας και της ακεραιότητας της ύπαρξης. Μία προσέγγιση είναι το λάθε βιώσας, μία άλλη είναι το ζήσε όσο πιο ανοικτά μπορείς, χωρίς να φοβάσαι τίποτα. Συμβουλή που απευθύνεται μάλλον σε δημόσια πρόσωπα και αφορά τις προσβολές τους από τα ΜΜΕ. Το είπε πιο παραστατικά από όλους η Μαλβίνα: «Για να το πω αλλιώς, διάσημε φίλε μου: αν σκοπεύεις να πάρεις στα σοβαρά την ιδιωτική ζωή σου, πάψε να την καλύπτεις με μυστήριο. Αν θέλεις να χάσεις τους ανεπιθύμητους θεατές, ζήσε δημόσια. Άλλον τρόπο πιο κρυπτικό να ζει κανείς δεν ξέρω» (Σαββατογεννημένη, σελ. 106). Καίρια και θεμελιωμένη άποψη, αλλά για συγκεκριμένες πτυχές ιδιωτικότητας, συγκεκριμένων ανθρώπων.
Υπάρχει η υστερία της ιδιωτικότητας; Η ατομικιστική προσέγγισή της; Βεβαίως και υπάρχει. Από αυτούς που αγνοούν ότι τα δικαιώματος αναπτύσσονται μέσα σε ένα σύνολο δυναμικών σχέσεων που αυξομοιώνονται κανονιστικά κάθε μέρα. Από πλευράς ιεράρχισης, τα ατομικά δικαιώματα δεν είναι υπέρτερης τυπικής ισχύος από το χρέος της κοινωνικής και εθνικής αλληλεγγύης, π.χ. (άρθρο 25 του Συντάγματος). Πάντως , τα ατομικά δικαιώματα όπως κατοχυρώνονται στο Σύνταγμα, αλλά και σε κείμενα ευρωπαϊκού (ΕΣΔΑ) και διεθνούς δικαίου (ΔΣΑΠΔ), βρίσκονται στην ανώτατη βαθμίδα της ιεράρχισης, μαζί με άλλα προτάγματα όπως είπαμε και κάθε νόμος ή άλλη πράξη του κράτους ή των ιδιωτών που τα επηρεάζει πρέπει να βρίσκεται σε συμβατότητα με αυτά, όπως έχουν ερμηνευτεί από τα δικαστήρια, τις ανεξάρτητες αρχές και -θα τολμούσα να πω- και την νομική επιστήμη. Σε αυτό το κανονιστικό περιβάλλον, το "κοινό περί δικαίου αίσθημα" δεν παρέχει πάντα ασφαλείς κατευθύνσεις γιατί εκκινεί από ατομικιστικές και ευκαιριακές προσεγγίσεις τις περισσότερες φορές, στις οποίες δεν βαρύνει η ειδική επεξεργασία που επιβάλλει η σοβαρότητα της διευθέτησης των ζητημάτων αυτών.
Δευτέρα, Μαΐου 22, 2006
Λήγει την τετάρτη η προθεσμία για τις Κάμερες
Η απόφαση 58/2005 ΑΠΔΠΧ εδώ.
Τι θα γίνει λοιπον, την Τετάρτη;
Κυριακή, Μαΐου 21, 2006
Αναδημοσίευση άρθρων από έντυπο σε site
[Η ερώτηση δεν προέρχεται από το anatheorisi.org].
Ι. Εισαγωγή.
Το ερώτημα συνδέεται με τα δικαιώματα θεμιτής ελεύθερης χρήσης (fair use) έργων που καλύπτονται από την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας (βλ. παρακάτω, υπό ΙΙ.) Για να απαντηθεί το ερώτημα που τίθεται, θα πρέπει προηγουμένως να εξεταστεί ο σκοπός της αναδημοσίευσης άρθρων στην εν λόγω σελίδα (IΙΙ) σε συνάρτηση με το κριτήριο της μη παρεμπόδισης της κανονικής εκμετάλλευσης των έργων (ΙV). Το δικαίωμα αναδημοσίευσης υφίσταται εφόσον συντρέχουν ειδικές προϋποθέσεις, το βάρος της τήρησης των οποίων φέρει ο αναδημοσιεύων (V).
ΙΙ. Το πλαίσιο της θεμιτής ελεύθερης χρήσης (fair use) έργων που καλύπτονται από την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας.
Εφαρμοστέο δίκαιο εν προκειμένω είναι ο Ν.2121/1993 που συγκροτεί το ισχύον ελληνικό θεσμικό πλαίσιο για την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας, ενσωματώνοντας σε επίπεδο εσωτερικού δικαίου τόσο τις σχετικές κοινοτικές οδηγίες όσο και τις πάγιες αρχές της διεθνούς νομοθεσίας.
Το θεσμικό αυτό πλαίσιο περιέχει κανόνες οι οποίοι εναρμονίζουν τα δικαιώματα των δημιουργών-παραγωγών-εκδοτών-ερμηνευτών με τα αντίρροπα δικαιώματα του κοινού για πρόσβαση στην πληροφόρηση (άρθρο 5Α Σ.) ελεύθερη έκφραση (άρθρο 14 Σ.) και γενικά συμμετοχή στην οικονομική, κοινωνική και πολιτική ζωή της χώρας (άρθρο 5§1 Σ.), κατ’ εφαρμογή της αρχής της αναλογικότητας.
Πρόκειται για τις διατάξεις που περιέχονται στο κεφάλαιο τέταρτο του Ν.2121/1993 και: α) εξαιρούν κατηγορίες έργων από τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας («επίσημα κείμενα με τα οποία εκφράζεται η άσκηση πολιτειακής αρμοδιότητας και ιδίως σε νομοθετικά, διοικητικά ή δικαστικά κείμενα, καθώς και στις εκφράσεις της λαϊκής παράδοσης, στις ειδήσεις και στα απλά γεγονότα ή στοιχεία», άρθρο 2§5), β) επιτρέπουν την αναπαραγωγή έργου για ιδιωτική χρήση («χωρίς την άδεια του δημιουργού και χωρίς αμοιβή», άρθρο 18 Ν.2121/1993), γ) καθορίζουν άλλες ειδικές περιπτώσεις επιτρεπόμενης χρήσης χωρίς άδεια και χωρίς αμοιβή (άρθρα 19-28Α). Σύμφωνα με τη γενική ρήτρα του άρθρου 28Γ προβλέπεται ότι οι παραπάνω περιορισμοί «εφαρμόζονται μόνο σε ειδικές περιπτώσεις, οι οποίες δεν αντίκεινται στην κανονική εκμετάλλευση του έργου ή άλλου προστατευόμενου αντικειμένου και δεν θίγουν αδικαιολόγητα έννομα συμφέροντα του δικαιούχου». Συνεπώς, οι περιορισμοί αυτοί διέπονται από την αρχή της ειδικότητας και από την αρχή της μη παρεμπόδισης της κανονικής εκμετάλλευσης του έργου. Από τις αρχές αυτές τεκμαίρεται ότι σε κάθε άλλη περίπτωση, η άδεια πρέπει να γίνεται με άδεια του δικαιούχου των δικαιωμάτων της πνευματικής ιδιοκτησίας.
Συγκροτείται έτσι, εντός του δικαίου της πνευματικής ιδιοκτησίας, ένα κανονιστικό υποσύνολο που κατοχυρώνει τις δικλείδες θεμιτής ελεύθερης χρήσης ορισμένων κατηγοριών έργων, οι οποίες βρίσκουν εφαρμογή κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας δεν αντιτάσσονται στις περιπτώσεις χρήσεων που καλύπτονται από αυτό το πλαίσιο της fair use.
Συνεπώς, για να απαντηθεί η ερώτηση εάν και σε ποιο βαθμό επιτρέπεται η αναδημοσίευση, θα πρέπει πρώτα να εξεταστεί ποιος είναι ο σκοπός της συγκεκριμένης αναδημοσίευσης, προκειμένου να κριθεί εάν στη συγκεκριμένη περίπτωση συντρέχουν οι προϋποθέσεις κάποιου από τους «περιορισμούς» των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας που αναπτύσσονται στο τέταρτο κεφάλαιο του νόμου.
ΙV. Ο σκοπός της αναδημοσίευσης κειμένων για την αναθεώρηση σε ιστοσελίδα.
Η επίμαχη ιστοσελίδα είναι ένας διαδικτυακός τόπος μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με σκοπό την ενημέρωση του κοινού σχετικά με τα ζητήματα της επικείμενης συνταγματικής αναθεώρησης. Το εν λόγω θέμα εντάσσεται στην έννοια της επιστημονικής και πολιτικής επικαιρότητας, καθόσον έχει δοθεί εκτεταμένη δημοσιότητα στην πρόθεση της κυβέρνησης για την κίνηση της σχετικής διαδικασίας, έχοντας μάλιστα ανακοινώσει συγκεκριμένες θεματικές τροποποίησης του Συντάγματος. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης και συνολικά ο πολιτικός και επιστημονικός κόσμος της χώρας συμμετέχουν επίσης σε έναν ευρύτερο διάλογο που διεξάγεται στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και αφορά συνολικά τη δημόσια ζωή της χώρας. Συνεπώς, αποτελεί ένα ζήτημα που ανάγεται στην επικαιρότητα και κάθε σχετική αρθρογραφική αναφορά, στο μέτρο που συμβάλλει έστω και ελάχιστα στην εν λόγω δημόσια συζήτηση, συνδέεται με το συνταγματικό δικαίωμα της πληροφόρησης.
Ωστόσο, τα επιστημονικά ή πολιτικά άρθρα αποτελούν έργα που προστατεύονται κατ’ αρχήν από τις διατάξεις για την πνευματική ιδιοκτησία και η ελεύθερη χρήση τους στο παραπάνω context θα πρέπει να αναζητηθεί με θεμελίωση σε συγκεκριμένες διατάξεις που την καθιστούν θεμιτή (αρχή της ειδικότητας).
Δικαιούχοι των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας είναι οι αρθρογράφοι (δημιουργοί) καθώς και τα πρόσωπα που εκμεταλλεύονται οικονομικά τα μέσα ενημέρωσης στα οποία δημοσιεύονται τα άρθρα (περιουσιακό δικαίωμα). Στα τελευταία πρόσωπα ανήκουν και τα δικαιώματα της στοιχειοθεσίας των άρθρων, δηλαδή της εικαστικής διαμόρφωσης των τμημάτων του εντύπου που τα φιλοξενεί.
Ως προς την υπαγωγή των στοιχείων αυτών στο πλαίσιο της fair use για λόγους ενημέρωσης του κοινού, πρέπει να γίνουν οι εξής παρατηρήσεις:
α) Εφόσον τα άρθρα αυτά αποδίδονται σε πολιτικά ή άλλα δημόσια πρόσωπα, το περιεχόμενό τους ενδέχεται να εντάσσεται στην έννοια της είδησης, η οποία ως τέτοια δεν προστατεύεται από τις διατάξεις του Ν.2121 (άρθρο 2§5). Ωστόσο, είδηση δεν αποτελεί κατ’ ανάγκη το σύνολο του περιεχομένου ενός τέτοιου άρθρου, αλλά μόνο το γεγονός της δημοσίευσης του και η κεντρική ιδέα των τοποθετήσεων του πολιτικού προσώπου.
β) Περαιτέρω, κατ’ άρθρο 25, επιτρέπεται η ελεύθερη «αναπαραγωγή και η διάδοση στο κοινό με μέσα μαζικής επικοινωνίας προς το σκοπό της ενημέρωσης επί επίκαιρων γεγονότων πολιτικών λόγων, προσφωνήσεων, κηρυγμάτων, δικανικών αγορεύσεων ή άλλων έργων παρόμοιας φύσης, καθώς και περιλήψεων ή αποσπασμάτων από διαλέξεις, εφόσον τα έργα αυτά παρουσιάζονται δημόσια», εφόσον «συνοδεύονται από την ένδειξη της πηγής και του ονόματος του δημιουργού». Τα άρθρα που δημοσιεύονται στον τύπο δεν απαριθμούνται ρητά στις παραπάνω κατηγορίες ωστόσο, δεδομένης της εμβέλειας αλλά και του πολιτικού χαρακτήρα του θέματος της αναθεώρησης του Συντάγματος (argumentum a majiore ad minus), θα μπορούσαν σε ορισμένες περιπτώσεις να θεωρηθούν «έργα παρόμοιας φύσης» προς τους πολιτικούς λόγους, τις προσφωνήσεις, τις δικανικές αγορεύσεις κλπ. Κατά κανόνα, οι περιπτώσεις αυτές θα αφορούν άρθρα που προέρχονται από πολιτικούς.
Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η fair use αναπτύσσεται στο τέταρτο κεφάλαιο, το οποίο επιγράφεται «περιορισμοί του περιουσιακού δικαιώματος», αφήνοντας κατ’ αρχήν ανέπαφο το περιεχόμενο του ηθικού δικαιώματος του δημιουργού, δηλαδή των εξουσιών που περιλαμβάνουν inter alia την απόφαση «για τον χρόνο, τον τόπο και τον τρόπο κατά τους οποίους το έργο θα γίνει προσιτό στο κοινό (δημοσίευση)». Το ηθικό δικαίωμα είναι ανεξάρτητο από το περιουσιακό δικαίωμα και παραμένει στο δημιουργό ακόμα και μετά τη μεταβίβαση του περιουσιακού δικαιώματος (άρθρο 4). Οι εξουσίες αυτές παραμένουν στον δημιουργό, εν προκειμένω τον αρθρογράφο. Ωστόσο, μια στενή ερμηνεία που θέτει στεγανά ανάμεσα σε περιουσιακό και ηθικό δικαίωμα, θα αχρήστευε τον σκοπό και την εξουδετέρωνε το πεδίο εφαρμογής των διατάξεων του τετάρτου κεφαλαίου, δηλαδή της fair use όπως καταστρώνεται στον Ν.2121/93 και ιδίως την πρόβλεψη της «χωρίς άδεια του δημιουργού» χρήσης των έργων. Συνεπώς, ο τίτλος «περιορισμοί του περιουσιακού δικαιώματος» θα πρέπει να αναγνωσθεί διασταλτικά, ώστε να αποδίδεται καλύτερα το πνεύμα των διατάξεων που εισάγει περιορισμούς και ως προς το ηθικό δικαίωμα του δημιουργού.
Εξάλλου, σύμφωνα και με το άρθρο 16, η συναίνεση του δημιουργού για πράξεις ή παραλείψεις που αλλιώς θα αποτελούσαν προσβολή του ηθικού δικαιώματος αυτού, αποτελεί τρόπο άσκησης του δικαιώματος αυτού και δεσμεύει τον δημιουργό. Επίσης, ο τύπος που προβλέπεται κατ’ άρθρο 14 για την συναίνεση αυτή είναι ο «έγγραφος τύπος», καθόσον, όπως αναφέρει ο νόμος «δικαιοπραξίες που αφορούν την μεταβίβαση εξουσιών από το περιουσιακό δικαίωμα, την ανάθεση ή άδεια εκμετάλλευσης και την άσκηση του ηθικού δικαιώματος είναι άκυρες αν δεν καταρτισθούν εγγράφως. Την ακυρότητα μπορεί να επικαλεσθεί μόνο ο πνευματικός δημιουργός» (βλ. ΜΠρΑθ 1639/2001, ΔΕΕ 2001, 858).
Αναφορικά πάντως με τη στάθμιση ανάμεσα σε ελεύθερη ενημέρωση και προστασία πνευματικής ιδιοκτησίας, εφόσον τα άρθρα είναι ήδη αναρτημένα σε ιστοσελίδες των εκδοτών, η αρχή της ηπιότερης ελεύθερης χρήσης ξένων έργων επιβάλλει την παράθεση αποσπάσματος και τη συνόδευσή του από σύνδεση υπερκειμένου που οδηγεί τον αναγνώστη στην ιστοσελίδα που είναι ήδη δημοσιευμένο το άρθρο. Αυτό επιτρέπεται και επιβάλλεται σε περίπτωση ήδη αναρτημένου άρθρου, χωρίς να είναι απαραίτητη η εξέταση των παρακάτω ζητημάτων που αναπτύσσονται για την συμβατική αναδημοσίευση.
V. To κριτήριο της μη παρεμπόδισης της κανονικής εκμετάλλευσης.
Θα πρέπει να διερευνάται κάθε φορά, δηλαδή για κάθε αναδημοσίευση άρθρου (αρχή της ειδικότητας) μήπως η εκάστοτε χρήση παρεμποδίζει την κανονική οικονομική εκμετάλλευση του άρθρου. Το κάθε άρθρο εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σύνολο δεδομένων, δηλαδή το έντυπο από το οποίο προήλθε. Στο μέτρο που η αναδημοσίευση ενός άρθρου σε ένα δωρεάν μέσο ενημέρωσης, όπως αυτό της γενικά προσβάσιμης ιστοσελίδας, ενδέχεται να αποτρέψει το ευρύ αγοραστικό κοινό (όχι μεμονωμένους ενδιαφερόμενους) από το να προμηθευτεί το έντυπο-πηγή, στοιχειοθετείται παρεμπόδιση της κανονικής εκμετάλλευσης.
Το πρακτικό κριτήριο θα πρέπει να είναι, αρχικά, ποσοτικό: αν η αναδημοσίευση αφορά περισσότερα άρθρα από το ίδιο έντυπο, θα πρέπει οι ενδιαφερόμενοι να προνοούν ώστε να μην αχρηστεύεται εμπορικά το έντυπο με την ανάρτηση μεγάλου μέρους του περιεχομένου του στο διαδίκτυο.
Το κριτήριο μπορεί να είναι και ποιοτικό: ακόμη κι αν το επίμαχο άρθρο δεν καταλαμβάνει εκτεταμένη ύλη, ενδέχεται να αποτελεί –εμπορικά- την «καρδιά» του εντύπου, οπότε και πάλι η κανονική του εκμετάλλευση παρεμποδίζεται εφόσον αναρτηθεί σε ιστοσελίδα.
Σε κάθε περίπτωση, για την εκτίμηση της μη παρεμπόδισης της κανονικής εκμετάλλευσης, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι αφορά δικαιώματα τόσο του δημιουργού όσο και του εκδότη. Κατά κανόνα, στην πράξη, οι αρθρογράφοι θεμάτων της αναθεώρησης (πολιτικοί, καθηγητές, ειδικοί επιστήμονες, δικαστικοί κλπ) δεν αμείβονται για τα άρθρα που περιστασιακά δημοσιεύονται στον γενικό ή επιστημονικό τύπο. Επίσης, προκειμένου για ημερήσιες εφημερίδες, η κανονική εκμετάλλευση, σε καμία περίπτωση δεν θίγεται με την αναδημοσίευση σε ιστοσελίδα ενός άρθρου την επόμενη ημέρα από την ημερομηνία της κυκλοφορίας, εκτός αν υπάρχει αντίθετη συμφωνία ανάμεσα σε εκδότη-αρθρογράφο για επαναχρησιμοποίηση του άρθρου σε διαφορετικής μορφής έκδοση (π.χ. έκδοση συλλογής άρθρων για την αναθεώρηση).
ΙΙΙ. Οι προϋποθέσεις της θεμιτής ελεύθερης αναδημοσίευσης.
Άδεια του αρθρογράφου;
Όπως προκύπτει από την παραπάνω ανάλυση, για την αναδημοσίευση σε μια ιστοσελίδα, ενός αυτούσιου άρθρου που αναδημοσιεύθηκε στον τύπο, θα πρέπει να υπάρχει έγγραφη συναίνεση του αρθρογράφου, εκτός από εξαιρετικές περιπτώσεις άρθρων πολιτικών προσώπων που τόσο η δημοσίευση όσο και το περιεχόμενό τους ενέχουν τον χαρακτήρα της είδησης και για τα οποία υπάρχει εύλογο ενδιαφέρον του κοινού για ενημέρωση και στο μέτρο που η ενημέρωση αυτή δεν μπορεί ν α επέλθει με την απλή παράθεση αποσπασμάτων.
Άδεια του εκδότη;
Όπως προκύπτει από την παραπάνω ανάλυση, ο εκδότης μπορεί να είναι δικαιούχος του περιουσιακού δικαιώματος εκμετάλλευσης του έργου καθώς και των δικαιωμάτων στοιχειοθεσίας του άρθρου. Σε αντίθεση με τη σχέση αρθρογράφου προς το άρθρο (δημιουργός), το ποσοστό εξουσιών του εκδότη μπορεί να ποικίλλει από περίπτωση σε περίπτωση. Ο αρθρογράφος μπορεί να είναι τακτικός, αμειβόμενος ή μη, μπορεί να υφίσταται ιδιαίτερη συμβατική σχέση ως προς την εκμετάλλευση και της φύση της από τον εκδότη ή όχι κλπ.
Σε κάθε περίπτωση, εφόσον ο ενδιαφερόμενος προς αναδημοσίευση είναι εξοπλισμένος με την άδεια του αρθρογράφου, είναι εξεταστέο κατά πόσο χρειάζεται η άδεια του εκδότη. Ακόμη κι αν δεν θίγεται η «κανονική εκμετάλλευση του έργου», η σχέση του εκδότη με το άρθρο δεν είναι απλώς οικονομική, αλλά αναπτύσσει και ορισμένα στοιχεία πρωτοβουλίας, ειδικοί λόγοι καλής πίστης ενδέχεται να επιβάλλουν, εκτός από την υποχρεωτική μνεία της «πηγής» από την οποία αντλήθηκε το άρθρο, και ειδικής άδειας του εκδότη (π.χ. μπορεί να ήταν δική του ιδέα να προτείνει το θέμα στον αρθρογράφο ή να τον έπεισε παρά την αντίθετη θέλησή του, γεγονότα που δεν προστατεύονται αυτοτελώς από το ελληνικό δίκαιο, αλλά εν πάσει περιπτώσει μπορούν να βαρύνουν σε μια σχετική κρίση, ως επιχειρήματα του εκδότη).
Όπωσδήποτε, δεδομένου του ανταγωνιστικού χαρακτήρα που εξ ορισμού υπάρχει ως προς τον αγώνα της ενημέρωσης ανάμεσα σε συμβατικά και δικτυακά μέσα ενημέρωσης, είναι πολύ πιθανό ο εκδότης να αρνηθεί καταχρηστικά ή να καθυστερήσει την άδεια του. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, ότι δεν θα πρέπει να ζητείται η άδεια αυτή. Άλλο είναι το θέμα του πως θα αξιολογηθεί η απάντηση του εκδότη – ρητή ή σιωπηρή. Η αξιολόγηση θα πρέπει να κριθεί ύστερα από έλεγχο αναλογικότητας και (σε περίπτωση αρνητικής απάντησης) καταχρηστικότητας. Λόγω της φύγης του ηλεκτρονικού μέσου, η απάντηση θα πρέπει να είναι άμεση και πάντως η αναπάντητη αίτηση πέραν των τριών ημερών θα πρέπει να θεωρείται σιωπηρή αποδοχή.
VI. Απάντηση.
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση άρθρων από συμβατικά έντυπα σε ιστοσελίδα, εφόσον υπάρχει συναίνεση του αρθρογράφου και του εκδότη του εντύπου, εκτός αν η άρνηση του τελευταίου είναι καταχρηστική, δηλαδή αποσκοπεί μόνο στον αποκλεισμό από την πληροφορία, προκρίνοντας ως «λύση» π.χ. την αγορά ολόκληρου του εντύπου του για την ανάγνωση ενός άρθρου, πρόταση η οποία δεν βρίσκεται σε συμβατότητα με την αρχή της αναλογικότητας.
Πολιτική ευθύνη για περιφρόνηση νικητών της Eurovision
Πέμπτη, Μαΐου 18, 2006
"Επίσκεψη θεού η ασθένεια"
Κυριακή, Μαΐου 14, 2006
Ανώνυμες απειλές κατά blogger και νομική προστασία
Άρθρο 333. Απειλή
Ένα τέτοιο δυσάρεστο παράδειγμα στρεβλής αντίληψης και κατάχρησης της έννοιας της ανωνυμίας υπάρχει στο ιστολόγιο iblog, εναντίον του iblogteam.
Παρατηρούμε ότι κάποιος
- μιλάει με φράσεις που εμπίπτουν στην έννοια της εξύβρισης ("καλή μου αδερφούλα παναγιωτάκη" , "ε, φανταστικέ μαλάκα;" = άρθρο 361 του Ποινικού Κώδικα=φυλάκιση μέχρι ενός έτους ή χρηματική ποινή που μπορεί να επιβληθεί μαζί με τη ποινή της φυλάκισης)
- επιβάλλει στον blogger να διαγράψει στοιχεία από ένα κείμενό του και να ζητήσει και συγγνώμη (!) που τα έγραψε, επειδή τάχα αναφέρονται σε κάποιο πρόσωπο που αντικειμενικά δεν είναι προσδιορίσιμο και δεν ξέρουμε καν αν είναι υπαρκτό.
- συνοδεύει την προσταγή του με σαφέστατη απειλή (τουλάχιστον) για τη σωματική ακεραιότητα του blogger ("για να μην βρεθεις στο ΙΚΑ με αλλο ρολο και χωρις να κερνας γενικες αιματος. Επισης ειναι αμαρτια να σε εχουν δεχτει για μεταπτυχιακο στην ομορφη Αγγλια και τελικα να μην καταφερεις να ταξιδεψεις"= άρθρο 333 ΠΚ = βλ. παραπάνω για τις ποινές").
Φυσικά όλοι αφήνουμε ίχνη στο Internet και οι IP αποτελούν δεδομένα από τα οποία μπορεί να εντοπιστεί το τερματικό από το οποίο ανέβηκαν τα μηνύματα. Oι bloggers εξοπλίζουν συνήθως τους δικτυακούς τους λογαριασμούς με δυνατότητες καταγραφής των IP των επισκεπτών. Με μία απλή εισαγγελική παραγγελία ρουτίνας, ο πάροχος υποχρεούται να παραχωρήσει στον θιγόμενο τα στοιχεία του συνδρομητή, από τον οποίο μπορούν να παραχωρηθούν τα στοιχεία των πιθανών χρηστών έναντι των οποίων υπάρχει δικαίωμα υποβολής μήνυσης και αγωγής για χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης.
- να μην ενδώσει στις άνανδρες απειλές που προέρχονται από ανώνυμους που καταχρώνται την διαδικτυακή ανωνυμία.
- να αφήσει όπως έχει το κείμενό του, εκτός αν συγκεκριμένα και επώνυμα πρόσωπα δηλώσουν ότι θίγονται από αυτό και του το ζητήσουν με νόμιμο τρόπο -και εφόσον, βεβαια, υπάρχει ένα δικαιολογημένο έννομο συμφέρον τους που υπέρέχει του δικαιώματός του στην ελεύθερη έκφραση.
- να μη διστάσει να ασκήσει τα δικαιώματά του, εφόσον αισθάνεται ότι θίγεται από τη συμπεριφορά που εντοπίστηκε στο blog του.
- να συνεχίσει να δημοσιεύει τα σατιρικά του κείμενα χωρίς να αισθάνεται κανένα φόβο από όπου κι αν προέρχεται, ασκώντας χωρίς δεύτερη σκέψη το συνταγματικό του δικαίωμα στην πληροφόρηση και την ελευθερία της γνώμης.
Η φραστική βία δεν θα περάσει στην ελληνική μπλογκόσφαιρα.
Τετάρτη, Μαΐου 10, 2006
Αερολογίες για την ΕΡΤ
Γαλλία: εφαρμόζεται ο Νόμος Προστασίας Δεδομένων στα blogs
Απαγόρευση λειτουργίας καμπάνας ναού λόγω ηχορύπανσης
Σε υπόθεση που εκπροσωπώ τον θιγόμενο πολίτη, μετά από 2 προσωρινές διαταγές, το Πρωτοδικείο Καλαμάτας εξέδωσε και απόφαση ασφαλιστικών μ...