Τετάρτη, Ιουλίου 08, 2009

TO BHMA: περί γνωμοδότησης Σανιδά για Διαδίκτυο

Ακολουθεί το άρθρο "Το ηλεκτρονικό έγκλημα και η ανωνυμία" της κ. Π.Μπίτσικα από ΤΟ ΒΗΜΑ (Κυριακή 5 Ιουλίου 2009). Προστέθηκαν links σε νομοθετικά άρθρα και άλλο υλικό, ώστε ο αναγνώστης να οδηγείται στο περιεχόμενο των νομοθετικών ρυθμίσεων και των συναφών πληροφοριών.


Ποικίλες αντιδράσεις προκάλεσε η πρόσφατη γνωμοδότηση του τέως Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου κ. Γ. Σανιδά σχετικά με το απόρρητο των επικοινωνιών μέσω του Διαδικτύου. 

Στη γνωμοδότηση την οποία ο κ. Σανιδάς εξέδωσε την περασμένη Δευτέρα και η οποία ήταν και η τελευταία γνωμοδότησή του πριν από τη συνταξιοδότησή του αναφέρεται ότι το απόρρητο των επικοινωνιών δεν καλύπτει: α) την επικοινωνία μέσω του Διαδικτύου και β) τα εξωτερικά στοιχεία της επικοινωνίας (ονοματεπώνυμα και λοιπά στοιχεία συνδρομητών, αριθμοί τηλεφώνων, χρόνος και τόπος κλήσεως, διάρκεια συνδιάλεξης κτλ.). Επίσης σημειώνεται ότι «οι εισαγγελικές, ανακριτικές και προανακριτικές αρχές, πολύ δε περισσότερο τα δικαστικά συμβούλια και τα δικαστήρια, δικαιούνται να ζητούν από τους παρόχους των υπηρεσιών επικοινωνίας μέσω του Διαδικτύου (Ιnternet) τα ηλεκτρονικά ίχνη μιας εγκληματικής πράξεως (...) χωρίς να είναι αναγκαίο να προηγηθεί άδεια κάποιας αρχής και ιδία της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών». Παρεπόμενη συνέπεια αυτής της προσέγγισης είναι να επιτρέπεται και στις αστυνομικές αρχές, χωρίς να χρειάζεται έκδοση βουλεύματος από τις δικαστικές αρχές, να προχωρούν σε ελέγχους των επικοινωνιών έχοντας απλώς υποψίες ή καταγγελίες για κάποιο αδίκημα, ακόμη και αν αυτό είναι πλημμέλημα, όπως π.χ. σε περιπτώσεις συκοφαντικής δυσφήμησης. 

Η τοποθέτηση του κ. Σανιδά αμφισβητήθηκε από τον πρόεδρο της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα κ. Χ. Γεραρή. Κατά την παρουσίαση της έκθεσης πεπραγμένων της Αρχής για το 2008 ο κ. Γεραρής εξέφρασε την άποψη ότι μόνο με αλλαγή της νομοθεσίας μπορεί να γίνει η άρση του απορρήτου στο Διαδίκτυο για την αποκάλυψη δραστών του ηλεκτρονικού εγκλήματος. 

Επίσης σημείωσε ότι πρέπει να γίνει ρύθμιση για την τροποποίηση της ισχύουσας νομοθεσίας, υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 19 του Συντάγματος, που αφορά το απόρρητο των επιστολών κτλ. 

Ο κ. Γεραρής τόνισε ότι θα δημιουργηθούν προβλήματα από τη γνωμοδότηση καθώς ο κ. Σανιδάς δεν έλαβε υπόψη την κοινοτική οδηγία 58/2002 για την επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και ιδιωτικής ζωής στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών, η οποία ενσωματώθηκε στην ελληνική νομοθεσία με τον Ν. 3471/2006. Με την οδηγία αυτή κατοχυρώνεται το απόρρητο των εξωτερικών στοιχείων της ηλεκτρονικής επικοινωνίας. 

Οπως επισημαίνει στο «Βήμα» ο δικηγόρος κ. Β. Σωτηρόπουλος, ο οποίος είναι και διαχειριστής του blog e-lawyer(elawyer. blogspot. com), ο κ. Σανιδάς αποφεύγει στη γνωμοδότησή του να συνδέσει το άρθρο 5Α του Συντάγματος, που ρητά αναφέρει ότι καθένας έχει δικαίωμα πρόσβασης στην Κοινωνία της Πληροφορίας, με τις δεσμεύσεις του άρθρου 19 του Συντάγματος για το απόρρητο. 

«Το απόρρητο της επικοινωνίας καλύπτει και την πρόσβαση στο Διαδίκτυο, δηλαδή εξωτερικά στοιχεία επικοινωνίας (π.χ., ΙΡ address), και όχι μόνο το περιεχόμενο, σε αντίθεση με όσα εκτιμά ο κ. Σανιδάς στη γνωμοδότησή του» τονίζει ο κ. Σωτηρόπουλος. 

Πάντως, σύμφωνα με τον κ. Σωτηρόπουλο, «η γνωμοδότηση περιέχει “ερμηνεία” που δεν δεσμεύει, αφού ούτε τροποποιεί το δίκαιο, ούτε αποτελεί δικαστική απόφαση.Οι διωκτικές αρχές μάλλον δεν θα σπεύσουν να την αξιοποιήσουνκαθώς γνωρίζουν ότι, αν συλλέξουν παράνομα στοιχεία, αυτά δεν θα αποτελούν “νόμιμα αποδεικτικά μέσα” και δεν θα“σταθούν” σε κανένα δικαστήριο». Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι η κυρία Λίλιαν Μήτρου, επίκουρη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου και πρώην μέλος της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, μιλώντας στο «Βήμα» τόνισε ότι πριν από έναν χρόνο το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στο Στρασβούργο «απεφάνθη- στην απόφαση Copland εναντίον Ηνωμένου Βασιλείου- ότι και τα εξωτερικά στοιχεία της επικοινωνίας καλύπτονται από το άρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, που προβλέπει την προστασία του απορρήτου της επικοινωνίας και της ιδιωτικής ζωής»

Επιπλέον σημειώνει ότι «ένα ακόμη νομικό σφάλμα στην εκτίμηση του κ. Σανιδάείναι ότι παραβλέπει πως τα ατομικά δικαιώματα, στα οποία συμπεριλαμβάνεται και το δικαίωμα προστασίας προσωπικών δεδομένων (άρθρο 9Α του Συντάγματος), προστατεύουν τον άνθρωπο κατ΄ αρχάς από την αυθαιρεσία της κρατικής εξουσίας. Βεβαίως ο έλεγχος για παράνομες ενέργειες είναι θεμιτός, αλλά θα πρέπει να τηρούνται οι διαδικασίες της νομοθεσίας και να προβλέπονται και οι εγγυήσεις για τα δικαιώματα των ανθρώπων».


_______________________


Πρόσθετα
Διαβάστε: 

1 σχόλιο:

manolosk είπε...

αξιολογοτατες οι νομικες παρατηρησεις σας.
Η βοηθεια των επιστημονων ειναι απαραιτητη σε ολους (μαλιστα χωρις κοστος)
ειδικα σε αυτη την νεα τεχνοεποχη
των νεων υπερ-νομων....

To νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο

 Το νομοσχέδιο προβλέποντας στο άρθρο 3 ότι ο γάμος επιτρέπεται για άτομα διαφορετικού ή ίδιου φύλου, αυτοδικαίως επεκτείνει στα ζευγάρια το...