5 Αγωγές κατά της Αρχής Δεδομένων λόγω παρέλευσης άπρακτης προθεσμίας

Οι νομικές υπηρεσίες κοινωνίας της πληροφορίας Data&Protection κατέθεσαν σήμερα πέντε (5) αγωγές εναντίον της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων. Ο λόγος κατάθεσης και των πέντε αγωγών ήταν η μη διεκπεραίωση των υποθέσεων των εναγόντων εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας των 50 ημερών.

Οι υποθέσεις των εναγόντων εκκρεμούν στην Αρχή από τον Ιούλιο του 2007, τον Νοέμβριο του 2007, τον Ιούνιο του 2008, τον Σεπτέμβριο του 2008 και τον Δεκέμβριο του 2008 αντίστοιχα και σε καμία από αυτές τις υποθέσεις δεν έχει εκδοθεί απόφαση. Η Αρχή έχει ασχοληθεί μόνο με μία από αυτές τις υποθέσεις, χωρίς όμως να έχει κοινοποιηθεί ακόμη κανένα αποτέλεσμα. 

Η Αρχή έχει υποχρέωση τήρησης της προβλεπόμενης προθεσμίας 50 ημερών για τη διεκπεραίωση υποθέσεων πολιτών (άρθρο 4 παρ. 1 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας), ενώ αν αν μία υπόθεση "δεν μπορεί να διεκπεραιωθεί λόγω αντικειμενικής αδυναμίας, ειδικά αιτιολογημένης, η αρμόδια υπηρεσία οφείλει εντός πέντε (5) τουλάχιστον ημερών από την εκπνοή τους, να γνωστοποιήσει τους λόγους της εγγράφως στον αιτούντα: α) τους λόγους της καθυστέρησης, β) τον υπάλληλο που έχει αναλάβει την υπόθεση και το τηλέφωνό του για την παροχή πληροφοριών και γ) κάθε άλλη χρήσιμη πληροφορία" (άρθρο 4 παρ. 2 ΚΔΔΙαδ). Στην προκειμένη περίπτωση η Αρχή ούτε αυτή την υποχρέωση τήρησε.

Η άπρακτη παρέλευση της 50ήμερης προθεσμίας είναι ένα μόνιμο  πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων τα τελευταία χρόνια. Αξίζει να αναφερθεί ότι από τις 47 δημοσιευμένες αποφάσεις του 2008, μόνο σε μία περίπτωση η Αρχή τήρησε την προθεσμία αυτή, όπως έχει καταγραφεί και στην "Αξιολόγηση αποτελεσματικότητας της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων για το 2008" που δημοσιοποιήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2009 από τις νομικές υπηρεσίες Data&Protection. Δυστυχώς, το φαινόμενο εξακολουθεί και για όλες τις μέχρι σήμερα δημοσιευμένες αποφάσεις του τρέχοντος έτους 2009: όλες αφορούν υποθέσεις περασμένων ετών, γεγονός που σημαίνει ότι οι νέες υποθέσεις από τον Ιανουάριο έως σήμερα, εκκρεμούν. 

Για τις περιπτώσεις που οι δημόσιες αρχές δεν τηρούν τις προβλεπόμενες προθεσμίες, σύμφωνα με το άρθρο 5 του Ν.1943/1991 επιδικάζεται ειδική αποζημίωση στους ενδιαφερομένους, από Ειδικές Επιτροπές που λειτουργούν στο Υπουργείο Εσωτερικών (για παρέλευση προθεσμιών από υπουργεία) ή στην κατά τόπον Περιφέρεια της εκάστοτε υπηρεσίας. Ειδικά όμως για την περίπτωση των ανεξάρτητων αρχών, σύμφωνα με τη Γνωμοδότηση 591/2000 του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, η αποζημίωση αυτή δεν είναι δυνατόν να επιδικαστεί από αυτές τις Επιτροπές, διότι αυτό θα σήμαινε ανεπίτρεπτο διοικητικό έλεγχο σε ανεξάρτητη αρχή. Σύμφωνα όμως με την ίδια Γνωμοδότηση, σε κάθε περίπτωση οι Αρχές δεσμεύονται από την προβλεπόμενη προθεσμία των 50 ημερών (πλειοψηφία 20 μελών ΝΣΚ), ενώ κατά τη μειοψηφία (11 μέλη ΝΣΚ) οι Αρχές δεν δεσμεύονται μεν από την νομοθετική προθεσμία, αλλά από την ίδια την συνταγματική επιταγή του άρθρου 10 παρ. 1 του Συντάγματος που αναφέρει ότι οι αρχές "είναι υποχρεωμένες να ενεργούν σύντομα κατά τις κείμενες διατάξεις και να απαντούν αιτιολογημένα σε εκείνον που υπέβαλε την αναφορά".

Στη συγκεκριμένη περίπτωση οι ενάγοντες ζήτησαν από το Διοικητικό Πρωτοδικείο ως αποζημίωση κατά του Ελληνικού Δημοσίου το ελάχιστο προβλεπόμενο ποσό που αναφέρει ο νόμος  ότι πρέπει να επιδικάζεται από κάθε παράβασή του, δηλ. 5.869,41 ευρώ ανά περίπτωση (άρθρο 23 παρ. 2 Ν.2472/1997). 

Το ίδιο το γεγονός ότι ο πολίτης υποχρεώνεται να ζητήσει την δικαστική προστασία προκειμένου να ανταποκριθεί μια ανεξάρτητη αρχή  στις συνταγματικές της υποχρεώσεις είναι εξαιρετικά λυπηρό. Ωστόσο, θα αποτελέσει μια πρακτική που οι νομικές υπηρεσίες Data&Protection πρόκειται να ακολουθήσουν σταθερά από εδώ και στο εξής, για κάθε δημόσια υπηρεσία που δεν τηρεί τις παραπάνω υποχρεώσεις της για σύντομη ενέργεια.  Η γραφειοκρατία σημαίνει επιπλέον κόστος για όλους μας και γι' αυτό πρέπει να εφαρμοστεί απαρέγκλιτα ο νόμος για την αποζημίωση από το Ελληνικό Δημόσιο αυτού του κόστους. 

Οι νομικές υπηρεσίες κοινωνίας της πληροφορίας Data&Protection δραστηριοποιούνται στον τομέα της πνευματικής ιδιοκτησία, της προστασίας προσωπικών δεδομένων, της πρόσβασης στα έγγραφα και της ελευθερίας της έκφρασης. 

H είδηση μεταδίδεται στα αγγλικά και από το The Data Protection News.